Zeszyt: 2015, vol. 12 / IV / 1 (Oct 2015)
W pracy dokonano weryfikacji wzoru Punzeta do wyznaczania przepływów maksymalnych prawdopodobnych (Qmaxp%) w dwóch rzekach: Lepietnicy w przekroju Ludźmierz oraz Koprzywianki w przekroju Koprzywnica. Celem weryfikacji była ocena możliwości stosowania formuł Punzeta w obliczeniach hydrologicznych, w odniesieniu do aktualnych danych hydrometrycznych. Dane do obliczeń, w postaci serii obserwacyjnej przepływów maksymalnych rocznych (Qmax) z wielolecia 1980-2013, pozyskano z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB w Warszawie. Otrzymane dane zostały poddane analizie jednorodności i niezależności testem Manna-Kendalla-Sneyersa. Obliczono Qmaxp% metodą statystyczną - przy użyciu rozkładu Pearsona typ III z estymacją parametrów rozkładu metodą największej wiarygodności.Obliczenia Qmaxp% przeprowadzone dla rzeki Lepietnica metodą statystyczną oraz wzorem Punzeta, w którym Qmax50% wyznaczono formułą karpacką, wykazały że różnice pomiędzy otrzymanymi wartościami są niewielkie. Natomiast dla rzeki Koprzywianka, gdzie Qmax50% wyznaczono metodą Punzeta przy użyciu wzoru dla pozakarpackich zlewni równinnych, obliczenia wykazały znaczne różnice pomiędzy metodą empiryczną a statystyczną. Uzasadnia to potrzebę weryfikacji oraz uaktualnienia wzoru Punzeta do obliczania Qmaxp% w pozakarpackich zlewniach równinnych dorzecza Górnej Wisły. ...
W pracy przeprowadzono analizę cieplno-wilgotnościową przegród zewnętrznych termomodernizowanych budynków, zlokalizowanych na terenie gminy Michałowice. Przeprowadzone badania wykazały duże zróżnicowanie rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych istniejących budynków. Wartość współczynnika przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych badanych budynków przed termomodernizacją wynosiła w większości przypadków około 1,00 W∙m-2∙K-1. Przeprowadzona termomodernizacja przyczyniła się do obniżenia współczynnika przenikania ciepła przez ściany do około 0,30 W∙m-2∙K-1. Wykonane obliczenia cieplno-wilgotnościowe wykazały duże ryzyko występowania wgłębnej kondensacji wilgoci w nieocieplonych ścianach zewnętrznych. Przeprowadzone termomodernizacje przyczyniły się do wyeliminowania wykraplania się pary wodnej w warstwie nośnej ściany. W wyniku termomodernizacji uległa podwyższeniu temperatura wewnętrznej powierzchni przegród, co znaczenie ograniczyło wykraplanie się pary wodnej wewnątrz przegród i na ich powierzchniach. W wyniku termomodernizacji nastąpiło około 3-krotne zwiększenie oporu cieplnego przegród zewnętrznych w badanych budynkach na terenie gminy Michałowice. ...
Celem pracy była analiza sposobów magazynowania odchodów zwierzęcych z gospodarstw rolnych we wsi typowo rolniczej. Badania przeprowadzono we wsi Paśmiechy, gminie Kazimierza Wielka. Zakres badań terenowych obejmował inwentaryzację gospodarstw rolnych oraz istniejących obiektów magazynowych nawozów naturalnych. Wśród grupy gospodarstw przeprowadzono również badania ankietowe dotyczące sposobów magazynowania odchodów z produkcji rolniczej oraz planowanych inwestycjach i modernizacjach.Na podstawie analizy wyników badań stwierdzono, że obsada zwierząt w dużych jednostkach przeliczeniowych wyniosła łącznie 150,7 DJP. Obliczono, że taka obsada zwierzęta produkuje łącznie 4198,4 ton obornika i 8642,1 m3 gnojówki i wód gnojowych w ciągu roku. Pomimo tak dużej ilości odchodów, gospodarstwa nie posiadają obiektów do składowania i magazynowania nawozów naturalnych. Aż 74% ankietowanych gospodarzy składuje obornik bezpośrednio na gruncie. Jednak deklarację chęci modernizacji bądź budowy płyt gnojowych i zbiorników na gnojówkę lub wody gnojowe złożyło aż 52% ankietowanych gospodarstw. ...
