Zeszyt: 2008, vol. 5 / 03
W pracy dokonano próby oceny wpływu ważniejszych czynników (spadki i długość działek, skład granulometryczny gleb, występowanie tarasów i kierunek orki) na natężenie erozji wodnej (roczne straty gleby) określone za pomocą metody USLE, na przykładzie wsi górskiej Konina. Wyróżniono 4 modele erozyjne terenu, dla których obliczono równania regresji. Z badań wynika m.in., że w modelu 1 o stromych, krótkich działkach głównym czynnikiem limitującym straty glebowe jest starasowanie stoków oraz wysoka odporność gleb. W modelu 2. o dość długich działkach czynnikami limitującymi erozję są słabe nachylenia działek oraz uprawa poprzecznostokowa, bądź ukośnostokowa. W modelu 3. o krótkich działkach silna erozja jest spowodowana ich znacznym nachyleniem przy niezbyt dużej odporności gleb. W modelu 4. o bardzo długich działkach – bardzo słabe ich nachylenie mimo uprawy równoległej do stoku warunkuje słabą intensywność erozji. Analizy współczynników regresji potwierdzają do pewnego stopnia prawidłowość, że im dłuższy stok (działka) tym przyrost długości słabiej wpływa na straty glebowe, natomiast im większe nachylenie tym jego przyrost mocniej wpływa na erozję. Nasilenie erozji jest wynikiem oddziaływania kompleksu czynników z sobą różnorako powiązanych, których wyjaśnienie wymaga podejścia systemowego. ...
Testowano zmiany struktury biegaczowatych w zależności od przepływu brzegowego w potokach górskich. Badania prowadzono w jednym z potoków Karpat Polskich w rejonie Gorców: potoku Ochotnica. Jako indeks określający wartości przepływu brzegowego zastosowano wielkość ciała występujących w przekroju koryta bezkręgowców lądowych, odzwierciedlających przystosowanie do zmiennych warunków przepływu. Analiza redundancji wskazuje na ścisłą zależność pomiędzy biomasą zgrupowań biegaczowatych a frekwencją zmian poziomu wody w potoku. Rozkład średnich lieczebności biegaczowatych w klasach wielkości dla zgrupowań wyższych teras jest zgodny z rozkładem normalnym, podczas gdy na pierwszej terasie zalewowej liczebność maleje liniowo wraz ze wzrostem wielkości ciała owada. Parametr ten może być używany jako dobry wskaźnik przepływu brzegowego potoków górskich. W dyskuji przedstawiono rolę naturalnych procesów fluwialnych dla zachowania zagrożonych zespołów bezkręgowców nadrzecznych. ...
W artykule przedstawiono wyniki badań oraz ich dyskusję dotyczącą pracy podczyszczalni ścieków pochodzących z ubojni trzody chlewnej w miejscowości Gruszów w gminie Pałecznica. Dodatkowo omówiono konstrukcję wspomnianej podczyszczalni, której autorami pomysłu oraz projektu są dr inż. Marian Długosz oraz dr inż. Piotr Bugajski. Celem badań było rozwiązanie trzech problemów związanych z uregulowaniem dużej nierównomierności odpływających ścieków, zredukować wielkość zanieczyszczeń zawartych w ściekach oraz zapobiec ich zagniwaniu. Zakresem badań objęto regulację odpływu ścieków rozłożonym równomiernie w czasie, analizę fizykochemiczną (BZT5 i ChZT) ścieków przed i po podczyszczalni oraz pomiar ilości tlenu w ściekach odpływających. Pierwszym na drodze technologicznej obiektem jest studnia z koszem skratkowym, w którym zatrzymywane są zanieczyszczenie większe od 5,0 mm. Następnie ścieki dopływają do osadnika w którym łatwoopadalne zanieczyszczenia sedymentują na dno, po czym ścieki przepływają do komory napowietrzanej. W komorze tej następuje proces napowietrzania (natleniania) ścieków. Natlenione ścieki dopływają do separatora tłuszczu, a następnie do studzienki, w której następuje rozdział ścieków. Część z nich trafia do kanalizacji bytowej, a następnie do oczyszczalni ścieków Bioblok PS-50, a część ścieków jest zawracana (recyrkulowana) do osadnika. Na podstawie analizy wyników badań i obserwacji stwierdzono, iż podczyszczalnia ścieków poubojowych pochodzących z ubojni trzody chlewnej spełnia postawione jej zadania. Uzyskano mianowicie regularny ...
