Artykuł przedstawia pierwszą próbę oceny efektów prac scaleniowych przeprowadzonych w latach 2006-2009 na obszarze gminy Niepołomice. W ob-szarze scalenia znalazły się fragmenty czterech wsi przeciętych pasem budowanej autostrady A4. Prace scaleniowe prowadzone na poszczególnych obrębach for-malnie były przedmiotem odrębnych postępowań administracyjnych, jednak z uwagi na zwartość obszaru, podobny charakter prowadzonych prac oraz fakt równoległego ich prowadzenia przez jedną firmę celowe jest rozpatrywanie uzy-skanych efektów w taki sposób jakby stanowiły obszar jednego postępowania sca-leniowego.Analizie zostały poddane zbiory danych o działkach i gospodarstwach dla stanu przed oraz po wykonaniu prac scaleniowych. Otrzymane wyniki wskazują na nieznaczną poprawę struktury przestrzennej analizowanego obszaru rozpatrywaną z punktu widzenia zmian odległości pomiędzy siedliskami a gruntami wchodzącymi w skład poszczególnych gospodarstw. Wyeliminowane zostało zjawisko występowania działek nie posiadających połączenia z siecią dróg publicznych. Nie stwierdzono istotnych zmian średniej wielkości działek ewidencyjnych oraz go-spodarstw rolnych. Jednym z efektów przeprowadzonej procedury obliczeniowej są również wskazania dotyczące korekty granic obszaru objętego postępowaniem scaleniowym. Uzasadnia to sformułowanie wniosku o konieczności opracowania bardziej precyzyjnych niż dotychczas stosowane metod określających granice tere-nów, na których konieczne jest wykonanie prac scaleniowych podejmowanych w związku z budową autostrad. ...
Scalenia gruntów są najbardziej skutecznym narzędziem ograniczającym negatywny wpływ budowanych dróg ekspresowych i autostrad na otaczające grun-ty rolne. Zabieg ten rozpoczyna się w każdym przypadku od wyznaczenia granic obszaru, dla którego ten negatywny wpływ został zaobserwowany. Poprawność wykonania tej czynności ma zasadnicze znaczenie zarówno dla możliwości uzy-skania odpowiednich efektów tych prac, jak i na ich koszty, których wielkość jest najczęściej ściśle uzależniona od powierzchni opracowania.Precyzyjne określenie granic obszaru, który powinien zostać objęty postę-powaniem scaleniowym jest niezwykle czasochłonne, co można wiązać z dużą ilo-ścią koniecznych do przeanalizowania danych o charakterze geodezyjno-kartograficznym. Przykładowy proces wyznaczenia obszaru, dla którego wskazane jest przeprowadzenie procedury scalenia gruntów przedstawia propozycję sposobu realizacji tego zadania, wykorzystującego jako materiały wejściowe dane z ewi-dencji gruntów i budynków rozpatrywanego obszaru w postaci numerycznej. Jako obiekt przykładowy wybrano wieś Krzeczów, na obszarze której w roku 2010 za-kończono techniczne prace geodezyjne mające na celu utworzenie nowego układu gruntowego w związku z przebiegającą przez obszar wsi autostradą.
...
Nadmierne rozdrobnienie gruntów rolnych jest jednym z najważniejszych przeszkód uniemożliwiających racjonalne ich użytkowanie na dużej części obszaru Polski. W szczególności problem ten dotyczy południowo-wschodnich rejonów kraju. Narzędziem umożliwiającym kompleksową poprawę struktury przestrzennej gruntów na obszarach całych wsi są scalenia gruntów. Jego powszechne wykorzy-stanie jest jednak ograniczone dużymi kosztami oraz długim czasem trwania całej procedury.Artykuł przedstawia próbę oceny zmian struktury przestrzennej gruntów, która jest wynikiem zakończonego procesu scalenia gruntów we wsi Lipnica Wiel-ka. Scalenie to rozpoczęło się w latach osiemdziesiątych XX wieku i w praktyce zostało zakończone dopiero w 2010 roku. Założono wtedy nową ewi-dencję gruntów oraz uaktualniono informacje o właścicielach gruntów zawarte w księgach wieczystych. Obszar scalenia charakteryzował się bardzo dużą po-wierzchnią opracowania oraz dużą liczbą działek, która w starym stanie wynosiła ponad 49 tysięcy. Liczba uczestników postępowania przekraczała dwa tysiące. W wyniku scalenia poprawiły się wszystkie istotne parametry rozłogu grun-tów gospodarstw. Dotyczy to zarówno znacznego zmniejszenia przeciętnej liczby działek w gospodarstwach, powiększenia ich powierzchni oraz likwidacji obsza-rów, które nie posiadały dostępu do drogi publicznej. W chwili obecnej najważ-niejszym problemem na obszarze wsi Lipnica Wielka jest pozyskanie środków fi-nansowych na realizację wszystkich przewidzianych w projekcie dróg dojazdowych do zaprojektowanych działek. ...
Artykuł przedstawia wstępną ocenę efektów przeprowadzonych prac scale-niowych we wsi Krzeczów położonej w gminie Rzezawa. Prace geodezyjne zwią-zane z przebudową struktury przestrzennej wsi związane z budową autostrady A4 na odcinku Kraków-Tarnów rozpoczęły się w 2009 roku i trwały dwa lata. Opra-cowaniem objęto fragment obrębu o powierzchni 283 ha, a wykonało go Krakow-skie Buro Geodezji i Terenów Rolnych. W chwili obecnej wszystkie techniczne prace geodezyjne związane z wykonaniem szczegółowego projektu scalenia zosta-ły zakończone. W 2011 roku planowane jest wydanie decyzji zatwierdzającej opracowany projekt, a następnie rozpoczęcie prac związanych z zagospodarowa-niem poscaleniowym. Ocenie poddano zbiory danych o działkach i gospodarstwach charakteryzu-jących układ gruntowy przed i po zakończeniu prac scaleniowych. Otrzymane wy-niki wskazują na poprawę struktury przestrzennej rozpatrywanego obszaru, w szczególności w zakresie eliminacji działek, które nie posiadają połączenia z drogami publicznymi oraz poprawy ich kształtu. Nie stwierdzono istotnych zmian średniej powierzchni działek ewidencyjnych ani zmniejszenia przeciętnej ich liczby w poszczególnych gospodarstwach. Wykazano możliwości korekty za-sięgu obszaru objętego postępowaniem scaleniowym, co wskazuje na potrzebę opracowania dokładniejszych metod określających granice terenów, na których konieczne jest wykonanie prac scaleniowych podejmowanych w związku z budo-wą inwestycji liniowych.
...
