W pracy przedstawiono wyniki badań z lat 1991-2001 nad wpły-wem nawadniania kroplowego i mikrozraszania na kształtowanie się poziomu wybranych metali ciężkich (Cd, Pb, Zn) w częściach jadalnych niektórych gatunków roślin warzywnych (burak ćwikłowy, cukinia, dynia, fasola szparagowa, marchew jadalna) i jagodowych (aronia, po-rzeczka czarna, truskawka). Doświadczenia polowe przeprowadzono w miejscowości Kruszyn Krajeński koło Bydgoszczy na glebie zalicza-nej do V-VI klasy bonitacyjnej. Zawartość części spławianych w war-stwie orno-próchnicznej wynosiła 7% a w poziomach podornych od 3 do 5%. Zawartość próchnicy wynosiła 1,19%. Polowa pojemność wodna w warstwie 1 m wynosiła 88 mm a wody dostępnej 68 mm. Badanym czynnikiem było nawadnianie w trzech następujących wariantach: I - kontrola (bez nawadniania), II - nawadnianie kroplowe, III - mikro-zraszanie. Nawadnianie rozpoczynano przy potencjale wodnym gleby - 0,03 MPa. Stwierdzono, że nawadnianie istotnie obniżyło zawartość metali ciężkich (Cd, Pb, Zn) w świeżej masie owoców truskawki, nie oddziaływało natomiast w sposób udowodniony statystycznie na ich poziom w owocach aronii i porzeczki czarnej. Pod wpływem mikrona-wodnień nastąpił spadek zawartości w świeżej masie owoców cukini i dyni olbrzymiej metali ciężkich (Cd, Pb, Zn) w stosunku ...
Celem badań było określenie wpływu mikronawodnień (mikrozraszania i nawadniania kroplowego) oraz nawożenia organicznego (kompost wyprodukowany na bazie higienizowanych osadów ściekowych) na cechy siły wzrostu i stopień mikoryzacji sadzonek sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) produkowanych z udziałem zabiegu zoomelioracji na gruncie porolnym. Ścisłe dwuletnie (2003-2004) badania polowe przeprowadzono na polu doświadczalnym Katedry Melioracji i Agrometeorologii w Kruszynie Krajeńskim pod Bydgoszczą. Badania przeprowadzono na luźnej glebie piaszczystej zaliczanej do VI klasy bonitacyjnej. Była to czarna ziemia zdegradowana, wytworzona z piasku słabogliniastego na płytko zalegającym piasku luźnym. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie zastosowane w trzech wariantach wodnych: bez nawadniania (kontrola), nawadnianie kroplowe, mikrozraszanie. Czynnik drugiego rzędu stanowiło nawożenie, zastosowane w dwóch wariantach: nawożenie mineralne (standard stosowany w szkółkach) oraz nawożenie organiczne. Nawadnianie istotnie zwiększyło wysokość i średnicę siewek sosny. Nie stwierdzono istotnych różnic w rozpatrywanych cechach wzrostu pomiędzy badanymi systemami nawodnieniowymi. Nawożenie siewek sosny kompostem istotnie zwiększyło wysokość siewek. Wystąpiło współdziałanie nawadniania i nawożenia organicznego w kształtowaniu wysokości i średnicy siewek sosny. Uprawiane na kompoście - w warunkach nawodnień - siewki sosny cechowały się bowiem większą wysokością i średnicą. Czynniki doświadczenia różnicowały liczebność mikoryz u siewek sosny. Największą średnią liczebność mikoryz stwierdzono w wariancie z nawożeniem organicznym w warunkach nawadniania kroplowego. Łączne oddziaływanie ...
W pracy porównano wpływ trzech różnych systemów nawadniania (deszczowania, mikrozraszania i nawadniania kroplowego) na produkcję jednorocznych sadzonek brzozy brodawkowatej z udziałem zabiegu zoomelioracji, który polegał na wprowadzeniu do gleby szkółki żywego edafonu wraz z materią organiczną gleby leśnej. Ścisłe dwuletnie (2003–2004) badania polowe przeprowadzono w szkółce leśnej Nadleśnictwa Bydgoszcz w Białych Błotach na glebie rdzawej właściwej wytworzonej z piasku luźnego. Doświadczenie założono jako jednoczynnikowe, metodą losowanych bloków, w czterech powtórzeniach. Testowane systemy nawodnień ciśnieniowych zwiększyły w sposób udowodniony statystycznie wysokość i średnicę siewek brzozy. Uzyskane dzięki nawadnianiu zwiększenie wysokości siewek brzozy wynosiło od 76 do 100%, natomiast średnica siewek wzrastała wskutek nawodnień w granicach od 67 do 84%. Najniższe względne przyrosty badanych cech biometrycznych siewek stwierdzono w warunkach nawadniania kroplowego. Z drugiej jednak strony, ten system nawodnieniowy cechował się – w porównaniu z mikrozraszaniem i deszczowaniem – najbardziej oszczędnym zużyciem wody. Biorąc pod uwagę oba badane parametry siły wzrostu siewek, najkorzystniejszym okazało się mikrozraszanie. Ta metoda zapewniała jednocześnie nieco niższe – w porównaniu z deszczowaniem – sezonowe dawki nawodnieniowe. Zabieg zoomelioracji, w połączeniu z mikronawodnieniami, wpłynął na wielokrotny wzrost liczebności i liczby gatunków saprofagicznych mechowców oraz ich dominację w zgrupowaniach roztoczy, co jest typowe dla gleb leśnych. Na stanowisku z ...
