W pracy określono wybrane właściwości fizyczno-chemicznobiologiczne gleby oraz sukcesję roślin w pierwszym roku zaniechania uprawy wybranych gatunków zbóż (gryki, prosa, kukurydzy) i okopowych (ziemniaków) prowadzonej w warunkach deszczowania. Badania przeprowadzono w roku 2005 w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, na glebie bardzo lekkiej zaliczanej do kompleksu przydatności rolniczej żytniego słabego. Stwierdzono, że pod względem uziarnienia poziomy ornopróchniczne analizowanej gleby należały do dwóch grup granulometrycznych: piasku luźnego i piasku słabogliniastego. Zawierały one od 3 do 6% części spławialnych. Natomiast zawartość węgla organicznego mieściła się w zakresie 9,40-9,90 g*kg-1 i były to wartości typowe dla gleb piaszczystych. Nie stwierdzono wyraźnych, ukierunkowanych różnic w zawartości węgla organicznego pomiędzy łanami kontrolnymi a uprzednio deszczowanymi. Na podstawie oznaczonych zawartości fosforu przyswajalnego poziomy orno-próchniczne analizowanych poletek można zaklasyfikować do I–III klasy zasobności, natomiast pod względem zawartości przyswajalnego potasu do I–IV klasy. Odczyn gleby (pH) wykazywał duże zróżnicowanie. W pierwszym roku odłogowania dominowały jednoroczne rośliny segetalne – głównie Conyza canadiensis – związane z jednej strony z właściwościami siedliska, z drugiej natomiast z prowadzoną wcześniej agrotechniką. Lekkie gleby piaszczyste, o dużej przepuszczalności i niskiej zawartości azotu sprzyjały jednocześnie rozwojowi chwastów o charakterze kserotermicznym (Agropyron repens, Filago arvensis). W odłogowanej glebie zagęszczenie roztoczy wahało się od 3,46 do 6,65 tys. osobn.*m-2. ...
W pracy przedstawiono kształtowanie się potrzeb nawodnieniowych roślin sadowniczych w Polsce, opierając się na formule N = P – Po [mm], w której N to niedobory wody [mm] w danym okresie, P – opady rzeczywiste [mm] w danym okresie, a Po – opady optymalne (potrzeby wodne roślin). Opady optymalne przy-jęto wg zmodyfikowanej tabeli Pressa [1963], zawierającej potrzeby wodne roślin w mm na glebach ustalone dla trzech zakresów temperatur powietrza, w kolejnych miesiącach sezonu wegetacji. Potrzeby N określono w 27 wybranych stacjach meteorologicznych, dla pięciu podstawowych gatunków drzew owoco-wych oraz truskawek. Najwyższe niedobory wodne drzew owocowych stwierdzo-no w pasie środkowym Polski z odejściem na północ do Szczecina oraz w rejonie Poznania, Płocka i Słubic. Kształtowały się one w sezonie wegetacyjnym, przy wysokich temperaturach powietrza, w przypadku śliw na poziomie od 160 do 190 mm, jabłoni 140–171 mm, grusz 50–81 mm oraz wiśni i czereśni 39–73 mm. Korzystniejsze warunki wilgotnościowe panowały w obu skrajnych pasach kraju, chociaż i tu występowały potrzeby nawadniania, szczególnie w stosunku do śliw i jabłoni. Najwyższe niedobory opadów dla tych roślin stwierdzono w rejonach Białegostoku i Gdańska w pasie północnym oraz Lublina i Puław w południo-wym. Obliczono ...
Z przeprowadzonych badań naukowych wynika, że średnie wieloletnie zwyżki plonów ziarna poszczególnych gatunków zbóż podstawowych, osiągane pod wpływem deszczowania w porównywalnych warunkach glebowo-klimatycz-nych, są podobne. Wielkość efektów produkcyjnych nawadniania zbóż uzależnio-na jest przede wszystkim od rodzaju gleb, a szczególnie ich właściwości wodnych. W konkretnym sezonie wegetacji, w danych warunkach glebowych, efekty pro-dukcyjne nawadniania zbóż są często bardzo różne, korelując istotnie z ilością opadów atmosferycznych w okresie wzmożonego zapotrzebowania roślin na wo-dę. Na podstawie powyższych wniosków, proponuje się rozważanie problema-tyki nawadniania roślin zbożowych w Polsce, w dwóch przyszłościowych obsza-rach zastosowania: 1. Deszczowanie roślin zbożowych na glebach średnich i lekkich o prze-wadze IV klasy bonitacyjnej ma charakter interwencyjny. Spełnia typową w warunkach przejściowego klimatu Polski rolę uzupełniającą braki opadów atmosferycznych, zapobiegając spadkom plonów w wyniku wystąpienia okresów posusznych i przyczyniając się do stabilizacji plonowania w poszczególnych latach. Prowadzi do przeciętnych bezwzględnych przyrostów plonów ziarna rzędu 0,50–1,00 t.ha-1, względnych 10–30% i jednostkowych 5–10 kg.ha-1.mm-1. Wielkość tych efektów nie stanowi dostatecznej zachęty dla potencjalnych inwestorów. Jednak powinno się zakładać pewien niewielki udział zbóż na polach wyposażonych w deszczow-nie, zasadniczo przeznaczone do nawadniania innych grup użytkowych. Argumen-tem mogą być wymogi racjonalnego następstwa roślin oraz względy jakościowe. Z tego powodu zaleca się deszczować w ...
Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2003 oraz 2008 w SD Lipnik k. Stargardu Szczecińskiego na glebie lekkiej, kompleksu żytniego dobre-go. Doświadczenie założono metodą losowanych podbloków w układzie zależnym (ang. split-plot) w pięciu powtórzeniach. Oceniano plonowanie brzoskwini od-miany ‘Inka’ w zróżnicowanych warunkach wilgotnościowych gleby i nawozo-wych. Czynnikiem I rzędu było nawadnianie (O – obiekty kontrolne, bez nawad-niania, W – nawadnianie podkoronowe) Czynnikiem drugiego rzędu zróżnicowane nawożenie mineralne NPK (0NPK – poletka kontrolne (bez nawożenia), 1 NPK – 150 kg.ha-1 (40+50+60), 2 NPK – 300 kg.ha-1 (80+100+120)). Nawadnianie stosowano na podstawie wskazań tensjometru, gdy potencjał wodny obniżył się do 0,01 MPa. Pomiędzy drzewami utrzymywano murawę, natomiast w rzędach ugór herbicydowy. Stwierdzono wzrost plonów zarówno na obiektach nawadnianych, jak i nawożonych. Średnio pod wpływem nawadniana zebrano o 9,11 kg z drzewa więcej owoców (8,7 t.ha-1, tj. 42%) niż uprawianych w warunkach naturalnych. Plony owoców zależały wysoce istotnie i były wprost proporcjonalnie skorelowane z wysokością dawek nawodnieniowych zastosowanych w okresie od IV do VIII. Efekty plonowania zależały istotnie również od sumarycznej dawki nawadniania i opadów. Przyrost plonu owoców brzoskwini pod wpływem nawożenia wzrósł średnio o 4,05 t.ha-1 (18,4%) na obiektach nawożonych dawką 130 kg NPK.ha-1 oraz 5,5 t.ha-1 (25%) nawożonych ...