Artykuł przedstawia wstępną próbę oceny efektów prac scaleniowych prze-prowadzonych we wsi Łętownia w gminie Jordanów, gdzie pracami tymi objęto obszar 206 ha. Prace związane z opracowaniem projektu scalenia gruntów rozpo-częły się w 2006 roku i trwały 2 lata. W chwili obecnej zakończone zostały rów-nież wszystkie prace związane z zagospodarowaniem poscaleniowym. Scalenie gruntów na obszarze wsi Łętownia było pierwszym tego typu działaniem w woje-wództwie małopolskim finansowanym ze środków Unii Europejskiej.Ocenie poddano zbiory danych o działkach i gospodarstwach charakteryzu-jące układy gruntów przed i po scaleniu. Otrzymane wyniki wskazują na istotną poprawę struktury przestrzennej, w szczególności w zakresie zmniejszenia liczby działek w gospodarstwach i powiększenia tym samym ich przeciętnej powierzchni. Stosunkowo niewielka poprawa została zaobserwowana w zakresie zmniejszenia odległości pomiędzy działkami a siedliskami. Wyeliminowano natomiast wystę-powanie działek pozbawionych kontaktu z drogą publiczną, które to zjawisko do-tyczyło większości rozpatrywanego obszaru w okresie poprzedzającym scalenie.
...
Ukształtowanie rozłogów gospodarstw jest jednym z najważniejszych czyn-ników wpływających na koszty prowadzonej działalności rolniczej. Wadliwy rozłóg gruntów powoduje przyrost kosztów uprawowych, a tym samym zmniejszenie opłacalności produkcji rolniczej. Czynnik ten traktowany jest z tego powodu jako jedna z najważniejszych przesłanek uzasadniających przebudowę struktury prze-strzennej danego obszaru w drodze scalenia gruntów. Celem prezentowanej rozprawy było zaproponowanie modelu optymalizacji układu gruntowego wsi, ujmującego wpływ jego parametrów na ponoszone koszty uprawowe, a następnie jego rozwiązanie. Zaprezentowane w pracy rozważania o charakterze teoretycznym rozszerzają ponadto wiedzę na temat zasad formowania układów działek i dróg rolniczych we wsi zapewniających możliwie największe zbliżenie gruntów do zabudowań gospodarczych oraz poprawne ukształtowanie rozłogów działek. Cechą charakterystyczną modelu jest przyjęcie podziału wsi na kompleksy projektowe, a następnie podział tych kompleksów na elementarne ob-szary o niewielkiej powierzchni dokonany zgodnie z przyjętymi kierunkami pro-jektowania działek. Wydzielone elementy, o kształcie wydłużonych pasków, są przedmiotem procedury optymalizującej mającej na celu rozmieszczenie ich w sposób minimalizujący przeciętną odległość gruntów na rozpatrywanym obszarze. Istotnym elementem modelu jest tabela odległości pomiędzy siedliskami gospo-darstw, a zbiorem elementów powierzchniowych, która w przypadku przeciętnej wsi może zawierać kilka milionów elementów. Do wyznaczania odległości zaproponowano jeden z algorytmów identyfiku-jących najkrótsze ścieżki w grafie, w postaci którego została zapisana sieć trans-portowa ...
Prezentowany artykuł przedstawia ocenę zmian wybranych parametrów przestrzennych gruntów wsi Barczków, na obszarze której w okresie od września 2008 do listopada 2011 r. przeprowadzono prace scaleniowe. Wieś Barczków o powierzchni 213 ha położona jest w gminie Szczurowa, powiat brzeski. W chwili obecnej zakończone zostały geodezyjne prace projektowe nad nowym układem gruntowym, co pozwala na porównanie go z układem dotychczasowym. Jednak do całkowitego zakończenia całego procesu faktycznego przekształcania struktury przestrzennej rozpatrywanej wsi niezbędna jest realizacja inwestycji związanych z budową nowych i unowocześnieniem istniejących elementów sieci transportowej wsi, które realizowane będą w ramach zagospodarowania poscaleniowego.Ocenie poddano zbiory danych o działkach i gospodarstwach, które charak-teryzują układy gruntowe wsi Barczków przed i po scaleniu. Interpretacja uzyska-nych wyników wskazuje na zauważalną poprawę struktury przestrzennej wsi, która widoczna jest najbardziej w ograniczeniu liczebności dużej grupy działek nie posiadających dotychczas dojazdu do drogi publicznej. Również stosunkowo nie-wielkie, chociaż korzystne zmiany zostały zaobserwowane w zakresie zmniejszenia liczebności działek ewidencyjnych w poszczególnych gospodarstwach. Zmniejszone zostały odległości pomiędzy gruntami gospodarstw a ich siedliskami, jednak zmiana ta jest niewielka, co związane jest z małym obszarem analizowanej wsi oraz zabudową skoncentrowaną w kilku punktach w jej centralnej części. Dotychczasowa struktura obszarowa gospodarstw pozostała praktycznie bez zmian, co wskazuje ...
Prezentowany artykuł przedstawia ocenę efektów prac scaleniowych prze-prowadzonych na obszarze stanowiącym fragment wsi Borek, położonej w gminie Rzezawa w powiecie bocheńskim. Prace scaleniowe na tym obszarze wykonywane były w związku z budową autostrady A4 (odcinek Kraków - Tarnów), która prze-cięła układ gruntowy wsi w jej południowej części. Pracami scaleniowymi objęto 246 ha, co stanowi około 26 % całego obszaru wsi. W chwili obecnej (stan ma ma-rzec 2012 roku) zakończone zostały zasadnicze prace nad geodezyjnym projektem scalenia, co umożliwiło dokonanie analiz weryfikujących przyjęte założenia pro-jektowe oraz porównujących układy gruntowe przed i po scaleniu. Jednak faktyczne zakończenia reorganizacji układu gruntowego uwarunkowane jest zakończeniem inwestycji towarzyszących projektowi scalenia, w ramach których wykonane zostaną przede wszystkim nowe elementy sieci transportowej.Obszar wsi Borek charakteryzował się prze scaleniem wyjątkowo nieko-rzystną strukturą przestrzenną, w tym przede wszystkim istnieniem dużych, zwar-tych obszarów nie posiadających połączenia z siecią dróg transportu rolnego oraz dominacją działek nadmiernie wydłużonych. Między innymi z wymienionych po-wodów duża cześć wsi, w tym obszar przecięty autostradą, od wielu lat nie jest użytkowana rolniczo. Uzyskane efekty prac scaleniowych należy uznać za korzystne, w szczegól-ności zlikwidowane zostało zjawisko braku dostępu działek do dróg oraz ich nie-korzystny kształt, chociaż dokonało się to kosztem zwiększenia liczby działek ewi-dencyjnym na ...