Celem badań było określenie wpływu mikronawodnień (mikrozraszania i nawadniania kroplowego) oraz nawożenia organicznego (kompost wyprodukowany na bazie osadów ściekowych) na cechy siły wzrostu i stopień mikoryzacji dwuletnich sadzonek sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) produkowanych z udziałem zabiegu zoomelioracji. Ścisłe dwuletnie (2004–2005) badania polowe przeprowadzono w szkółce leśnej Nadleśnictwa Bydgoszcz w Białych Błotach na glebie rdzawej wytworzonej z piasku luźnego. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie zastosowane w trzech wariantach wodnych: bez nawadniania (kontrola), nawadnianie kroplowe, mikrozraszanie. Czynnik drugiego rzędu stanowiło nawożenie, zastosowane w dwóch wariantach: nawożenie mineralne (standard stosowany w szkółkach leśnych), nawożenie organiczne (kompost). Nawadnianie istotnie zwiększyło wzrost dwuletnich siewek sosny. Nie stwierdzono istotnych różnic w wysokości roślin nawadnianych kroplowo bądź mikrozraszaczami. Zastosowanie kompostu z osadów ściekowych zwiększyło istotnie wysokość i średnicę pędu siewek. Stwierdzono statystycznie udowodnione współdziałanie nawożenia organicznego (kompostu) i nawadniania. Nawadniane kroplowo i nawożone kompostem siewki sosny były wyższe i cechowały się większą średnicą pędu. Czynniki doświadczenia różnicowały stan symbiozy mikoryzowej dwuletnich siewek sosny. Dominującym gatunkiem grzybów tworzących mikoryzy na korzeniach był Thelephora terrestris. Zastosowane w doświadczeniu systemy nawodnień korzystnie wpłynęły na zagęszczenie roztoczy (Acari), w tym mechowców (Oribatida), nie stwierdzono natomiast wpływu nawożenia organicznego na te stawonogi. ...
W latach 2005–2007 przeprowadzono badania nad wpływem nawadniania oraz powierzchniowej i podpowierzchniowej fertygacji kroplowej azotem na plo-nowanie marchwi, pietruszki i cykorii korzeniowej w uprawie na redlinach i na płaskim gruncie. Fertygację prowadzono przy użyciu emiterów liniowych, które w obiektach z fertygacją podpowierzchniową umieszczone zostały na głębokości 50 mm od powierzchni redliny, pośrodku dwóch rzędów roślin. W kombinacjach z fertgacją powierzchniową emitery liniowe umieszczono na powierzchni pomię-dzy dwoma rzędami roślin. Nawadnianie i fertygację rozpoczynano przy potencjale wodnym gleby wynoszącym – 30–40 kPa. Nawozy azotowe (100 kg.ha-1N) wprowadzono w dwóch dawkach. Pierwszą dawkę azotu w wysokości 50 kg.ha-1 zastosowano przedwegetacyjnie, drugą połowę wprowadzono poprzez fertygację. W kontroli, druga dawka azotu wniesiona została w nawożeniu posypowym. Kroplowa fertygacja powierzchniowa i podpowierzchniowa zastosowana na redlinach, jak i na płaskim gruncie powodowała istotny wzrost plonu handlowego korzeni spichrzowych marchwi, pietruszki oraz cykorii. W uprawie na redlinach istotnie wyższy plon marchwi uzyskano przy kroplowej fertygacji powierzchniowej w stosunku do fertgacji podpowierzchniowej. W uprawie pietruszki nie stwierdzono różnic w plonowaniu przy fertygacji powierzchniowej i podpowierzchniowej, natomiast w uprawie cykorii wyższy plon korzeni uzyskano, stosując fertgację powierzchniową niż podpowierzchniową. W uprawie pietruszki na redlinach udział korzeni niekształtnych w plonie był dwukrotnie mniejszy w porównaniu ...
W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2005–2006 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ nawadniania kroplowego i trzech sposobów produkcji rozsady na wielkość plonu kawona odmiany „Bingo”. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w ukła-dzie zależnym split-plot, w czterech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie kroplowe zastosowane w dwóch wariantach: O – bez nawadnia-nia (kontrola), K – nawadnianie kroplowe na podstawie wskazań tensjometrów (-0,03 MPa). Czynnikiem drugiego rzędu był rodzaj światła zastosowanego pod-czas produkcji rozsady: S – światło słoneczne – szklarnia (kontrola), N – światło niebieskie sztuczne, D – światło dzienne białe sztuczne. Stwierdzono, że nawad-nianie kroplowe istotnie zwiększyło plony kawona o 27,5 t.ha-1, tj. o 156%. Istot-nie wyższe plony uzyskano z roślin z sadzonek produkowanych przy świetle sło-necznym w szklarni (wariant S). Wystąpiło współdziałanie badanych czynników w kształtowaniu plonów handlowych kawona. Rośliny z sadzonek uzyskanych przy naturalnym świetle słonecznym w szklarni (S), dawały w warunkach nawodnień kroplowych istotnie wyższe plony, wynoszące średnio w okresie badawczym 57 t .ha-1. ...
