Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Zofia Stypczyńska

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Prof. dr hab. inż. Jacek Długosz

Dr inż. Roman Rolbiecki

Roślinność i niektóre właściwości odłogowanej gleby piaszczystej uprzednio użytkowanej rolniczo w warunkach deszczowania

W pracy określono wybrane właściwości fizyczno-chemicznobiologiczne gleby oraz sukcesję roślin w pierwszym roku zaniechania uprawy wybranych gatunków zbóż (gryki, prosa, kukurydzy) i okopowych (ziemniaków) prowadzonej w warunkach deszczowania. Badania przeprowadzono w roku 2005 w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, na glebie bardzo lekkiej zaliczanej do kompleksu przydatności rolniczej żytniego słabego. Stwierdzono, że pod względem uziarnienia poziomy ornopróchniczne analizowanej gleby należały do dwóch grup granulometrycznych: piasku luźnego i piasku słabogliniastego. Zawierały one od 3 do 6% części spławialnych. Natomiast zawartość węgla organicznego mieściła się w zakresie 9,40-9,90 g*kg-1 i były to wartości typowe dla gleb piaszczystych. Nie stwierdzono wyraźnych, ukierunkowanych różnic w zawartości węgla organicznego pomiędzy łanami kontrolnymi a uprzednio deszczowanymi. Na podstawie oznaczonych zawartości fosforu przyswajalnego poziomy orno-próchniczne analizowanych poletek można zaklasyfikować do I–III klasy zasobności, natomiast pod względem zawartości przyswajalnego potasu do I–IV klasy. Odczyn gleby (pH) wykazywał duże zróżnicowanie. W pierwszym roku odłogowania dominowały jednoroczne rośliny segetalne – głównie Conyza canadiensis – związane z jednej strony z właściwościami siedliska, z drugiej natomiast z prowadzoną wcześniej agrotechniką. Lekkie gleby piaszczyste, o dużej przepuszczalności i niskiej zawartości azotu sprzyjały jednocześnie rozwojowi chwastów o charakterze kserotermicznym (Agropyron repens, Filago arvensis). W odłogowanej glebie zagęszczenie roztoczy wahało się od 3,46 do 6,65 tys. osobn.*m-2. ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Porównanie wpływu deszczowania i mikronawodnień na produkcję jednorocznych sadzonek brzozy brodawkowatej w warunkach zoomelioracji

W pracy porównano wpływ trzech różnych systemów nawadniania (deszczowania, mikrozraszania i nawadniania kroplowego) na produkcję jednorocznych sadzonek brzozy brodawkowatej z udziałem zabiegu zoomelioracji, który polegał na wprowadzeniu do gleby szkółki żywego edafonu wraz z materią organiczną gleby leśnej. Ścisłe dwuletnie (2003–2004) badania polowe przeprowadzono w szkółce leśnej Nadleśnictwa Bydgoszcz w Białych Błotach na glebie rdzawej właściwej wytworzonej z piasku luźnego. Doświadczenie założono jako jednoczynnikowe, metodą losowanych bloków, w czterech powtórzeniach. Testowane systemy nawodnień ciśnieniowych zwiększyły w sposób udowodniony statystycznie wysokość i średnicę siewek brzozy. Uzyskane dzięki nawadnianiu zwiększenie wysokości siewek brzozy wynosiło od 76 do 100%, natomiast średnica siewek wzrastała wskutek nawodnień w granicach od 67 do 84%. Najniższe względne przyrosty badanych cech biometrycznych siewek stwierdzono w warunkach nawadniania kroplowego. Z drugiej jednak strony, ten system nawodnieniowy cechował się – w porównaniu z mikrozraszaniem i deszczowaniem – najbardziej oszczędnym zużyciem wody. Biorąc pod uwagę oba badane parametry siły wzrostu siewek, najkorzystniejszym okazało się mikrozraszanie. Ta metoda zapewniała jednocześnie nieco niższe – w porównaniu z deszczowaniem – sezonowe dawki nawodnieniowe. Zabieg zoomelioracji, w połączeniu z mikronawodnieniami, wpłynął na wielokrotny wzrost liczebności i liczby gatunków saprofagicznych mechowców oraz ich dominację w zgrupowaniach roztoczy, co jest typowe dla gleb leśnych. Na stanowisku z ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Prof. dr hab. Czesław Rzekanowski

Dr inż. Bogdan Grzelak

Wstępne wyniki badań nad wpływem deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie prosa odmiany ‘gierczyckie’ na glebie bardzo lekkiej

W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2005–2006 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ deszczowania i czterech poziomów nawożenia azotowego na wielkość plonu prosa odmiany ‘Gierczyckie’. Polowa pojemność wodna gleby w warstwie 0–50 cm wynosiła 57 mm, retencja użyteczna 43 mm, zaś efektywna retencja użyteczna zaledwie 30 mm. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w układzie zależnym split-plot, w trzech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: Wo – bez nawadniania (kontrola), W1 – deszczowanie na podstawie wskazań tensjometrów (-0,03 MPa). Czynnikiem drugiego rzędu było zróżnicowane nawożenie azotowe: N0 = 0 kg N ha -1, N1 = 40 kg N ha -1, N2 = 80 kg N ha -1, N3 = 120 kg N ha -1. Potrzeby wodne prosa oszacowano zgodnie z metodyką podaną przez Klatta oraz Pressa. Średnie w dwuletnim okresie badań potrzeby wodne prosa (od 1 maja do 31 sierpnia) policzone według Klatta oraz Pressa, wyniosły odpowiednio 278 i 294 mm, wahając Stanisław Rolbiecki, Roman Rolbiecki, Czesław Rzekanowski, Bogdan Grzelak 180 się jednak w poszczególnych latach od 264 do 307 mm. Stwierdzono, że deszczowanie istotnie zwiększyło plony ziarna o 1,79 t ha-1 (85 %). Wzrost nawożenia azotowego (z 0 do 120 kg Nha-1) ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Prof. dr hab. inż. Jacek Długosz