Nadmierne rozdrobnienie gruntów gospodarstw stanowi jedną z najwięk-szych przeszkód uniemożliwiających prowadzenie racjonalnej i dochodowej pro-dukcji rolniczej. Identyfikacja obszarów, gdzie zjawisko to występuje z dużym natężeniem, stanowi istotny element procesu identyfikacji obszarów kwalifikujących się do przeprowadzenia prac scaleniowych. Prezentowany artykuł przedstawia propozycję nowego podejścia do oceny rozdrobnienia działek na obszarach wiejskich, poprzez odejście od stosowania przeciętnej powierzchni działki na danym obszarze na korzyść wskaźnika ujmują-cego jednocześnie strukturę obszarową gospodarstw oraz przeciętną powierzchnię działki w poszczególnych określonych grupach obszarowych gospodarstw indywi-dualnych. Proponowany wskaźnik precyzyjnie identyfikuje obszary kwalifikujące się do realizacji prac scaleniowych, poprzez możliwość zróżnicowania wpływu parametrów poszczególnych obszarowych gospodarstw na wartość ostatecznego wskaźnika syntetycznego. Obliczenia związane z wyznaczeniem proponowanego wskaźnika przeprowadzono dla 81 obrębów ewidencyjnych wchodzących w skład powiatu dąbrowskiego (województwo małopolskie). ...
Struktura obszarowa gospodarstw indywidualnych stanowi istotny element decydujący zarówno o celowości podejmowania prac scaleniowych, jak i prawdo-podobnych efektów takich działań. Identyfikacja obszarów, gdzie parametry określające strukturę obszarową gospodarstw są korzystne, stanowi istotny element procesu identyfikacji obszarów kwalifikujących się do przeprowadzenia prac scaleniowych.Artykuł przedstawia propozycję wskaźnika, który umożliwia ocenę struktury obszarowej jednostek rejestrowych należących do grupy rejestrowej 7.1 (go-spodarstwa indywidualne) z punktu widzenia identyfikacji obszarów kwalifikują-cych się do przeprowadzenia prac scaleniowych. Wskazano na konieczność wprowadzenia takiego wskaźnika z uwagi na wady oceny struktury obszarowej gospodarstw w oparciu o znajomość jedynie przeciętnego obszaru gospodarstwa rolnego na danym obszarze. Wskaźnik obliczany jest na podstawie znajomości udziału procentowego poszczególnych grup obszarowych gospodarstw i umożliwia w o wiele większym stopniu diagnozę możliwych do uzyskania efektów prac sca-leniowych. Obliczenia związane z wyznaczeniem wartości proponowanego wskaźnika zostały wykonane dla obszaru jednego z intensywnie użytkowanego rolniczo powiatu województwa małopolskiego jakim jest powiat dąbrowski. ...
Identyfikacja obszarów, na których parametry określające strukturę prze-strzenną gruntów są korzystne z punktu widzenia celowości realizacji prac scale-niowych, stanowi istotny element procesu wyznaczania obiektów kwalifikujących się do przeprowadzenia tego typu działań. Wykorzystanie we wspomnianym pro-cesie tylko danych z operatu ewidencji gruntów i budynków może być jednak źró-dłem błędów w identyfikacji obszarów, na których możliwe jest uzyskanie istotnych efektów scalenia gruntów, ponieważ w dużej mierze zależą one od układu przestrzennego wsi oraz występujących utrudnień terenowych. Elementy te nie są najczęściej możliwe do identyfikacji na podstawie analizy wspomnianych zbiorów danych.Prezentowany artykuł przedstawia propozycję nowego podejścia do oceny zapotrzebowania na prace scaleniowe na obszarach wiejskich. Zaproponowano uzupełnienie grupy najczęściej wykorzystywanych do tego celu wskaźników obli-czanych na podstawie danych z operatu ewidencji gruntów, wskaźnikiem niemie-rzalnym, określającym natężenie zjawisk negatywnie wpływających na możliwość swobodnego kształtowania nowego układu działek oraz uzyskania zadawalających efektów w wyniku przeprowadzenia prac scaleniowych. Proponuje się wykonanie takiej analizy na podstawie aktualnych zdjęć lotniczych rozpatrywanego terenu.W prezentowanym artykule dokonano wyznaczenia wartości proponowanego wskaźnika dla obszaru jednego z intensywnie użytkowanego rolniczo powiatu woje-wództwa małopolskiego jakim jest powiat dąbrowski. ...
Postępowanie scaleniowe jest procesem wieloetapowym, a co za tym idzie długotrwałym. Osiągnięcie zamierzonego celu, uwarunkowane jest w dużej mierze aktualnością materiałów źródłowych, w tym mapy klasyfikacji gruntów. Obowiązujące od listopada 2012 roku nowe rozporządzenie w sprawie klasyfikacji gruntów, jednoznacznie wskazuje na konieczność aktualizacji gleboznawczej klasyfikacji gruntów w ramach procesu scalenia. Niniejszy artykuł wskazuje na podobieństwa i różnice w przypadku obu postępowań, wskazuje także na zagrożenia, które mogą być przyczyną opóźnień w realizacji scaleń. Dodatkowo autorzy podkreślają wpływ klasyfikacji gruntów na prawidłowość ustalenia szacunku gruntów oraz inne pozytywne aspekty klasyfikacji gruntów dla poszczególnych szczebli administracji samorządowej: starostw, gmin, oraz dla obywateli. ...
Kompleksowe prace scaleniowe są jedynym narzędziem umożliwiającym dokonanie w krótkim czasie istotnych zmian struktury przestrzennej gruntów na dużym obszarze. Bardzo duże potrzeby w zakresie realizacji prac tego typu w Polsce, w powiązaniu z ograniczoną pulą środków finansowych dostępnych na ten cel, wskazują na konieczność wypracowania metod w sposób precyzyjny identyfikujących obszary, gdzie realizacja prac scaleniowych jest konieczna i gdzie procedura ta może dać największe efekty. Prezentowany artykuł przedstawia wyniki badań mających na celu określenie rankingu obrębów powiatu dąbrowskiego (położonego w północno-wschodniej części województwa małopolskiego) określającego pilność prac scaleniowych. Wykorzystano w tym celu, będące przedmiotem wcześniejszych badań, wyniki przestrzennego zróżnicowania takich cech poszczególnych obrębów jak: rozdrobnienie gruntów, struktura obszarowa gospodarstw, występowanie obszarów pozbawionych dojazdu do drogi publicznej, przeciętna bonitacja gruntów czy natężenie występowania przeszkód terenowych utrudniających proces projektowania nowego układu działek. Zaproponowany wskaźnik syntetyczny ujmujący pięć wymienionych wyżej cech może mieć szerokie zastosowanie w procesie programowania prac scaleniowych na poziomie samorządu wojewódzkiego.
...