Badania prowadzono w latach 2006–2008 w szkółkach drzewek owoco-wych w Stacji Badawczo-Dydaktycznej w Samotworze, należącej do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Celem doświadczenia była ocena wpływu nawadniania i agrożelu na wzrost podkładki Pumiselect® w pierwszym roku szkółki oraz jakość uzyskanych drzewek brzoskwini odmian ‘Redhaven’ i ‘Inka’. Nawanianie zastosowano w postaci linii T-tape, z kroplownikami co 25 cm o wydatku wody 1,38 l/h. Agrożel w postaci taśmy o szerokości 10 cm i rozłożono na dnie bruzdy przed sadzeniem podkładek, na głębokości 35 cm. Podkładki Pumiselect® wysadzono wiosną w postaci sadzonek zdrewniałych w rozstawie 2 x 0,25 m, na głębokości 35 cm. Okulizację przeprowadzano na początku sierp-nia metodą ,,na przystawkę’’ na wysokości 5 cm nad ziemią. W trakcie badań wykonano pomiary części nadziemnej i podziemnej podkładki Pumiselect® w pierwszym roku szkółki oraz jednorocznych drzewek brzoskwini uzyskanych w drugim roku szkółki. Wstępne wyniki badań wskazują na korzystny wpływ agożelu na jakość podkładki Pumiselect®, rozmnażanej przez sadzonki, a także na parametry jako-ściowe uzyskanych drzewek dwóch odmian brzoskwini. Nawadnianie przyczyniło się do intensywniejszego tworzenia przez podkładkę korzeni grubych o średnicy > 2 mm w pierwszym roku uprawy w szkółce oraz w istotny sposób poprawiło wszystkie parametry ...
Badania przeprowadzono w Stacji Badawczo-Dydaktycznej należącej do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Jesienią 2008 roku przeprowadzono badania dotyczące rozmieszczenia sytemu korzeniowego 9-letnich drzew odmiany Jonagored szczepionych na podkładce M9. Drzewa posadzono w rozstawie 3,5 x 0,5 m (5714 drzew ha-1) dwoma sposobami: tradycyjnym i „w redliny”. Sadzenie „w redliny” polegało na ustawieniu drzewek na powierzchni gruntu, przymoco-waniu ich do rozciągniętych wzdłuż rzędu drutów i obsypaniu systemu korzenio-wego. Drzewa nawadniano systemem kroplowym, ustalając terminy nawodnień metodą tensjometryczną. W celu określenia rozmieszczenia korzeni zastosowano metodę profilu glebowego, przy modyfikacji polegającej na wykorzystaniu cyfro-wych zdjęć gleby z korzeniami, zamiast ręcznego nanoszenia rozmieszczenia ko-rzeni na przezroczystą folię. Ocenie poddane zostały losowo wybrane reprezenta-tywne drzewa (po 3 z każdej kombinacji). Obserwacje przeprowadzono na profilu o szerokości 1 m i głębokości 1,20 m. Połączenie sadzenia drzew w redliny i na-wadniania wpłynęło na intensywniejsze tworzenie przez nie korzeni drobnych o średnicy poniżej 1 mm, w porównaniu do drzew kontrolnych sadzonych trady-cyjnie. Zostało to udowodnione statystycznie w czterech z sześciu badanych po-ziomów profilu glebowego. Za wyjątkiem wierzchniej warstwy gleby (0–20 cm), zauważono tendencje do intensywniejszego tworzenia korzeni drobnych przez drzewa nawadniane, jednak nie były to różnice udowodnione statystycznie. Nawadnianie kroplowe drzew sadzonych w redliny miało wpływ na ...
Doświadczenie polowe prowadzono w Kruszynie Krajeńskim koło Byd-goszczy w latach 2005–2006. Badano wpływ nawadniania kroplowego w uprawie dwóch odmian dyni zwyczajnej: ‘Danka’ i ‘Sweet Dumpling’ na zasiedlenie przez owady. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono, że na dyni zwyczajnej odmiany ‘Danka’ występowało istotnie więcej owadów szkodliwych. Z entomo-fauny fitofagicznej najwięcej wystąpiło przedstawicieli rzędu Homoptera, a wśród nich należących do rodziny skoczkowate. Istotnie więcej osobników wystąpiło na roślinach nawadnianych (44 sztuk x poletko-1), w porównaniu do kontrolnych (34 sztuk x poletko-1). Skoczek ziemniaczak stanowił 65 %, skoczek czarnopla-mek – 17 %, a skoczek sześciorek – 7 % wszystkich oznaczonych skoczkowatych. Spośród rzędu Heteroptera wystąpiły zmienik lucernowiec i wysmułek paskorogi oraz pożyteczne (dziubałkowate i zażartkowate). Odmiana ‘Sweet Dumpling’ była również w znacznym stopniu zasiedlana przez owady należące do rzędu pluskwiaków równoskrzydłych – Homoptera. Szczególnie licznie wystąpiły tu skoczkowate: skoczek ziemniaczak stanowił 42%, skoczek czarnoplamek – 32%, a skoczek sześciorek i zgłobik smużkowany po 10 % odłowionej fauny Cicadellidae. Heteroptera pożyteczne i szkodliwe zasiedlały analizowaną dynię nielicznie. ...
Doświadczenie polowe wykonano w SD w Lipkach, w latach 2005–2008 na 7, 8, 9 i 10-letnich krzewach borówki wysokiej uprawianej na glebie brunatnej kwaśnej, kompleksu żytniego dobrego. Przed posadzeniem krzewów, w celu zwiększenia zawartości masy organicznej w glebie, wzdłuż rzędów o szerokości 1 m ułożono 10 cm warstwę trocin z drzew iglastych i wymieszano ją z taką samą warstwą gleby. W warunkach nawadnianych i bez nawadniania oceniano dwie odmiany borówki wysokiej ’Spartan’ i ‘Patriot’. Krzewy nawadniano linią kroplującą o rozstawie emiterów co 30 cm i wydajności 2,4 l h-1. Potrzebę nawadniania ustalano na podstawie wskazań tensjometrów. Rośliny nawadniano przy sile ssącej gleby powyżej 0,01 MPa. W każdym roku krzewy nawożono 60 kg N ha-1 w postaci siarczanu amonu, natomiast dawki nawozów P i K stosowano w zależ-ności od zawartości tych składników w glebie. Sumaryczne dawki wody do na-wadniania zależały od rozkładu i wielkości opadów i wynosiły: 2005 r. – 128 mm, 2006 r. – 300 mm, 2007 r. – 40 mm, 2008 r. – 200 mm. Borówka wysoka odmia-ny ‘Spartan’ była bardziej plenna (9,62 t ha-1 ) niż ‘Patriot’ (8,3 t ha-2 ). Wyniku nawadniania średni plony odmiany ‘Patriot’ wzrósł o 8,36 t ha –1, natomiast ‘Spartan’ o ...