Dr inż. Mirosław Orzechowski

Dr inż. Sławomir Smólczyński

Uwarunkowania glebowo-klimatyczne nawodnień w Kruszynie Krajńskim koło Bydgoszczy

W opracowaniu zbadano dwa profile glebowe w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, określając charakterystykę tych gleb oraz ich właściwości wodne. Podano temperatury powietrza oraz sumy opadów atmosferycznych w poszczególnych miesiącach okresu wegetacyjnego (IV–IX) w latach 1997–2006 dla omawianego terenu. Obliczono również wielkości ewapotranspiracji potencjalnej wzorem Grabarczyka. Określono potrzeby wprowadzenia nawodnień w rozpatrywanych warunkach glebowo-klimatycznych, biorąc pod uwagę następujące kryteria klimatyczne zaproponowane przez Drupkę: sumę opadów okresu wegetacyjnego, ewapotranspirację potencjalną dla tego okresu oraz różnicę pomiędzy nimi. Określono na przykładzie buraka cukrowego opady optymalne według Klatta oraz według Pressa. Korzystając ze wzoru zaproponowanego przez Grabarczyka, w modyfikacji Rzekanowskiego i wsp., obliczono spodziewane, możliwe do uzyskania w latach 1997–2006 zwyżki plonu buraka cukrowego pod wpływem deszczowania. ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr inż. Maciej Kuss

Wstępne badania nad wpływem wybranych zabiegów ulepszających na wzrost jednorocznych siewek sosny zwyczajnej oraz występowanie roztoczy (Acari) glebowych w szkółce leśnej w warunkach nawodnień

Celem niniejszych badań było określenie wpływu ściółkowania i nawoże-nia organicznego na wzrost jednorocznych siewek sosny oraz na występowanie roztoczy (Acari) glebowych w warunkach nawadniania. W pracy dokonano oceny udatności zaproponowanych zabiegów rewitalizacyjnych gleb szkółki za pomocą metody bioindykacyjnej. Organizmami wskaźnikowymi w tych badaniach były pospolite i bardzo liczne w glebach leśnych roztocze. Doświadczenie przeprowa-dzono w roku 2008 w szkółce leśnej Bielawy (Nadleśnictwo Dobrzejewice). Na badanej powierzchni dominował piasek słabo gliniasty (ps). Doświadczenie zostało założone metodą losowanych podbloków w układzie zależnym (split-plot), w czterech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawożenie orga-niczne przeprowadzone przed wysiewem nasion (wiosną 2008 r.) w dwóch wa-riantach (kontrola – bez nawożenia organicznego; nawożenie organiczne kompos-tem wytworzonym z ektopróchnicy leśnej). Czynnikiem drugiego rzędu było ściółkowanie przeprowadzone po wschodach siewek (wrzesień 2008 r.) w dwóch wariantach (kontrola – bez ściółkowania; ściółkowanie). Nie stwierdzono istotne-go oddziaływania ze strony zastosowanych czynników doświadczenia (nawożenia organicznego i ściółkowania) na rozpatrywane parametry wzrostu badanych jed-nolatek sosny. Wystąpiła jednak dostrzegalna tendencja do nieco większej wyso-kości i średnicy oraz świeżej masy części nadziemnych – u siewek na poletkach, które wiosną nawożono kompostem, a pod koniec lata poddano zabiegowi ściół-kowania. Z przeprowadzonej analizy statystycznej wynika, iż czynnikiem, który wyraźnie kształtował liczebność roztoczy, w tym Actinedida, Gamasida ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr inż. Dorota Hilszczańska

Wpływ nawożenia organicznego i ściółkowania na wzrost jednorocznych siewek sosny zwyczajnej oraz właściwości biologiczne gleb w szkółce leśnej w warunkach mikrozraszania

Celem badań było określenie wpływu nawożenia organicznego i ściółkowa-nia na wzrost jednorocznych siewek sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) i biologiczne właściwości gleb w szkółce leśnej w warunkach mikrozraszania. Ba-dania przeprowadzono w latach 2005–2006 w szkółce leśnej Białe Błota (Nadle-śnictwo Bydgoszcz) na glebie rdzawej właściwej. Przeprowadzono dwa doświad-czenia: pierwsze - w roku 2005, a drugie –- w 2006. Oba doświadczenia założono w dwuczynnikowym układzie zależnym split-plot, w czterech powtórzeniach. Pierwszym czynnikiem było nawożenie zastosowane w dwóch wariantach: N1 - hi-gienizowane osady ściekowe (⅔) + kora (⅓), N2 – higienizowane osady ściekowe (⅔) + trociny (⅓). Drugim czynnikiem było ściółkowanie stosowane również w dwóch wariantach: S - ściółkowanie próchnicą nadkładową z boru świeżego, C – bez ściółkowania (kontrola). Powierzchnia pojedynczego poletka wynosiła 2 m2. Łączna liczba poletek w każdym doświadczeniu wynosiła 16 (2 badane czynniki x 2 warianty w każdym z czynników x 4 replikacje). Nawóz organiczny wyprodukowano na bazie higienizowanych osadów ściekowych (⅔) i kory sosno-wej (⅓) bądź trocin (⅓). Zastosowano go w dawce 100 t . ha-1 wiosną i wymiesza-no z wierzchnią warstwą gleby do głębokości 10 cm przed wysiewem nasion sosny. Ściółkowanie przy użyciu próchnicy nadkładowej pozyskanej z siedliska w typie boru świeżego ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr inż. Maciej Kuss

