Zeszyt: 2012, vol. 9 / 02 / 2 (Jun 2012)
W pracy przedstawiono propozycję metodyki opracowania statycznych ob-serwacji satelitarnych wykonanych przy zakładaniu punktów osnowy pomiarowej od momentu pozyskania obserwacji satelitarnych z odbiornika do uzyskania osta-tecznych współrzędnych w aktualnie obowiązujących układach odniesienia. Jest to podstawowe zadanie geodezyjne, od którego zależy powodzenie wielu prac w szerokim zakresie działalności: pomiarów geodezyjnych, projektowania, realizacji obiektów inżynierskich, aktualizacji map, budowania systemów informacji przestrzennej i geograficznej. Opracowanie obserwacji rozpoczęto od przetworzenia obserwacji binarnych pochodzących bezpośrednio z odbiornika satelitarnego GNSS do obserwacji zapi-sanych w uniwersalnym formacie plików Rinex. W drugim etapie celem nawiązania wykonanych pomiarów osnowy do jednolitego układu odniesienia, obserwacje te uzupełniono o dane pochodzące ze stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS. Następnie na podstawie postprocessingu przetworzono wszystkie obserwacje sate-litarne dla odpowiednich par punktów i obliczono wektory współrzędnych karte-zjańskich (∆X, ∆Y, ∆Z) wraz z błędami ich wyznaczenia. W kolejnym etapie wy-konano diagnostykę szczegółową wektorów dla rzeczywistej oceny jakości uzyskanego materiału obserwacyjnego dla wyeliminowania wektorów obarczonych dużymi błędami. Po tych czynnościach przeprowadzono w dwóch etapach wyrów-nanie wektorów sieci GPS. W ostatnim etapie wykonano transformację wyników do żądanych układów współrzędnych. Dla kontroli uzyskanych wyników przepro-wadzono niezależne opracowanie obserwacji za pomocą automatycznego serwisu POZGEO w systemie ASG-EUPOS. ...
W pracy przedstawiono cel i zakres czynności wykonywanych podczas re-alizacji projektu TERYT, będącego jednym z głównych przedsięwzięć realizowa-nych w Polsce, którego koszty pokrywane są z pieniędzy Unii Europejskiej. Główne etapy przeprowadzanych prac, obszar jakiemu podlega opracowanie, oraz najważniejsze wymogi jakie muszą spełnić wykonawcy. Na podkładzie mapowym zaprezentowano podział Polski na poszczególne etapy prac, a następnie w zesta-wieniu tabelarycznym przedstawiono dane ilościowe dotyczące jednostek i obrębów ewidencyjnych podlegających opracowaniu w kolejnych częściach projektu. Zaprezentowano podstawowe założenia jakie muszą być spełnione podczas analizy i pozyskiwaniu danych dotyczących przebiegu granic, źródło danych, oraz znaczenie jakie ma wykonanie tych prac dla jednostek administracyjnych. Ukazano wagę jaką mają realizowane prace dla wzbogacenia informacji zawartych w Państwowym Rejestrze Granic. ...
Artykuł przedstawia wyniki ogólnego porównania administracji odpowie-dzialnej za prowadzenie prac urządzeniowo-rolnych w Polsce i w Republice Fede-ralnej Niemiec. Autor omawia poszczególne instytucje zaangażowane w proces scalania gruntów w obydwu krajach, ich zadania oraz wzajemne powiązania. W drugiej części artykułu autor porównuje obydwa systemy. W wyniku przepro-wadzonej analizy ustawy o scalaniu i wymianie gruntów oraz federalnej ustawy o urządzeniach rolnych zaobserwować można istotne różnice pomiędzy kompeten-cjami i strukturą administracji odpowiedzialnej za urządzenia rolne w obu krajach. Zasadniczą różnicą jest stopień koncentracji kompetencji. W Polsce mamy do czynienia z niezrozumiałym rozproszeniem kompetencji pomiędzy marszałkiem, starostą i wojewodą oraz szeregiem innych osób prawnych, co skutecznie komplikuje realizację postępowań scaleniowych. Natomiast w RFN są one skon-centrowane pod jednym zwierzchnictwem. ...