Na tle innych państw Unii Europejskiej Polska jest krajem, w którym wieś odgrywa szczególną rolę. Na wsi mieszka 38,1% ludności, a obszary wiejskie stanowią 93,4% powierzchni kraju. Zatrudnieni w rolnictwie stanowią ponad 20% ogółem pracujących, a więc kilkakrotnie więcej niż w UE. Jednocześnie gospodarstwa rolne są znacznie mniejsze niż w „starych’’ krajach członkowskich. W artykule przedstawiono rys historyczny Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej. Omówiono zakres reform WPR oraz ich wpływ na kształtowanie polityki rolnej w Polsce. Podano źródła i wysokość kosztów dotacji do rolnictwa. Przealizowano programy pomocowe dla gospodarstw rolnych. Przybliżono problematykę scalania gruntów, porównując ją z kompleksowymi urządzeniami terenów wiejskich w krajach unijnych. Rozważania oparto na analizie najnowszych dokumentów i artykułów dotyczących ww. zagadnień. ...
W okresie postępującego procesu restrukturyzacji gospodarki narodowej i dynamicznego rozwoju własności indywidualnej szczególnie ważnym problemem jest zmiana zachowań indywidualnych gospodarstw rolnych. Ten rodzaj podmiotów gospodarczych wymaga podjęcia empirycznych badań diagnostycznych, na podstawie których postawione zostaną cele rozwoju, będą dobrane instrumenty sterujące i metody strategii prowadzące do realizacji przyjętych celów. Artykuł prezentuje istotę, stan oraz zróżnicowanie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich na obszarze województwa świętokrzyskiego. Przedstawia on korzyści i zmiany zachodzące na obszarach wiejskich w zakresie struktury funkcjonalnej. Współczesne funkcje produkcji rolniczej zostają coraz częściej zastępowane przez usługi, produkcję dla potrzeb rolnictwa, czy agroturystykę. Opracowanie prezentuje analizę rozwoju pozarolniczej działalności w gospodarstwach rolnych przeprowadzoną w skali lokalnej. Powyższa analiza została dokonana w celu identyfikacji głównych czynników stymulujących rozwój pozarolniczej aktywności gospodarstw rolnych. Badania empiryczne pokazały, że rozwój pozarolniczej działalności w indywidualnych gospodarstwach rolnych wywiera wpływ na rolnictwo i może poprawić trudną sytuację ekonomiczną gmin wiejskich województwa świętokrzyskiego. ...
Temat badawczy opracowania podjęto z uwagi na istotną rolę jaką odgrywa wyposażenie danego obszaru w niezbędne elementy infrastruktury technicznej, które warunkuje rozwój każdej formy działalności gospodarczej, w tym działalności turystycznej. W artykule przedstawiono stan wyposażenia gmin wiejskich w wybrane elementy infrastruktury komunalnej (przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne do budynków mieszkalnych). Badany obszar stanowią gminy wiejskie województwa małopolskiego, które przeanalizowano pod względem pełnienia funkcji turystycznej, ocenianej przy wykorzystaniu wskaźników: Schneidera i Deferta. Podjęto próbę ustalenia zależności pomiędzy stanem wyposażenia w wybrane elementy infrastruktury technicznej a poziomem ruchu turystycznego. Zależność ta może decydować o atrakcyjności bądź nieatrakcyjności danego regionu, wsi, a więc stanowić o szansach lub barierach ich dalszego rozwoju. Dane wykorzystane do analizy pochodzą z Banku Danych Regionalnych GUS. Jeśli chodzi o poziom wyposażenia w sieć wodociągową, stwierdzono iż nie wszystkie gminy posiadały takie przyłącza. Najwięcej przyłączeń w przeliczeniu na 100 budynków mieszkalnych posiadały gminy: Biały Dunajec, Poronin i Kościelisko. Zaś gminy – Lipinki, Lubień, Ochotnica Dolna, Rzepiennik Strzyżewski, Tokarnia, Trzcian nie posiadały ani jednego przyłącza do sieci wodociągowej. Biorąc pod uwagę wyposażenie w przyłącza do sieci kanalizacyjnej na 100 budynków mieszkalnych najwyższe wyniki uzyskały gminy: Poronin, Biały Dunajec i Lipnica Wielka. Gminy, w których nie odnotowano sieci kanalizacyjnej to Biskupice, Bolesław ...