W pracy przedstawiono zmienność wskaźników zużycia wody dociągowej w 17 tysięcznym mieście powiatowym położonym we wschodniej części województwa małopolskiego. Użytkowników podzielono na gospodarstwa domowe, zakłady przemysłowe, zakłady usługowe wraz z pozostałymi odbiorcami. Na podstawie analizy obejmującej wielolecie 2000-2012, przy spadku całkowitego zużycia wody o 15,0 %, ustalono wskaźniki zużycia wody w odniesieniu do jednego podłączenia wodociągowego poszczególnych użytkowników wody. Ich średnie wartości wynosiły odpowiednio 0,744; 60,359 i 1.606 m3×d-1. W okresie badań wymienione wskaźniki uległy obniżeniu w przypadku gospodarstw domowych o 31,2 %, zakładów usługowych o 43,8 %, natomiast w przypadku zakładów przemysłowych podwyższeniu o 15,0%. Ustalono także przeliczeniowe zużycie wody na jednego mieszkańca w gospodarstwach domowych jako średnie 82,96 dm3×d-1. Wskaźnik ten uległ zmniejszeniu z 91,08 dm3×d-1 w roku 2000 do wartości 79,57 dm3×d-1 w roku 2012 (redukcja o 12,6 %). W strukturze zużycia wody dominującym użytkownikiem były gospodarstwa domowe (52,0%) następnie przemysł (30,8%), a pozostałą część wody (17,2 %) pobierały zakłady usługowe wraz z innymi użytkownikami. ...
W pracy porównano warunki termiczne powietrza w lipcu 2014 roku warunkujące powstawanie stresu cieplnego na obszarach o różnym pokryciu powierzchni - silnie zurbanizowanym (centrum Bydgoszczy), słabo zurbanizowanym (dzielnica peryferyjna Fordon) i użytkowanym rolniczo (Mochełek). Do analizy wykorzystano godzinowe wyniki pomiarów meteorologicznych z trzech automatycznych stacji pomiarowych rejestrujących temperaturę i wilgotność powietrza, prędkość wiatru i całkowite promieniowanie słoneczne. Porównano wielkości średnie i ekstremalne temperatury powietrza oraz temperatury odczuwalnej (radiacyjno-efektywnej TRE). Uzyskane wyniki pozwoliły stwierdzić, że w analizowanym okresie w centrum miasta wystąpił efekt miejskiej wyspy ciepła. Temperatura powietrza i temperatura odczuwalna (TRE) w centrum Bydgoszczy była wyraźnie wyższa w porównaniu z obszarem peryferyjnym a zwłaszcza w porównaniu z obszarem wiejskim. Liczba dni z odczuciem gorąca w Bydgoszczy była dwukrotnie wyższa niż na porównywanych obszarach peryferyjnym i wiejskim. ...