Jakość gleb należy do najważniejszych czynników wpływających na poziom możliwych do uzyskania plonów w rolnictwie. Przez to jest istotnym elementem kształtującym dochodowość produkcji rolniczej na danym obszarze. Znajomość przestrzennego zróżnicowania bonitacji gleb na obszarach poszczególnych obrębów czy gmin ma wpływ na proces planowania rozwoju obszarów rolniczych. Element ten stanowi również ważną informację w procesie programowania prac scaleniowych, które to działanie odbywa się na poziomie samorządu wojewódzkiego. Dane te charakteryzują się bardzo długim okresem przydatności do wykorzystania, z uwagi na niewielką ilość zmian dotyczących klasyfikacji gruntów wprowadzanych do operatu ewidencyjnego, mających najczęściej charakter jednostkowy.Artykuł prezentuje wyniki analizy mającej na celu przedstawienie zróżnicowania przeciętnej bonitacji gruntów w poszczególnych obrębach powiatu dąbrowskiego, położonego w północno-wschodniej części województwa małopolskiego. Jako źródło danych wykorzystano dane z operatu ewidencji gruntów i budynków pozyskane dla wszystkich obrębów wchodzących w skład powiatu. Wyniki przedstawiono zarówno w formie tabelarycznej, jak i graficznej.
...
Streszczenie: Jednym z największych problemów rolnictwa na obszarze Polski południowej i południowo-wschodniej (chociaż dotyczy on w mniejszej skali również innych rejonów kraju) jest nadmierne rozdrobnienie gruntów gospodarstw, połączone z ich stosunkowo niewielka powierzchnią. Duża liczba uprawianych działek, które charakteryzują się niewielką powierzchnią i często niekorzystnym kształtem, uniemożliwiają w praktyce prowadzenie dochodowej produkcji rolniczej. Prezentowany artykuł przedstawia wyniki analizy rozdrobnienia działek dla obszaru powiatu myślenickiego, który znajduje się w południowej części województwa małopolskiego. Przetworzone zostały informacje o blisko 246 tysiącach działek ewidencyjnych, co umożliwiło zestawienie rankingu wszystkich obrębów powiatu ze względu na wartość zaproponowanego wskaźnika, ujmującego oprócz samych powierzchni działek również strukturę obszarową gospodarstw oraz przynależność działek do poszczególnych grup rejestrowych. Identyfikacja obszarów o nadmiernie rozdrobnionej strukturze gruntów jest jednym z elementów procesu programowania prac scaleniowych, które to działanie realizowane jest na poziomie samorządu wojewódzkiego. Zaproponowane rozwiązania mogą stanowić zatem istotny element umożliwiający szczegółową diagnozę stanu istniejącego struktury przestrzennej obszarów wiejskich.
...
Jakość gleb jest jednym z czynników w największym stopniu wpływających na możliwości uzyskiwania wysokich dochodów z prowadzonej produkcji rolniczej. Czynnik ten jest niezależny od pozostałych elementów wpływających na dochodowość produkcji rolniczej, takich jak rozdrobnienie działek, struktura obszarowa gospodarstw czy uwarunkowania ekonomiczne. Bonitacja gleb niesie informacje o potencjalnej produktywności gruntów na danym obszarze, znajomość tych danych ma istotne znaczenie między innymi na etapie programowania prac scaleniowych czy też w procesie planowania przestrzennego. Pozyskanie danych o jakości i przydatności gleb na danym obszarze jest możliwe w drodze analizy danych zawartych na mapach glebowo-rolniczych lub też w drodze przetworzenia informacji zawartych w operacie ewidencji gruntów i budynków. Prezentowany artykuł przedstawia wyniki analizy zróżnicowania jakości i przydatności gleb na obszarze powiatu myślenickiego, znajdującego się w południowej części województwa małopolskiego. Wartości wskaźnika określającego przeciętną bonitację gruntów zostały obliczone dla każdego z 71 obrębów wchodzących w skład powiatu. Uzyskane wyniki mogą stanowić cenny materiał źródłowy wykorzystywany w wielu innych opracowaniach, a z uwagi na niewielką zmienność wykazywanych w ewidencji gruntów danych o bonitacji gleb okres przydatności uzyskanego zbioru danych powinien być bardzo długi. ...
Dostępność działek do dróg publicznych stanowi istotny element warunkujący możliwości i wygodę użytkowania danej działki, co ma szczególne znaczenie na terenach zurbanizowanych oraz przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele budowlane. Dla dominującej pod względem procentowego udziału i zajmowanej powierzchni grupy działek użytkowanych rolniczo, brak połączenia z siecią dróg publicznych powoduje również szereg problemów. Można do nich zaliczyć wzrost kosztów ponoszonych na uprawę oraz konieczność uzgadniania przejazdów o charakterze sąsiedzkim lub występowania o ustalenie służebności gruntowych. Występowanie dużego udziału gruntów bez połączenia z drogami stanowi istotną przesłankę do wszczynania na danym obszarze postępowania scaleniowego. Prezentowany artykuł przedstawia przestrzenne zróżnicowanie obrębów powiatu nowosądeckiego ze względu na natężenie występowania zjawiska braku dostępu działek do sieci drogowej. Wyniki uzyskano w drodze przetworzenia zbioru danych graficznych i opisowych o wszystkich działkach ewidencyjnych powiatu nowosądeckiego, połączonego z identyfikacją sieci transportowej oraz analizy sąsiedztwa działek tworzących te sieć.
...
Parametry sieci transportu rolniczego stanowią istotny element wpływający na koszty funkcjonowania gospodarstw rolniczych. Odpowiedni kształt sieci drogowej, jej odpowiednia gęstość oraz jakość (w tym szerokość dróg oraz rodzaj ich utwardzenia) powinien zapewniać szybki i sprawny transport pomiędzy siedliskiem gospodarstwa a użytkowanymi przez niego działkami. Analiza parametrów rzeczywistej sieci drogowej na dużych obszarach jest utrudniona ze względu na obszerne zbiory danych konieczne do przetworzenia w trakcie takiej analizy oraz konieczność weryfikacji danych w terenie lub przy użyciu metod wykorzystujących zobrazowania lotnicze lub satelitarne.Artykuł przedstawia propozycję częściowo automatycznej metody identyfikacji kształtu sieci transportowej oraz obliczenia takich wielkości jak jej długość czy gęstość na jednostkę powierzchni, przydatną do wykorzystania na stosunkowo dużych obszarach. Proces obliczeniowy oraz wyniki zaprezentowano na przykładzie powiatu dąbrowskiego, znajdującego się w północno-wschodniej części województwa małopolskiego. ...
