Ocena stanu infrastruktury wodno-ściekowej w gminach powiatów limanowskiego i nowosądeckiego

Obecny stan i przewidywany rozwój infrastruktury technicznej, a zwłaszcza sieciowej, do jakiej zaliczmy elementy i urządzenia gospodarki wodno-ściekowej, wiąże się z aspektami przestrzennego zagospodarowania. Istnieje ścisła współzależność między wielkością jednostek osadniczych a liczbą obiektów i rządzeń infrastruktury zlokalizowanych na ich terenie. Stopień zwartości zabudowy obszarów wiejskich i stosunki gruntowo-wodne mają istotny wpływ na koszty budowy zbiorczych systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. W skrajnych, niekorzystnych warunkach gruntowo-wodnych i terenowych koszty te mogą być dwukrotnie większe niż w warunkach umiarkowanych czy dobrych. Zatem w gminach rolniczych zlokalizowanych na terenach podgórskich o przeważnie niskich dochodach budżetowych, inwestycje związane z budową kanalizacji ustępują w yniku presji społeczności lokalnych raczej inwestycjom z zakresu zaopatrzenia w wodę.Celem niniejszego artykułu jest opisanie stanu nasycenia infrastrukturą wodno-ściekową gmin powiatów nowosądeckiego i limanowskiego w przedziale czasowym lat 1990 do 2003. Stan wyposażenia poszczególnych gmin w badane elementy infrastruktury opisano wskaźnikami nasycenia wyrażającymi stosunek długości sieci na powierzchnię 100 km2. Wskaźniki te obliczono dla przedziału czasowego lat 1990 do 2003, co pozwoliło na oszacowanie zmian nasycenia i średniego tempa zmian dla wszystkich 25 badanych gmin. Dla pełniejszego zobrazowania stanu gospodarki wodno-ściekowej gmin obu powiatów, ocenie poddano również liczbę przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych, liczbę i przepustowość oczyszczalni ścieków oraz liczbę ...

Wykorzystanie wybranych miar syntetycznych do budowy miary rozwoju infrastruktury technicznej

W badaniach nad poziomem wyposażenia w infrastrukturę techniczną, a zwłaszcza w przestrzennych analizach porównawczych pomocne jest stosowanie metod statystyki wielowymiarowej, pozwalające na wyznaczenie miary syntetycznej. Miary zastępują liczny zbiór cech badanego obiektu (zmienne charakteryzujące wyposażenie w poszczególne elementy infrastruktury technicznej) jedną zmienną zagregowaną. Takie podejście umożliwia ocenę obiektu (gminy) za pomocą jednej wielkości oraz pozwala na porządkowanie analizowanych obiektów pod względem rozpatrywanego zjawiska (poziomu zagospodarowania infrastrukturalnego).Celem artykułu jest wyznaczenie miary rozwoju infrastruktury technicznej według różnych proponowanych w literaturze metod konstruowania mierników syntetycznych oraz porównanie otrzymanych rezultatów. Celem jest sprawdzenie, w jaki sposób stosowanie różnych metod agregacji tych samych zmiennych diagnostycznych wpływa na wyniki i które z proponowanych metod wydają się właściwe do badań nad infrastrukturą techniczną.Wybrano 5 różnych metod konstrukcji zmiennej syntetycznej i porównano otrzymane według nich wyniki.Przedmiot badań stanowi 20 gmin górskich woj. podkarpackiego. Do konstrukcji syntetycznej miary infrastruktury przyjęto 8 zmiennych diagnostycznych charakteryzujących elementy infrastruktury technicznej obszarów wiejskich. ...

Analiza dochodów budżetowych w aspekcie poziomu rozwoju infrastruktury technicznej gmin

Pościg organizacji samorządowych za środkami na inwestycje infrastrukturalne pochodzenia zagranicznego wystartował już kilka lat temu. Z każdym rokiem więcej samorządów korzysta z pieniędzy unijnych dostępnych w ramach różnorodnych programów i funduszy przedakcesyjnych. Jednak większe znaczenie mają one dopiero od roku 2003, kiedy to radykalnie zwiększono finansowanie zadań inwestycyjnych samorządów ze środków pochodzących z funduszy spójności i funduszy wyrównawczych skierowanych szczególnie do obszarów wiejskich. Największy przyrost, przekraczający 500% zanotowano w gminach wiejskich. Co istotne wzrosła nie tylko wielkość pozyskanych środków, ale przede wszystkim liczba samorządów korzystających z dotacji. Największe niebezpieczeństwo związane jest z tym, że wciąż istnieje grupa takich gmin, które nie uzyskują żadnych dotacji. Wynika to z kłopotów gmin z wygospodarowaniem środków na konieczny udział własny wymagany przy składaniu wniosków, bez udziału własnego gminy nie mogą uzyskać żadnych dotacji. Powoduje to skutki przeciwne do założeń polityki spójności UE. Głównym jej celem jest bowiem wyrównanie rozwoju wszystkich regionów, a nie utrwalanie zróżnicowania czy też ich zwiększanie. Celem przeprowadzonej analizy jest poszukiwanie zależności korelacyjnych pomiędzy tempem rozwoju infrastruktury obszarów wiejskich a wybranymi wskaźnikami budżetów charakteryzujących kondycję finansową gmin. Analiza dotyczy lat 1995–2005, a więc lat bezpośrednio przed i po akcesji Polski do struktur UE. Do badań wybrano gminy należące do trzech południowych ...