Konieczność zabezpieczenia przeciwpowodziowego rzek i potoków, przeprowadzone regulacje polegające na ustabilizowaniu położenia koryt rzecznych spowodowały skrócenie biegu cieków, wyprostowanie koryt i zwiększenie lokalnych wartości spadków. Efektem tych działań była konieczność stworzenia budowli poprzecznych przegradzających cieki i wytwarzających różnice poziomów zwierciadła wody. Budowle takie przerywają ciągłość korytarza ekologicznego rzeki i oprócz wielu innych cech uniemożliwiają migrację ryb w górę biegu cieku. Przywrócenie ciągłości rzeki wymaga stworzenia dodatkowych rozwiązań technicznych, których zadaniem jest umożliwienie przedostawania się rybom przez obszar budowli piętrzącej. Na przestrzeni czasu rozwój przepławek, jako budowli przywracających ciągłość koryta rzecznego pozwolił na wypracowanie szeregu konstrukcji, jednakże poszczególne rozwiązania posiadały niejednokrotnie znikomą skuteczność. Konieczność pogodzenia w małej przestrzeni jednoznacznie sprzecznych ze sobą oczekiwań, takich jak niskie prędkości, wysokie straty energii w ruchu wody, określone wymiary minimalne i maksymalne, przy założeniu że wszystkie te wymienione wyżej parametry są wzajemnie powiązane stawia bardzo wysokie wymagania wobec przepławek.Przedstawione opracowanie proponuje wyodrębnienie wzajemnego wpływu poszczególnych czynników na straty w ruchu wody, wyrażone dyssypacją energii. Pomiary przeprowadzono na przepławce ryglowej w rejonie miejscowości Kamionka na rzece Tuszymce. Polegały one na pomiarze rzeczywistych parametrów geometrycznych poszczególnych elementów przepławki oraz na pomiarach prędkości ruchu wody w wybranych punktach. Pomiary ruchu wody w głównej mierze, skoncentrowane były, wokół miejsc ...
W artykule przedstawiono ocenę działania oczyszczalni ścieków w Haczowie przed i po modernizacji. Analizę wyników przeprowadzono w oparciu o dane z okresu od stycznia 2011roku do marca 2015 roku. W pracy przedstawiono opis ciągu technologicznego badanego obiektu, dokonano jakościowej oceny ścieków oczyszczonych w oparciu o trzy podstawowe wskaźniki zanieczyszczenia ścieków: BZT5, ChZTCr oraz zawiesinę ogólną. Ponadto dokonano analizy ilości dopływających ścieków do oczyszczalni na przełomie czterech lat następujących kolejno po sobie. Ocenę działania oczyszczalni dokonano dla dwóch okresów jej pracy: przed i po modernizacji. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono wyraźną poprawę jakości ścieków oczyszczonych po modernizacji oczyszczalni. Średnia wartość wskaźnika BZT5 ścieków oczyszczonych po modernizacji wyniosła 8,4 mgO2.dm-3 i była ponad siedmiokrotnie niższa niż dla okresu przed modernizacją oczyszczalni. Podobna sytuacja wystąpiła w przypadku ChZTCr gdzie średnia jego wartość dla ścieków oczyszczonych w okresie po modernizacji wyniosła 61,7 mgO2.dm-3 a przed modernizacją było to 227,9 mgO2.dm-3. Zaobserwowano również znacznie mniejszą wartość średniego stężenia zawiesiny ogólniej w ściekach oczyszczonych po modernizacji (18,7 mg.dm-3) niż przed modernizacją (62,9 mg.dm-3). Przeprowadzone analizy zebranego materiału świadczą pozytywnie o przeprowadzonej modernizacji oczyszczalni, co doprowadziło do znaczącego poprawienia jakości ścieków odprowadzanych do odbiornika. ...
Potok Krzczonówka jest lewobrzeżnym dopływem Raby. W roku 2014, w okresie od kwietnia do września, na potoku tym prowadzone były prace związane z obniżeniem istniejącej zapory przeciwrumowiskowej. Po rozpoczęciu robót, w efekcie gwałtownych opadów, na potoku pojawiły się wysokie przepływy. Spowodowało to gwałtowne przemieszczenie się rumowiska z czaszy zapory na odcinek poniżej remontowanego obiektu. Prezentowana praca ma na celu przedstawienie wpływu powodzi na morfologię koryta potoku, w przypadku uruchomienia transportu dużej ilości rumowiska. Zaprezentowane zostaną obserwacje dotyczące zmian warunków przepływu wody i transportu rumowiska oparte o prowadzony monitoring. ...