W latach 2003–2005 założone zostały trzy dwuczynnikowe doświadczenia polowe, w których mierzono aktywność fotosyntetyczną liści trzech gatunków drzew pestkowych (wiśnia, brzoskwinia, śliwa) uprawianych w Stacji Doświad-czalnej w Lipniku k. Stargardu Szczecińskiego, na glebie zaliczanej do IV b klasy bonitacyjnej, kompleksu żytniego dobrego, a pod względem uprawy do gleb lek-kich o małej retencji wody użytecznej. Wszystkie doświadczenia zostały założone na drzewach w czwartym roku po posadzeniu. Doświadczenie założono metodą losowanych podbloków w układzie zależnym (ang. split-plot) w siedmiu powtó-rzeniach z wiśnią, w pięciu powtórzeniach z brzoskwinią i czterech powtórze-niach ze śliwą. Pomiędzy drzewami utrzymywano murawę, natomiast w rzędach ugór herbicydowy. Drzewa uprawiano w zróżnicowanych warunkach wodnych: O – kontrola (bez nawadniania); W – obiekty nawadniane oraz nawozowych: w uprawie wiśni i śliwy zastosowano następujące kombinacje nawozowe: 0 NPK - kontrola (bez nawożenia), 1 NPK – 130 kg NPK•ha-1, 2 NPK – 260 kg NPK•ha-1; natomiast w uprawie brzoskwini: 0 NPK - kontrola (bez nawożenia), 1 NPK – 150 kg NPK•ha-1, 2 NPK – 300 kg NPK•ha-1. Pomiary fotosyntezy wykonano w ujęciu dynamicznym na dobrze wykształconych liściach jednorocznych pędów, jedynie na skrajnych obiektach nawozowych. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono, że aktywność fotosynte-tyczna liści wiśni, brzoskwini ...
Badania polowe przeprowadzono w latach 2002–2004 na glebie lekkiej, zaliczanej do kompleksu żytniego dobrego. Doświadczenie założono metodą lo-sowanych podbloków w układzie zależnym (ang. split-plot) w siedmiu powtórze-niach. Pomiędzy drzewami utrzymywano murawę, a w rzędach ugór herbicydowy. Oceniano odmiany ‘Kelleris’ i ‘Łutówka’ uprawianych w zróżnicowanych warun-kach wodnych: kontrola (O) i nawadniane (W) oraz nawozowych: 0NPK, 1NPK – 130kg N.ha-1 (40+ 30+60), 2NPK – 260 kg N.ha-1 (80+60+120). Nawadnianie stosowano według wskazań tensiometru, gdy potencjał wodny gleby obniżył się poniżej 0,01 MPa. Do nawadniania użyto zraszacze typu ‘Hadar’ o zasięgu r = 1m, na każde drzewo przypadał jeden zraszacz. W zależności od sumy opadów atmosferycznych, w poszczególnych latach badań zastosowano od 27,5 do 61,3 mm wody. W pracy badano wpływ dawek nawodnieniowych i opadów w okresie wegetacji na zawartość N, P, K, Ca, Mg, cukrów, witaminy C i zawartości suchej masy owoców wiśni. Oceniane odmiany charakteryzowały się podobnymi możli-wościami plonotwórczymi. Nawadnianie istotnie zwiększyło plony o 1,96 t.ha-1 (36,5%). Najwyższe plony wiśni (6,78 t.ha-1) zebrano z obiektów nawożonych najwyższą dawką 260 kg N.ha-1. Rezultaty badań wykazały, że w trzyletnim okresie prowadzenia doświadczenia wystąpiła w nawadnianych owocach obniżka zawartości N, P, Mg, cukru, witaminy C w porównaniu do jego zawartości w ...
W latach 2003–2006 w RSD Lipnik k. Stargardu Szczecińskiego przepro-wadzono doświadczenie polowe na glebie lekkiej kompleksu żytniego dobrego. Doświadczenie założono metodą losowanych podbloków w układzie zależnym (ang. split-plot) w siedmiu powtórzeniach. Pomiędzy drzewami utrzymywano mu-rawę, a w rzędach ugór herbicydowy. Badano wpływ nawadniania oraz nawożenia mineralnego na plonowanie dwóch odmian śliw Amersis i Cacańska Rana. Czyn-nikiem I rzędu było nawadnianie (O – poletka kontrolne, bez nawadniania, W – poletka nawadniane), czynnikiem II rzędu nawożenie mineralne 0NPK, 1NPK – 130kg . NPK. ha-1 (40+30+60), 2NPK – 260kg . NPK. ha-1 (80+60+120). Nawadnianie stosowano według wskazań tensjometru, gdy potencjał wodny gleby obniżył się poniżej 0,01 MPa. Do nawadniania użyto zraszacze typu ‘Hadar’ o za-sięgu r = 2m. W zależności od sumy opadów atmosferycznych, w poszczególnych latach badań zastosowano od 21,0 do 37,9 mm. Plonotwórcze możliwości śliwy w istotny sposób zależały od ocenianych czynników doświadczenia: nawadniania i nawożenia, a także były zróżnicowane w poszczególnych latach badań. Średnio pod wpływem nawadniania plony wzrosły o 19,2%. Największe przyrosty plonu śliwy (36,1%) dzięki nawadnianiu stwierdzono w 2006 r., a najmniejsze (8,2%) w 2005 r. Oceniając plony zebrane z nawożonych drzew, większe efekty produk-cyjne stwierdzono na obiektach nawożonych wyższą dawką 2NPK (260 ...
Rośliny sadownicze charakteryzują się stosunkowo wysokimi wymagania-mi wodnym, co potwierdzają wyniki dotychczasowych badań. Ograniczona dostępność słodkiej wody wymusza nie tylko rozwój techniki i technologii na-wadniania, ale także poszukiwanie metod obniżenia ewaporacji, np. poprzez zastosowanie ściółek. W badaniach nad nawadnianiem, coraz większy nacisk kładzie się na poznanie reakcji na niekorzystne czynniki środowiska poszczególnych odmian roślin uprawnych. Dlatego też podejmuje się w ISK badania reakcji roślin sadowniczych na czynniki środowiska – głównie suszę. Badania nasze obejmują min. ocenę re-akcji roślin sadowniczych na poziomie odmian. Wyniki tych doświadczeń są ważne nie tylko dla producentów, ale także dla hodowców nowych odmian. W wielu programach hodowlanych największych firm światowych wprowadza się kryterium odporności roślin na suszę. Nawadnianie roślin powinno być ściśle związane z ich prawidłowym na-wożeniem. Wyposażenie sadu w instalacje nawodnieniową daje możliwość stosowania fertygacji – podawania nawozów wraz z wodą. Przy zastosowaniu odpowiedniej diagnostyki staje się ona odpowiednim narzędziem pomocnym do optymalizacji nawożenia roślin sadowniczych. Nowoczesne rozwiązania w nawadnianiu roślin sadowniczych, to połączenie możliwości stosowania nowych technologii, elementów diagnostyki nawadniania oraz hodowli nowych odmian roślin uwzględniającej ograniczenie potrzeb wodnych roślin i wzrost ich odporności na suszę. ...
Celem pracy było określenie wpływu nawadniania uzupełniającego i nawo-żenia azotem (0, 40, 80 i 120 N∙ ha-1) i przechowywania na wybrane parametry składu chemicznego bulw wczesnych odmian ziemniaków. Badania przeprowa-dzono w Kruszynie Krajeńskim pod Bydgoszczą w latach 2005-2007 na czarnej ziemi wytworzonej z piasku aluwialnego, zaliczanej do podtypu czarna ziemia zbrunatniała. Doświadczenie założono jako trójczynnikowe w układzie zależnym split-plot, w trzech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu były odmiany ‘Dorota’ i ‘Gracja’, czynnikiem drugiego rzędu było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: W0- bez nawadniania (kontrola), W1 - deszczowanie na pod-stawie wskazań tensjometrów (nie dopuszczono do spadku potencjału wody w glebie poniżej -0,03 MPa). Czynnikiem trzeciego rzędu było zróżnicowane nawożenie azotowe: N0 = 0 kg N∙ ha-1, N1 = 40 kg N∙ ha-1, N2 = 80 kg N∙ ha-1, N3 = 120 kg N ∙ha-1. Stwierdzono, że zawartość suchej masy i skrobi była istotnie zróżnicowana dla badanych odmian, nawadniania, jak i dawek azotu po zbiorze i po przechowy-waniu. Nawadnianie obniżyło istotnie zawartość suchej masy i skrobi oraz przy-czyniło się do niewielkiego wzrostu poziomu witaminy C, cukrów redukujących i ogółem. Wzrastające dawki nawożenia azotem do 80 kg N ∙ha-1 spowodowały istotny wzrost suchej masy i skrobi, oraz (do 120 ...