Wpływ infrastruktury technicznej na rozwój otoczenia społecznego obszarów wiejskich

Infrastruktura jest jednym z najważniejszych czynników rozwoju obszarów wiejskich, a jej niedostatki decydują o niskim standardzie życia, utrudnieniach w gospodarowaniu oraz o niskiej atrakcyjności wsi dla inwestorów. W pracy przeprowadzono badania dotyczące występowania związków pomiędzy poziomem rozwoju infrastruktury obszarów wiejskich a jakością otoczenia społecznego tych obszarów. Badania oparto na materiale statystycznym pochodzącym z 97 jednostek terytorialnych (gmin wiejskich oraz obszarów wiejskich gmin miejsko-wiejskich) województwa świętokrzyskiego. Przyjęto, że siła oddziaływania infrastruktury technicznej na jakość otoczenia społecznego jest zmienna. Dla weryfikacji tego założenia dokonano podziału badanej zbiorowości gmin ze względu na jakość otoczenia społecznego, wyodrębniając trzy skupienia obiektów. W tym celu wykorzystano metodę k-średnich. Przeprowadzona analiza korelacyjna pomiędzy jakością otoczenia społecznego a jakością przestrzeni infrastrukturalnej w wyróżnionych grupach gmin wykazała, że w grupie gmin charakteryzujących się średnią jakością otoczenia społecznego występuje dodatnia zależność korelacyjna (r=0,45). W grupie gmin o niskiej jakości otoczenia społecznego zależność ta jest dużo słabsza (r=0,04). Trzecia grupa gmin, w której stwierdzono najwyższą jakość otoczenia społecznego liczyła jedynie 8 obiektów. Ze względu na małą liczebność tej grupy nie było możliwe przeprowadzenie analizy statystycznej. Rozwój obszarów wiejskich, którego istotnym elementem jest rozwój społeczeństwa, wykazuje związek z rozwojem infrastruktury. Infrastruktura w początkowej fazie rozwoju wsi przyciąga ludność, natomiast w późniejszym etapie ...

Ocena rozwoju infrastruktury technicznej i stanu roślinności wokół zbiornika wodnego Doma-niów na rzece Radomce

Przedstawiono zmiany dotyczące infrastruktury technicznej i elementów ekologicznych towarzyszących nowo wybudowanemu zbiornikowi wodnemu Domaniów na rzece Radomce. Budowa nowej sieci dróg łączących miejscowości w sąsiedztwie zbiornika wynikała ze zmian w użytkowaniu i zagospodarowaniu terenu. Budowa nowych systemów z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, infrastruktury technicznej (tzw. proekologicznej) jest uzasadniona eliminacją szkodliwego zanieczyszczania wód magazynowanych w zbiorniku i wykorzystywanych do wszystkich określonych celów. Istotne jest zapobieganie procesom eutrofizacji, prowadzącym do degradacji zbiornika. W celu utrzymania dobrej jakości wód, a nawet jej poprawienia uzasadniona była szybka budowa kanalizacji i oczyszczalni ścieków ponieważ wzrastała i nadal wzrasta liczba budynków mieszkalnych i gospodarczych zgodnie z planem zagospodarowania terenu wokół zbiornika. Opisano wykonane i podjęte działania w celu prawidłowej, pod względem ekologicznym, eksploatacji zbiornika. Stwierdzono prawidłowy rozwój infrastruktury technicznej zapewniający korzystne efekty szczególnie w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. ...