W pracy przedstawiono rozwój krajobrazu kulturowego we wsi Wiśniowa położonej w powiecie myślenickim, woj. małopolskie w latach 1872–2006. Badania przeobrażeń krajobrazu kulturowego na przestrzeni 134 lat oparto o dane opisowo – tabelaryczne byłego katastru austriackiego i obecnie funkcjonującym w Polsce katastrze gruntów i budynków. Przeprowadzona analiza dynamiczna w krajobrazie kulturowym w czterech przyjętych okresach czasowych wykazała różnorodne kierunki i tendencje zmian. Uzupełnieniem badań wielkościowych zaistniałych zmian było przestrzenne porównanie położenia granic krajobrazów kulturowych pomiędzy mapą katastralną w skali 1 : 2880, a mapą ewidencyjną w skali 1 : 2000. Analiza porównawcza położenia granic krajobrazów kulturowych na tych mapach była możliwa dzięki zastosowanej w pracy transformacji układu katastralnego do państwowego układu 1965. Przeprowadzone badania metodą analityczno – kartograficzną nie tylko uwidoczniły rozmiary i kierunki zachodzących zmian w krajobrazie kulturowym, ale jednocześnie umiejscowiły te zmiany w przestrzeni wsi Wiśniowa. ...
W pracy przedstawiona została metodyka zastosowana do wyznaczenia odcinków dróg transportu rolnego i ich kolejności wymagających przeprowadzenia prac remontowych. Powszechnie wiadomo, że jakość dróg transportu rolnego w Polsce nie odpowiada wymaganiom stawianym im przez rolników. Drogi są za wąskie oraz charakteryzują się niewystarczającą wytrzymałością aby można było wykorzystywać nowoczesne urządzenia i maszyny rolnicze. Złe drogi wynikają z dotychczasowej niekorzystnej struktury agrarnej w polskim rolnictwie. Małe gospodarstwa, produkujące zazwyczaj na własne lub lokalne potrzeby, nie wymagały rozbudowanej sieci transportowej. Natomiast wielkoobszarowe państwowe gospodarstwa rolne budowały własną infrastrukturę. Restrukturyzacja obszarów wiejskich, a przede wszystkim rolnictwa, jest okazją do modernizacji infrastruktury drogowej. Względy finansowe nie pozwolą na kompleksową przebudowę dróg na polskiej wsi, dlatego należy wyznaczyć kolejność prac modernizacyjnych. Zaproponowana metodyka opracowania studium jakości dróg obejmuje zarówno analizy kartograficzne i planistyczne, inwentaryzację terenową oraz konsultacje społeczne. Wyniki mogą stanowić podstawę do ustalenia optymalnego wykorzystania środków remontowych finansowych. ...