W artykule przedstawiono przykład wykorzystania technologii naziemnej interferometrii radarowej do monitoringu osuwiska położonego w Milówce (wo-jewództwo śląskie). Skrótowo przedstawiono przyczyny powstawania osuwisk oraz elementy rzeźby osuwiska. Odniesiono się do dotychczas stosowanych geode-zyjnych technologii monitoringu osuwisk oraz przedstawiono charakterystykę za-stosowanej technologii pomiarowej. Naziemna interferometria radarowa pozwala wyznaczać przemieszczenia z niespotykaną dotąd precyzją, w czasie rzeczywistym i bez potrzeby wstępu na monitorowany obiekt. Możliwości zastosowania naziemnej interferometrii radarowej przetestowano wykonując kilkanaście serii pomiarowych w ciągu dwóch dób. Na przykładzie wykonanych pomiarów przemieszczeń można stwierdzić, iż wykorzystanie naziemnej interferometrii radarowej pozwala na wyznaczenie wartości przemieszczenia z dokładnością milimetrową, przy jed-noczesnym skróceniu czasu pomiaru, ograniczeniu składu wykwalifikowanego ze-społu pomiarowego do jednej osoby i natychmiastowym uzyskaniu wartości wy-stępujących przemieszczeń. Pozyskiwanie i analiza danych w czasie rzeczywistym stwarza potencjalne możliwości ostrzegania o utracie stateczności gruntu, co ma niewątpliwe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańców i ich domostw znajdujących się na terenach osuwiskowych. ...
W ostatnich latach nastąpił dynamiczny rozwój technologii komputerowych dając nam nowe możliwości cyfrowego opisu rzeczywistości wokół nas. Kompute-rowa analiza atrybutów działek może być bardzo przydatna przy definiowaniu wskaźników będących podstawą planowania prac urządzeniowo-rolnych. Analizy te pomagają prawidłowo planować harmonijny rozwój krajobrazu oraz typować tereny pod różnego rodzaju inwestycje. Budowa nowoczesnych systemów wspoma-gających procesy decyzyjne, które gromadzą dane oraz monitorują zmiany otacza-jącej nas przestrzeni, przynosi wymierne korzyści ekonomiczne oraz korzystnie wpływa na prawidłowy rozwój przestrzeni wokół nas. ...
Dynamiczny rozwój niektórych obszarów wiejskich wywołuje konieczność poszukiwania narzędzi jego „regulacji". Istniejące narzędzia planistyczne i strate-giczne należałoby uzupełnić o wskaźniki pojemności przestrzennej. Celem wyzna-czenia tych wskaźników ma być zapewnienie niepogarszania stanu środowiska terenów wiejskich, a na obszarach przyrodniczo cennych szczególnie stanu środo-wiska przyrodniczego. Mają być one pomocne w realizacji idei zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Możliwość prawidłowego wyznaczenia wskaźników jest uwarunkowana wieloletnim, systematycznym i kompleksowym gromadzeniem danych w celu śledzenia zmian, badania zależności pomiędzy wskaźnikami i wyszukiwania występujących prawidłowości. Określenie wskaźników na podstawie analizy jedynie ogólnodostępnych danych statystycznych nie jest w pełni możliwe. Obszar badań stanowi gmina Milicz, której 79,3% powierzchni zajmuje Park Krajobrazowy „Dolina Baryczy". ...