Las jest formą naturalnego zbiornika retencyjnego i przez to może być postrzegany jako filar małej retencji wodnej. Prognozowane niekorzystne zmiany klimatyczne (wzrost temperatur powietrza, malenie sum opadów atmosferycznych, zwiększenie częstotliwości ekstremalnych zjawisk pogodowych) wymuszają konieczność kompensacji tych niekorzystnych zjawisk poprzez m.in. techniczne i nietechniczne zabiegi zwiększające małą retencję wodną w lasach. Budowa urządzeń małej retencji ma uzasadnienie zarówno przyrodnicze (m.in. zapewnia bioróżnorodność w ekosystemach leśnych) jak i przede wszystkim ekonomiczne. Wskaźnikowy koszt retencjonowania 1 m3 wody w obiektach małej retencji jest zwykle o rząd mniejszy niż w wielkich zbiornikach retencyjnych. Pozwolenie na budowę obiektów małej retencji wymagane jest dla piętrzeń przekraczających 1,0 m lub każdej inwestycji zlokalizowanej na obszarach chronionych. Niejednokrotnie przedraża to koszty inwestycji. Zatem pragmatycznie jest budowanie małych obiektów np. w układach kaskadowych. Budowa obiektów piętrzących i spowalniających odpływ wody ze zlewni niejednokrotnie pozwala na zachowanie cennych przyrodniczo siedlisk oraz może być istotnym elementem w strategii ochrony obszarów Natura 2000 (np. ekosystemów leśnych o bagiennym, wilgotnym lub łęgowym charakterze). Obecnie realizowane są dwa kompleksowe projekty dotyczące małej retencji w lasach (Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych, Przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich i utrzymanie potoków górskich w dobrym stanie). W ...
Praca dotyczy analizy wypływu wody przez hipotetyczną wyrwę w zaporze suchego zbiornika „Rzymówka" na rzece Kaczawie, który obecnie jest na etapie projektowania. Przeanalizowano dwa warianty rozmycia korpusu zapory: przelanie się wody przez koronę (wariant 1) oraz przebicie hydrauliczne (wariant 2). W modelowaniu uwzględniono różne parametry naruszenia w oparciu o metody parametryczne. Z symulacji wynika, że w przypadku przelania się wody przez koronę powstanie wyrwa o szerokości rzędu 74-78 m, a czas trwania rozmycia będzie w zakresie 0,8-2,1 godz. Natomiast, gdyby wyrwa utworzyła się na skutek przebicia hydraulicznego, jej szerokość wynosiłaby 75 m. Wielkość odpływu wody przez wyrwę oszacowano na poziomie 2337-2597 m3/s dla wariantu 1 oraz 1590-2492 m3/s dla wariantu 2. ...
W literaturze planowania przestrzennego bardzo często pojawia się problematyka dotycząca konfliktów przestrzennych. Z reguły badania mają charakter studiów przypadków i dotyczą najczęściej konfliktów powstających na sąsiadujących obszarach. W procesie tworzenia opracowań planistycznych, w pierwszej kolejności, należy zidentyfikować strony konfliktu oraz przedmiot konfliktu. Następnie należy zastanowić się nad wyborem instrumentów zapobiegawczych oraz możliwościami minimalizowania skutków pojawiających się konfliktów. Stronami konfliktów w trakcie realizacji dokumentów planistycznych są właściciele oraz użytkownicy terenów położonych w przestrzeni planowania. Wszelkie spory wynikać będą z faktu, że mogą one posiadać sprzeczne interesy w odniesieniu do funkcji, jaką w tej przestrzeni spełniać będą obszary, którymi władają. Powstawanie sytuacji konfliktowych może mieć również związek ze sposobem użytkowania obszarów sąsiednich, szczególnie w sytuacji, kiedy realizowane inwestycje wiążą się ze zwiększoną emisją hałasu, zanieczyszczenia, czy innych uciążliwych skutków. Do kolejnej grupy konfliktów można zaliczyć sytuacje związane z odebraniem lub ograniczeniem prawa własności, w przypadku wywłaszczeń pod inwestycje celu publicznego. Badanie stopnia dopasowania sposobu użytkowania mogłyby znacznie ułatwić tworzenie dokumentów planistycznych w Polsce. Wprowadzenie ustawowego obowiązku ich wykonania w ramach studiów i analiz poprzedzających utworzenie projektów opracowań planistycznych (studium lub planu miejscowego), stanowiłoby duże ułatwienie w przewidywaniu konfliktów oraz usprawniłoby proces zarządzania nimi.Autorki w swojej pracy, przedstawiają definicje oraz typologię konfliktów sposobu ...