Artykuł podejmuje zagadnienia związane z wykorzystaniem technik komputerowych do wspomagania oceny zmian struktury przestrzennej gruntów rolnych, jakie dokonują się w wyniku scalenia gruntów. Omawiany w prezentowanym artykule sposób oszacowania efektów przeprowadzonego scalenia gruntów związany jest z analizą efektów zmian sieci transportowej w jego wyniku i wpływu tych zmian na funkcjonowanie gospodarstw rolnych. Zaprezentowane zostały metody umożliwiające określenie dostępności działek do sieci transportowej oraz obliczenie zmian w długości dróg dojazdowych pomiędzy siedliskami gospodarstw a działkami wchodzącymi w ich skład na podstawie danych w postaci map numerycznych obszaru scalenia. Wyniki obliczeń zaprezentowano na przykładzie wybranego gospodarstwa rolnego we wsi Lipnica Wielka na Orawie, gdzie w 2007 roku zakończyło się postępowanie scaleniowe. ...
W pracy autorzy poruszają problematykę rozwoju obszarów wiejskich. Nie da się mówić o rozwoju gospodarczym regionów, nie mówiąc o jego wpływie na środowisko. Wykorzystanie środowiska w sposób racjonalny, zapewni przyszłym pokoleniom spuściznę, dzięki której będzie można żyć normalnie. Jednym z podstawowych zadań ludzi nauki jest stworzenie wieloplatformowej dyskusji, która zaowocuje wymiernymi efektami: propozycjami, technologiami, rozwiązaniami dla ochrony środowiska i rozwoju regionalnego. Jedną z dróg racjonalnego gospodarowania środowiskiem jest wykorzystanie źródeł energii odnawialnej, które ze względu na wieloletnią niekorzystną politykę państwa nie mogą jeszcze konkurować z energią konwencjonalną, ale ich rozwój jest niezwykle ważny ze względu na ochronę zasobów przyrodniczych nie tylko kraju, ale całego globu. ...
Badania rozłogów działek ornych we wsi Filipowice przeprowadzono na podstawie danych uzyskanych z mapy numerycznej za pośrednictwem opracowanego programu komputerowego. Procedura znacząco przyczyniła się do przyspieszenia i obniżenia pracochłonności wykonywanych analiz. Badaniami objęto wszystkie działki orne należące do gospodarstw położonych we wsi Filipowice, dla których określono podstawowe parametry rozłogu działek oraz zależne od nich koszty uprawowe zależne od rozłogu. ...
W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych wśród dziewięćdziesięciu losowo wybranych prywatnych przedsiębiorstw prowadzących swoją działalność na obszarze sześciu gmin wiejskich województwa podkarpackiego na temat możliwości podejmowania działań proekologicznych. Właściciele badanych podmiotów gospodarczych wypowiadali się między innymi w kwestii tworzenia centrów ekonomiczno-ekologicznych, wdrażania innowacyjnych rozwiązań proekologicznych w procesie produkcji, organizacji i zarządzania, jak również wykorzystywania odnawialnych źródeł energii oraz możliwości korzystania w tym celu ze środków UE. Wyniki badań wykazały, iż blisko 80% badanych właściciele małych firm widzi potrzebę uruchomienia Centrum Innowacji realizującego działania ekonomiczno- ekologiczne, jednak duża większość spośród nich bardziej zainteresowana jest stosowaniem nowych sposobów finansowania działalności gospodarczej aniżeli wykorzystywania w niej odnawialnych źródeł energii. Optymistyczne wydaje się jednak, iż ponad 60% badanych przedsiębiorców wypowiedziała się pozytywnie w zakresie przeprowadzenie remontu systemu ciepłowniczego firmy, gdzie głównym surowcem byłyby odnawialne źródła energii. Niepokoi natomiast niska aktywność w pozyskiwaniu środków UE na inwestycje proekologiczne. Przyczyną tego stanu rzeczy może być brak wiedzy na temat ekonomicznych efektów takich działań, bądź mała aktywność samorządów gmin w promowaniu proekologicznych rozwiązań i mała skuteczność w szerzeniu wiedzy z tego zakresu. Dlatego też poprawy tego stanu rzeczy należy upatrywać w działaniach edukacyjno-szkoleniowych mających na celu nie tylko podniesienie poziomu świadomości ekologicznej, ale przede wszystkim wskazywanie praktycznych ...