Prace scaleniowe to zespół zaplanowanych zabiegów organizacyjnych i technicznych uwzględniających uwarunkowania: przyrodnicze, ekonomiczne, prawne i społeczne, mających na celu dostosowanie struktury przestrzennej do po-trzeb racjonalnego wykorzystania terenów rolnych [Gospodarka ziemią w rolnictwie 1997]. Inaczej mówiąc, podstawowym celem urządzeń rolnych jest poprawa warunków życia, a co za tym idzie również warunków pracy ludności wiejskiej z uwzględnieniem ochrony obszarów, na których ta działalność jest prowadzona. Ochrona środowiska jest istotnym czynnikiem a raczej koniecznością ze względu na to, że obszary, na których nie ingeruje się w przyrodę kurczą się coraz bardziej. Ponad 90% obszarów Polski stanowią tereny wiejskie, tak więc prowadząc gospo-darkę na tych terenach siłą rzeczy ingerujemy w przyrodę. Ponieważ jest to dobro stale kurczące się i bez którego raczej trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie człowieka i innych istot żywych, jest rzeczą bardzo ważną by chronić te tereny prowadząc działalność gospodarczą m.in. poprzez scalenia w sposób jak najmniej inwazyjny, zmieniający i wpływający na wszystkie elementy całego ekosystemu. Funkcjonowanie ludzi na obszarach wiejskich jest ściśle związane z przekształcaniem tej przestrzeni w kierunku własnych potrzeb, poprzez racjonalne gospodarowanie, a racjonalne gospodarowanie to m.in. poprawny rozłóg gruntów rolnych, którego nie możemy osiągnąć bez poprawnie zaprojektowanej infra-struktury, dzięki wybudowaniu której jesteśmy w stanie się poruszać - drogi, ...
Monitoring terenu podlegającego procesom osuwiskowym jest procesem niezbędnym dla celów zapewnienia bezpieczeństwa obiektów znajdujących się na jego obszarze. W niniejszym artykule przedstawiono opis i wyniki badań ekspery-mentalnych mających na celu zoptymalizowanie technologii geodezyjnych obser-wacji deformacji terenu podlegającego procesom osuwiskowym z wykorzystaniem rozet pomiarowych. Pomiary wykonane zostały przy użyciu trzech instrumentów pomiarowych- LEICA (tachimetry: TCA 2003, TCR 303, TC 407) na badawczym polu testowym. Na podstawie wykonanych badań określono optymalny sposób i dobór sprzętu który może zostać wykorzystany do wykonania obserwacji na rze-czywistym terenie podlegającym procesom osuwiskowym. ...
Każda inwestycja niezależnie od rodzaju i wielkości wywołuje zmiany w otoczeniu. Niektóre z nich mogą być postrzegane jako zmiany negatywne, jak na przykład lokalizacja zakładu przemysłowego w sąsiedztwie obszarów mieszkanio-wych, inne natomiast mają ogromne pozytywne oddziaływanie na otoczenie i sąsiedztwo, co w konsekwencji przekłada się na poziom cen i aktywność lokalnego rynku nieruchomości. Wiadomym jest, iż budowa i rozwój układu komunikacyjnego decyduje o poziomie gospodarczym danego regionu, a także kraju. W niniejszej pracy przeprowadzono badania mające na celu sprawdzenie powyż-szych tez. Jako obszar badań wybrano miejscowość Świniarsko w gminie Chełmiec. W lipcu 2008r. zakończono tam budowę obwodnicy miasta Stary Sącz i mostu na rzece Dunajec. Ta zmiana układu komunikacyjnego spowodowała, że miejscowości leżące na lewym brzegu rzeki zyskały nowe rozwiązanie komunikacyjne. Świniarsko jest najbliższą miejscowością sąsiadującą ze Starym i Nowym Sączem, oraz miejscowością przez którą przebiega droga będąca przedłużeniem obwodnicy. W wyniku badań przeprowadzonych na zbiorze danych zawierających ceny transakcyjne niezabudowanych nieruchomości gruntowych przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną oraz zagrodową, stwierdzono, iż budowa nowych rozwiązań komunikacyjnych przyniosła krótkotrwały wzrost cen w okresie trwania inwestycji oraz trwałe ożywienie lokalnego rynku nieruchomości. ...
Do transformacji pomiędzy układem 1965 a 2000 stosowane jest wiele róż-norodnych algorytmów. Jest to przyczyną wielu problemów, związanych przede wszystkim z niespójnością na stykach transformowanych obszarów, kłopotami z implementacją licznych algorytmów w programach użytkowych i wygodą stoso-wania. W niniejszym artykule pokazano, że zasadnym byłoby utworzenie siatki ko-rekt lokalnych, która pozwoliłaby na wykonanie transformacji w sposób jednolity i ciągły dla całej Polski, uwzględniając przy tym lokalne deformacje układu 1965, także na poziomie osnów szczegółowych. Wykazano, że taki sposób transformacji byłby dokładniejszy od dotychczas stosowanych ogólnopolskich metod transfor-macji i porównywalny z metodami stosowanymi lokalnie. Jednocześnie pokazano, że istnieje możliwość takiego opracowania siatek, aby wyniki transformacji były spójne z dotychczas stosowanymi metodami. ...