Mgr inż. Aleksandra Fórmaniak

Mgr inż. Hanna Ryterska

Wstępne badania nad oddziaływaniem wybranych zabiegów rewitalizacyjnych na wzrost dwuletnich siewek sosny zwyczajnej oraz występowanie roztoczy (Acari) glebowych w szkółce leśnej Bielawy w Nadleśnictwie Dobrzejewice

Celem niniejszych badań było określenie wpływu ściółkowania i nawożenia organicznego na cechy siły wzrostu dwuletnich siewek sosny oraz na występowanie roztoczy (Acari) glebowych w warunkach nawadniania. W pracy dokonano oceny udatności zaproponowanych zabiegów rewitalizacyjnych gleb szkółki za pomocą metody bioindykacyjnej. Organizmami wskaźnikowymi w tych badaniach były pospolite i bardzo liczne w glebach leśnych roztocze. Doświadczenie prze-prowadzono w roku 2009 w szkółce leśnej Bielawy (Nadleśnictwo Dobrzejewice). Na badanej powierzchni dominował piasek słabo gliniasty (ps). Doświadczenie zo-stało założone metodą losowanych podbloków w układzie zależnym (split-plot), w czterech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawożenie organiczne, przeprowadzone przed wysiewem nasion (wiosną 2008 r.) w dwóch wariantach (kontrola - bez nawożenia organicznego; nawożenie orga-niczne kompostem wytworzonym z ektopróchnicy leśnej). Czynnikiem drugiego rzędu było ściółkowanie przeprowadzone po wschodach siewek (wrzesień 2008 r.) w dwóch wariantach (kontrola - bez ściółkowania; ściółkowanie). Stwierdzono istotny wpływ obu zastosowanych czynników doświadczenia (nawożenia orga-nicznego i ściółkowania) na rozpatrywane parametry wzrostu badanych dwulatek sosny. Większa średnica w szyi korzeniowej, wysokość oraz świeża masa części nadziemnych wystąpiła u siewek na poletkach, które nawożono kompostem i pod-dano zabiegowi ściółkowania. Czynnikiem dodatnio kształtującym ogólną liczebność roztoczy (w tym Actinedida, Gamasida i Oribatida) oraz różnorodność gatunkową mechowców było ściółkowanie.     ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Mgr inż. Mariusz Musiał

Mgr inż. Aleksandra Fórmaniak

Mgr inż. Hanna Ryterska

Próba porównania potrzeb nawadniania szkółek leśnych w latach 2000–2009 w okolicach Bydgoszczy, Chojnic i Torunia

W pracy porównano potrzeby nawadniania szkółek leśnych na glebie piasz-czystej w latach 2000-2009 w rejonie Bydgoszczy, Chojnic i Torunia. Stwierdzono, że zużycie wody z warstwy gleby o kontrolowanym uwilgotnieniu było w okresie wegetacji (IV-IX) najwyższe w okolicy Torunia (524 mm), niższe w okolicy Bydgoszczy (504 mm), a najniższe w rejonie Chojnic (498 mm). Najwyższe miesięczne zużycie wody na transpirację roślin i parowanie terenowe stwierdzono w lipcu. Wskaźnik ten był najwyższy w Toruniu (126 mm), niższy w Bydgoszczy (121 mm), a najniższy w Chojnicach (116 mm). Sezonowe potrzeby nawadniania szkółki były najniższe w rejonie Chojnic (116 mm), wyższe w rejonie Torunia (170 mm), a najwyższe - w rejonie Bydgoszczy (183 mm). Największe miesięczne potrzeby nawadniania, średnio w badanym dziesięcioleciu, wystąpiły w czerwcu, a najmniejsze we wrześniu. Wykazywały one jednak bardzo dużą zmienność w konkretnych latach. Zakładając równomierny rozkład czasowy opadów w danym miesiącu, potrzeby nawadniania nie wystąpiłyby w 18 miesiącach (na 60 rozpatrywanych) - w rejonie Chojnic oraz - odpowiednio - w 13 miesiącach w rejonie Bydgoszczy i 10 miesiącach w rejonie Torunia.     ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr inż. Roman Rolbiecki

Prof. dr hab. inż. Jacek Długosz

Mgr inż. Mariusz Musiał

Wstępne badania nad wykorzystaniem kompostowanego osadu ściekowego i ektopróchnicy leśnej do wzbogacania gleb w rocznym cyklu produkcji sadzonek buka zwyczajnego