Warunki życia na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego

Opracowanie stanowi próbę określenia warunków życia ludności zamieszkującej obszary wiejskie województwa świętokrzyskiego przy użyciu wskaźnika syntetycznego. Konstrukcji wskaźnika syntetycznego dokonano przy użyciu mierników cząstkowych, opisujących różnorakie potrzeby ludzkie. Dobór mierników uwarunkowany został ograniczonym zbiorem dostępnych danych statystycznych. Jednak już wstępna charakterystyka (przy doborze tylko kilku elementów) wskazała na zróżnicowanie warunków życia. Przedmiotem uwagi w opracowaniu były warunki wewnętrzne czyli między innymi: warunki mieszkaniowe, infrastruktura komunalna, społeczna, zagadnienia związane z problemami ludnościowymi. Wielkości obliczonego wskaźnika warunków życia dla województwa świętokrzyskiego mieściły się w przedziale od 0,62 do 1,90. Przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić pięć klas gmin o zróżnicowanych warunkach życia. W klasach: pierwszej i drugiej cechujących się najniższymi wielkościami miernika syntetycznego znalazło się kolejno: 23 i 46 gmin. Z kolei w klasie piątej (charakteryzującej się najkorzystniejszymi warunkami życia) odnotowano jedną gminę. Zdecydowanie korzystniejsze warunki życia odnotowywano w gminach położonych w bliskim sąsiedztwie stolicy województwa i siedzib powiatów. Najniższą pozycję w hierarchii ośrodków wiejskich w świetle badanych cech zajmują gminy typowo rolnicze, ze słabo rozwiniętymi funkcjami usługowymi. Pośredni wpływ może mieć również położenie, np. peryferyjne w stosunku do miast, poza znaczącymi szlakami komunikacyjnymi. ...

Wybrane aspekty turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich

Przedmiotem badań jest analiza wybranych uwarunkowań rozwoju turystyki na górskich obszarach wiejskich. Obszarem badań objęto w opracowaniu górskie gminy wiejskie województwa śląskiego. Ogółem pod kątem ruchu turystycznego przeanalizowano osiem gmin (Istebna, Jeleśnia, Koszarawa, Milówka, Rajcza, Ślemień, Ujsoły oraz Węgierska Górka), z czego do dalszej analizy wyznaczono jedynie sześć, z uwagi na fakt, iż w przypadku dwóch z nich (Koszarawa i Ślemień) statystyki nie wykazały osób korzystających z noclegów. Celem przeprowadzonej analizy jest wyznaczenie priorytetów rozbudowy elementów infrastruktury techniczno-ekonomicznej specjalnego przeznaczenia z zakresu turystyki. Analiza kierunków zmian dotyczy infrastruktury technicznoekonomicznej specjalnego przeznaczenia z zakresu turystyki, a w tym: bazy noclegowej, bazy gastronomicznej, bazy uzdrowiskowej oraz infrastruktury turystycznej. Na podstawie przeprowadzonej analizy można wskazać, że czynnikiem utrudniającym przyjęcie turystycznego kierunku rozwoju we wszystkich gminach, z wyjątkiem gminy Rajcza, jest stan bazy uzdrowiskowej. Gminą najbardziej zapóźnioną w omawianym zakresie jest gmina Milówka. W niej, w celu pobudzenia ruchu turystycznego, wskazane są w pierwszej kolejności działania zmierzające do rozbudowy bazy noclegowej oraz urządzeń infrastruktury turystycznej. W gminie Ujsoły wyraźnie na tle pozostałych gmin jest rozwinięta baza noclegowa. Gmina powinna więc w pierwszej kolejności podjąć działania zmierzające do budowy infrastruktury turystycznej oraz bazy gastronomicznej. W gminie Węgierska Górka (podobnie w Jeleśni) są w pewnym stopniu ...

Czasowo opóźnione korelacje między poziomem przedsiębiorczości i zagospodarowaniem infrastrukturalnym terenów wieskich

Odpowiedni poziom zagospodarowania infrastrukturalnego określonego obszaru może warunkować jego rozwój, a także stymulować wzrost przedsięwzięć gospodarczych. Korzyści z inwestycji w środki trwałe zazwyczaj przynoszą efekty po jakimś czasie. Przyjęto, że efekty właściwego wyposażenia infrastrukturalnego następują także po pewnym czasie od zakończenia tych inwestycji. Stąd w pracy podjęto wyznaczenie korelacji szeregów przesuniętych względem siebie w czasie. Zweryfikowano czy i po jakim czasie inwestycje infrastruktury technicznej wpływają na poziom przedsiębiorczości. Badaniami objęto wybrane gminy wiejskie województwa małopolskiego. Do analizowanych inwestycji infrastruktury technicznej wybrano: sieć kanalizacyjną, wodociągową, drogową oraz oczyszczalnie ścieków. Zakres badań dotyczył jedenastoletniego okresu 1995–2005. Wyniki badań potwierdziły wysoką zależność pomiędzy wyposażeniem infrastrukturalnym danego terenu i poziomem przedsiębiorczości. Korzystne efekty inwestycji infrastrukturalnych następują zazwyczaj po 2–3 latach od ich realizacji. ...