Celem badań było poznanie wpływu nawadniania i nawożenia azotem na straty ilościowe bulw ziemniaka po okresie 6 miesięcznego przechowywania. Ba-dania przeprowadzono w latach 2005–2007 w Kruszynie Krajeńskim koło Byd-goszczy na glebie zaliczanej do kompleksu żytniego słabego. Doświadczenie zało-żono jako trzyczynnikowe, w trzech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu były wczesne odmiany ziemniaków: ‘Dorota’, ‘Gracja’. Czynnikiem drugiego rzę-du było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: Wo – bez nawadniania (kontrola), W1 – deszczowanie na podstawie wskazań tensjometrów (nie dopusz-czano do spadku potencjału wody w glebie poniżej -0,03 MPa). Czynnikiem trze-ciego rzędu było zróżnicowane nawożenie azotowe: N0 = 0 kg N. ha -1, N1 = 40 kg N. ha -1, N2 = 80 kg N. ha -1, N3 = 120 kg N. ha -1. Badane odmiany wykazywały zróżnicowaną podatność na straty ogółem podczas przechowywania. Większymi stratami podczas długotrwałego przechowywania odznaczała się odmiana ‘Dorota’. Stosowane nawadnianie w okresie wegetacji ziemniaka zwiększało w bulwach ba-danych odmian wielkość ubytków naturalnych i odpadowych oraz strat wywoła-nych kiełkowaniem. Nawożenie azotem w wysokich dawkach oraz w kombinacjach kontrolnych u badanych odmian powodowało wzrost ubytków naturalnych i odpadowych. Warunki pogodowe w okresie wegetacji ziemniaka miały znaczący wpływ na wielkość strat przechowalniczych. Większe straty zanotowano w latach wyróżniających się wyższymi opadami. ...
W pracy poddano analizie warunki glebowo-klimatyczne wybranych miej-scowości gminy Namysłów po kątem przydatności rolniczego wykorzystania ście-ków do nawodnień roślin energetycznych. Korzystając z dostępnej literatury wska-zano możliwość zagospodarowania ścieków pochodzących z sołectw: Brzozowiec, Mikowice, Ligota Książęca, Przeczów. Przedstawiono korzyści wynikające z pro-ponowanego rozwiązania, a także zwrócono uwagę na istniejącą infrastrukturę techniczną oraz możliwości jej rozbudowy.
...
W pracy podjęto próbę oceny zmian opadów atmosferycznych dla potrzeb nawadniania roślin w kontekście oczekiwanych zmian klimatu. Dla wybranej stacji meteorologicznej w centralnej Polsce symulowano opady dla warunków aktual-nych i oczekiwanych zgodnie z typowym dla Polski scenariuszem GISS Model E, zakładającym podwojenie koncentracji CO2 - co jest spodziewane w latach 2050-2060.Dwie 300-letnie serie opadowe porównywano między sobą analizując klu-czowy dla nawodnień okres od maja do września. Dla symulowanych danych przedstawiono rozkłady prawdopodobieństwa sum opadów w badanych okresach, charakterystyki liczbowe zmiennych losowych oraz kwantyle rozkładów prawdo-podobieństwa. Wykazano nieznaczny wzrost średnich sum opadów (do 6 procent) w rozważanych okresach i znacznie większy wzrost wariancji (nawet do 30 procent). W kontekście nawodnień oznacza to większe ryzyko susz i konieczność zapewnie-nia pokrycia wymagań wodnych roślin w okresach krytycznych. Wyniki wskazują na konieczność zastosowania modelu kompleksowego uwzględniającego en bloc zmienne meteorologiczne. ...
Celem pracy była ocena stopnia istotności zmian wybranych klimatycznych wskaźników potrzeb nawadniania roślin w latach od 1981 do 2010 w rejonie Byd-goszczy, położonym w strefie o największej celowości lokalizacji inwestycji na-wadniających pod względem kryterium klimatycznego w Polsce. W pracy wyko-rzystano wyniki pomiarów meteorologicznych, prowadzonych w sposób standardowy, w Stacji Badawczej Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii UTP Byd-goszcz w Mochełku, położonej około 20 km od Bydgoszczy. Badaniami objęto 30-letni okres normalny 1981-2010. Uwzględniono szereg elementów meteorologicz-nych i wskaźników suszy meteorologicznej i rolniczej. Obliczeń dokonano dla okresu od 1 maja do 30 czerwca. W wyniku przeprowadzonych badań nie stwier-dzono istotnych trendów zmian klimatycznych wskaźników potrzeb nawadniania roślin w rejonie Bydgoszczy wraz z upływem lat od 1981 do 2010 roku. Stwier-dzono natomiast poszerzenie zmienności czasowej opadów atmosferycznych i ewapotranspiracji, a zatem także klimatycznych wskaźników potrzeb nawadniania roślin obliczonych na ich podstawie, w latach 1996-2010 w stosunku do poprzed-niego 15-lecia 1981-1995. ...
Badania polowe prowadzono w latach 2003 - 2005 w Rolniczej Stacji Do-świadczalnej w Lipniku k/Stargardu Szczecińskiego, na glebie lekkiej. Celem badań było określenie wpływu nawadniania podkoronowego oraz nawożenia mineralnego na zawartość chlorofilu całkowitego i karotenoidów w liściach wiśni, brzoskwini i śliwy. Nawadnianie zastosowano w postaci systemu podkoronowego, w którym woda rozprowadzana była za pomocą minizraszaczy typu Hadar, gdy potencjał wodny gleby obniżył się poniżej -0,01 MPa. Nawozy azotowe stosowano wczesną wiosną, przed ruszeniem wegetacji, natomiast fosforowe i potasowe jesienią zgodnie z zaleceniami agrotechnicznymi. Wszystkie doświadczenia były założone metodą losowanych podbloków w układzie zależnym (ang. split-plot), w siedmiu powtórzeniach w doświadczeniu z wiśnią, pięciu z brzoskwinią i czterech powtórzeniach w doświadczeniu ze śliwą. Wszystkie doświadczenia były przeprowadzone na drzewach 4, 5 i 6-letnich. Drzewa sadzono w rozstawie: wiśnia - 4 x 2 m, brzoskwinia - 3,5 x 3 m, śliwa - 4,5 x 4 m. Na hektarze znajdowało się 1250 szt. drzew wiśni, 952,4 szt. drzew brzoskwini oraz 555,5 szt. drzew śliwy. Między drzewami utrzymywano murawę, a w rzędach drzew - ugór herbicydowy. Materiał roślinny do badań laboratoryjnych pobierano w każdym roku w trzech terminach: w okresie wegetacji w czasie zawiązywania owoców (1 termin), zbiorów (2 termin), oraz miesiąc po zbiorach ...
Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2003 i 2005 w Stacji Do-świadczalnej Lipnik k/Stargardu Szczecińskiego, na glebie brunatnej kwaśnej. Gleba ta zaliczana jest do IVb klasy bonitacyjnej, kompleksu żytniego dobrego, a pod względem uprawy do gleb lekkich o małej retencji wody użytecznej. Oceniano wykorzystanie wody przez wiśnię odm. 'Łutówka' uprawianą w zróżnicowanych warunkach wodnych i nawozowych. Doświadczenie założono metodą losowanych podbloków w układzie zależnym (ang. split-plot), w siedmiu powtó-rzeniach. Przeprowadzono je na drzewach w czwartym roku po posadzeniu, wcho-dzących w trzeci rok owocowania. Między drzewami utrzymywano murawę, a w rzędach drzew - ugór herbicydowy. Czynnikiem I było nawadnianie podkoronowe (minizraszanie): O-kontrola (bez nawadniania); W-obiekty nawadniane, gdy potencjał wodny gleby obniżył się poniżej 0,01 MPa. Do nawadniania zastosowano system podkoronowy, w którym woda rozprowadzana była za pomocą minizraszaczy typu Hadar o zasięgu zraszania r-1m. Czynnikiem II było nawożenie mineralne, 0 NPK - kontrola (bez nawożenia), 2 NPK - 260 kg NPK•ha-1 (80+60+120). Nawozy azotowe stosowano wczesną wiosną, przed ruszeniem wegetacji, natomiast fosforowe i potasowe jesienią zgodnie z zaleceniami agrotechnicznymi. Na podstawie ilorazu intensywności fotosyntezy do transpiracji wyznaczono fotosyntetyczny współczynnik wykorzystania wody (WUE) i chwilowy fotosyntetyczny współczynnik wykorzystania wody (WUEI). Na wzrost aktywności fotosyntetycznej, transpiracji oraz przewodność szparkową miały wpływ oba zastosowane zabiegi ...
Produkcja owoców odgrywa istotną rolę w krajowym rolnictwie i gospo-darce narodowej. Aby utrzymać dotychczasowe rynki zbytu a więc i poziom pro-dukcji musimy zapewnić odbiorcom wysoki poziom jakości owoców. Czynnikiem istotnie ograniczającym w naszych warunkach klimatycznych wysokość i jakość plonu drzew i krzewów owocowych jest susza glebowa. Dlatego też nawadnianie sadów i plantacji roślin jagodowych stało się nieodzownym elementem produkcji owoców. Istotnym czynnikiem ograniczającym rozwój nawodnień w Polsce, a przez to i intensyfikację produkcji, jest brak wody. Dlatego bardzo ważnym ele-mentem dalszego rozwoju sadownictwa jest optymalizacja wykorzystania naszych skromnych zasobów wodnych. Powinno wiązać się to nie tylko z budową nowo-czesnych oszczędzających wodę systemów nawodnieniowych ale wdrożeniem w gospodarstwach sadowniczych racjonalnych kryteriów nawadniania roślin sa-downiczych. Trudnością wprowadzania nowych technologii jest rozdrobnienie go-spodarstw sadowniczych i brak wiarygodnych informacji o stosowaniu nawadniania roślin. Niezbędne informacje postanowiono uzyskać za pomocą ankiet prowadzonych na ogólnopolskich konferencjach i targach sadowniczych. Celem prowadzonych badań było oszacowanie wielkości powierzchni stosowanych na-wodnień upraw sadowniczych, poznanie wykorzystywanych rozwiązań technicz-nych, praktycznego stosowania kryteriów nawadniania a także zinwentaryzowanie używanych źródeł wody. Dla uzyskania informacji w roku 2009 przeprowadzono badania ankietowe na wszystkich większych spotkaniach sadowniczych organizo-wanych na terenie całego kraju. Ankietą objęto 928 gospodarstw z 12 województw o łącznej powierzchni uprawy 10362 ha. ...
Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2003-2005 w Stacji Do-świadczalnej Lipnik k/Stargardu Szczecińskiego, gdzie zostały założone trzy dwu-czynnikowe doświadczenia. Przeprowadzono je na glebie lekko kwaśnej brunatnej wyługowanej o uziarnieniu piasku gliniastego lekkiego przechodzącego na głębo-kości 50-100 cm w piasek gliniasty mocny (wg. PTG 1974). Gleba ta zaliczana jest do IVb klasy bonitacyjnej, kompleksu żytniego dobrego, a pod względem uprawy do gleb lekkich o małej retencji wody użytecznej. W każdym z doświadczeń oce-niano: wpływ nawadniania i zróżnicowanego nawożenia mineralnego na zmiany gęstości objętościowej i zapasy wody glebowej. Wszystkie doświadczenia były za-łożone metodą losowanych podbloków w układzie zależnym (ang. split-plot), w siedmiu powtórzeniach w doświadczeniu z wiśnią, pięciu z brzoskwinią i czterech powtórzeniach w doświadczeniu ze śliwą. Przeprowadzone były na drzewach w czwartym roku po posadzeniu, wchodzących w trzeci rok owocowania. Między drzewami utrzymywano murawę, a w rzędach drzew - ugór herbicydowy. Czynnikiem I rzędu było nawadnianie podkoronowe (minizraszanie): O-kontrola (bez nawadniania); W-obiekty nawadniane, gdy potencjał wodny gleby obniżył się poniżej 0,01 MPa. Do nawadniania zastosowano system podkoronowy, w którym woda rozprowadzana była za pomocą minizraszaczy typu Hadar o zasięgu zraszania dla wiśni r-1m, brzoskwini r-1,5m oraz śliwy r-2m. Wielkość dawek wody pod drzewa pestkowe w poszczególnych okresach wegetacji wahała się od 21,7 ...
W pracy przedstawiono wyniki dotyczące wpływu nawadniania podkoro-nowego i nawożenia mineralnego na odczyn gleby i zawartość wybranych makro-składników. Oba zastosowane zabiegi agrotechniczne różnicowały zawartość składników mineralnych w glebie, przyczyniając się do zmiany żyzności gleby. Zastosowane nawadnianie umożliwiało przemieszczanie się składników mineralnych w profilu glebowym, wysokie nawożenie mineralne zwiększało ich koncentrację w badanych warstwach gleby. Zarówno nawadnianie, jak i nawożenie wpływało na zmiany pH w KCL oraz zawartość mineralnych form azotu w obu warstwach gleby.
...
W latach 2009-2010 przeprowadzono badania na certyfikowanym polu eko-logicznym Instytutu Warzywnictwa nad wpływem nawadniania i ściółkowania na plon selera korzeniowego. W doświadczeniu dwuczynnikowym porównywano trzy obiekty nawodnieniowe: nawadnianie kroplowe, nawadnianie za pomocą mikrozraszaczy i bez nawadniania oraz trzy obiekty ściółkowania: ściółkowanie tekstylną włókniną biodegradowalną, ściółkowanie koniczyną i bez ściółkowania. W 2010 r. w obiektach ściółkowanych wprowadzono dodatkowo ściółkowanie tek-stylną włókniną biodegradowalną, wzbogaconą nawozem organicznym w postaci suszu z koniczyny. Nawadnianie prowadzono w oparciu o pomiary potencjału wodnego gleby za pomocą irrometrów przy potencjale -20 kPa. Nawadnianie miało bardzo duży wpływ na plonowanie selera. W pierwszym roku badań plon selera w warunkach nawadniania był wyższy o 45% w porównaniu do obiektów nie na-wadnianych. Nie stwierdzono natomiast różnic pomiędzy zastosowanymi systemami nawadniania selera. W drugim roku badań nawadnianie kroplowe zwiększyło plon selera o 16,1%, natomiast nawadnianie za pomocą mikrozraszaczy o 12,1% w stosunku do obiektu kontrolnego bez nawadnianiaW pierwszym roku ściółkowanie włókniną biodegradowalną pozwoliło uzyskać plony na podobnym poziomie jak w uprawie bez ściółkowania. Ściółko-wanie koniczyną miało natomiast bardzo duży wpływ na plonowanie selera korze-niowego, co było spowodowane uwalnianiem się azotu w trakcie mineralizacji ściółki. Plon selera w warunkach ściółkowania koniczyną był wyższy o 26% w po-równaniu do poletek kontrolnych bez ściółkowania ...