W pracy badano wpływ nawożenia kompostem przygotowanym na bazie higienizowanych osadów ściekowych z dodatkiem kory sosnowej i ściółkowania świeżą ektopróchnicą leśną na warunki glebowe, wybrane parametry wzrostu jed-norocznych sadzonek buka zwyczajnego oraz występowanie roztoczy (Acari) gle-bowych. Badania przeprowadzono w roku 2008 w szkółce leśnej Białe Błota (Nad-leśnictwo Bydgoszcz) na glebie rdzawej właściwej. Cała powierzchnia doświadczenia była nawadniana za pomocą deszczowni stałej. Gleba cechowała się odczynem (pH w H2O - 7,41) i 1M KCl (pH - 6,88), niską zawartością przyswa-jalnego potasu (6,8-7,3 mg K2O 100g-1 gleby) i fosforu (8,0 -8,5 mg P2O5 100g-1 gleby). Sadzonki buka zwyczajnego na poletkach nawożonych kompostem były istotnie wyższe od rosnących na poletkach z nawożeniem mineralnym. Przeprowa-dzone we wrześniu ściółkowanie nie oddziaływało istotnie na oba rozpatrywane parametry wzrostu rocznych sadzonek. Po przeprowadzeniu ściółkowania na od-powiednich poletkach bardzo wyraźnie wzrosło zagęszczenie roztoczy, szczególnie saprofagicznych mechowców. ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Mgr inż. Piotr Czop

Wpływ nawadniania kroplowego i nawożenia azotem na plonowanie cebuli odmiany ‘Kutnowska’ uprawianej na glebie piaszczystej w rejonie Bydgoszczy

Celem podjętych badań było poznanie wpływu nawadniania kroplowego i zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie cebuli odmiany ‘Kutnowska' uprawianej na bardzo lekkiej glebie, w rejonie o obniżonych opadach atmosfe-rycznych w okresie wegetacji. Ścisłe doświadczenie polowe przeprowadzono w la-tach 2003 - 2004 w Kruszynie Krajeńskim k. Bydgoszczy na glebie zaliczanej do VI klasy bonitacyjnej (czarna ziemia zdegradowana zaliczana do kompleksu żytniego słabego i żytniego bardzo słabego). Polowa pojemność wodna gleby (PPW) w warstwie 0-50 cm wynosiła zaledwie 57,5 mm, zaś efektywna retencja użyteczna (ERU) 29,3 mm. Doświadczenie polowe założono i przeprowadzono - w trzech powtórzeniach - jako dwuczynnikowe w zależnym układzie losowanych podbloków „split-plot". Nawadnianie zastosowane w dwóch wariantach było czynnikiem pierwszego rzędu: W0 - bez nawadniania (kontrola), W1 - nawadnianie kroplowe. Czynnikiem drugiego rzędu było nawożenie azotem, zróżnicowane na 4 poziomach: N0 - 0 kg N.•ha-1 (kontrola), N1 -70 kg N.•ha-1, N2 - 140 kg N.•ha-1, N3 - 210 kg N.•ha-1. Doświadczenie obejmowało łącznie 24 poletka (2 x 4 x 3), każde o po-wierzchni 2,16 m2. Terminy nawodnień ustalano w oparciu o wskazania tensjome-trów. Nawadnianie rozpoczynano przy potencjale wody w glebie wynoszącym - 30 kPa. Nawadnianie kroplowe okazało się zabiegiem umożliwiającym uprawę cebuli na luźnej glebie piaszczystej. Plon handlowy na poletkach ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Mgr inż. Sławomir Sositko

Dr inż. Piotr Piszczek

Dr inż. Tomasz Knapowski

Dr inż. Wiesław Ptach

Porównanie plonowania trzech odmian sałaty rzymskiej w uprawie wiosennej i jesiennej na glebie bardzo lekkiej w warunkach fertygacji kroplowej azotem

W ścisłych doświadczeniach polowych, przeprowadzonych w roku 2011 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, porównywano reakcję trzech odmian sałaty rzymskiej w uprawie wiosennej i jesiennej na fertygację kroplową azotem. Doświadczenia założono jako dwuczynnikowe w czterech powtórzeniach. Badanymi czynnikami były: dawka azotu podawana w formie płynnej (25 kg N•ha-1, 50 kg N•ha-1), odmiana uprawna (‘Barracuda', ‘Chiquina', ‘Romora'). Fertygację przeprowadzono przy użyciu proporcjonalnego dozownika do nawozów. Wyższy plon handlowy badanych odmian sałaty rzymskiej stwierdzono w uprawie wiosennej. Zwiększenie dawki nawożenia azotowego z 25 kg N•ha-1 do 50 kg N•ha-1 istotnie zwiększyło plon handlowy sałaty. Spośród badanych odmian ‘Romora' wydała wyższy plon w uprawie wiosennej, natomiast w uprawie jesiennej najwyżej plonowała odmiana ‘Barracuda'. Najniżej plonowała odmiana ‘Chiquina'. W uprawie wiosennej uzyskano większą masę główki sałaty. Wyższa dawka azotu wpłynęła na istotne zwiększenie masy główki. Największą masę pojedynczej główki sałaty zanotowano u odmiany ‘Barracuda'. Wyższa dawka azotu spowodowała - przeciętnie dla trzech badanych odmian - zmniejszenie zawartości suchej masy w liściach sałaty w uprawie wiosennej, zaś w jesiennej - zwiększenie. Liście sałaty w uprawie wiosennej cechowały się wyższym poziomem azotanów od uprawianej jesienią. Wyższa dawka azotu wpływała na wzrost poziomu azotanów w liściach sałaty. Odmiana ‘Romora' wykazała najmniejszą skłonność do kumulacji ...