Celem pracy jest zaproponowanie metodyki ukazującej przyśpieszenie i uproszczenie procedur dotyczących procesu przygotowawczego związanego, z realizacją inwestycji drogowych w połączeniu z procesem scaleniowo-wymiennym, która zmniejszyłaby koszty związane z procesem przygotownia inwestycji, przy wzroście akceptacji społecznej realizowanych inwestycji.Badaniami objęto obszar dwóch wsi, które przecina budowana autostrada A-4 Kraków-Tarnów: Brzezie (gmina Kłaj) i Zakrzów (gmina Niepołomice) poło-żonych w powiecie wielickim. Badania wykonano w oparciu o wówczas obowiązujące przepisy prawne, analizę operatów szacunkowych wyceny nieruchomości, projektu podziału geode-zyjnego, raportu o oddziaływaniu planowego przedsięwzięcia drogowego na śro-dowisko. Częścią badań była ankieta przeprowadzona wśród mieszkańców bada-nych wsi, która dotyczyła oceny prac scaleniowych wokół autostrady oraz oceny sposobu nabywania działek pod autostradę.W pracy zaproponowano metodykę równoczesnego postępowania przy po-zyskaniu nieruchomości rolnych dla budowy autostrady oraz kształtowania obsza-rów około autostradowych. Jest ona możliwa przy jednoczesnym prowadzeniu prac scaleniowych i postępowaniu organizacyjno-prawnym dla pozyskiwania nieruchomości pod pas autostrady. Istnieje wówczas możliwość nabycia nieru-chomości po niższych cenach rynkowych, a zaoszczędzone w ten sposób środki fi-nansowe pokryłyby koszty scalenia wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym analizowanych wsi. ...
Opracowanie prezentuje analizę gmin w Polsce pod kątem sporządzanych opracowań planistycznych w postaci studium uwarunkowań i kierunków zagospo-darowania przestrzennego oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzen-nego. Analizie poddano również koszty sporządzenia lub zmiany dokumentów planistycznych w poszczególnych województwach, oraz charakterystykę wydanych pozytywnych decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego i o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Badaniami objęto lata 2004-2010 opierając się na danych Głównego Urzędu Statystycznego, pochodzą-cych z ankiet „Planowanie przestrzenne w gminach". ...
Stworzony w latach siedemdziesiątych XX wieku, system GPS dzięki zadowalającym dokładnościom, staje się wygodnym narzędziem pomiarowym. Za-stosowanie instrumentów GPS daje korzyści w postaci komfortu pracy oraz skró-cenia jej czasu. Dzięki pomiarom satelitarnym, w sprzyjających warunkach tere-nowych, nie jest już potrzebne zakładanie geodezyjnych stanowisk pomiarowych i wykorzystywanie tachimetru.W niniejszej publikacji przedstawiono przykład wykorzystania techniki RTK w pracach geodezyjnych przy opracowaniu szkód popowodziowych. Obiektem badawczym jest zniszczona przez powódź w maju 2010 obwodnica Ropczyc. Do inwentaryzacji szkód popowodziowych w omawianym przypadku wykorzystane zostały precyzyjne instrumenty GPS Leica GPS 1200 SmartRover i Leica GNSS GS09. Metodyka prac inwentaryzacyjnych polegała na wykorzystaniu dwóch różnych sposobów pomiaru, w zależności od charakteru ubytku, opisanych szczegółowo w punkcie 3.W wyniku przeprowadzonych pomiarów uzyskano współrzędne przestrzen-ne punktów, określające rozmieszczenie oraz kształt ubytków w umocnieniach i skarpach. Na ich podstawie, za pomocą programu C-Geo, obliczono objętość mas ziemnych każdego z ubytków. Tok postępowania podczas tych obliczeń uzależniono od rodzaju i charakteru danego ubytku. Problem ten opisano w punkcie 4. ...