Celem badań było określenie zmian temperatury ścieków w kanalizacji oraz otwartym reaktorze biologicznym pod wpływem temperatury powietrza atmosferycznego. W literaturze związanej z oczyszczaniem ścieków nie ma jednoznacznych informacji na temat wpływu temperatury powietrza na temperaturę ścieków w kanalizacji. Niektórzy autorzy uważają, że taki związek nie występuje. Badania przeprowadzone na terenie oczyszczalni ścieków w gminie Koszyce wykazały, że istnieje istotny związek pomiędzy średnią dobową temperaturą powietrza atmosferycznego (tpow) a średnią dobową temperaturą ścieków w kanalizacji (tść). Związek ten można z dużą dokładnością (R2=0,78, p<0,001) opisać za pomocą równania wielomianu 3 stopnia: tść = -0,0011·(tpow)3 + 0,0232·(tpow)2 + 0,3704·tpow + 9,0554. W okresie badań średnia dobowa temperatura ścieków w kanalizacji ulegała dużym wahaniom od 6,35 do 17,56°C. Zmiany temperatury ścieków w kolektorze w ciągu doby zawierały się w przedziale od 0,35°C do 4,60°C. W okresie zimowym, przy średniej dobowej temperaturze powietrza poniżej 5°C, temperatura ścieków w kanalizacji obniżała się poniżej 10°C, osiągając wartość minimalną 5,37°C. W reaktorze biologicznym zbudowanym jako żelbetowy zbiornik otwarty, średnia dobowa temperatura ścieków zmieniała się w przedziale od 5,68 do 21,04°C. Przy czym w okresie zimowym (grudzień, styczeń, luty) temperatura ścieków w reaktorze obniżała się poniżej 10°C, osiągając wartość minimalną 5,32°C. Jest to temperatura stanowczo za niska dla ...
Przedmiotem badań jest wyposażenie w urządzenia infrastruktury turystycznej górskich obszarów wiejskich w Polsce. Obszar objęty badaniami tworzy ogółem 50 gmin w czterech województwach (dolnośląskim, śląskim, małopolskim i podkarpackim). Stan zagospodarowania turystycznego analizowanego obszaru oceniono na podstawie 29. cech diagnostycznych, posługując się metodą analizy wielokryterialnej. Dane charakteryzujące badane zjawisko gromadzono w dwóch okresach, tj. w roku 2005 oraz 2007. Pochodzą one z różnych źródeł, a mianowicie z bazy danych regionalnych GUS oraz badań ankietowych przeprowadzonych we wskazanych latach w urzędach gmin, uzupełnionych danymi ze stron internetowych badanych gmin. Celem przeprowadzonej analizy jest ocena stanu zagospodarowania wybranego obszaru w urządzenia infrastruktury turystycznej oraz siły i kierunków zmian w tym zakresie. Przeprowadzona analiza wykazała znaczne zróżnicowanie gmin pod względem wyposażenia w infrastrukturę turystyczną. Gminą najlepiej wyposażoną w 2007 roku okazała się Krynica Zdrój. Gminą najsłabiej zagospodarowaną w przedmiotowe urządzenia była gmina Dobra. Również zmiany zachodzące w poziomie zagospodarowania infrastrukturalnego można ocenić jako znaczące, szczególnie z uwagi na występowanie gmin, w których sytuacja w omawianym zakresie uległa pogorszeniu. Najkorzystniejsze zmiany nastąpiły w gminie Bukowina Tatrzańska. Gminą, w której nie odnotowano zmian była Ochotnica Dolna. Natomiast zmiany odzwierciedlające degradację stanu zagospodarowania w urządzenia infrastruktury turystycznej zaobserwowano w największym zakresie w gminie Krynica Zdrój. Zestawienie uzyskanych ...