Budowa autostrady, drogi ekspresowej czy linii kolejowej z jednej strony podnosi walory dostępności transportowej województwa, z drugiej strony powoduje zaburzenia w przestrzeni, w tym przede wszystkim w przestrzeni rolniczej. Scalenia gruntów (w szczególności te o charakterze infrastrukturalnym) są doskonałym narzędziem do zminimalizowania negatywnego oddziaływania planowanych inwestycji liniowych na strukturę przestrzenną obszarów rolniczych. Ustawodawca przewidział na tę okoliczność zapisy w ustawie o scalaniu i wymianie gruntów, mówiące o tym, że w związku z pogorszeniem rozłogów gruntów spowodowanym przebiegiem istniejących lub budowanych dróg publicznych czy kolei może zostać wszczęte z urzędu postępowanie scaleniowe. Samorząd województwa jest ustawowo zobowiązany do programowania prac geodezyjno-urządzeniowych na potrzeby rolnictwa oraz do koordynowania i wykonywania prac scaleniowych na terenie województwa. Województwo Małopolskie posiada duże doświadczenie w wykonywaniu scaleń infrastrukturalnych, przede wszystkim w oparciu o scalenia wokółautostradowe wykonywane przez KBGiTR na mocy porozumienia z GDDKiA na odcinku ok.80 km wzdłuż autostrady A4: węzeł Wielicka - węzeł Krzyż. Celem niniejszego artykułu jest propozycja rozwiązań w zakresie minimalizacji negatywnego wpływu inwestycji liniowych na rolniczą przestrzeń produkcyjną, w związku z planowanym rozpoczęciem prac związanych z budową odcinka drogi ekspresowej S7 Igołomska - granica województwa o długości około 57 km. Będzie on przebiegał przez powiaty krakowski i miechowski, które to stanowią ...
Prezentowany referat przedstawia w skrócie wybrane zagadnienia związane z wykorzystaniem informacji zawartych na mapach numerycznych dla celów automatyzacji niektórych elementów procesu scalenia gruntów. Jako przykład zaprezentowano rozważania na temat metod podziału obszaru wsi na elementy powierzchniowe przydatne dla celów optymalizacji układu gruntowego na rozpatrywanym obszarze. Szczególny nacisk położono na opis koncepcji podziału na elementy równowartościowe. Do wykonania takiego podziału niezbędne są następujące dane wejściowe w postaci numerycznej: granice zewnętrzne obszarów, które będą dzielone na elementy powierzchniowe, kierunki linii projektowych dla każdego z obszarów oraz granice istniejących konturów szacunkowych, które wyznaczają obszary o jednakowej wartości określonej w postępowaniu scaleniowym. Wymienione zbiory, z wyjątkiem kierunków linii projektowych, muszą być poprawne pod względem topologicznym. Kolejnym etapem jest utworzenie na podstawie określonych danych wejściowych zbioru elementów o jednakowej wartości. Zbiór ten jest następnie wykorzystywany do optymalizacji rozmieszczenia gruntów na badanym obszarze z punktu widzenia zmniejszenia łącznej długości dróg transportu rolnego. Zasada optymalizacji opiera się na obliczaniu efektów wymian elementów o równej wartości pomiędzy poszczególnymi gospodarstwami, aż do uzyskania rozwiązania najlepszego. Optymalizacja taka może mieć zastosowanie przy próbach automatyzacji wstępnego naboru do kompleksów projektowych. Czynność ta jest jednym z ważniejszych etapów postępowania scaleniowego. ...
W artykule przedstawiono ogólny zarys metody określania odległości gruntów od siedlisk na podstawie mapy numerycznej, bardziej szczegółowo omawiając procedury dotyczące wyznaczenia najkrótszej trasy łączącej działki z siedliskami. Dojazd z siedlisk do kompleksu działek opisany został grafem obejmującym sieć drogową i przejazdy po terenie w granicach tego kompleksu. Trasę przejazdu z siedliska do działki określono jako najkrótszą ścieżkę między węzłami grafu. Przyjęto odpowiednie zróżnicowanie trudności przejazdu po drogach i po terenie. Przedstawione procedury dotyczące określania odległości gruntów od siedlisk zostały opracowane przy założeniu, że przemieszczenia odbywają się po granicach dróg oraz po miedzach działek. Zestawiony przy tych założeniach graf opisujący przemieszczenia między pojedynczą działką a siedliskiem, nawet przy dużym rozdrobnieniu gruntów, nie przekracza zwykle 1-2 tysięcy wierzchołków, co nie wydłuża nadmiernie czasu obliczeń i umożliwia praktyczne zastosowanie opracowanej metody. Podane zasady określanie odległości i trasy przejazdu z siedliska do działek gospodarstwa na podstawie mapy ewidencyjnej przedstawionej w formie cyfrowej pozwalają na automatyzację większości procedur obliczeniowych, a tym samym na zmniejszenie ich pracochłonności. Umożliwia to określanie odległości wszystkich działek rolnych położonych na rozpatrywanym obszarze od siedlisk gospodarstw, co stanowić może wartościowy materiał dla oceny struktury przestrzennej wsi oraz jej zmian zachodzących w wyniku prowadzenia prac urządzeniowych. Tablica zawierająca odległości wszystkich działek położonych ...
W pracy przedstawiono próbę oceny efektów scalenia gruntów przeprowadzonego na obszarze wsi Wojków w powiecie mieleckim, w której największe znaczenie przypisano porównaniu sieci transportowych wybranej grupy gospodarstw rolnych przed i po przeprowadzeniu zabiegów urządzeniowo-rolnych. Zaprezentowane zostały metody pozyskania oraz przygotowania danych wejściowych do zaprojektowanych procedur obliczeniowych. Opisana została również zasada działania procedur oceniających oraz zastosowanych algorytmów określających najkrótszą drogę pomiędzy siedliskiem gospodarstwa a działkami wchodzącymi w jego skład. Następnie zaprezentowane i omówione zostały otrzymane wyniki obliczeń, które dla grupy wybranych do analizy gospodarstw rolnych wskazały na korzystne skutki przeprowadzonego scalenia gruntów. W podsumowaniu przedstawione zostały najważniejsze zalety oraz wady proponowanego sposobu oceny scalenia gruntów oraz wskazania dotyczące możliwości jego poprawy. ...
Celem optymalizacji przydziału działek do gospodarstw jest minimalizacja odległości gruntów od zabudowań gospodarczych. Uzyskiwany w procesie optymalizacji przydział działek do gospodarstw nie jest określony jednoznacznie. Przydział ten ma w dużym stopniu charakter przypadkowy i wymaga zastosowania odpowiednich korekt. W artykule przedstawiono trzy korekty rozwiązania optymalnego, które dotyczą zbędnego przemieszczania działek w gospodarstwach, zmniejszania ich liczby oraz usuwają nadmierne przyrosty odległości uprawianych gruntów od zabudowań gospodarczych. Opracowane korekty przedstawiono na przykładzie wsi Wojków. Po dokonanej korekcie gospodarstwa zachowują w możliwie największym stopniu działki, które należały do nich przed optymalizacją, składają się z najmniejszej liczby działek i nie wykazują zbędnego przyrostu odległości z siedlisk gospodarstw do gruntów. Skorygowane przydziały działek do gospodarstw mogą być przydatne nie tylko do określania rozmieszczenia gruntów gospodarstw w wydzielonych kompleksach projektowych przy ich scalaniu, ale także do opracowywania wymian działek między gospodarstwami, umożliwiających zbliżenie gruntów do siedlisk. ...