W artykule zaproponowano metodę analizy zagospodarowania przestrzennego obszarów położonych w granicach korytarzy ekologicznych na potrzeby oceny ich funkcjonowania w systemie przyrodniczym gminy. Metodę zastosowano na przykładzie korytarza ekologicznego położonego w centralnej części gminy Góra Kalwaria, łączącego kompleksy Lasów Chojnowskich z Doliną Wisły. Przeanalizowano możliwość zapewnienia łączności przyrodniczej na tym obszarze w świetle istniejącego oraz planowanego zagospodarowania przestrzennego gminy. W przebiegu analizowanego korytarza wskazano kilku fragmentów, w których ciągłość przyrodnicza jest zagrożona pod wpływem presji zabudowy oraz istniejących lub planowanych barier komunikacyjnych. Wyniki oceny mogą być podstawą do weryfikacji polityki przestrzennej gminy w zakresie wyznaczania granic systemu przyrodniczego oraz szerszej dyskusji nt. formalnych oraz praktycznych problemów związanych z utrzymaniem korytarzy ekologicznych. ...
Celem badań było wyznaczenie terenów przydatnych pod zabudowę na podstawie analizy warunków glebowych. Założono, iż na obszarach wiejskich warunki glebowe są jednym z najbardziej istotnych czynników wpływających na rozwój zabudowy i konieczności (nieuchronnej) rozlewania się miast. Badania szczegółowe, wykorzystujące mapy glebowo - rolnicze w skali 1: 5 000 oraz mapę zasadniczą, przeprowadzono dla obrębów Koprki i Michałówek, gmina Ożarów, powiat warszawski zachodni. Wykonano analizy wielokryterialne, na podstawie których wyznaczono tereny najbardziej przydatne pod zabudowę ze względu na nośność, wilgotność, ochronę gruntów i dostępność komunikacyjną. Następnie przeprowadzono badania dla całego powiatu warszawskiego zachodniego. Do analiz wykorzystano dane z mapy glebowo-rolniczej w skali 1: 50 000 oraz z Bazę danych obiektów topograficznych BDOT 10k. Badania wykazały, że korzystna lokalizacja, bliska odległość od Warszawy oraz dobra dostępność komunikacyjna, powodują, że pod zabudowę przeznaczane są często grunty rolne o najwyższej jakości i przydatności rolniczej, chronione ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Dostępność danych w postaci cyfrowej oraz narzędzi GiS pozwalających na przeprowadzenie analiz przestrzennych, daje możliwości uwzględnienia szeregu czynników środowiskowych mających wpływ na optymalne użytkowanie danego obszaru. ...
Proces scalania i wymiany gruntów jest bardzo skomplikowany, czasochłonny i pracochłonny, między innymi z powodu wielkości terenu jakim jest ono obejmowane. Z reguły jest to kilkuset hektarowy obszar, jednej bądź kilku wsi. Efektywne organizowanie nowej struktury obszarowej na tak dużej powierzchni musi być wspomagane przez specjalistyczne narzędzia informatyczne. Dlatego w artykule przedstawiono przykłady wykorzystania narzędzi GIS (Systemów Informacji Geograficznej) w procesie scalania i wymiany gruntów. Narzędzia te mogą być pomocne przy opracowywaniu ogólnego projektu scalenia, szczególnie przy tworzeniu map tematycznych. Następnie przy przygotowywaniu szacunku porównawczego gruntów, gdzie wykorzystać można analizy GIS w postaci nakładania warstw. Z kolei narzędzie agregacji danych umożliwi takie połączenie działek danej jednostki rejestrowej, aby ułatwić okazywanie projektu uczestnikom scalenia. Oprogramowanie GIS pozwala także na trójwymiarową wizualizację danych, którą można wykorzystać również przy okazywaniu projektu scalenia. ...