Lokalne wskaźniki występowania zależności przestrzennej sieci wodociągowej w gminach woj. małopolskiego

Wyraźne zróżnicowanie terenu województwa małopolskiego pod względem topograficznym, jak i nierówne zasoby finansowe poszczególnych gmin, powiatów mogą determinować poziom rozwoju infrastruktury. Obecnie, gdy Polska została członkiem Unii Europejskiej i weszła w jej struktury finansowania wpływ na przestrzenny rozwój potencjału infrastrukturalnego ma również aktywność samorządów terytorialnych. Wzrost rozbudowy i modernizacji sprzyja lokalnej koncentracji gmin o wysokich wartościach wskaźnika. Infrastruktura techniczna jest elementem ściśle związanym z przestrzenią, a na jej poziom mają wpływ czynniki społeczne, finansowe i ludzkie. Co daje podstawę do analizy wpływu lokalnych przestani na jej rozwój czy brak rozwoju. W artykule do wyznaczenia zróżnicowania lokalnego gmin zastosowano lokalną statystykę Ii Morana (Local Moran). Statystyką lokalną można zweryfikować czy gmina jest otoczona przez obiekty sąsiednie (gminy) podobnymi lub różnymi wartościami badanej zmiennej w stosunku do losowego rozkładu tych wartości w przestrzeni. Pozwala to na identyfikację przestrzennych efektów aglomeracji. Taka analiza związków przestrzennych wskaźników lokalnych (LISA, Local Indicators of Spatial Association) została zaproponowana przez Angelina [Anselin 1995]. Celem opracowania jest przedstawienie lokalnych wskaźników zależności przestrzennych jednostek administracyjnych na poziomie gmin woj. małopolskiego pod względem jednego wskaźnika infrastruktury technicznej jakim jest długość sieci wodociągowej do powierzchni terytorium obiektu. Taka analiza może być pomocna przy podejmowaniu decyzji podczas wsparcia finansowego, kierowanie funduszy pomocowych ...

Autokorelacja przestrzenna wskaźników infrastruktury wodno-ściekowej woj. małopolskiego

Autokorelacja jest działem statystyki, który zajmuje się analizą danych przestrzennych, w dalszej kolejności opisem i badaniem zjawisk przestrzennych. Metody statystyki przestrzennej nazwane są także przeglądową analizą danych przestrzennych (explorative spatial data analysis, ESDA). Statystyki przestrzenne są efektywnym sposobem wyszukiwania zależności występowania danego zjawiska z przestrzenią geograficzną. Miary autokorelacji przestrzennej obrazują zależność zmiennych w odniesieniu do lokalizacji przestrzennej. Korelacja przestrzenna (autokorelacja dodatnia) pozwala stwierdzić, że nasilenie danego zjawiska jest bardziej zauważalne w obiektach przyległych do siebie niż w obiektach od siebie odległych. W statystyce przestrzennej są wykorzystywane dwa typy miar: miary globalne i miary lokalne. Autorzy w artykule do zobrazowania przestrzennej zależności występowania infrastruktury gospodarki wodno-ściekowej posłużyli się miarą globalną. Do obliczenia miary globalnej wykorzystano program R CRAN. Wyliczono miarę globalną statystyki I Morana dla różnych macierzy wag przestrzennych. Dane do analizy pozyskano z Głównego Urzędu Statystycznego w Krakowie i jest to stan infrastruktury wodno-ściekowej na rok 2004. Statystyka I Morana pozwala wykryć globalne wzorce autokorelacji w obiektach przestrzennych w odniesieniu do przyjętej macierzy wag. Miara globalna jest jedno-liczbowym wskaźnikiem zależności przestrzennej lub ogólnego podobieństwa regionów. Zaletą miary globalnej jest jej syntetyczność, a wadą uśrednianie. W artykule przedstawiono możliwości zastosowania statystyki przestrzennej w analizie zjawisk infrastruktury wodnościekowej. W tym celu zbadano ...

Infrastruktura techniczna a rozwój turystyki w gminach wiejskich województwa Małopolskiego