Celem pracy była próba ukazania optymalnego sposobu użytkowania grun-tów. Za badany teren przyjęto wschodnią część wsi Pustynia, leżącą w wojewódz-twie podkarpackim. Scharakteryzowano aktualny stan zagospodarowania terenu oraz opracowano optymalny stan użytkowania ziemi razem z transformacjami, jakich należy dokonać na badanym obszarze. Aby ustalić stan optymalny zastosowano metodę T. Bajerowskiego. Obszar badań podzielono siatką na 122 kwadraty, nazywane polami podstawowymi. Zbadano w nich cechy identyfikacyjne, ustalone w tej metodzie. Analizując wyniki przeprowadzonych badań i opracowań, należy stwierdzić, że badany obiekt aktualnie jest wsią typowo rolniczą- 68,5% powierzchni to grunty orne. Według optymalnego stanu użytkowania jest to najlepszy charakter gospoda-rowania tego terenu. ...
W podjętym zakresie badań autorka publikacji analizuje wpływ pola elek-tromagnetycznego zakresu niejonizującego, na wyniki geodezyjnych pomiarów z wykorzystaniem technik satelitarnych pozyskiwania danych. Publikacja ta stanowi pierwszy z cyklu artykułów tematycznie związanych z tym zagadnieniem, które będą publikowane w najbliższym czasie.Pomiar testowy, którego wyniki są przedmiotem niniejszej publikacji, zre-alizowano w bliskiej odległości apowietrznych linii elektroenergetycznych wyso-kiego i średniego napięcia. W związku z aktywnością tej linii (przepływem prądu) - z całą pewnością można stwierdzić, że badania przeprowadzono w zasięgu działania silnego strumienia fali elektromagnetycznej. Prace terenowe poprzedzone zostały wywiadem terenowym, który składał się z wielu czynności, mających na celu wybór optymalnego miejsca założenia bazy pomiarowej. Do pomiaru tachimetrycznego punktów bazy wykorzystano następujące instrumenty: Topcon GTS 211D i South NTS 325. Obserwacje satelitarne metodą RTK, były możliwe dzięki zestawowi pomiarowemu firmy Topcon w skład, którego wchodził odbiornik GPS GR-3. Dane z pomiarów opracowane zostały z wykorzystaniem programu WinKalk oraz arkuszy kalkulacyjnych.Efektem finalnym przeprowadzonych prac było porównanie uśrednionych współrzędnych z pomiarów RTK i pomiarów tachimetrem. Uzyskano w ten sposób odchyłki dx, dy i dz. Zestawiono je dla wszystkich punktów łącznie w tabeli 1. ...
Nieustanny rozwój technologii geoinformatycznych wpływa na wzrost za-potrzebowania na aktualne oraz precyzyjne dane opisujące ukształtowanie terenu. Zastosowanie technologii fotogrametrii cyfrowej pozwala na łączenie i analizę da-nych pozyskanych różnymi metodami. W publikacji przedstawiono możliwość in-tegracji danych pochodzących z lotniczego skaningu laserowego i pozyskanych na podstawie zdjęć lotniczych wykonanych kamerą cyfrową DMC do generowania NMT okolic zbiornika wodnego Chańcza. Na badanym obszarze wyodrębniono pięć reprezentatywnych obszarów testowych, dla których przeprowadzono eksperyment związany z analizą wysokościową oraz integracją danych fotogrametrycznych i lidarowych. Obszary testowe obejmowały: teren użytkowany rolniczo (pola uprawne) - obszar płaski, teren zabudowany z siecią dróg, teren o zróżnicowanym ukształtowaniu pionowym, teren zadrzewiony i zakrzewiony oraz teren wzdłuż koryta rzeki.Integracja danych lidarowych oraz fotogrametrycznych wymagała wczytania, do projektu założonego na fotogrametrycznej stacji cyfrowej DELTA, dokumentów tekstowych zawierających NMT w strukturze GRID wygenerowany w programie TerraScan oraz analizy jakości połączenia tych dwóch metod. Analizę przeprowadzono dla w/w obszarów testowych biorąc pod uwagę przyjęte w bada-niach długości boku trójkąta ( 2 m, 15 m, 45 m, 70 m) podczas generowania GRIDa metodą triangulacji. ...