Lipnica Murowana prawa miejskie uzyskała w XIV w. Do czasów współczesnych zachowała lokacyjny układ przestrzenny. Korzystne położenie, bogactwa naturalne oraz dobra organizacja i polityka gospodarcza sprzyjały jej rozwojowi i społeczności. Walorami miasteczka są: duży rynek z oryginalną zabudową pierzei XVIII/XIX-wiecznymi kamieniczkami z podcieniami i cały krajobraz osiedleńczy wraz z cennymi obiektami zabytkowymi. Wprawdzie Lipnica utraciła prawa miejskie nadal jest typowym małym polskim miasteczkiem, ale o statusie gminy wiejskiej. Współcześnie, struktura przestrzenna, przesłanki historyczne oraz stopień zainwestowania upoważnia tę miejscowość do wszczęcia starań o przywrócenie jej statusu miasta. ...
W światowej literaturze fachowej odnaleźć można wiele wzorów i nomogramów służących określeniu zdolności zbiorników do zatrzymywania rumowiska. Zdolność zbiorników wodnych do zatrzymania rumowiska, przedstawiona w postaci nomogramów lub wzorów, określana jest w funkcji wskaźników, którymi najczęściej są: współczynnik pojemności zbiornika (ang. capacity-inflow ratio - C/I) i współczynnika zlewniowy (ang. capacity-watershed ratio - C/W). W zależności od współczynnika pojemności zdolność zbiornika do zatrzymywania rumowiska wyznaczana jest ze wzorów Łopatina, Drozda, Karauševa, Brune'a. Współczynnik C/W wykorzystany w metodzie Brune'a-Allena, Browna Gottschalka. Churchill uzależnił zdolność zbiornika do zatrzymywania rumowiska od wskaźnika sedymentacji - SI (ang. sedimentation index). Wyznaczenie zdolności do zatrzymania rumowiska małych zbiorników wodnych stwarza znaczne trudności, gdyż większość istniejących wzorów i nomogramów służących wyznaczeniu tej zdolności została opracowana w wyniku badań dużych i średnich zbiorników wodnych. W pracy przedstawiono wyniki obliczeń rzeczywistej zdolności małego zbiornika wodnego do zatrzymywania rumowiska βrz w kolejnych latach eksploatacji. Zdolność ta została określona na podstawie kilku pomiarów zamulania i obliczeń ilości rumowiska unoszonego dopływającego do zbiornika wodnego. Do badań wytypowano zbiornik w miejscowości Krempna na rzece Wisłoce. Obliczony wskaźnik sedymentacji, uwzględniający zmianę pojemności zbiornika w wyniku zamulania, wynosi 5,0⋅105÷1,4⋅106 s2⋅ft-1. Zdolność zbiornika w Krempnej do zatrzymywania rumowiska w pierwszym roku eksploatacji, określona na podstawie pomiarów zamulania ...
Kontynuując rozważania zawarte w I części opracowania (vide Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich, Nr 2/2008), autor w tym miejscu winien wskazać na pewne pozytywy. Takim „pozytywem” jest idea rozwoju zrównoważonego i trwałego (sustainable development). Na świecie już zostały stworzone mocne podstawy dla wdrażania idei rozwoju zrównoważonego. Zacząć należy od instytucji najważniejszej, tzn. od ONZ'etu. Na tym szczeblu powołano dwie ważnie instytucje, którymi są: 1. (UN)CSD – United Nations Commission on Sustainable Development – Komisja Rozwoju Trwałego i Zrównoważonego ONZ; 2. (UN)DPCSD – United Nations Department for Policy Coordination and Sustainable Development – Departament ds. Koordynacji Polityki Rozwoju Zrównoważonego i Trwałego ONZ. W Stanach Zjednoczonych A.P. powołano Radę ds. Rozwoju Zrównoważonego przy ówczesnym Prezydencie B. Clintonie. W tymże kraju powstało wiele instytucji o zasięgu światowym mających na celurozpowszechnianie, rozwijanie i wdrażanie koncepcji „sustainable development”. Są to m.in. różne instytucje rządowe i pozarządowe oraz fundacje, fundusze itp. jak np.: NOVARTIS Foundation for Sustainable Development. Powstało też wiele instytucji o zasięgu światowym, które zajmują się niektórymi aspektami rozwoju zrównoważonego... ...