Celem pracy było określenie liczbowe potrzeb nawadniania ziemniaka średnio wczesnego, zobrazowanie ich bardzo dużej zmienności czasowej oraz po-wiązanie tych potrzeb z prognozowanymi przyrostami plonu bulw pod wpływem zastosowania zabiegu. W opracowaniu zastosowano nową metodę badawczą, ba-zującą na wynikach wieloletnich ścisłych eksperymentów polowych, prowadzonych w różnych ośrodkach na obszarach szczególnie deficytowych w wodę dla rolnictwa. Obszary te obejmują gleby lekkie i bardzo lekkie położone w nizinnej, centralnej części Polski, w strefie opadów ograniczonych izohietą 350 mm w półroczu letnim (IV-IX). Potrzeby nawadniania obliczono dla 4 miejscowości (Szczecin, Bydgoszcz, Poznań, Warszawa), położonych na terenach szczególnie deficytowych w wodę, wykorzystując dane opadowe IMGW i własne z lat 1971-2005. Stwierdzono, że potrzeba zastosowania nawadniania ziemniaka jako pod-stawowego czynnika plonotwórczego na glebach bardzo lekkich o przepuszczalnym podłożu, występuje na obszarach szczególnie deficytowych w wodę w 80-86% lat, zależnie od miejscowości. W 20-40% lat są to duże potrzeby, a ich pokrycie przynosi wzrost plonów o co najmniej 17 t.ha-1. Z kolei na glebach lekkich o podłożu zwięzłym potrzeba zastosowania nawadniania ziemniaka jako uzupełnia-jącego (interwencyjnego) zabiegu występuje na obszarach szczególnie deficytowych w wodę w 71-89% lat, zależnie od miejscowości. W 8-20% lat są to duże potrzeby, a ich pokrycie przynosi wzrost plonów o co ...
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących nawadniania dwóch odmian cantedeskii ‘Black Eyed Beauty' i Treasure', uprawianych w terminie wio-senno-letnim, pod osłonami i nawadnianej przy dwóch poziomach siły ssącej pod-łoża (-15 i -30kPa). Przed posadzeniem kłącza podzielono na 4 grupy wielkości: A (35g), B (70 g), C (100 g) i D (150g). Rośliny uprawiano w szklarni w cylindrach ogrodniczych o pojemności 3 L (grupy A i B) oraz 5 L (grupy C i D). Nawadnia-niem sterowano automatycznie na podstawie wskazań czujników typu Watermark. Zróżnicowane nawadnianie w istotny sposób wpłynęło na wzrost i kwitnienie obydwu odmian cantedeskii. Wykazano, że nawadnianie przy poziomie siły ssącej -30 kPa spowodowało opóźnienie terminu kwitnienia i negatywnie wpłynęło na plon kwiatów, szczególnie odmiany ‘Black Eyed Beauty'. Uzyskano kwiatostany lżejsze i o krótszych szypułach, szczególnie jeśli uprawiano rośliny małych kłączy. Odmiana ‘Treasure' cechowała się wyższą plennością niż ‘Black Eyed Beauty'. Ograniczanie podlewania podczas uprawy bardzo niekorzystnie wpłynęło na przyrost masy kłączy obydwu odmian cantedeskii. Indeks przyrostu masy zmniejszał się silnie wraz ze wzrostem masy początkowej kłączy, a także był niższy dla roślin nawadnianych przy -30 kPa. Wyniki wskazują na bardzo duże znaczenie nawadniania podczas uprawy cantedeskii na kwiaty cięte oraz zróżnico-waną reakcję odmian na ten czynnik. ...
Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu nawadniania kro-plowego i mikrozraszania na porażenie bulw ziemniaka odmian: Barycz, Mors i Triada przez najgroźniejsze patogeny. Doświadczenie założono jako dwuczynni-kowe w układzie losowanych podbloków split-plot, w czterech powtórzeniach, na glebie lekkiej. Czynnikami były odmiany i następujące warianty nawadniania: WO - bez nawadniania, W1 - nawadnianie kroplowe, W2 - mikrozraszanie. W każdym roku badań oceniano zdrowotność bulw po zbiorach. Określano procent po-wierzchni z objawami parcha zwykłego i ospowatości bulw. Wykorzystano 9-cio stopniową skalę (0-8o), w której 0o oznaczało brak objawów porażenia - bulwy zdrowe, natomiast 8o - powyżej 50% powierzchni bulwy z objawami chorobowymi. W stosunku do pozostałych chorób określono procent bulw z objawami porażenia. We wszystkich latach badań obserwowano występujące na bulwach ziemniaka objawy chorobowe parcha zwykłego oraz ospowatości. Badane odmiany różniły się podatnością na Streptomyces sp. i Rhizoctonia solani. Najbardziej odporną odmianą na porażenie przez pierwszego patogena była Triada, natomiast na drugiego Barycz. Porażenie powodowane przez inne patogeny ziemniaka odnotowywano sporadycznie, na poziomie nie przekraczającym 1%. Nie zaobserwowano istotnego wpływu wariantu nawadniania na występowanie parcha zwykłego i ospowatości bulw ziemniaka. ...
Badano wpływ nawadniania oraz nawożenia azotowego prosa odmiany ‘Gierczyckie' na występowanie fitofagicznej entomofauny o kłująco-ssącym apa-racie gębowym. Doświadczenie polowe prowadzono w latach 2005-2006 w Kru-szynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Stwierdzono, że przylżeńce oraz pluskwiaki stanowiły najliczniejszą grupę, która zasiedlała rośliny prosa. Odławiano zdecydowanie najmniejszą liczebność thysanopterofauny, gdy rośliny traktowano średnimi dawkami nawożenia azoto-wego. Owady te preferowały rośliny nawadniane. Kwietniczkowate (Phlaeothri-pidae) stanowiły zdecydowanie najliczniejszą grupę owadów odławianych spośród przylżeńców. Liczebność odławianych pluskwiaków była niższa, w porównaniu do przylżeńców. Hemiptera najliczniej występowały na roślinach nawadnianych, które traktowano wysokim poziomem nawożenia azotowego. Reprezentowane one były przez kilka rodzin, takich jak: skoczkowate, tasznikowate, mszycowate i szy-dlakowate. Najliczniejszym przedstawicielem Cicadellidae był zgłobik smużkowany - Psammotettix alienus Dahlbom. Skoczek sześciorek - Macrosteles laevis Ribaut oraz skoczek ziemniaczak - Empoasca pteridis Dahlbom wystąpiły w nieco mniejszym nasileniu. Spośród rodziny mszycowatych najliczniej odławiano mszycę zbożową i mszycę czeremchowo-zbożową. Stosowanie zróżnicowanego nawadniania oraz nawożenia azotowego w uprawie prosa wpływało na liczebność fitofagicznych pluskwiaków z rodziny tasznikowatych: zmienika lucernowca - Lygus rugulipennis Popp. i wysmułka paskorogiego - Trigonotylus coelestialium Kirk. Pierwszy z wymienionych Miridae zdecydowanie preferował rośliny nawad-niane oraz nawożone wyższą dawką azotu. ...