Temat badawczy opracowania podjęto z uwagi na istotną rolę jaką odgrywa wyposażenie danego obszaru w niezbędne elementy infrastruktury technicznej, które warunkuje rozwój każdej formy działalności gospodarczej, w tym działalności turystycznej. W artykule przedstawiono stan wyposażenia gmin wiejskich w wybrane elementy infrastruktury komunalnej (przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne do budynków mieszkalnych). Badany obszar stanowią gminy wiejskie województwa małopolskiego, które przeanalizowano pod względem pełnienia funkcji turystycznej, ocenianej przy wykorzystaniu wskaźników: Schneidera i Deferta. Podjęto próbę ustalenia zależności pomiędzy stanem wyposażenia w wybrane elementy infrastruktury technicznej a poziomem ruchu turystycznego. Zależność ta może decydować o atrakcyjności bądź nieatrakcyjności danego regionu, wsi, a więc stanowić o szansach lub barierach ich dalszego rozwoju. Dane wykorzystane do analizy pochodzą z Banku Danych Regionalnych GUS. Jeśli chodzi o poziom wyposażenia w sieć wodociągową, stwierdzono iż nie wszystkie gminy posiadały takie przyłącza. Najwięcej przyłączeń w przeliczeniu na 100 budynków mieszkalnych posiadały gminy: Biały Dunajec, Poronin i Kościelisko. Zaś gminy – Lipinki, Lubień, Ochotnica Dolna, Rzepiennik Strzyżewski, Tokarnia, Trzcian nie posiadały ani jednego przyłącza do sieci wodociągowej. Biorąc pod uwagę wyposażenie w przyłącza do sieci kanalizacyjnej na 100 budynków mieszkalnych najwyższe wyniki uzyskały gminy: Poronin, Biały Dunajec i Lipnica Wielka. Gminy, w których nie odnotowano sieci kanalizacyjnej to Biskupice, Bolesław ...

Klasyfikacja obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego ze względu na poziom rozwoju infrastruktury technicznej

Przedstawiono wyniki badań poziomu rozwoju infrastruktury technicznej funkcjonującej na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego. Uwzględniono nasycenie oraz dostępność sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i drogowej. W celu wyodrębnienia jednorodnych grup obiektów (gmin) posłużono się metodą Warda, której wyniki zweryfikowano przy użyciu analizy funkcji dyskryminacyjnej. ...

Badania autokorelacji przestrzennej rozwoju infrastruktury technicznej obszarów wiejskich województwa świę-tokrzyskiego z wykorzystaniem statystyki I Morana

Określono siłę i charakter autokorelacji przestrzennej wartości wskaźnika syntetycznego poziomu rozwoju wybranych elementów infrastruktury technicznej funkcjonującej na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego. Wartość wskaźnika syntetycznego określono na podstawie syntetycznej miary rozwoju Hellwiga. Przeprowadzone badania nie potwierdziły występowania autokorelacji przestrzennej w zakresie poziomu rozwoju infrastruktury. ...

Rola ZPORR w rozwoju infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich w województwie łódzkim

Samorządy terytorialne, zwłaszcza na szczeblu gminnym, ze względu na brak wystarczającej ilości własnych środków finansowych, zmuszone są przy po-dejmowaniu działalności inwestycyjnej do poszukiwania ich na zewnątrz. Jednym z ważniejszych źródeł takiej pomocy są programy unijne przeznaczone dla Polski. Mają one na celu zmniejszenie dysproporcji w rozwoju starych i nowych członków UE. W niniejszym artykule przedstawiono charakterystykę projektów inwesty-cyjnych w zakresie infrastruktury technicznej zrealizowanych na obszarach wiej-skich w województwie łódzkim w latach 2004–2008 przy dofinansowaniu ze Zin-tegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR). Opis dotyczy nie tylko uzyskanych dzięki nim efektów rzeczowych ale również ekono-micznych, społecznych i ekologicznych. ...

Rozwój infrastruktury na przykładzie wybranych gmin wiejskich

Istnienie infrastruktury technicznej i społecznej ma zasadniczy wpływ na jakość życia mieszkańców oraz rozwój obszarów wiejskich. Główną barierą tego rozwoju jest przede wszystkim brak środków finansowych. Po akcesji Polski do struktur Unii Europejskiej wzrosły szanse na ich pozyskanie. Korzystają z tego szczególnie gminy najbiedniejsze i najmniej rozwinięte pod tym względem. Celem tego artykułu jest ukazanie rozwoju infrastruktury technicznej i społecznej w ta-kich gminach wiejskich, jak: Gietrzwałd, Stawiguda, Dywity, Jonkowo i Purda po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Skupiono się na sieciach infrastruktury wod-nej, kanalizacyjnej, rodzajach i liczbie placówek edukacyjnych, a także rodzajach i liczbie obiektów sportowo-rekreacyjnych. Zbadano także źródła finansowania re-alizowanych inwestycji z podziałem na środki własne, krajowe oraz pozyskane z Unii Europejskiej. Badania wykazały, iż rozwój gmin nie zawsze jest uzależnio-ny od środków pozyskiwanych ze źródeł obcych. ...

Ocena stanu uzbrojenia technicznego terenu w powiecie krośnieńskim

Opracowaniem objęto zagadnienia związane z istniejącym stanem infra-struktury technicznej na obszarze powiatu krośnieńskiego. Podjęto też próbę usta-lenia propozycji kierunków przestrzennych działań w zakresie rozbudowy tej in-frastruktury w zależności od istniejących czynników demograficznych oraz geograficznych na podstawie wyznaczonych wartości poszczególnych wskaźników. Znajomość tej problematyki ma istotne znaczenie dla planowego rozwoju obszarów i potrzeby rozbudowy lub modernizacji elementów infrastruktury technicznej.     ...