Tereny wiejskie mają ogromne znaczenie zarówno dla środowiska przyrodniczego jak i życia gospodarczego Polski. Coraz większego znaczenia nabierają ich funkcje pozarolnicze, takie jak: mieszkalnictwo, gospodarka wodna, regeneracja sił i zdrowia ludności, ochrona walorów środowiska przyrodniczego, leśnictwo itd. Konieczność przebudowy struktur agrarnych, uregulowania procesów związanych z obiegiem wody i erozją wodną oraz potrzeba ochrony zasobów wodnych i biocenoz naturalnych będzie wymagała uformowania na tych obszarach nowego modelu użytkowania oraz wprowadzenia gruntownych zmian w kierunkach rolniczego gospodarowania. Akcesja Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku stworzyła możliwość podjęcia długofalowych, niezwykle kosztownych, ale niezbędnych, działań realizujących najważniejsze cele ogólnospołeczne, takich jak ochrona przeciwpowodziowa i regulacja stosunków wodnych, ochrona zasobów i walorów środowiska przyrodniczego i jego częściowa renaturyzacja, kształtowanie pożądanych walorów klimatycznych i krajobrazowych terenów wiejskich, poszerzenie funkcji rolniczej gospodarstw rolnych (obok działalności produkcyjnej) o działalność ekologiczną (ochronną i konserwatorską) oraz pielęgnowanie cech kulturowych i etnograficznych obszarów wiejskich. Działania te, ze względów organizacyjnych i ich prospołeczny charakter, powinno się prowadzić w ramach rządowych programów operacyjnych programowanych i realizowanych na obszarach kilku województw o zbliżonych cechach struktur agrarnych i środowiska przyrodniczego Finansowane powinny być głównie ze środków funduszy unijnych i środków budżetowych. Niezwykle ważnym zadaniem dla rządu powinno stać się opracowanie takich programów dla regionów ...
W pracy dokonano wstępnej oceny wpływu wybranych czynników przyrodniczo- rolniczych (dotyczących gleb, agroklimatu, sąsiedztwa lasów) na wartość gruntów ornych. Dokonano przeglądu omawianych parametrów oraz określono ich oddziaływanie na wzrost lub spadek plonów roślin uprawnych. Zaproponowano współczynniki korygujące wartość wyjściową działek gruntowych, określoną w podejściu mieszanym przy zastosowaniu wskaźników szacunkowych, obejmujące: stopień ciężkości gleby, stopień kultury gleby, stosunki wodne i zagrożenie erozją (k1 do k4), niekorzystne warunki agroklimatyczne (k5) oraz sąsiedztwo lasów (k6). Współczynniki korekcyjne do wzoru na wartość gruntów ornych (Wgo) zależą od klasy bonitacyjnej (określone parametry standardowe) i wynoszą dla poszczególnych cech gleb w granicach od −0,10 na 1 stopień zagrożenia erozyjnego do 0,05 na 1 stopień ciężkości, kultury gleby, czy na 1 grupę kategorii warunków wodnych. Dla agroklimatu wynoszą one w zależności od uprawianych roślin od −0,18 do 0, a dla różnych warunków sąsiedztwa lasów z gruntami ornymi od −0,30 do 0,07. Podstawowe dane o cechach przyrodniczo-rolniczych gruntów ornych, obok wywiadów i autopsji w terenie, uzyskujemy m.in. z map gleboznawczych, map klasyfikacji bonitacyjnej oraz w szczególności z map glebowo-rolniczych i towarzyszących im aneksów. Konieczne jest dalsze doprecyzowanie zaproponowanych współczynników przy współpracy ze specjalistami z zakresu rolnictwa i leśnictwa. ...