Doświadczenie polowe prowadzono w SD Lipnik należącej do Akademii Rolniczej w Szczecinie. Borówkę wysoką odmiany ‘Patriot’ uprawiano w latach 2000–2008 na glebie brunatnej kwaśnej, kompleksu żytniego dobrego, zaliczanej do klasy bonitacyjnej IVb. Gleba charakteryzowała się małą zawartością przyswa-jalnych form fosforu i potasu oraz słabo kwaśnym odczynem gleby. Borówkę wy-soką uprawiano w zróżnicowanych warunkach wodnych: O – obiekty kontrolne (bez nawadniania), W – obiekty nawadniane. Krzewy nawadniano linią kroplują-cą o wydajności 2,4 l.h-1, utrzymując wilgotność gleby na poziomie 0,01 MPa, na podstawie wskazanej tensometrów. Oceniano możliwości plonotwórcze dwu- do dziesięcioletnich krzewów uprawianych w zróżnicowanych warunkach wodnych, a także wpływ opadów i dawek nawodnieniowych w okresie wegetacji na plon borówki wysokiej. Średni plon jagód zebranych w doświadczeniu wyniósł 7,61 t.ha-1 (tab. 3). Plon owoców z poletek kontrolnych (bez nawadniania) kształtował się na pozio-mie 4,92 t.ha-1, przyjmując dość szeroki zakres zbiorów od 1,67 do 13,0 t.ha-1 w poszczególnych latach. Okazało się, że nawadnianie plantacji borówki wyso-kiej było niezbędnym zabiegiem agrotechnicznym dla zapewnienia właściwych warunków wilgotnościowych gleby, a ilość dostarczonej wody w czerwcu i lipcu była skorelowana z przebiegiem opadów w tych miesiącach. Dzięki nawadnianiu zanotowano istotny wzrost plonu owoców wynoszący 5,38 t.ha-1 (109,2% w po-równaniu do ...
W latach 2000–2008 przeprowadzono w Stacji Badawczej Wydziału Rol-niczego UTP w Mochełku pod Bydgoszczą dwuczynnikowe doświadczenie z na-wadnianiem kukurydzy odmiany ‘Cedro’ o liczbie FAO 230 na glebie płowej ty-powej, zaliczanej do klasy IVa. W badaniu zastosowano dwa poziomy nawożenia azotem (90 i 150 kg.ha-1). Wody dostarczano roślinom za pomocą linii kroplującej z wtopionymi emiterami firmy NAAN, rozłożoną wzdłuż rzędów roślin. Średnio, w latach badań, zadysponowano 112 mm wody (28 mm w czerwcu, 49 mm w lip-cu, 28 mm w sierpniu i 7 mm we wrześniu), a w poszczególnych sezonach ilość dodatkowej wody wahała się od 25 mm (w roku 2007) do 215 mm w 2008. Zasto-sowanie nawadniania spowodowało wzrost plonu suchego ziarna kukurydzy z po-ziomu 5,62 t.ha-1 do 8,53 t.ha-1, a więc o 2,91 t.ha-1(52%). Wielkość przyrostu plo-nu w latach badań wahała się od 0,46 t.ha-1 w roku 2000, poprzez 0,60 (w chłodnym 2004) do 8,47 (w 2006 z bardzo gorącym i suchym lipcem) i 6,26 w 2008 r. (z małymi opadami V–VII). Uzyskane w doświadczeniu efekty stoso-wania uzupełniającego niedobory opadów nawadniania zależały w największym stopniu od sumy opadów atmosferycznych lipca, im te opady mniejsze, tym przy-rosty plonu ziarna większe. Drugi czynnik – nawozowy – także spowodował istot-ne ...
W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2006–2008 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ nawadniania kroplowego i dwóch poziomów nawożenia azotowego na wysokość, strukturę i jakość plonu ziarna dwóch odmian kukurydzy na ziarno ‘Cedro’ i ‘Smok’. Wykazano, że nawadnianie kroplowe spełniało rolę podstawowego czynnika plonotwórczego, bez którego uprawa kukurydzy na glebie bardzo lekkiej była całkowicie zawodna i uzależniona od wysokości opadów atmosferycznych w czerwcu i w lipcu. Z powodu niskiego plonowania roślin nie nawadnianych, efektywność produkcyjna tego zabiegu okazała się bardzo wysoka. Pod wpływem nawadniania kroplowego, średnie przyrosty plonu ziarna badanych mieszańców wynosiły 4,77 t.ha-1 (221%), a efektywność zastosowania 1 mm wody nawodnie-niowej 34,9 kg.ha-1. Podwojenie nawożenia azotowego w warunkach nawadniania prowadziło do korzystnych zmian ilościowych (wzrost plonu ziarna o 11%) i jakościowych (większa masa tysiąca ziaren, większa zawartość białka w ziarnie, mniejsza wilgotność ziarna podczas zbioru). Na podstawie wyników aktualnych i wcześniejszych prac stwierdzono, ze zastosowanie nawadniania kroplowego kukurydzy w miejsce deszczowania, przyczynia się do zwiększenia jednostkowych efektów produkcyjnych, a więc lepszego wykorzystania wody nawodnieniowej. ...
Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu nawadniania kro-plowego na plonowanie dyni zwyczajnej odmiany ‘Danka' uprawianej w Lipniku koło Stargardu Szczecińskiego i Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Do-świadczenia polowe przeprowadzono w latach 2005-2006, na glebie kompleksu żytniego słabego (V klasa bonitacyjna) - w Kruszynie Krajeńskim, a w Lipniku - na glebie kompleksu żytniego dobrego (IVb klasa bonitacyjna). Eksperymenty po-lowe założono jako jednoczynnikowe, gdzie czynnikiem stanowiącym źródło zmienności było nawadnianie kroplowe zastosowane w dwóch wariantach (obiekty kontrolne, obiekty nawadniane kroplowo). Nawadnianie kroplowe przeprowa-dzano na podstawie wskazań tensjometrów glebowych (-0,04 MPa). Nawadnianie kroplowe - tak w Lipniku jak i w Kruszynie Krajeńskim - istotnie zwiększyło plon handlowy owoców dyni zwyczajnej ‘Danka'. Wyższe przyrosty plonów pod wpływem nawadniania stwierdzono w Kruszynie Krajeńskim. Wydaje się to być połączone bezpośrednio z warunkami pluwio-termicznymi występującymi na obiektach badawczych. Średni plon handlowy owoców dyni zwyczajnej uzyskany w Lipniku był wyższy od otrzymanego w Kruszynie Krajeńskim. Wyższe masy pojedynczych owoców stwierdzono również w Lipniku, natomiast większą liczbą owoców charakteryzowały się - niezależnie od wariantu wodnego doświadczenia - rośliny uprawiane w Kruszynie Krajeńskim.
...
W ścisłym doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w roku 2008 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ fertygacji systemem kroplowym i dwóch sposobów produkcji rozsady na wielkość plonu kawona odmiany ‘Bingo'. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w układzie zależnym, w czterech powtórzeniach. Pierwszym czynnikiem była ferty-gacja kroplowa azotem, zastosowana w dwóch wariantach: KP - nawadnianie kro-plowe + nawożenie posypowe (kontrola), KF - nawadnianie kroplowe + fertygacja azotem 3 razy w sezonie wegetacyjnym. Fertygację przeprowadzono przy użyciu proporcjonalnego dozownika do nawozów. Drugim czynnikiem było stosowanie różnej barwy światła w czasie produkcji rozsady kawona, w 2 wariantach: S - naturalne światło słoneczne - szklarnia (kontrola), F - światło sztuczne - fito-tron - (lampy). Podawanie azotu w formie płynnej systemem kroplowym (fertyga-cja) istotnie zwiększyło plony owoców z 40,1 do 51,0 t .ha-1 (o 10,9 t .ha-1 tj. o 27%). Rośliny z sadzonek wyprodukowanych w szklarni przy naturalnym świetle słonecznym wydały istotnie wyższy plon (48,1 t .ha-1) w porównaniu do roślin po-chodzących z sadzonek wytworzonych w fitotronie - przy świetle sztucznym (43,0 t .ha-1). Najwyższe plony (56,0 t .ha-1) wydały uprawiane w warunkach fertygacji rośliny kawona z sadzonek pochodzących ze szklarni.
...
W ścisłym doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2009-2010 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano reakcję trzech odmian uprawnych sałaty rzymskiej na fertygację kroplową azotem. Do-świadczenie założono jako jednoczynnikowe w układzie losowanych bloków, w czterech powtórzeniach. Badanym czynnikiem była odmiana uprawna: ‘Barracuda', ‘Chiquina' i ‘Romora'. Fertygację przeprowadzono przy użyciu proporcjonalnego dozownika do nawozów. Zastosowanie nawadniania kroplowego z fertygacją azotem umożliwiło uprawę sałaty rzymskiej na zbiór jesienny oraz zapewniało prawidłowy wzrost i rozwój roślin na glebie bardzo lekkiej, w rejonie o niskich opadach w okresie wegetacji, pozwalając na uzyskanie wartościowych plonów. Z trzech badanych odmian uprawnych najwyżej plonowała oraz cechowała się naj-większą główką i najwyższym poziomem suchej masy odmiana ‘Barracuda'.
...
Badania przeprowadzono w Stacji Badawczo-Dydaktycznej należącej do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Oceniono wzrost drzew jabłoni od-miany Jonagored posadzonych dwoma sposobami: tradycyjnym i „w redliny". Sa-dzenie „w redliny" polegało na ustawieniu drzewek na powierzchni gruntu, przy-mocowaniu ich do rozciągniętych wzdłuż rzędu drutów i obsypaniu systemu korzeniowego. Drzewa prowadzone były w trzech systemach utrzymania gleby w rzędach: w ugorze herbicydowym i przy ściółkowaniu trocinami lub polietyle-nową agrotkaniną. Dodatkowo cześć drzew prowadzona w ugorze herbicydowym była nawadniana systemem kroplowym. Badania przeprowadzono w latach 2005-2008, w sadzie będącym w pełni owocowania. Drzewa odmiany Jonagored szcze-pione na podkładce M9 posadzono w rozstawie 3,5 x 0,5 m (5714 drzew ha-1) wio-sną 2000 roku. Ocenie poddano wzrost wegetatywny na podstawie liczby i sumy długości długopędów (pędów o długości powyżej 20 cm). Określono również wpływ badanych czynników na masę i liczbę wyciętych pędów podczas corocznego formowania korony wrzecionowej. Stwierdzono, że nawadnianie stymuluje wzrost gęsto posadzonych jabłoni na podkładce karłowej bez względu na sposób ich sadzenia. Jednak intensywniejszy wzrost elongacyjny nie przekłada się na koniecz-ność bardziej intensywnego cięcia drzew. ...