Celem podjętych badań było poznanie wpływu nawadniania kroplowego i deszczownianego na wysokość i jakość plonu wybranych odmian ziemniaka średnio wczesnego. Doświadczenia polowe przeprowadzono w latach 2001-2003 we wsi Kosobudy, gm. Brusy, woj. pomorskie, na glebie zaliczanej do IVb klasy bonitacyjnej (kompleks 5 żytni dobry). Ilość wody łatwo dostępnej dla roślin (efektywna retencja użyteczna) w warstwie gleby o kontrolowanym uwilgotnieniu (od 0 do 40 cm) wynosiła 29,5 mm.Dwuczynnikowe doświadczenie założono metodą losowanych podbloków układzie zależnym split-plot, w czterech replikacjach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie, zastosowane w trzech wariantach: O - bez nawadniania (obiekt kontrolny), K - nawadnianie kroplowe, D - nawadnianie deszczowniane. Czynnik drugiego rzędu stanowiły trzy średnio wczesne odmiany ziemniaka: Barycz, Mors, Triada. Ziemniaki uprawiano na pełnej dawce obornika bydlęcego (35 t∙ha-1) wnoszonego do gleby jesienią pod orkę zimową. Nawożenie fosforem i potasem wynosiło 80 kg P2O5∙ ha-1 i 140 kg K2O∙ ha-1. Nawożenie azotem zasto-sowano w dawce 90 kg N∙ ha-1. Terminy wykonywania nawodnień ustalano na podstawie potencjału wodnego gleby określanego przy użyciu tensjometrów. Nawadnianie rozpoczynano w momencie, kiedy siła ssąca gleby wynosiła -0,03 MPa.Zastosowanie nawodnień w uprawie ziemniaka istotnie zwiększyło plon handlowy bulw. Nie stwierdzono istotnych różnic w wysokości plonów ziemniaka ...
Doświadczenie przeprowadzono w latach 2005-2007 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Badano w nim wpływ deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie ziemniaka wczesnego odmiany ‘Dorota'. Założono je jako dwuczynnikowe. Czynnikiem pierwszego rzędu było deszczowanie w wariantach: W0 - bez nawadniania (kontrola), W1 - deszczowanie, a drugiego rzędu zróżnicowane nawożenie azotem: N0 = 0, N1 = 40, N2 = 80 i N3 = 120 kg N•ha-1. Ziemniaki uprawiano na pełnej dawce obornika (40 Mg•ha-1), nawożenie fosforowo-potasowe było stosowane zależnie od zasobności gleby, jednakowo na wszystkich poletkach. Średni plon zebrany na poletkach kontrolnych (bez nawadniania) wyniósł 14,41 t•ha-1. Niższe plony, w zakresie 8,75-11,83 t•ha-1, zanotowano w pierwszych dwóch latach badań o opadach 161-230 mm, wyższe natomiast (22,66 t•ha-1) - w roku 2007, cechującym się największymi w okresie wegetacji ziemniaka opadami (323 mm). Zastosowanie deszczowania wpłynęło na istotny wzrost plonów, średnio do 28 t•ha-1. Uzyskany dzięki nawadnianiu przyrost wynosił 13,59 t•ha-1, co stano-wiło 94 %. Wyższe przyrosty plonów (rzędu 15,03-17,99 t•ha-1 - tj. 127-171%) zanotowano w pierwszych dwóch latach badań o niższych opadach w okresie wegetacji, a niższe efekty produkcyjne (7,78 t•ha-1, tj. 34,3%) przyniosło desz-czowanie w roku o największych opadach.Nawożenie azotem na poletkach kontrolnych było efektywne jedynie ...
W eksperymencie przeprowadzonym w latach 2003 i 2005 w Stacji Do-świadczalnej Lipnik, na glebie brunatnej kwaśnej, zaliczanej do IVb klasy bonita-cyjnej, kompleksu żytniego dobrego, a pod względem uprawy do gleb lekkich o małej retencji wody użytecznej, oceniano wykorzystanie wody przez śliwy odm. ‘Čacanska Rana' uprawianej w różnych warunkach wodnych i nawozowych. Do-świadczenie przeprowadzono metodą losowanych podbloków w układzie zależnym (ang. split-plot), w czterech powtórzeniach, na drzewach w czwartym roku po posadzeniu, wchodzących w trzeci rok owocowania. Między drzewami utrzy-mywano murawę, a w rzędach drzew - ugór herbicydowy. Pierwszym czynnikiem było nawadnianie podkoronowe: O - kontrola (bez nawadniania), W - nawadnianie za pomocą minizraszaczy typu Hadar, gdy potencjał wodny gleby obniżył się poniżej - 0,01 MPa. Czynnikiem drugim było nawożenie mineralne: 0 NPK - kontrola (bez nawożenia), 2 NPK - 260 kg NPK•ha-1 (80+60+120). Nawozy azotowe stosowano wczesną wiosną, przed ruszeniem wegetacji, natomiast fosforowe i po-tasowe jesienią zgodnie z zaleceniami agrotechnicznymi. Na podstawie ilorazu in-tensywności fotosyntezy do transpiracji wyznaczono fotosyntetyczny współczynnik wykorzystania wody (WUE) i chwilowy fotosyntetyczny współczynnik wykorzy-stania wody (WUEI). Czynniki zastosowane w doświadczeniu - nawadnianie uzupełniające i na-wożenie mineralne różnicowały wartości badanych cech. Oba badane współczynniki (WUE i WUEI) zależały od warunków meteorologicznych, jak i zabiegów agrotechnicznych (nawadnianie, nawożenie) ...
Celem pracy była ocena wpływu mikrozraszania i nawożenia azotowo-potasowego na aktywność fotosyntetyczną i jakość plonów dwóch odmian wiśni.Badania przeprowadzone w latach 2008-2009 (w dziesiątym roku po posa-dzeniu), na drzewach wiśni odmian ‘Łutówka' i ‘Kelleris'. Doświadczenie założono metodą losowanych podbloków w układzie zależnym (ang. split-plot), w siedmiu powtórzeniach. Drzewa uprawiano w rozstawie: 4 x 2 m.Zastosowanie nawadniania oraz nawożenia azotem i potasem wpływało na przebieg procesów fizjologicznych. Drzewa nawadniane intensywniej asymilowały dwutlenek węgla i transpirowały wodę. Nie wywarło natomiast wpływu na stężenie CO2 w aparatach szparkowych. Nawadnianie przyczyniło się do zmniejszenia wartości indeksu azotowego oraz zazielenienia liści, na każdej wysokości korony drzewa. Wzrost poziomu nawożenia N i K zwiększał wartość obu wskaźników.Istotnie większą sprawność aparatu fotosyntetycznego liści stwierdzono w odmianie ‘Kelleris'.Pod wpływem nawadniania przyrost plonu owoców średnio z obu odmian wyniósł 10,3%. Spośród odmian większym plonowaniem wykazała się ‘Kelleris', chociaż różnica w plonach nie była duża. Zastosowanie dodatkowego nawożenia azotowo-potasowego w dawce 160 kg×ha-1 zwiększyło plon owoców, w porównaniu do obiektu kontrolnego o 12,5%.Nie stwierdzono istotnego wpływu ocenianych czynników doświadczalnych na masę 100 owoców wiśni. Spośród badanych czynników, zastosowanie nawożenia azotem i potasem w łącznej dawce 160 kg×ha-1, zwiększyło w owocach zawartość azotu, fosforu, potasu i cynku. Poprawa uwilgotnienia gleby zmniejszyła ...