Infrastruktura komunalna jako element planowania i kształtowania rozwoju obszarów wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem terenów chronionych

Głównym celem artykułu jest ocena stopnia rozwoju oraz zróżnicowania przestrzennego infrastruktury technicznej (sanitarnej) na obszarach wiejskich wo-jewództwa kujawsko-pomorskiego. Szczególną uwagę zwrócono na rozwój infra-struktury na obszarach chronionych, położonych w obrębie parków krajobrazowych oraz na relacje w poziomie rozwoju pomiędzy gminami położonymi w obrębie parków i będące poza obszarami chronionymi. Do analizy poziomu rozwoju infrastruktury przyjęto szereg zmiennych, opisujących dynamikę rozwoju w zakresie sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz zużycia wody, ilości wytwa-rzanych ścieków, wyposażenia mieszkań w instalacje sanitarne, czy nakładów samorządów lokalnych na inwestycje w zakresie ochrony środowiska.     ...

Struktura wewnętrzna zagospodarowania infrastrukturalnego w gminach wiejskich województwa małopolskiego

Odpowiedni poziom zagospodarowania infrastrukturalnego określonego obszaru może warunkować jego rozwój, a także stymulować wzrost przedsięwzięć gospodarczych. Podstawowym celem opracowania jest ocena struktury wewnętrznej wyposażenia infrastrukturalnego obszarów wiejskich (gmin) województwa ma-łopolskiego oraz analiza jego przestrzennego zróżnicowania. Przyjęta metodyka pozwoliła określić stopień proporcjonalności gmin według wyposażenia infrastruk-turalnego. Dzięki temu wskazano elementy (urządzenia) infrastruktury, których rozwój dominuje nad pozostałymi. W opracowaniu wyszczególniono gminy wiej-skie o najbardziej i najmniej zrównoważonej strukturze wyposażenia infrastruktu-ralnego. Badaniami objęto wybrane gminy wiejskie województwa małopolskiego (125 gmin). Do analizowanych inwestycji infrastruktury technicznej wybrano: sieć kanalizacyjną, wodociągową, oraz gazową.     ...

Rozwój infrastruktury obszarów wiejskich

Treścią artykułu jest analiza tempa rozwoju wybranych elementów infra-struktury technicznej, tj. przyłączy sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i gazowej, zlokalizowanych na obszarach wiejskich Polski w latach 2000-2009.Dla zapewnienia porównywalności uzyskanych wyników, dotyczących ana-lizowanych elementów infrastruktury technicznej, dane bezwzględne przedstawiono w postaci wskaźnika wyrażającego liczbę przyłączy na 100 budynków mieszkalnych zlokalizowanych na badanym obszarze.Przeprowadzona analiza, uwzględniająca takie wskaźniki jak przyrosty absolutne, indeksy łańcuchowe czy średnie tempo zmian pokazała, iż w przypadku wszystkich analizowanych elementów infrastruktury technicznej zaobserwowano tendencję wzrostową. Najbardziej zauważalnym rozwojem charakteryzowały się przyłącza kanalizacyjne. Zaobserwowano również rozwój pozostałych ale w znacznie mniejszym tempie.Coraz szybszy rozwój obszarów wiejskich, spowodowany przejmowaniem prze wieś ciągle nowych funkcji, wyznacza kierunek zmian zarówno w infrastruk-turze4 jak i innych dziedzinach życia na wsi.     ...

Poziom rozwoju infrastruktury technicznej w gminach wiej-skich powiatu jeleniogórskiego

W artykule określono i porównano poziom rozwoju infrastruktury tech-nicznej w gminach wiejskich powiatu jeleniogórskiego: Janowicach Wielkich, Je-żowie Sudeckim, Mysłakowicach, Podgórzynie oraz Starej Kamienicy. Powiat znajduje się w południowo - zachodniej części województwa dolnośląskiego, w Sudetach Zachodnich. W pierwszej części pracy scharakteryzowano wybrane aspekty kategorii „infrastruktura". Przedstawiono również procedurę badania tak-sonomicznego jak i konstrukcję zastosowanej syntetycznej miary rozwoju. Badanie przeprowadzono w oparciu o zgromadzone szeregi danych statystycznych, opisujące stan gmin wiejskich w 2009 roku. W oparciu o zestaw tych cech, charakteryzujących gminy w zakresie trzech kategorii: kanalizacji i wodociągów, gazownictwa i ciepłownictwa oraz komunikacji, gospodarki odpadami i ochrony środowiska (m.in.: wodociągowa, gazownicza sieć rozdzielcza) skonstruowano taksonomiczne mierniki rozwoju. ...