Artykuł podejmuje zagadnienia związane z wykorzystaniem technik komputerowych do wspomagania oceny zmian struktury przestrzennej gruntów rolnych, jakie dokonują się w wyniku scalenia gruntów. Omawiany w prezentowanym artykule sposób oszacowania efektów przeprowadzonego scalenia gruntów związany jest z analizą efektów zmian sieci transportowej w jego wyniku i wpływu tych zmian na funkcjonowanie gospodarstw rolnych. Zaprezentowane zostały metody umożliwiające określenie dostępności działek do sieci transportowej oraz obliczenie zmian w długości dróg dojazdowych pomiędzy siedliskami gospodarstw a działkami wchodzącymi w ich skład na podstawie danych w postaci map numerycznych obszaru scalenia. Wyniki obliczeń zaprezentowano na przykładzie wybranego gospodarstwa rolnego we wsi Lipnica Wielka na Orawie, gdzie w 2007 roku zakończyło się postępowanie scaleniowe. ...
Artykuł przedstawia próbę oceny efektów przeprowadzonych prac scale-niowych we wsi Brzezie w gminie Kłaj. Wydzielona w wyniku szeregu prac stu-dialnych część wsi została poddana procedurze przebudowy struktury przestrzen-nej w związku z budową autostrady A4 na odcinku Kraków–Tarnów. Prace związane z opracowaniem projektu scalenia gruntów rozpoczęły się w 2006 roku i trwały 2 lata. W chwili obecnej wszystkie prace geodezyjne związane z projektem zostały zakończone i oczekiwane jest wydanie decyzji starosty zatwierdzającej opracowany projekt scalenia. Ocenie poddano zbiory danych o działkach i gospodarstwach dla stanu przed i po wykonaniu prac scaleniowych. W jednym z wariantów uwzględniono zwarte obszary, które nie zmieniły się w trakcie scalenia, wyłączając należące do nich działki z procesu obliczeniowego. Dokonano również próby oceny poprawno-ści wyznaczenia obszaru, na którym prowadzone były prace. Otrzymane wyniki wskazują na poprawę struktury przestrzennej w zakresie zmniejszenia liczby dłu-gich tras przejazdów pomiędzy siedliskiem a gospodarstwami oraz eliminacji dzia-łek bez dojazdów do dróg publicznych. Nie stwierdzono istotnych zmian średniej powierzchni działek ewidencyjnych. Jednocześnie wykazano możliwości korekty granic obszaru objętego postępowaniem scaleniowym, co wskazuje na potrzebę opracowania dokładniejszych metod określających granice terenów, na których konieczne jest wykonanie prac scaleniowych podejmowanych w związku z budo-wą inwestycji liniowych. ...
W artykule przedstawiono podstawowe zasady przydziału działek do go-spodarstw uwzględniające przebieg stref różnic odległości z siedlisk do działek i rozgraniczających je linii równych różnic odległości. Zarówno granice rozpatry-wanych stref jak i zasięgi ich obszarów stanowią istotną przesłankę dla kształto-wania właściwego przydziału gruntów do gospodarstw. Warunkiem poprawności przydziału działek do dwu wybranych gospodarstw jest występowanie działek obu gospodarstw tylko w jednej strefie różnic odległości, która oddziela działki należą-ce do tych gospodarstw. Przez tę strefę oddzielającą przebiega również linia rów-nych różnic odległości rozdzielająca działki obu gospodarstw w przypadku ich najkorzystniejszego położenia względem siedlisk. Wykorzystane w tym opracowa-niu przykłady optymalizacji rozmieszczenia gruntów gospodarstw oraz przebiegu linii równych różnic odległości z siedlisk do działek i zasięgi stref odległości doty-czą dwu gospodarstw położonych we wsi Filipowice. ...
Opracowana korekta zwiększająca udziały gospodarstw w kompleksachdotyczy modelu optymalizacji położenia gruntów względem siedlisk, opartego napodziale kompleksów projektowania działek na niewielkie paski elementarne.Celem tej korekty jest wyeliminowanie zbyt małych udziałów gospodarstw uniemożliwiającychwydzielanie działek mających wystarczająco dużą powierzchnię.Skuteczność korekty zwiększającej udziały gospodarstw w kompleksach projektowaniadziałek została potwierdzona na przykładzie wsi Wojków. Po zastosowaniutej korekty wyeliminowana została większość (ponad 90%) udziałów gospodarstwmniejszych od 1 ha. Pozostałe niewielkie udziały gospodarstw o niewielkich powierzchniachwynikają przeważnie ze zbyt małej powierzchni gospodarstw i kompleksów. ...
The developed method of optimising a farmland arrangement system con-siders two basic directions when improving the layout of plots and farms: the aim of bringing farmlands closer to a farmstead site and the aim to improve the size and shape of plots. The basis for constructing this optimisation model comprises the division of consolidated land complexes into small elementary strips and the de-termination of distances between those strips and farmstead sites. The final result of the entire optimisation procedure is a complete digital map of a new farmland arrangement system. With this map, it is possible to compile all the documents necessary to create a cadastre. The time- and labour consuming processes of pre-paring data, constructing the model and solving it have been automated through the application of relevant software programs, thus, the method developed can be used in practice. The optimisation principles of farmland arrangement system were exemplified in the case of the village of Filipowice located near the city of Cracow. The optimisation performed resulted in, among other things, enlarging the mean plot area by four times and in bringing it 30% closer to a farmstead site. ...
Opracowana korekta zwiększająca udziały gospodarstw w kompleksach do-tyczy modelu optymalizacji położenia gruntów względem siedlisk, opartego na po-dziale kompleksów projektowania działek na niewielkie paski elementarne. Celem tej korekty jest wyeliminowanie zbyt małych udziałów gospodarstw uniemożliwia-jących wydzielanie działek mających wystarczająco dużą powierzchnię. Skutecz-ność korekty zwiększającej udziały gospodarstw w kompleksach projektowania działek została potwierdzona na przykładzie wsi Wojków. Zastosowaniu tej korek-ty pozwoliło na wyeliminowanie wszystkich możliwych do usunięcia udziałów go-spodarstw mniejszych od założonego obszaru równego 1 ha. Pozostałe nieliczne udziały gospodarstw, mniejsze od 1 ha, wynikają ze zbyt małej powierzchni go-spodarstw lub kompleksów. ...