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Wpływ nawodnień ciśnieniowych na zawartość wybranych metali ciężkich w roślinach ogrodniczych

W pracy przedstawiono wyniki badań z lat 1991-2001 nad wpły-wem nawadniania kroplowego i mikrozraszania na kształtowanie się poziomu wybranych metali ciężkich (Cd, Pb, Zn) w częściach jadalnych niektórych gatunków roślin warzywnych (burak ćwikłowy, cukinia, dynia, fasola szparagowa, marchew jadalna) i jagodowych (aronia, po-rzeczka czarna, truskawka). Doświadczenia polowe przeprowadzono w miejscowości Kruszyn Krajeński koło Bydgoszczy na glebie zalicza-nej do V-VI klasy bonitacyjnej. Zawartość części spławianych w war-stwie orno-próchnicznej wynosiła 7% a w poziomach podornych od 3 do 5%. Zawartość próchnicy wynosiła 1,19%. Polowa pojemność wodna w warstwie 1 m wynosiła 88 mm a wody dostępnej 68 mm. Badanym czynnikiem było nawadnianie w trzech następujących wariantach: I - kontrola (bez nawadniania), II - nawadnianie kroplowe, III - mikro-zraszanie. Nawadnianie rozpoczynano przy potencjale wodnym gleby - 0,03 MPa. Stwierdzono, że nawadnianie istotnie obniżyło zawartość metali ciężkich (Cd, Pb, Zn) w świeżej masie owoców truskawki, nie oddziaływało natomiast w sposób udowodniony statystycznie na ich poziom w owocach aronii i porzeczki czarnej. Pod wpływem mikrona-wodnień nastąpił spadek zawartości w świeżej masie owoców cukini i dyni olbrzymiej metali ciężkich (Cd, Pb, Zn) w stosunku ...

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr inż. Dorota Hilszczańska

Wpływ mikronawodnień i nawożenia organicznego na produkcję dwuletnich sadzonek sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) w szkółce leśnej z udziałem zabiegu zoomelioracji

Celem badań było określenie wpływu mikronawodnień (mikrozraszania i nawadniania kroplowego) oraz nawożenia organicznego (kompost wyprodukowany na bazie osadów ściekowych) na cechy siły wzrostu i stopień mikoryzacji dwuletnich sadzonek sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) produkowanych z udziałem zabiegu zoomelioracji. Ścisłe dwuletnie (2004–2005) badania polowe przeprowadzono w szkółce leśnej Nadleśnictwa Bydgoszcz w Białych Błotach na glebie rdzawej wytworzonej z piasku luźnego. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie zastosowane w trzech wariantach wodnych: bez nawadniania (kontrola), nawadnianie kroplowe, mikrozraszanie. Czynnik drugiego rzędu stanowiło nawożenie, zastosowane w dwóch wariantach: nawożenie mineralne (standard stosowany w szkółkach leśnych), nawożenie organiczne (kompost). Nawadnianie istotnie zwiększyło wzrost dwuletnich siewek sosny. Nie stwierdzono istotnych różnic w wysokości roślin nawadnianych kroplowo bądź mikrozraszaczami. Zastosowanie kompostu z osadów ściekowych zwiększyło istotnie wysokość i średnicę pędu siewek. Stwierdzono statystycznie udowodnione współdziałanie nawożenia organicznego (kompostu) i nawadniania. Nawadniane kroplowo i nawożone kompostem siewki sosny były wyższe i cechowały się większą średnicą pędu. Czynniki doświadczenia różnicowały stan symbiozy mikoryzowej dwuletnich siewek sosny. Dominującym gatunkiem grzybów tworzących mikoryzy na korzeniach był Thelephora terrestris. Zastosowane w doświadczeniu systemy nawodnień korzystnie wpłynęły na zagęszczenie roztoczy (Acari), w tym mechowców (Oribatida), nie stwierdzono natomiast wpływu nawożenia organicznego na te stawonogi. ...

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Piotr Piszczek

Wpływ nawadniania kroplowego i sposobu produkcji rozsady na plonowanie kawona (Citrullus vulgaris) uprawianego na glebie bardzo lekkiej

W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2005–2006 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ nawadniania kroplowego i trzech sposobów produkcji rozsady na wielkość plonu kawona odmiany „Bingo”. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w ukła-dzie zależnym split-plot, w czterech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie kroplowe zastosowane w dwóch wariantach: O – bez nawadnia-nia (kontrola), K – nawadnianie kroplowe na podstawie wskazań tensjometrów (-0,03 MPa). Czynnikiem drugiego rzędu był rodzaj światła zastosowanego pod-czas produkcji rozsady: S – światło słoneczne – szklarnia (kontrola), N – światło niebieskie sztuczne, D – światło dzienne białe sztuczne. Stwierdzono, że nawad-nianie kroplowe istotnie zwiększyło plony kawona o 27,5 t.ha-1, tj. o 156%. Istot-nie wyższe plony uzyskano z roślin z sadzonek produkowanych przy świetle sło-necznym w szklarni (wariant S). Wystąpiło współdziałanie badanych czynników w kształtowaniu plonów handlowych kawona. Rośliny z sadzonek uzyskanych przy naturalnym świetle słonecznym w szklarni (S), dawały w warunkach nawodnień kroplowych istotnie wyższe plony, wynoszące średnio w okresie badawczym 57 t .ha-1. ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Prof. dr hab. inż. Jacek Długosz

Dr inż. Zofia Stypczyńska

Roślinność, wybrane właściwości gleby i roztocze (Acari) we wstępnej fazie sukcesji leśnej na rekultywowanym terenie popoligonowym Bydgoszcz-Jachcice