Celem prowadzonych badań było określenie potrzeb wodnych matecznika truskawki uprawianego w szklarni. Rośliny mateczne uprawiano w doniczkach wypełnionych substratem torfowym i podłożem kokosowym. Rośliny były nawadniane kroplowo. Częstotliwość nawadniania sterowana była za pomocą opracowanego prototypowego wagowego systemu sterującego. Sterowanie takie pozwalało na automatyczną regulację częstotliwości nawadniania w zależności od aktualnych potrzeb wodnych roślin. Otrzymane wyniki wykazały przydatność systemu wagowego do sterowania nawadnianiem truskawki uprawianej pod osłonami. Dane o częstotliwości nawadniania i wielkości dawek wody pozwoliły na uzyskanie informacji o rzeczywistej ewapotranspiracji matecznika truskawki (ETr). Na podstawie danych o przebiegu temperatury i wilgotności względnej powietrza w szklarni, przy wykorzystaniu modelu Grabarczyka, wyznaczono wartości ewapotranspiracji wskaźnikowej (ETo). Uzyskane w doświadczeniu dane ETo i ETr umożliwiły obliczenie współczynnika Kc dla matecznika truskawki. Wyznaczony współczynnik wahał się od wartości 0,05 w lutym bezpośrednio po posadzeniu roślin, aż do 0,62 pod koniec uprawy matecznika (bezpośrednio przed pozyskiwaniem sadzonek). ...
Przedmiotem badań były jednoroczne drzewka brzoskwini odmiany ‘Saturn' na podkładce Siewka Mandżurska posadzone do sadu w postaci podkładki ze śpiącym oczkiem. Podkładki posadzono wiosną 2012 roku metodą tradycyjną do dołków i w redlinach, w rozstawie 4 x 1,5 m. Czynnikami badań była metoda sadzenia oraz zróżnicowany poziom uwilgotnienia, uzyskany poprzez zastosowanie: nawadniania kroplowego, geokompozytu oraz kombinacji, w której zastosowano geokompozyt z jednoczesnym zmniejszeniem dawki nawadniania o 50%. Geokompozyt o pojemności 1,6 l składał się z superabsorbentu, wewnętrznej siatki z tworzywa sztucznego i zewnętrznej włókniny. Wstępne wyniki badań wykazały przydatność technologii opartej na skróceniu cyklu produkcyjnego materiału szkółkarskiego, poprzez wysadzenie podkładek ze śpiącym oczkiem bezpośrednio do sadu. Wymogiem dla wykorzystania tej metody jest zapewnienie jak najlepszych warunków dla wzrostu okulantów. Korzystne warunki dla rozwoju okulantów brzoskwini w sadzie zapewniło sadzenie w redliny. W warunkach kontrolnych wysoką jakość jednorocznych drzewek brzoskwini uzyskano także przy sadzeniu tradycyjnym. Niezależnie od sposobu sadzenia intensywny wzrost i wysokie parametry jakościowe okulantów zapewniło nawadnianie kroplowe, polecane szczególnie w uprawie redlinowej. Nie stwierdzono wpływu geokompozytu na jakość badanych drzewek brzoskwini ...
Doświadczenie polowe założono w 2012 roku w Stacji Dydaktyczno-Badawczej w Samotworze należącej do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. W badaniach prowadzonych w młodym sadzie brzoskwiniowym regulowano wilgotność gleby poprzez nawadnianie oraz wprowadzenie do gleby geokomopozytu. Ocenę wpływu zastosowanych metod na kształtowanie się niektórych właściwości fizycznych gleby w uprawie brzoskwini przeprowadzono wiosną i jesienią 2013 roku, w 1-szym roku owocowania drzew. Gleba na stanowiskach gdzie zastosowano nawadnianie wykazywała się wyższą gęstością objętościową w warstwie wierzchniej. Jednocześnie, w tych samych warunkach stwierdzono niższe wartości dla porowatości ogólnej. Wykorzystanie polimeru żelowego samodzielnie oraz z nawadnianiem spowodowało zmniejszenie gęstości objętościowej gleby w warstwie 15-20 cm. Warstwa gleby nad polimerem i z jednoczesnym zabiegiem nawadniania wyróżniła się istotnie najniższą wartością porowatości kapilarnej. Wprowadzenie geokompozytu do gleby w czasie sadzenia drzew może poprawić zdolność gleby do zatrzymywania wody i jej oszczędnego gospodarowania przez cały okres wegetacji drzew ...
W artykule do oceny efektywności ekonomicznej nawadniania wybranych upraw polowych wykorzystano efekty produkcyjne uzyskane w badaniach, prowadzonych przez pracowników Katedry Melioracji i Agrometeorologii w Stacji Badawczej UTP w Bydgoszczy w latach 2006-2012. Badania te dotyczyły wpływu nawadniania na plonowanie ziemniaków jadalnych, jęczmienia jarego browarnego oraz kukurydzy uprawianej na ziarno. Do przeprowadzenia obliczeń efektywności ekonomicznej wykorzystano metodę kalkulacji przyrostu nadwyżki bezpośredniej. Wyniki wskazują, że nawadnianie nie we wszystkich przypadkach było uzasadnione ekonomicznie. W przypadku ziemniaków nadwyżka bezpośrednia rosła wraz ze wzrostem powierzchni nawadnianej, straty odnotowano tylko w przypadku 1-hektarowego wariantu. Wykazano natomiast brak ekonomicznego uzasadnienia dla wprowadzenia deszczowania do produkcji jęczmienia browarnego, niezależnie od nawadnianej powierzchni. Identyczne jak w przypadku jęczmienia efekty ekonomiczne uzyskano stosując nawadnianie kroplowe, w uprawie kukurydzy na ziarno. Z przeprowadzonych kalkulacji wynika, że koszty nawadniania w przeliczeniu na 1 ha maleją waz ze wzrostem nawadnianej powierzchni. ...
Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2011-2012 w Stacji Doświadczalnej w Lipniku k. Stargardu Szczecińskiego. Gleba, na której zostało założone doświadczenie zaliczana jest do IV b klasy bonitacyjnej, kompleksu żytniego dobrego, a pod względem uprawy do gleb lekkich o małej retencji wody użytecznej. Doświadczenie założono metodą losowanych bloków u układzie niezależnym, w czterech powtórzeniach. Pomiędzy drzewami utrzymywano krótko ściętą murawę, a w rzędach ugór herbicydowy. Badano wpływ nawadniania uzupełniającego na zawartość makro- i mikroskładników w liściach śliwy odm. 'Amers' i ‘Cacańska Rana'. Schemat doświadczenia obejmował poletka kontrolne, bez nawadniania - O oraz poletka nawadniane - W. Nawadnianie stosowano według wskazań tensjometru, gdy potencjał wodny gleby obniżył się poniżej -0,01 MPa. Do nawadniania użyto zraszaczy typu Hadar o zasięgu r = 2m.W zależności od sumy opadów w poszczególnych latach zastosowano od 11,8 do 14,0 m3 wody. Badania wykazały, że obie badane odmiany drzew pestkowych reagowały podobnie na zastosowany czynnik wodny. W liściach pobranych z drzew nawadnianych zanotowano tendencję do zmniejszenia koncentracji azotu, a zwiększenia fosforu. Podobną reakcję obu odmian stwierdzono również w przypadku koncentracji potasu i wapnia. Ponadto na obiektach, na których zanotowano wzrost zawartości cynku wyraźnie obniżała się koncentracja żelaza. Zależność ta szczególnie zaznaczyła się w liściach ...