W ciągu ostatnich kilku lat znacząco zwiększył się rozmiar prac scalenio-wych wykonywanych w związku z realizacją inwestycji liniowych, głównie auto-strad i dróg ekspresowych. W przyszłości prace takie mogą mieć również związek z tworzeniem nowych tras kolejowych. Precyzyjne określenia granic obszaru, który powinien zostać objęty postępowaniem scaleniowym jest zadaniem trudnym i czasochłonnym, z uwagi na konieczność wykonania bardzo dużej ilości obliczeń. Jednocześnie uzyskany wynik ma zasadnicze znaczenie zarówno dla możliwości uzyskania odpowiednich efektów prac scaleniowych, jak i na ich koszty, zależne głównie od powierzchni wyznaczonego obszaru. Dynamiczny postęp w metodach przechowywania i udostępniania danych ewidencji gruntów i budynków oraz szybki wzrost wydajności komputerów pozwala obecnie na zaproponowanie metod umożliwiających szybkie i jednocześnie bardzo precyzyjne wyznaczenie obszarów, dla których negatywny wpływ danej inwestycji uzasadnia wykonanie na danym obszarze scalenia gruntów. Prezentowany artykuł przedstawia propozycję takiej metody, wykorzystującej jako materiały wejściowe dane z ewidencji gruntów i bu-dynków rozpatrywanego obszaru w formacie SWDE oraz przebieg planowanej in-westycji liniowej. Zaprezentowane zostaną kolejne etapy procesu obliczeniowego, którego efektem jest wygenerowanie zasięgów obszarów kwalifikujących się do przeprowadzenia scaleń gruntów związanych z daną inwestycją. ...
Opracowana korekta łącząca udziały gospodarstw w kompleksach w zwarte działki dotyczy modelu optymalizacji położenia gruntów względem siedlisk opartego na podziale kompleksów projektowania działek na niewielkie paski elementarne. Celem tej korekty jest połączenie rozproszonych udziałów gospodarstw w zwarte działki pozwalające na uzyskanie plików umożliwiających wykreślenie mapy nowego układu gruntowego wsi.Skuteczność korekty łączącej udziały gospodarstw w kompleksach w zwarte działki została potwierdzona na przykładzie wsi Wojków. Zastosowanie tej korekty pozwoliło na wyeliminowanie wszystkich możliwych do usunięcia udziałów gospodarstw mniejszych od założonego obszaru równego 1 ha i połączenie ich w zwarte działki. Dało to podstawę do wykreślenia na mapie numerycznej nowego układu gruntowego charakteryzującego się zbliżoną do najmniejszej odległością do gruntów i poprawnym rozłogiem działek.
...
Zastosowana metoda optymalizacji wiejskiego układu gruntowego bierze pod uwagę dwa podstawowe kierunki poprawy rozłogu działek i gospodarstw: przybliżenie gruntów do siedlisk oraz wielkość i kształt działek. Podstawą budowy modelu optymalizacyjnego jest podział kompleksów scaleniowych na niewielkie paski elementarne oraz określenie odległości tych pasków od siedlisk gospodarstw. Ostatecznym efektem procedury optymalizacyjnej jest kompletna mapa numerycz-na nowego układu gruntowego pozwalająca na zestawienie wymaganej dokumen-tacji ewidencyjnej. Pracochłonne procesy przygotowania danych, budowy modelu oraz jego rozwiązania zostały zautomatyzowane przy pomocy odpowiednich pro-gramów komputerowych, co umożliwia praktyczne stosowanie tej metody. Przeprowadzona optymalizacja układu gruntowego we wsi Filipowice wy-kazała, że zmiana istniejącego układu gruntowego, tak by główny kierunek działek był równoległy do osi zabudowy umożliwia znaczne zmniejszenie długości i po-wierzchni dróg. Udział powierzchni dróg w całym obszarze wsi zmniejszył się w wyniku optymalizacji z 3 do 2% przy równoczesnym przybliżeniu gruntów do sie-dlisk o około 200 m i około czterokrotnym zmniejszeniu liczby działek.
...
Struktura przestrzenna gospodarstw rolnych na większości obszaru Polski jest bardzo niekorzystna, w szczególności dotyczy to Polski południowej oraz po-łudniowo-wschodniej. Daleko idące zmiany wybranych parametrów tej struktury są najczęściej wynikiem prac scaleniowych, realizowanych zgodnie z zapisami ustawy o scalaniu i wymianie gruntów z dnia 26 marca 1982 roku. Jedną z najważniejszych przesłanek kwalifikujących dany obszar do przeprowadzenia na nim scalenia jest nadmierne rozdrobnienie gruntów, którego efektem jest duża liczba działek należących do poszczególnych gospodarstw, najczęściej powiązana z niewielka przeciętna powierzchnią takiej działki. Dane wykorzystywane przy wykonywaniu analiz rozdrobnienia gruntów pozyskiwane są najczęściej w wyniku przetworzenia części opisowej operatu ewi-dencji gruntów i budynków. Takie podejście może w niektórych przypadkach być źródłem nieprawidłowego opisu faktycznego stanu struktury przestrzennej gospo-darstw na danym obszarze, co wykazano w prezentowanym artykule na przykładzie wsi Sękowa położonej w gminie Sękowa w powiecie gorlickim. Na jej obszarze można zaobserwować znaczne rozbieżności pomiędzy rozdrobnieniem gruntów wynikającym z analizy danych z ewidencji gruntów, a rozdrobnieniem faktycznym, którego wielkość oszacowano traktując sąsiadujące ze sobą grunty należące do jednego właściciela jako jedną działkę. Po przeanalizowaniu grupy dwudziestu go-spodarstw o największej liczbie działek, różnica pomiędzy uzyskanymi tymi dwoma sposobami wartościami przedstawiającymi liczbę działek w gospodarstwie oraz przeciętną wielkość działki w gospodarstwie wyniosła 300% (wzrost ...
Praca dotyczy zasad określania sposobów dostępności do działek z dróg. Konieczność zapewnienia dojazdu do każdej działki ogranicza możliwości przebiegu dróg do dwu przypadków. Między sąsiednimi drogami może występować jeden lub dwa rzędy działek, co określane jest jako dostęp jednostronny i obustronny. W pracy wykazano, że w przypadku działek krótkich do około 150 m , niezależnie od ich powierzchni, powinien występować dostęp jednostronny. W układach działek o długościach większych, drogi należy tak projektować, aby zapewniały do nich obustronny dostęp. Przedstawione zasady mogą być przydatne przy korektach sieci drogowej bez zmiany rozłogów działek. ...
Jednym z najważniejszych celów procesu kształtowania układu gruntowego wsi w trakcie prac scaleniowych jest tworzenie korzystnych warunków funkcjono-wania występujących na danym obszarze gospodarstw rolnych. Cel ten może zostać osiągnięty poprzez zaproponowanie układu gruntowego, który w jak największym stopniu zmniejszy koszty związane z uprawą poszczególnych działek wchodzących w skład gospodarstw rolnych. Niewątpliwie jednym z najważniejszych czynników decydujących o możliwościach projektowania nowego układu gruntowego jest sieć transportu rolnego na rozpatrywanym obszarze, a elementem ściśle z nim powiązanym zagadnienie wyboru sposobu dostępności działek z dróg.Ustalenie najkorzystniejszego w danym przypadku sposobu dostępności z dróg do działek nie jest zadaniem oczywistym, ponieważ zależy on między innymi od odległości między drogami oraz od długości działek. Czynniki te są ze sobą w sposób oczywisty powiązane, ale ich wzajemne oddziaływanie na optymalną do-stępność do działek jest zagadnieniem stosunkowo skomplikowanym. Prezentowany artykuł przedstawia wyniki badań nad wyznaczeniem gra-nicznych wielkości takich cech działek jak ich długość oraz powierzchnia, przy których powinna następować zmiana sposobu dostępności tych działek z dróg. Przedstawione rozważania poszerzają wiedzę na temat zasad kształtowania układu gruntowego wsi. ...