Celem badań było określenie wybranych właściwości fizyczno-chemicz-nych gleb oraz stanu roślinności i akarofauny (Acari) glebowej na zalesionym terenie popoligonowym Bydgoszcz-Jachcice. Do zalesień wykorzystano 2-letnie sadzonki sosny zwyczajnej wyprodukowanej m. in. z udziałem zabiegu zoomelioracji. Badania przeprowadzono w roku 2008. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe. Czynnikiem pierwszego rzędu był sposób przygotowania powierzchni przeznaczonej pod zalesienie – z udziałem (A) lub bez udziału łu-binowania (B). Czynnikiem drugiego rzędu był sposób produkcji sadzonek sosny, jaki zastosowano w szkółce leśnej: 1 – kompost z dodatkiem kory bez ściółkowa-nia, 2 – kompost z dodatkiem kory ze ściółkowaniem, 3 – kompost z dodatkiem trocin bez ściółkowania, 4 – kompost z dodatkiem trocin ze ściółkowaniem. Na badanym obszarze występowały gleby rdzawe wytworzone z piasku luźnego. Na wszystkich poletkach stwierdzono występowanie piasku słabogliniastego średnio-ziarnistego o zawartości frakcji ilastej (< 0,002 mm) w zakresie 4–6%. Zróżnico-wanie w zawartości węgla organicznego mieściło się w granicach od 10,5 do 14,4 g.kg-1. Stosunek C/N mieścił się w zakresie 17,0–23,6. Wszystkie poletka charakteryzowały się odczynem bardzo kwaśnym (kwasowość wymienna pH od 4,07 do 4,55). Na badanym terenie dominowały rośliny trawiaste, głównie Poa nemoralis, Deschampsia caespitosa i Anthoxantum aristatum związane ze śro-dowiskiem suchym i małożyznym. Nie stwierdzono istotnych ...

Dr inż. Grzegorz Lemańczyk

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Wpływ deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem na zdrowotność prosa odmiany ‘Gierczyckie’ na glebie bardzo lekkiej

Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2005–2006 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Badano wpływ desz-czowania i czterech poziomów nawożenia azotowego na zdrowotność prosa odmiany ‘Gierczyckie’. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w układzie split-plot. Czynnikiem pierwszego rzędu było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: bez nawadniania (kontrola) i deszczowanie na podstawie wskazań tensjometrów (-0,03 MPa). Czynnikiem drugiego rzędu była dawka na-wożenia azotowego: 0, 40, 80 i 120 kg N•ha-1. Badania obejmowały ocenę stopnia porażenia korzeni przez kompleks patogenów, podstawy źdźbła przez Fusarium spp., Oculimacula spp. i Rhizoctonia spp. Na liściach obserwowano nasilenie mączniaka prawdziwego, czerwonej plamistości i innych plamistości. Deszczowanie spowodowało istotny wzrost nasilenia fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła oraz spadek ostrej plamistości oczkowej. Zdrowotność niedesz-czowanego prosa zależała w dużym stopniu od opadów atmosferycznych. Niższe nasilenie fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła zanotowano w roku z mniejszą ilo-ścią opadów w okresie wegetacji prosa, a ostrej plamistości oczkowej w roku z większą ilością opadów. Wraz ze zwiększaniem dawki nawożenia azotowego na-stępował istotny wzrost porażenia korzeni prosa, a w warunkach deszczowania także podstawy źdźbła przez Fusarium spp. Plamistości na liściach występowały w największym nasileniu przy braku nawożenia azotowego, a najmniejszym przy dawce 40 kg N•ha-1. Choroby obserwowane na prosie nie wywarły wyraźnego ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Wzrost sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) i występowanie roztoczy (Acari) glebowych na rekultywowanym terenie popoligonowym w nadleśnictwie Żołędowo

Celem badań było porównanie wzrostu sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L ) i stanu akarofauny (Acari) glebowej w 2-letnich uprawach na rekultywowanym te-renie popoligonowym oraz na glebie leśnej w Nadleśnictwie Żołędowo. Do zalesień i odnowienia wykorzystano 2-letnie sadzonki sosny wyprodu-kowane w szkółkach polowych z zastosowaniem ściółkowania, nawożenia orga-nicznego oraz metodą tradycyjną. Badania przeprowadzono w roku 2009. Doświadczenie obejmowało nastę-pujące czynniki: sposób przygotowania powierzchni przeznaczonej pod zalesienie - z udziałem (A) lub bez udziału łubinowania (B). Czynnikiem drugim był sposób produkcji sadzonek sosny jaki zastosowano w szkółce leśnej: 1 - kompost z dodat-kiem kory bez ściółkowania, 2 - kompost z dodatkiem kory ze ściółkowaniem, 3 - kompost z dodatkiem trocin bez ściółkowania, 4 - kompost z dodatkiem trocin ze ściółkowaniem. Wszystkie wyniki odnoszono do powierzchni kontrolnej (C), którą usytu-owano na glebie leśnej. Porównując wybrane wskaźniki wzrostu dwuletniej upra-wy sosny na rekultywowanym terenie popoligonowym stwierdzono, że zabieg łu-binowania nie oddziaływał istotnie na te parametry. Przeprowadzony w szkółce zabieg ściółkowania wpływał korzystnie na kształtowanie się wszystkich mierzo-nych wskaźników wzrostu sosny w dwuletniej uprawie leśnej. Zmiany liczebności roztoczy i różnorodności gatunkowej mechowców w kolejnych latach początko-wego stadium sukcesji prognozują zachodzące procesy rewitalizacji tego terenu. Niskie wartości wskaźników dla zgrupowań roztoczy, w porównaniu z odnowioną powierzchnią ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Prof. dr hab. inż. Jacek Długosz