Celem badań było określenie wpływu opadów atmosferycznych przedostających się do systemu kanalizacyjnego na temperaturę ścieków oraz ilość ścieków surowych dopływających do oczyszczalni. Badania przeprowadzono w systemie kanalizacyjnym o długości 15 km i średnicach przewodów od 200 do 315 mm. Do badań wytypowano dwa charakterystyczne zimowe okresy badawcze od 01 do 31 stycznia 2011 roku oraz od 01 do 29 lutego 2012 roku. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że w wyniku dopływu wód przypadkowych (deszczowych) następowało obniżenie temperatury ścieków dopływających do oczyszczalni od 2,1 do 2,2 oC. Dopływające wody przypadkowe (deszczowe) definiowane, jako udział wód przypadkowych w ogólnej objętości ścieków powodują zwiększoną objętość ścieków w kanalizacji od 37,5 do 40,0 %. Aby zapobiec negatywnym zjawiskom, jakimi są obniżanie temperatury ścieków oraz ich zwiększonej objętości w wyniku przedostawania się wód opadowych do kanalizacji należy podjąć działania w celu wykrycia i likwidacji nielegalnych połączeń rynien dachowych budynków mieszkalnych oraz uszczelnieniu systemu kanalizacyjnego. ...
Gospodarka nieruchomościami to zespół, określonych we właściwym akcie normatywnym działań, które podejmowane są przez organy administracji publicznej w celu uzyskania optymalnego stanu wszystkich rodzajów nieruchomości. Wszystkie główne procesy gospodarowania nieruchomościami wynikają z ustawy o gospodarce nieruchomościami a uszczegółowione są w stosownych aktach wykonawczych. Określają one metody i warunki zarządzania przestrzenią i jej obiektami, tworząc w pewnym sensie szereg procedur wcielających w życie ustalenia dokumentów planowania przestrzennego. Ustawa o gospodarce nieruchomościami stanowi podstawę prawną dla trzech zasadniczych procesów geodezyjno-prawnych. Są to podziały, scalenia i podziały oraz wywłaszczenia. Zasadniczo wykonuje się je, kiedy objęte nimi nieruchomości położone są na obszarze, dla którego uchwalony został miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Procesów tych niejednokrotnie nie można zrealizować bez wcześniejszego oznaczenia nieruchomości, na których mają zostać przeprowadzone. Wykonane wtedy musza zostać prace mające na celu określenie położenia, granic i pola powierzchni nieruchomości. Najczęściej są to rozgraniczenie oraz kartograficznym, lub ustalenie granic w trybie aktualizacji ewidencji gruntów określone w rozporządzeniu w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Autorzy postawili sobie za cel sprawdzić jak często rozgraniczenie nieruchomości poprzedza wykonanie procesów podstawowych gospodarki nieruchomościami oraz zweryfikować czy istnienie dokumentów planistycznych wpływa na wykonywanie prac związanych z określeniem zasięgu prawa do ...