Występowanie obszarów pozbawionych połączenia z siecią drogową stanowi jedną ze znaczących cech wpływających na prowadzenie racjonalnej i dochodowej produkcji rolniczej. Do utrudnień w tym zakresie zaliczyć należy brak bezpośredniego połączenia z siecią dróg publicznych, niską jakość istniejących dróg powodującą trudności transportowe oraz niemożliwość dojazdu do pól uprawnych w przypadku niesprzyjających warunków pogodowych. Identyfikacja obszarów gdzie zjawisko braku połączenia z siecią drogową występuje z dużym natężeniem, stanowi istotny element procesu identyfikacji obszarów kwalifikujących się do przeprowadzenia kompleksowych prac scaleniowych. Wysoki wskaźnik takich obszarów świadczy o konieczności urządzenia nowej sieci drogowej i związanych z tym wysokich nakładów finansowych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie przestrzennego zróżnicowania obrębów powiatu dąbrowskiego za pomocą wskaźnika określającego natężenie obszarów pozbawionych połączenia z siecią drogowa. W prezentowanym artykule zaproponowano metodę wyznaczenia tego wskaźnika oraz dokonano określenia jego wartości dla obszaru jednego z intensywnie użytkowanego rolniczo powiatu województwa małopolskiego. Badania przeprowadzono dla wszystkich 80 obrębów ewidencyjnych wchodzących w skład powiatu dąbrowskiego. ...
Optymalizacja wiejskiego układu gruntowego połączona z wymaganymi korektami pozwala uzyskać niewielką (zbliżoną do najmniejszej) przeciętną odległość gruntów od siedlisk oraz poprawne rozłogi wydzielanych działek. Uzyskany w wyniku optymalizacji podział gruntowy wsi cechuje zwykle znaczne zróżnicowanieodległości do gruntów, a także występowanie w niektórych gospodarstwach nadmiernych przyrostów odległości w stosunku do stanu wyjściowego. Opracowana korekta umożliwia wyeliminowanie nadmiernych przyrostów odległości w gospodarstwach, bez istotnego przyrostu odległości do gruntów, wiąże się to jednak z pewnym zwiększeniem rozdrobnienia działek. Szczególnie duże zwiększenie tego rozdrobnienia występuje w przypadku niewielkiej powierzchni gospodarstw wydzielonych w pojedynczych działkach. W rozpatrywanej wsi Wojkówzastosowanie przedstawionej korekty spowodowało zwiększenie liczby działek należących do gospodarstw miejscowych (posiadających siedliska w rozpatrywanej wsi) aż o ponad 20%. ...
W opracowaniu przedstawione zostaną badania obejmujące ocenę istniejącego stanu gruntów gospodarstw rolnych w miejscowości Rudnik Stróża - woj. podkarpackie. Materiał badawczy obejmie wszystkie grunty należące do osób zamieszkujących badaną wieś. Wykorzystane dane źródłowe pozyskane zostaną z katastru nieruchomości a zastosowanie narzędzi informatycznych pozwoli na określenie niezbędnych parametrów przestrzennego ukształtowania działek i gospodarstw we wsi. Podstawowym elementem badań będą ciągłe części działek ewidencyjnych, objętych jedną formą użytkowania. Szczegółowe badania dotyczyć będą oceny działek ornych i działek z trwałym użytkiem zielonym oraz ich rozmieszczenia we wsi. Uzyskany wynik umożliwi określenie pozytywnych i negatywnych stron badanego układu gruntowego wskazując niezbędne przemiany w zakresie jego poprawy. ...
Celem niniejszej publikacji jest wskazanie konieczności przeprowadzenia kompleksowych prac scalenia i wymiany gruntów województwa Małopolskiego, w celu przyspieszenia lub uzupełnienia modernizacji EGiB. Obszar badań cechuje się dużymi wadliwościami w zakresie struktury przestrzennej obszarów wiejskich. Działania w kierunku modernizacji EGiB mają na celu głównie uzupełnienie bazy danych ewidencyjnych, utworzenie pełnego zakresu zbiorów danych ewidencyjnych oraz modyfikację istniejących danych do wymagań określonych w przepisach prawa. W procesie modernizacji ewidencji gruntów i budynków nie uwzględniono działań w kierunku poprawy struktury przestrzennej gruntów. Procedury modernizacyjne wydają się słuszne jedynie dla obszaru objętego wpływem katastru pruskiego. Na ziemiach objętych oddziaływaniem katastru austro-węgierskiego (w tym województwa małopolskiego) i byłego zaboru rosyjskiego (gdzie praktycznie kataster nie istniał) powinno się rozważyć możliwość zastąpienia modernizacji scaleniami o charakterze katastralnym. Czy proces scalenia we wskazanym obszarze badań może stanowić alternatywę lub wsparcie dla procesu modernizacji EGiB w kierunku utworzenia pełnowartościowego KN w Polsce? ...
W artykule przedstawiono ogólny zarys metody określania odległości gruntów od siedlisk na podstawie mapy numerycznej, bardziej szczegółowo omawiając procedury dotyczące wyznaczenia najkrótszej trasy łączącej działkę z siedliskiem. Dojazd z siedliska do działki opisany został grafem obejmującym sieć drogową i przejazdy po terenie w kompleksach działek. Trasę przejazdu z siedliska do działki określono jako najkrótszą ścieżkę między węzłami grafu. Przyjęto odpowiednie zróżnicowanie trudności przejazdu po drogach i po terenie. Przedstawione procedury dotyczące określania odległości gruntów od siedlisk zostały opracowane przy założeniu, że przemieszczenia odbywają się po granicach dróg oraz po miedzach działek. Zestawiony przy tych założeniach graf opisujący przemieszczenia między pojedynczą działką a siedliskiem, nawet przy dużym rozdrobnieniu gruntów, nie przekracza zwykle 1–2 tysięcy wierzchołków, co nie wydłuża nadmiernie czasu obliczeń i umożliwia praktyczne zastosowanie opracowanej metody. Podane zasady określanie odległości i trasy przejazdu z siedliska do działek gospodarstwa na podstawie mapy ewidencyjnej przedstawionej w formie cyfrowej pozwalają na automatyzację większości procedur obliczeniowych, a tym samym na zmniejszenie ich pracochłonności. Umożliwia to określanie odległości wszystkich działek rolnych położonych na rozpatrywanym obszarze od siedlisk gospodarstw, co stanowić może wartościowy materiał dla oceny struktury przestrzennej wsi oraz jej zmian zachodzących w wyniku prowadzenia prac urządzeniowych. Tablica zawierająca odległości wszystkich działek położonych w danej ...