Wykorzystanie kompostowanego osadu ściekowego i ektopróchnicy leśnej do wzbogacania gleb w rocznym cyklu produkcji sadzonek sosny zwyczajnej

Badano wpływ nawożenia kompostem przygotowanym na bazie higienizo-wanych osadów ściekowych z dodatkiem kory sosnowej i ściółkowania świeżą ektopróchnicą leśną na warunki glebowe, wybrane parametry wzrostu jednorocz-nych sadzonek sosny zwyczajnej oraz występowanie roztoczy (Acari) glebowych, szczególnie mechowców (Oribatida). Badania przeprowadzono w roku 2008 w szkółce leśnej Białe Błota (Nadleśnictwo Bydgoszcz) na glebie rdzawej właści-wej. Cała powierzchnia doświadczenia była nawadniana za pomocą deszczowni stałej.Analiza odczynu gleby w poszczególnych wariantach doświadczenia wyka-zała, że zastosowanie nawożenia organicznego i ściółkowanie spowodowało spa-dek pH. Zawartość fosforu przyswajalnego mieściła się w zakresie 5,51-7,64 mg P2O5 100g-1 gleby, przy czym wyższe wartości stwierdzono na poletkach nawożo-nych kompostem i ściółkowanych. Podobną zależność stwierdzono w zawartości potasu przyswajalnego. Sadzonki sosny na poletkach nawożonych kompostem by-ły istotnie wyższe od rosnących na poletkach z nawożeniem mineralnym. Nawoże-nie organiczne zwiększyło również istotnie świeżą masę części nadziemnych sa-dzonek, średnio o 79%. Przeprowadzone we wrześniu ściółkowanie nie oddziaływało istotnie na żaden z trzech rozpatrywanych parametrów wzrostu rocz-nych sadzonek. W badanych glebach w okresie wiosny odnotowano niską i wy-równaną w poszczególnych wariantach liczebność roztoczy - 1,08-1,99 tys. osobn.• m-2. Jesienią na stanowiskach nieściółkowanych zagęszczenie tych stawo-nogów nieznacznie spadło, a na ściółkowanych wzrosło dziesięciokrotnie. W obydwu terminach badań w zgrupowaniach roztoczy przeważnie dominowały Actinedida, które stanowiły od ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Prof. dr hab. inż. Jacek Długosz

Dr inż. Maciej Kuss

Wykorzystanie próchnicy leśnej do rewitalizacji gleby w rocznym cyklu produkcji sadzonek brzozy brodawkowatej

W pracy badano wpływ nawożenia kompostem przygotowanym z próchnicy leśnej oraz ściółkowania świeżą ektopróchnicą na właściwości gleb, wzrost jedno-rocznych sadzonek brzozy brodawkowatej oraz na aktywność biologiczną gleb w szkółce leśnej. Aktywność tę oceniano metodą bioindykacyjną - wskaźnikami były roztocze (Acari), szczególnie saprofagiczne mechowce (Oribatida). Na badanej kwaterze szkółki leśnej pokrywa glebowa miała odczyn kwa-śny, a ściółkowanie świeżą ektopróchnicą leśną dodatkowo obniżyło tę wartość. Analiza przyswajalnych form fosforu i potasu ukazała niewielkie zróżnicowanie pomiędzy poletkami nawożonymi mineralnie a naważonymi kompostem i ściółko-wanymi. Nawożenie kompostem zwiększyło istotnie wysokość oraz świeżą masę części nadziemnych jednorocznych sadzonek brzozy. Nie odnotowano natomiast wpływu ściółkowania przeprowadzonego we wrześniu na te parametry roślin. W sezonie wiosennym zagęszczenie roztoczy było niskie, po przeprowadzeniu ściół-kowania liczebność roztoczy - szczególnie saprofagicznych mechowców - wyraź-nie wzrosła. Na stanowiskach ściółkowanych odnotowano występowanie 15-16 ga-tunków Oribatida, a w ich zgrupowaniach dominował Tecto-cepheus velatus.     ...

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr hab. inż., Prof. nadzw. Cezary Podsiadło

Porównanie reakcji dyni zwyczajnej odmiany ‘Danka’ na nawadnianie kroplowe w warunkach opadowo-termicznych Bydgoszczy i Stargardu Szczecińskiego

Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu nawadniania kro-plowego na plonowanie dyni zwyczajnej odmiany ‘Danka' uprawianej w Lipniku koło Stargardu Szczecińskiego i Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Do-świadczenia polowe przeprowadzono w latach 2005-2006, na glebie kompleksu żytniego słabego (V klasa bonitacyjna) - w Kruszynie Krajeńskim, a w Lipniku - na glebie kompleksu żytniego dobrego (IVb klasa bonitacyjna). Eksperymenty po-lowe założono jako jednoczynnikowe, gdzie czynnikiem stanowiącym źródło zmienności było nawadnianie kroplowe zastosowane w dwóch wariantach (obiekty kontrolne, obiekty nawadniane kroplowo). Nawadnianie kroplowe przeprowa-dzano na podstawie wskazań tensjometrów glebowych (-0,04 MPa). Nawadnianie kroplowe - tak w Lipniku jak i w Kruszynie Krajeńskim - istotnie zwiększyło plon handlowy owoców dyni zwyczajnej ‘Danka'. Wyższe przyrosty plonów pod wpływem nawadniania stwierdzono w Kruszynie Krajeńskim. Wydaje się to być połączone bezpośrednio z warunkami pluwio-termicznymi występującymi na obiektach badawczych. Średni plon handlowy owoców dyni zwyczajnej uzyskany w Lipniku był wyższy od otrzymanego w Kruszynie Krajeńskim. Wyższe masy pojedynczych owoców stwierdzono również w Lipniku, natomiast większą liczbą owoców charakteryzowały się - niezależnie od wariantu wodnego doświadczenia - rośliny uprawiane w Kruszynie Krajeńskim.     ...