Doświadczenie polowe wykonano w SD w Lipkach, w latach 2006-2009 na 8, 9, 10 i 11 letnich krzewach borówki wysokiej uprawianej na glebie brunatnej kwaśnej, kompleksu żytniego dobrego. Przed posadzeniem krzewów, w celu zwiększenia zawartości masy organicznej w glebie, wzdłuż rzędów o szerokości 1 m ułożono 10 cm warstwę trocin z drzew iglastych i wymieszano ją z taką sama warstwą gleby. W warunkach nawadnianych i bez nawadniania oceniano w czterech powtórzeniach dwie odmiany borówki wysokiej 'Spartan' i ‘Patriot'. Krzewy nawadniano linią kroplującą o rozstawie emiterów co 30 cm i wydajności 2,4 l h-1. Potrzebę nawadniania ustalano na podstawie wskazań tensjometrów. Rośliny na-wadniano przy sile ssącej gleby powyżej -0,01 MPa. W każdym roku krzewy na-wożono 60 kg N ha-1 w postaci siarczanu amonu, natomiast dawki nawozów P i K stosowano w zależności od zawartości tych składników w glebie .Sumaryczne dawki wody do nawadniania zależały od rozkładu i wielkości opadów i wynosiły: 2006 r. -300 mm, 2007 r.-40 mm, 2008 r.-200 mm, 2009 r.-127,5 mm. Borówka wysoka odmiany ‘Spartan' była bardziej plenna (10,84 t ha-1 ) niż ‘Patriot' (9,68t ha-2 ). Wyniku nawadniania średni plony odmiany ‘Patriot' wzrósł o 8.65 t ha -1, natomiast ‘Spartan' o 8,54 t ha-1 . Masa ...
Doświadczenia polowe zostały przeprowadzone w latach 2005-2006 we wsi Kruszyn Krajeński koło Bydgoszczy. Celem przeprowadzonego doświadczenia było określenie wpływu różnych sposobów nawadniania wybranych mieszańców oraz odmian szparaga uprawianego na glebie bardzo lekkiej na występowanie poskrzypek. Badania prowadzono jako dwuczynnikowe w układzie losowanych podbloków, w czterech replikacjach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawad-nianie: O - bez nawadniania (kontrola), K - nawadnianie kroplowe, M - mikrozraszanie. Drugim czynnikiem prowadzonych doświadczeń były dwa mieszańce szparaga literowo oznaczone przez producenta: Ap, Gr oraz odmiana Schwetzinger Meisterschuss. Trzykrotnie w okresie wzrostu pędów asymilacyjnych (w lipcu i sierpniu, co 3 tygodnie) przeprowadzono makroskopową obserwację stanu liczebności owadów doskonałych i larw poskrzypki szparagowej i dwu-nastokropkowej przebywających na wszystkich roślinach rosnących na poszczególnych poletkach doświadczalnych. Powierzchnia poletka doświadczalnego wynosiła 14,5 m2 (23 rośliny x 0,35 m x 1,8 m). Mieszańce szparaga: Ap, Gr oraz ‘Schwetzinger Meisterschuss', chętniej zasiedlane były przez imagines i larwy poskrzypki dwunastokropkowej, w porównaniu do poskrzypki szparagowej. Mi-krozraszanie testowanych roślin szparaga: Ap, Gr i ‘Schwetzinger Meisterschuss' nie różnicowało ich podatności na zasiedlenie przez owady doskonałe oraz larwy poskrzypki dwunastokropkowej i szparagowej. Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku stosowania nawadniania kroplowego. Mieszaniec szparaga Ap był pre-ferowany bardziej przez imagines oraz larwy poskrzypki dwunastokropkowej i szparagowej, w porównaniu ...
W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2009-2010 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ nawadniania kroplowego na wybrane parametry wzrostu rożnika przerośniętego uprawianego z sadzonek uzyskanych w procesie mikrorozmnażania in vitro. Do-świadczenie założono jako jednoczynnikowe w układzie zależnym, w czterech powtórzeniach. Czynnikiem stanowiącym źródło zmienności było nawadnianie kroplowe zastosowane w dwóch wariantach: O - bez nawadniania (kontrola), K - nawadnianie kroplowe, przeprowadzane na podstawie wskazań tensjometrów (-0,04 MPa). Materiałem do badań były rośliny rożnika przerośniętego (Silphium perfoliatum L.), które uzyskano w procesie mikrorozmnażania. Nawadnianie kro-plowe istotnie wpłynęło na zwiększenie świeżej masy liści z jednej rośliny oraz liczby liści. Zwiększyło istotnie powierzchnię transpiracyjną jak również podwyż-szyło zawartość suchej masy liści.
...
Celem podjętych badań było poznanie wpływu nawadniania kroplowego i zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie cebuli odmiany ‘Kutnowska' uprawianej na bardzo lekkiej glebie, w rejonie o obniżonych opadach atmosfe-rycznych w okresie wegetacji. Ścisłe doświadczenie polowe przeprowadzono w la-tach 2003 - 2004 w Kruszynie Krajeńskim k. Bydgoszczy na glebie zaliczanej do VI klasy bonitacyjnej (czarna ziemia zdegradowana zaliczana do kompleksu żytniego słabego i żytniego bardzo słabego). Polowa pojemność wodna gleby (PPW) w warstwie 0-50 cm wynosiła zaledwie 57,5 mm, zaś efektywna retencja użyteczna (ERU) 29,3 mm. Doświadczenie polowe założono i przeprowadzono - w trzech powtórzeniach - jako dwuczynnikowe w zależnym układzie losowanych podbloków „split-plot". Nawadnianie zastosowane w dwóch wariantach było czynnikiem pierwszego rzędu: W0 - bez nawadniania (kontrola), W1 - nawadnianie kroplowe. Czynnikiem drugiego rzędu było nawożenie azotem, zróżnicowane na 4 poziomach: N0 - 0 kg N.•ha-1 (kontrola), N1 -70 kg N.•ha-1, N2 - 140 kg N.•ha-1, N3 - 210 kg N.•ha-1. Doświadczenie obejmowało łącznie 24 poletka (2 x 4 x 3), każde o po-wierzchni 2,16 m2. Terminy nawodnień ustalano w oparciu o wskazania tensjome-trów. Nawadnianie rozpoczynano przy potencjale wody w glebie wynoszącym - 30 kPa. Nawadnianie kroplowe okazało się zabiegiem umożliwiającym uprawę cebuli na luźnej glebie piaszczystej. Plon handlowy na poletkach ...