Ocena przydatności warstw tematycznych infrastruktury technicznej dla planowania przestrzennego na poziomie gminy

Celem opracowania jest ocena przydatności warstwy infrastruktury tech-nicznej w planowaniu przestrzennym gminy Sułoszowa. Założono, że warstwa taka umożliwi gminie dokładną analizę istniejących warunków wyposażenia w sieci uzbrojenia terenu, określenie obszarów problemowych oraz przedstawienie oferty dla potencjalnych inwestorów. W trakcie analizy zastosowania warstwy infra-struktury technicznej skupiono się na sieciach infrastruktury podziemnej i napo-wietrznej: wodnej, gazowej, elektroenergetycznej oraz telekomunikacyjnej. Analizy przestrzenne wykonano w oparciu o stworzone warstwy systemu informacji przestrzennej, które mogą zostać wykorzystane przez administrację na poziomie gminy w procesie zarządzania i gospodarowania przestrzenią. Warstwa uzbrojenia terenu pozwoliła również na określenie oferty inwestycyjnej gminy poprzez analizę uzbrojenia oraz istniejącej zabudowy na obszarach terenów produkcyjnych, składów i magazynów. W pracy zawarty został również wniosek o zróżnicowanie metod służących do obliczania wskaźników gęstości sieci na jednostkę obszaru. ...

Analiza zależności przestrzennych pomiędzy wybranymi elementami infrastruktury technicznej

Dynamicznie rozwijająca się cywilizacja wymaga dostatecznego dostępu do szeroko rozumianej infrastruktury. Termin ten oznacza zbiór urządzeń i instalacji użytku publicznego, niezbędnych do zapewnienia należytego funkcjonowania gospodarki narodowej i życia społeczeństwa [Krakowiak-Bal, 200]. Na przestrzeni wieków infrastruktura najlepiej rozwijała się w tych miejscach, gdzie zagęszczenie ludności było największe, a więc głównie na obszarach miejskich. Tendencja ta nadal jest widoczna, jednakże istniejące programy i fundusze Unii Europejskiej zapewniają wyrównywanie dysproporcji pomiędzy terenami wiejskimi a miastami. Główną rolę w tym procesie odgrywa Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, który umożliwia uzyskanie dofinansowania do realizacji najbardziej potrzebnych w danym regionie inwestycji infrastrukturalnych.Według Siemińskiego [1996] infrastrukturę w zależności od zakresu, dzielimy na trzy grupy: infrastrukturę techniczną, infrastrukturę społeczną oraz infrastrukturę ekonomiczną. Niniejsza praca dotyczy zagadnień infrastruktury technicznej. Ten rodzaj infrastruktury charakteryzuje się niezmienną lokalizacją w terenie, ogólną dostępnością, funkcjonalnością oraz otwartością. Cechuje ją linearność, długotrwałość, kapitałochłonność (duże nakłady inwestycyjne i eksploatacyjne), niepodzielność oraz złożoność techniki i technologii wykonania. Wszystkie gałęzie infrastruktury technicznej (miedzy innymi: wodociągi, kanalizacje, drogi, koleje, itp.) są ściśle powiązane ze środowiskiem w którym występują. Celem pracy było wyznaczenie przestrzennych zależności (na podstawie statystyki I Morana) pomiędzy nasyceniem wybranymi elementami infrastruktury technicznej gmin województwa małopolskiego. Za przedmiot badań wybrano trzy gałęzie infrastruktury technicznej: sieć wodociągową, ...

Ocena infrastruktury obszarów wiejskich Województwa Świętokrzyskiego

Infrastruktura techniczna pełni istotną rolę w procesach restrukturyzacji obszarów wiejskich. Przebieg procesów produkcyjnych oraz wydajność pracy uzależnione są od rozmieszczenia infrastruktury, jej stanu oraz racjonalnego działania wszystkich jej elementów. Jedną z przyczyn marginalizacji obszarów wiejskich jest niedorozwój infrastruktury technicznej. W pracy wyodrębniono jednolite pod względem jakości infrastruktury grupy obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego oraz dokonano próby waloryzacji tych obszarów ze względu na jakość otoczenia infrastrukturalnego. ...