Eksploatacja górnicza niekorzystnie oddziałuje na środowisko. Jedną z istotnych form tego oddziaływania jest powstawanie przemieszczeń punktów geodezyjnych. Punkty graniczne działek na skutek eksploatacji mogą przemieszczać się nawet o kilka metrów. Stosując modele prognozowania deformacji można wyznaczać przemieszczenia spowodowane przez górnictwo. Powszechnie stoso-waną metodą prognozowania deformacji w Polsce jest teoria Knothego-Budryka. Przemieszczenia dla pola eksploatacyjnego w kształcie prostokąta wyznacza się w tej teorii zgodnie ze wzorami (6)-(9). W pracy przedstawiono przykład oddziaływania eksploatacji górniczej na przemieszczenia poziome punktów. Na rysunku 2 pokazano przykład rozkładu maksymalnych przemieszczeń poziomych ponad eks-ploatacją górniczą. Na rysunku 3 przedstawiono przemieszczenia poziome punktów granicznych dwóch przykładowych działek. Pojedyncze pole eksploatacyjne może generować znaczne wartości przemieszczeń. Przykład zamieszczony w pracy pokazuje, jak wielkie znaczenie mogą mieć przemieszczenia wywołane eksploatacją górniczą na prowadzenie Ewidencji Gruntów i Budynków w Polsce. ...
Przedmiotem pracy jest próba znalezienia wzajemnych powiązań między Sektorowym Programem Operacyjnym a urządzaniem terenów wiejskich. W pracy został poruszony temat zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich oraz infor-macji na temat finansowania prac scaleniowych w jednych ze wsi województwa podkarpackiego. Opracowanie skupia się w głównej mierze na zilustrowaniu pro-blemu wpływu Sektorowego Programu Operacyjnego na polskie rolnictwo, biorąc pod uwagę różne jego działania. Najwięcej uwagi poświęcono zagadnieniu scaleniu i wymianie gruntów. ...
Artykuł opisuje wyniki badań nad możliwością zastosowania danych prze-strzennych dostępnych w ośrodkach dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej dla potrzeb modelowania i wizualizacji obszarów wiejskich, jak również procedurę postępowania począwszy od analizy dostępnych danych przestrzennych, poprzez ich pozyskanie, weryfikację i procedurę przetwarzania na potrzeby modelowania i wizualizacji. ...
W pracy przedstawiono sposób przeprowadzenia kompleksowego badania poprawności pomiarów wykonywanych tachimetrem elektronicznym TRIMBLE 5602 DR 200+.Badaniom poddano wykonane pomiary długości, kątów poziomych oraz przewyższeń. Pomiary wykonano na sieci testowej Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie a ich wyniki opracowano metodami statystyki matematycznej w celu wykrycia występowania w nich ewentualnych nieprawidłowości.Badania statystyczne trzech w/w grup pomiarowych zostały przeprowadzone w celu sprawdzenia, czy rozkłady ich błędów odpowiadają rozkładowi normalnemu, co decydowałoby o poprawności pomiarów testowych oraz o przydatności badanego tachimetru do wykonywania pomiarów geodezyjnych.Do badania poprawności pomiarów długościowych zastosowano staty-styczny test zgodności ABBE`GO [Krysicki 1986 ].Pomiary kątowe oraz przewyższeń poddano badaniom za pomocą testów identyczności:- dla pomiarów kątów poziomych zastosowano test MANN`A-WHTNEY`A-WILCOXONA- dla pomiarów przewyższeń - test SERII.Dla sprawdzenia wyników w/w trzech testów statystycznych - wszystkie grupy pomiarowe przebadano testami parametrów:1/ współczynnika S-asymetrii (skośność) [Ney 1970]. 2/ współczynnika e - spłaszczenie (eksces, kurioza) [ Ney 1970]. [Kwinta, Krupiński 2010].Z przeprowadzonych pomiarów oraz ich opracowań statystycznych wycią-gnięto wnioski dotyczące poprawności wyników pomiarów wykonywanych bada-nym sprzętem oraz przydatności tachimetru do wykonywania różnego rodzaju prac geodezyjnych. ...