Celem podjętych badań było poznanie wpływu nawadniania kroplowego na plonowanie dyni olbrzymiej odmiany ‘Rouge vif d'Etampes' na glebie bardzo lek-kiej, w rejonie o obniżonych opadach atmosferycznych w okresie wegetacji. Ścisłe doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2007 - 2008 w Kruszynie Kra-jeńskim k. Bydgoszczy na glebie zaliczanej do V-VI klasy bonitacyjnej (kompleks żytni słaby i żytniego bardzo słaby). Polowa pojemność wodna gleby (PPW) w warstwie 0-50 cm wynosiła zaledwie 57,5 mm, zaś efektywna retencja użyteczna (ERU) 29,3 mm. Doświadczenie polowe założono i przeprowadzono - w czterech powtórzeniach - jako jednoczynnikowe w układzie losowanych bloków. Pojedyncze poletko miało powierzchnię 11,2 m2. Nawadnianie zastosowano w dwóch wa-riantach: W0 - bez nawadniania (kontrola), W1 - nawadnianie kroplowe. Terminy nawodnień ustalano w oparciu o wskazania tensjometrów. Nawadnianie rozpoczy-nano przy potencjale wody w glebie wynoszącym - 0,04 MPa. Nawadnianie kro-plowe w sposób statystycznie udowodniony zwiększyło plony dyni olbrzymiej odmiany ‘Rouge vif d'Etampes' z 34,2 t.ha-1 do 75 t.ha-1 (wzrost o 40,8 t•ha-1, czyli o 119 %). Otrzymana zwyżka plonu wynikała przede wszystkim z istotnego zwiększenia masy owocu oraz jego rozmiarów (średnicy poziomej i pionowej) a także liczebności owoców. ...
Celem badań prowadzonych w latach 2009 - 2012 była ocena efektywności kroplowego nawadniania borówki przy uwzględnieniu różnych rozwiązań tech-nicznych instalacji nawodnieniowej. Badaniami objęto 5 odmian borówki wysokiej: ‘Bluecrop', ‘Chandler', 'Duke', ‘Nelson', ‘Spartan'. Zastosowano 4 warianty nawadniania: kontrola - bez nawadniania; nawadnianie kroplowe - jedna linia kroplująca na rząd (dawka wody 100%); nawadnianie kroplowe - dwie linie kro-plujące na rząd (dawka wody 125%); nawadnianie kroplowe - dwie linie kroplowe na rząd (dawka wody 200%). Częstotliwość nawadniania oraz ilość dostarczanej wody zależała od przebiegu pogody, a nawadnianie prowadzono w oparciu o pomiary siły ssącej gleby. W roku 2009 i 2010 sumaryczne długości przyrostów były najwyższe w kombinacji kontrolnej, istotnie wyższe niż w kombinacjach na-wadnianych (100% i 200% wody). W roku 2011 liczba przyrostów oraz ich suma-ryczna długość we wszystkich kombinacjach nawadnianych były istotnie wyższe niż w kombinacji kontrolnej (bez nawadniania). Obserwacje te potwierdziły się również w roku 2012. Średnio krzewy odmiany ‘Chandler' rosły najsłabiej, a najsilniej krzewy odmian ‘Bluecrop' i ‘Nelson'. Plonowanie borówki było bardzo zróżnicowane. Dopiero w 2012 roku plon w kombinacji kontrolnej był istotnie niższy w porównaniu do wariantów nawad-nianych. Średnio najobficiej plonowała odmiana ‘Chandler', a najsłabiej odmiana ‘Spartan'. Spośród badanych odmian największymi jagodami wyróżniała się od-miana ‘Chandler', a najmniejszymi ...
W ścisłych doświadczeniach polowych, przeprowadzonych w roku 2011 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, porównywano reakcję trzech odmian sałaty rzymskiej w uprawie wiosennej i jesiennej na fertygację kroplową azotem. Doświadczenia założono jako dwuczynnikowe w czterech powtórzeniach. Badanymi czynnikami były: dawka azotu podawana w formie płynnej (25 kg N•ha-1, 50 kg N•ha-1), odmiana uprawna (‘Barracuda', ‘Chiquina', ‘Romora'). Fertygację przeprowadzono przy użyciu proporcjonalnego dozownika do nawozów. Wyższy plon handlowy badanych odmian sałaty rzymskiej stwierdzono w uprawie wiosennej. Zwiększenie dawki nawożenia azotowego z 25 kg N•ha-1 do 50 kg N•ha-1 istotnie zwiększyło plon handlowy sałaty. Spośród badanych odmian ‘Romora' wydała wyższy plon w uprawie wiosennej, natomiast w uprawie jesiennej najwyżej plonowała odmiana ‘Barracuda'. Najniżej plonowała odmiana ‘Chiquina'. W uprawie wiosennej uzyskano większą masę główki sałaty. Wyższa dawka azotu wpłynęła na istotne zwiększenie masy główki. Największą masę pojedynczej główki sałaty zanotowano u odmiany ‘Barracuda'. Wyższa dawka azotu spowodowała - przeciętnie dla trzech badanych odmian - zmniejszenie zawartości suchej masy w liściach sałaty w uprawie wiosennej, zaś w jesiennej - zwiększenie. Liście sałaty w uprawie wiosennej cechowały się wyższym poziomem azotanów od uprawianej jesienią. Wyższa dawka azotu wpływała na wzrost poziomu azotanów w liściach sałaty. Odmiana ‘Romora' wykazała najmniejszą skłonność do kumulacji ...