Rozwój sieci kanalizacyjnej na terenie gmin wiejskich powiatu jeleniogórskiego

Artykuł przedstawia rozwój oraz stan sieci kanalizacyjnej na terenie pięciu gmin wiejskich w powiecie jeleniogórskim w latach 2002-2012. Zbadano gęstość sieci oraz udział ludności korzystającej z sieci w ogólnej liczbie ludności, wyniki zaprezentowano w tabelach oraz na kartogramach. Artykuł przedstawia sytuację prawną badanych gmin dotyczącą przynależności do aglomeracji, a także udział gmin w projektach związanych z budową sieci kanalizacyjnej. Zakres przestrzenny obejmuje gminy wiejskie powiatu jeleniogórskiego: Janowice Wielkie, Jeżów Sudecki, Mysłakowice, Podgórzyn i Stara Kamienica. Analizowane dane dotyczą gmin, bez wyszczególnienia miejscowości.Badanie pokazało niejednorodny stopień uzbrojenia gmin w sieć kanalizacyjną, różny przyrost sieci kanalizacyjnej w czasie, a także różnice w udziale ludności korzystającej z sieci. W badanym okresie sieć najintensywniej rozwijała się w latach 2008-2012, ze względu na udział niektórych gmin w projektach dotyczących rozwoju i budowy sieci kanalizacyjnej.     ...

Infrastruktura techniczna związana z przesyłem i dystrybucją mediów oraz towarzyszące jej pasy terenu

Ciągły rozwój społeczny i gospodarczy kraju wiąże się z koniecznością zapewnienia odbiorcom podstawowych potrzeb, do których m.in. zalicza się zaopatrzenie w energię elektryczną, paliwa, gaz, wodę, ciepło itp. Infrastruktura techniczna związana z przesyłem i dystrybucją mediów podobnie jak infrastruktura transportowa stała się potrzebą fundamentalną, zaliczaną do celów publicznych. Ze względu na swój liniowy charakter zarówno infrastruktura już istniejąca, jak i stanowiąca nowe inwestycje dotyczy dużej liczby nieruchomości ograniczając lub uniemożliwiając wykonanie przysługującej do niej pełni praw. Powstała więc potrzeba zdefiniowania pasów terenu związanych z przesyłową i dystrybucyjną infrastrukturą techniczną, a wszystko to na tle najmłodszego ograniczonego prawa rzeczowego - służebności przesyłu. Celem niniejszego artykułu jest systematyka infrastruktury technicznej związanej z przesyłem i dystrybucją mediów ze względu na sposób jej występowania w przestrzeni nieruchomości, zasięg i dostępność dla potencjalnych odbiorców oraz zapis w przepisach geodezyjno-kartograficznych. W pracy wskazano również pasy terenu towarzyszące przesyłowej i dystrybucyjnej infrastrukturze technicznej, zależne od jej parametrów technicznych oraz sposobu występowania w przestrzeni nieruchomości. ...

Sytuacja osadniczo-infrastrukturalna i porównanie gmin miejskich i wiejskich w powiecie jeleniogórskim

Przedmiotem artykułu jest analiza oraz porównanie sytuacji osadniczej i infrastrukturalnej gmin miejskich i wiejskich powiatu jeleniogórskiego w latach 2008-2012. W badaniach zastosowano wskaźniki gęstości-dostępności infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej, gęstości zaludnienia gminy, gęstości zaludnienia terenów zabudowy mieszkaniowej, udział terenów zabudowy mieszkaniowej w powierzchni gminy ogółem. Analizowane dane dotyczą gmin, bez wyszczególnienia miejscowości. Uzyskane wyniki zostały wykorzystane do wykonania dendrytu podobieństwa gmin w 2012 r., który pokazał podobieństwo gmin miejskich i wiejskich oraz pozwolił na wykrycie gmin odstających.Badanie wykazało podobieństwo trzech spośród czterech gmin miejskich (Karpacz, Kowary, Piechowice) oraz podobieństwo pięciu gmin wiejskich i jednej gminy miejskiej (Janowice Wielkie, Jeżów Sudecki, Mysłakowice, Podgórzyn, Stara Kamienica, Szklarska Poręba). Najbardziej odstające gminy pod względem sytuacji osadniczej i infrastrukturalnej to gmina miejska Kowary oraz gmina wiejska Stara Kamienica ...

ROLA INFRASTRUKTURY W ROZWOJU ZRÓWNOWAŻONYM WOJEWÓDZTW – ANALIZA PORÓWNAWCZA

Zrównoważony rozwój polega na integrowaniu działań politycznych, gospodarczych i społecznych z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego, jak i przyszłych pokoleń. W pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem wybranych elementów infrastruktury technicznej na poziom zrównoważenia rozwoju województw. Zarówno poziom rozwoju zrównoważonego, jak i jakość infrastruktury określono w formie wskaźników syntetycznych.Wykazano, że infrastruktura jest czynnikiem wpływającym na zrównoważenie rozwoju, jednakże nie oddziałuje ona jednakowo na wszystkie cztery obszary zrównoważonego rozwoju. Stwierdzono, że infrastruktura może negatywnie oddziaływać na zrównoważenie rozwoju w obszarze przyrodniczym (środowiskowym). ...