W miastach temperatura może być o kilka, a nawet kilkanaście stopni wyższa niż na otaczającym je terenie niezurbanizowanym. Powoduje to tzw. efekt miejskiej wyspy ciepła, która jest skutkiem nagrzewania się powierzchni betonowych, asfaltowych i stalowych. Jednym z rozwiązań, które mogą przyczynić sie do zmniejszenia tego zjawiska są zielone dachy. Celem pracy była analiza zmian temperatury na różnie zagospodarowanych powierzchniach dachu (deska, substrat dachowy intensywny, bez okrywy roślinnej, z roślinami (krzewy liściaste -tawuły). Badania prowadzono na terenie zielonego dachu budynku Wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego. Pomiar temperatury radiacyjnej wykonywano stosując system termowizyjny Flir SC620. Przeprowadzone badania wykazały, że najmniejsze różnice średniej temperatury pomiędzy powierzchnią pokrytą roślinnością a tarasem wyniosły 1,9oC (w godzinach porannych), natomiast największe 16oC (w godzinach południowych). Pomiary wykonane na powierzchni bez roślin (substrat dachowy) wykazały, że średnia temperatura radiacyjna mieści się pomiędzy średnimi temperaturami z tarasu i krzewów. Uzyskane wyniki porównano z danymi meteorologicznymi (temperatura powietrza, predkośc wiatru). ...
Zanieczyszczenia powietrza, hałas, wszechobecny ruch i towarzyszący im stres powodują, że życie w mieście nie jest dla człowieka korzystne. Dodatkowo zabudowa i związane z nią uszczelnianie powierzchni ziemi pod kolejne osiedla zwiększa efekt miejskiej wyspy ciepła oraz powoduje problemy z zagospodarowaniem wód opadowych. Dlatego współczesne osiedla mieszkaniowe muszą sprostać wyzwaniu zapewnienia mieszkańcom wysokiej jakości życia. Efekt ten można osiągnąć dzięki wprowadzaniu na osiedla zieleni, w tym także w postaci dachów zielonych oraz budowy zbiorników wodnych w postaci połączonych systemów zagospodarowania wód opadowych. Kolejnym wyzwaniem jest utrzymanie jakości wody w zbiornikach. W pracy przedstawiono wyniki badań dwóch materiałów reaktywnych pod kątem ich zastosowania w celu utrzymania poziomu fosforu w wodzie do poziomu poniżej 0,01 mg dm-3. Według wytycznych FLL (2011) dla stawów kąpielowych, jest to zawartość fosforu przy której woda w zbiorniku będzie przejrzysta i atrakcyjna wizualnie. Badania wykazały, że wyprażona opoka okazała się być bardziej efektywnym sorbentem fosforu niż dedykowany temu celowi komercyjny wyrób FerroSorp®. ...
Rzeki i potoki górskie to dynamiczne układy fluwialne, których koryta ulegają ciągłym zmianom w przestrzeni. Szczególnie cieki znajdujące się w południowej Polsce charakteryzują się tendencją zarówno do pogłębiania swojego koryta, jak i do zmian położenia w planie. Spowodowane jest to ukształtowaniem terenu oraz występowaniem częstych wezbrań, które powodują uruchomienie materiału tworzącego pokrywę denną. Konieczne jest zatem wykonanie oceny szeregu parametrów przepływu aby określić stan równowagi hydrodynamicznej (Bartnik i Florek 2000). Równowaga hydrodynamiczna koryta cieku to stan, gdy ciek odprowadza w dół swego biegu taką samą ilość rumowiska wleczonego, jaka jest dostarczana do danego przekroju doliny. Celem artykułu jest analiza warunków równowagi hydrodynamicznej oraz opis dominujących procesów morfologicznych zachodzących w korycie cieku. Rzeka Kamienica Nawojowska jest rzeką roztokową (w górnym biegu), w części dolnej swojego biegu uregulowaną. Kamienica Nawojowska wyznacza granicę pomiędzy Beskidem Niskim, położonym na północny wschód od niej, a Beskidem Sądeckim, znajdującym się po południowo-zachodniej stronie rzeki. Swoje ujście ma w Dunajcu, którego jest prawobrzeżnym dopływem. Jest rzeką typowo górską, dla której charakterystyczne jest występowanie nagłych wezbrań po intensywnych opadach deszczu powodujących zagrożenie powodziowe. ...