Dwa ścisłe doświadczenia polowe zostały przeprowadzone w latach 2004-2006 w gospodarstwie rolnym w Chlebówku. Miejscowość położona jest 20 km od Stargardu Szczecińskiego i 5 km na północny-wschód od miejscowości gminnej Stara Dąbrowa - 53027'N i 15010'E. W doświadczeniach oceniano wpływ nawadniania, systemu uprawy roli i nawożenia mineralnego na plonowanie oraz wybrane parametry właściwości fizycznych gleby. Testowano dwie odmiany bobiku: o tradycyjną -‘Nadwiślański' oraz zdeterminowaną - ‘Titus'. Z przeprowadzonych doświadczeń wynika, że stosowanie nawadniania oraz wzrastających dawek nawożenia mineralnego zwiększało plon nasion obu odmian bobiku. Stosowanie uproszczeń w uprawie roli ograniczało, w większym zakresie, plonowanie tradycyjnej odmiany bobiku. Zwiększone nawożenie mineralne w warunkach nawadniania zwiększało polowe zużycie wody, a tym samym obniżało jej zapas w warstwie do 50 cm. Poprawa uwilgotnienia wierzchnich warstw gleby zmniejszyła gęstość objętościową gleby w uprawie odmiany ‘Nadwiślański' a zwiększyła w uprawie odmiany ‘Titus'. Stosowanie uproszczonych systemów uprawy roli, a zwłaszcza siewu bezpośredniego, zwiększa gęstość objętościową wierzchnich warstw gleby. ...
Celem niniejszej pracy jest przybliżenie problemu nawadniania upraw w kontekście zagrożeń fitosanitarnych. Przedstawia wybrane artykuły naukowe dotyczące występowania patogenów i chorób roślin w warunkach nawadniania upraw. Nawadnianie roślin może wpływać bezpośrednio lub pośrednio na ich zdrowotność. Wpływa na warunki sprzyjające infekcji, ale również stwarza warunki dla lepszego zarodnikowania patogenów i późniejszego ich rozprzestrzeniania. Nawadnianie sprzyja rozwojowi roślin, których masa wegetatywna jest bardziej rozwinięta, bujniejsza, jednocześnie posiadają one delikatniejsze tkanki okrywające bardziej podatne na porażenie. Intensywniejszy wzrost roślin powoduje, że łany są zwarte, co sprzyja rozwojowi chorób. Generalnie nawadnianie może wpływać negatywnie, neutralnie lub pozytywnie na zdrowotność roślin. W pracy zwrócono również uwagę, na jakość wody, która może być źródłem infekcji wielu patogenów, należących do różnych jednostek taksonomicznych. Do patogenów roślin najczęściej występujących w wodzie przeznaczonej do nawadniania należą Phytophthora spp. i Pythium spp. Nawadnianie może przyczynić się również do rozprzestrzeniania grzybów i wirusów. By ograniczyć negatywne skutki nawadniania ważny jest wybór odpowiedniego źródła wody oraz technologii nawadniania. Praca ta zwraca uwagę na potrzebę prowadzenia kolejnych badań, dotyczących bezpośredniego wpływu nawadniania na zdrowotność roślin jak i na regularne monitorowanie wody przeznaczonej do nawadniania. ...
Celem pracy jest analiza produktywności i efektywności stosowania dwóch rodzajów nawadniania. Tradycyjnego z użyciem węży do podlewania i kroplowego z zastosowaniem linii kroplujących. Badania przeprowadzono w latach 2009-2011 w specjalistycznym gospodarstwie ogrodniczym w Karpicku koło Wolsztyna, w dwóch tunelach foliowych o powierzchni 180 m2 każdy. Natomiast powierzchnie uprawy pomidorów zajmowały odpowiednio po 87 m2. W każdym z tuneli wysadzano po 400 sadzonek pomidorów odmiany Nita® Nickerson - Zwann. Objętość wody wykorzystanej do nawadniania monitorowano przy użyciu dwóch niezależnych wodomierzy, natomiast zbiór pomidorów odbywał się raz w tygodniu. Zakres i pracochłonność zabiegów pielęgnacyjnych, ochronnych oraz związanych z nawożeniem były ewidencjonowane na podstawie rzeczywistej liczby roboczogodzin niezbędnych do ich wykonania. Efektywność produkcyjna wody była znacznie wyższa w wariancie z systemem linii kroplujących, gdyż dla uzyskania jednego kilograma pomidorów w tym systemie potrzeba było 33 litrów wody, a w systemie tradycyjnym prawie 58 litrów. Co oznacza, że efektywność produkcyjna nawodnień kroplowych była o 75% wyższa od nawadniania tradycyjnego z wykorzystaniem węży. ...
W pracy przedstawiono ocenę wpływu nawadniania podkoronowego na wzrost i plonowanie 5 odmian śliw: Hanita ,Elena President, Amers, Jojo. Śliwy uprawiano w indywidualnym gospodarstwie sadowniczym w miejscowości Pyzdry w województwie wielkopolskim. Oceniane odmiany posadzono na podkładce Węgierki Wangenheima jesienią 2010 roku, na glebie lekkiej kompleksu żytniego dobrego. Wpływ zastosowanego nawadniania oceniono w 3 i 4 roku (w 2013 i 2014 roku) po posadzeniu, gdyż w pierwszych latach nie zastosowano nawadniania. Nawodnienie stosowano, gdy potencjał wody w glebie obniżył się poniżej - 0,01 MPa. Do nawodnień użyto zraszaczy „Head" o rozstawie 4 x 3m. Między rzędami drzew utrzymywano murawę trawiastą, a w rzędach ugór herbicydowy. Przed zastosowaniem nawadniania (2012 rok) plony śliw wynosiły średnio 0,8 kg · drzewo-1. W zależności od sum opadów atmosferycznych w poszczególnych okresach wegetacyjnych 2013 i 2014 roku, zastosowano zróżnicowane dawki w ilości od 10mm do 35mm łącznie 90mm w okresie od IV do VII 2013roku oraz w ilości od 15mm do 80mm, łącznie 200mm ,w okresie od IV do VIII 2014 roku. Pod wpływem nawadniania plony wzrosły średnio o 1,1 kg · drzewo-1, w pierwszym roku nawadniania (2013rok). Największy przyrost plonu dzięki nawadnianiu (średnio o 1,2 t · ha-1) do ilości 3,7 t · ha-1, stwierdzono ...
Celem pracy było określenie różnic potrzeb deszczowania trawnika wynikających z niejednorodności topograficznej miasta Bydgoszczy i zróżnicowanych pod względem zagospodarowania terenów zamiejskich. Pomiary meteorologiczne prowadzono w okresie od maja do września na terenach zróżnicowanych pod względem stopnia urbanizacji i formy pokrycia terenu: centrum dużego miasta, peryferia miejskie i obszar użytkowany rolniczo. Na podstawie wielkości obliczonych potrzeb wodnych trawnika określono zakres deficytów opadów w okresie wegetacji roślin. Stwierdzono, że sumy opadów sezonowych w porównywanych lo-kalizacjach kształtowały się na podobnym poziomie, jednakże za-obserwowano dużą zmienność czasową tego wskaźnika w po-szczególnych sezonach. Pod względem warunków ewaporome-trycznych zaobserwowano wyraźne różnice pomiędzy analizowa-nymi lokalizacjami. Średnio, największe sumy ewapotranspiracji wskaźnikowej wyznaczono dla centrum miasta, co jest efektem powstającego na tym obszarze zjawiska "miejskiej wyspy ciepła". Natomiast najmniejsze straty wody na skutek ewapotranspiracji wystąpiły na terenach wiejskich. Wyniki przeprowadzonej analizy pozwoliły stwierdzić, że potrzeby deszczowania trawnika cecho-wała zarówno zmienność czasowa jak i przestrzenna. Zdecydowa-nie największe potrzeby deszczowania wystąpiły w warunkach miejskich, mniejsze na terenach wiejskich użytkowanych rolniczo, a najmniejsze na obrzeżach Bydgoszczy. ...