Doświadczenie polowe wykonano w latach 2007-2009 w Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Lipniku koło Stargardu Szczecińskiego, na glebie brunatnej kwaśnej, kompleksu żytniego dobrego. Gleba ta w warstwie ornej zawierała 8.2 g kg C-organicznego, wykazywała odczyn słabo kwaśny, posiadała małą zawartość przyswajalnych form P (30,1 mg kg-1) i K (45 mg kg -1). W okresie wegetacji po-ziom wody gruntowej utrzymywał się poniżej 3,0 m. Celem badań było porównanie możliwości plonotwórczych kukurydzy i dwóch mieszańców sorgo cukrowego uprawianych w warunkach zróżnicowanego uwilgotnienia gleby lekkiej. Na poletka nie nawadniane i nawadnianych kroplowo uprawiano sorgo cukrowe (odmiany Sucrosorgo-506 i Rona-1) oraz ku-kurydzę (odmiana Oldham o liczbie FAO-250) która była gatunkiem porównywa-nym. Terminy i dawki nawodnieniowe określano na podstawie wskazań tensjome-trów glebowych. Nawadnianie rozpoczynano przy spadku potencjału wody w glebie poniżej 0,03 MPa. Do nawadniania użyto linii kroplującej o wydatku 2,4 l h-1 wody i rozstawie emiterów co 30 cm. Sumaryczne dawki wody zależały od rozkładu i wielkości opadów i wynosiły: 2007 r.- 40 mm, 2008 r. - 150 mm, 2009 r.- 110 mm. Obsada roślin dla kukurydzy wynosiła 111 000 szt. ha-1 (60 x 15 cm) natomiast dla sorgo 222 000 szt. ha-1 (30 x 15 cm). Plon suchej masy pędów Sucrosorga-506 był istotnie wyższy ...
Celem badań było potwierdzenie konieczności stosowania nawadniania jako podstawowego zabiegu plonotwórczego w uprawie kukurydzy na obszarze szczególnie deficytowym w wodę, charakteryzującym się glebą bardzo lekką o podłożu przepuszczalnym oraz określenie efektywności fertygacji, w porównaniu z posypową metodą nawożenia azotem. Ścisłe doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2008-2010 na polu doświadczalnym Katedry Melioracji i Agrometeorologii UTP zlokalizowanym w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. W okresie badań wystąpiły duże potrzeby nawadniania kukurydzy, wynikające z niedostatecznej ilości i nierównomiernego rozkładu opadów atmosferycznych w poszczególnych sezonach wegetacji. Sezonowa dawka nawodnieniowa wyniosła średnio 194 mm. Wyniki badań wykazały, że uprawa kukurydzy na ziarno na obiekcie szczególnie deficytowym w wodę jest celowa tylko pod warunkiem stosowania nawadniania. Na stanowiskach nie nawadnianych plon suchej masy ziarna wyniósł zaledwie 0,87 t.ha-1, nie przekraczając w żadnym roku badań granicy 1 t.ha-1. W warunkach nawadniania kukurydza plonowała na średnim poziomie 6,55 t suchej masy ziarna z 1 ha. Systemem nawadniającym godnym polecenia w uprawie kukurydzy na ziarno jest nawadnianie kroplowe, którego jednostkowy efekt produkcyjny okazał się wyższy, w porównaniu do uzyskanego we wcześniejszych badaniach z deszczowaniem, prowadzonych na tym samym obiekcie. Ponadto system ten umożliwia fertygację, czyli zastosowanie nawozów w formie płynnej razem z nawadnianiem. Zastosowanie fertygacji kroplowej azotem, w porównaniu ...
Warzywa na ogół są roślinami o dużych potrzebach wodnych i dużej wrażliwości na jej niedobór, szczególnie w kluczowych dla tworzenia plonu fazach wzrostu. W warunkach niedoboru opadów przeprowadzenie nawadniania w odpowiednim terminie i ilości oraz właściwą metodą znacząco poprawia ilość i jakość plonów oraz ogranicza rozwój chorób fizjologicznych. Popularnymi na świecie, chociaż mało wydajnymi metodami są: nawadnianie zalewowe, stokowe i bruzdowe; w Polsce najczęściej stosuje się deszczowanie. Coraz częściej w uprawach polowych wprowadza się nawadnianie kroplowe - efektywne, oszczędzające wodę i energię, pozwalające na precyzyjne nawadnianie i nawożenie. Coraz bardziej ograniczony dostęp do wody, erozja gleb i skażenie wód gruntowych skłaniają do prowadzenie badań nad oszczędnymi i wydajnymi i jednocześnie przyjaznymi dla środowiska metodami nawadniania. W pracy przedstawione zostały wyniki najnowszych badań prowadzonych w różnych krajach, dotyczących nawadniania pomidora i ogórka w uprawach polowych. Omówione zostały najważniejsze zagadnienia związane z wymaganiami wodnymi tych dwóch popularnych warzyw, porównano efekty różnych metod nawadniania oraz przedstawiono rozwiązania dążące do zwiększania efektywności nawodnień. ...