Dr inż. Robert Lamparski

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Piotr Piszczek

Wpływ stosowania fertygacji podpowierzchniowej azotem wybranych odmian szparaga na występowanie poskrzypek

Celem przeprowadzonego doświadczenia było określenie wpływu stosowa-nia fertygacji podpowierzchniowej azotem różnych odmian szparaga na występo-wanie poskrzypek. Doświadczenia polowe zostały przeprowadzone w latach 2009-2010 we wsi Kruszyn Krajeński koło Bydgoszczy na młodej nieplonującej plantacji szparaga. Badania prowadzono jako dwuczynnikowe w układzie losowanych podbloków, w czterech replikacjach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie: bez na-wadniania (kontrola) i podpowierzchniowe nawadnianie kroplowe połączone z fer-tygacją azotem. Drugim czynnikiem prowadzonych doświadczeń były odmiany szparaga: 5 z USA: ‘Apollo', ‘Atlas', ‘UC-157', ‘Grande' i ‘Purple Passion' oraz 3 niemieckie: ‘Ramada', ‘Rapsody' i ‘Ravel'. Trzykrotnie w okresie wzrostu pędów asymilacyjnych (w lipcu i sierpniu, co 3 tygodnie) przeprowadzono makroskopową obserwację stanu liczebności owadów doskonałych i larw poskrzypki szparagowej oraz dwunastokropkowej przebywających na wszystkich roślinach rosnących na poszczególnych poletkach doświadczalnych. Powierzchnia poletka doświadczalnego wynosiła 14,7 m2 (20 roślin x 0,35 m x 2,1 m). Badane odmiany szparagów chętniej zasiedlane były przez imagines i larwy poskrzypki dwunastokropkowej, w porównaniu do poskrzypki szparagowej. Ima-gines poskrzypki dwunastokrokowej preferowały fertygowane podpowierzchniowo odmiany szparaga: ‘Atlas', ‘UC-157', ‘Grande' i ‘Rapsody', niż rośliny nienawad-niane tych odmian. Liczebność larw gatunku nie różnicowały, zarówno stosowanie fertygacji, jak i właściwości odmianowe szparagów. Stadium doskonałe poskrzypki szparagowej zasiedlało chętniej nienawadniane odmiany szparaga: ‘Grande' i ‘Purple Passion' a larwy odmianę Rapsody, w ...

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Piotr Piszczek

Plonowanie kawona odmiany ‘Bingo’ na glebie bardzo lekkiej zależnie od ferty-gacji azotem systemem nawodnień kroplowych i sposobu produkcji rozsady

W ścisłym doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w roku 2008 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ fertygacji systemem kroplowym i dwóch sposobów produkcji rozsady na wielkość plonu kawona odmiany ‘Bingo'. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w układzie zależnym, w czterech powtórzeniach. Pierwszym czynnikiem była ferty-gacja kroplowa azotem, zastosowana w dwóch wariantach: KP - nawadnianie kro-plowe + nawożenie posypowe (kontrola), KF - nawadnianie kroplowe + fertygacja azotem 3 razy w sezonie wegetacyjnym. Fertygację przeprowadzono przy użyciu proporcjonalnego dozownika do nawozów. Drugim czynnikiem było stosowanie różnej barwy światła w czasie produkcji rozsady kawona, w 2 wariantach: S - naturalne światło słoneczne - szklarnia (kontrola), F - światło sztuczne - fito-tron - (lampy). Podawanie azotu w formie płynnej systemem kroplowym (fertyga-cja) istotnie zwiększyło plony owoców z 40,1 do 51,0 t .ha-1 (o 10,9 t .ha-1 tj. o 27%). Rośliny z sadzonek wyprodukowanych w szklarni przy naturalnym świetle słonecznym wydały istotnie wyższy plon (48,1 t .ha-1) w porównaniu do roślin po-chodzących z sadzonek wytworzonych w fitotronie - przy świetle sztucznym (43,0 t .ha-1). Najwyższe plony (56,0 t .ha-1) wydały uprawiane w warunkach fertygacji rośliny kawona z sadzonek pochodzących ze szklarni.     ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Prof. dr hab. inż. Jacek Długosz

Dr inż. Maciej Kuss

Wykorzystanie próchnicy leśnej do rewitalizacji gleby w rocznym cyklu produkcji sadzonek sosny zwyczajnej

W pracy badano wpływ nawożenia kompostem przygotowanym z próchnicy leśnej oraz ściółkowania świeżą ektopróchnicą na właściwości gleb, wzrost jedno-rocznych sadzonek sosny zwyczajnej oraz na aktywność biologiczną gleb w szkółce leśnej. Aktywność tę oceniano metodą bioindykacyjną - wskaźnikami były roztocze (Acari), szczególnie saprofagiczne mechowce (Oribatida).Z przeprowadzonych badań wynika, iż poziom powierzchniowy badanej pokrywy glebowej charakteryzował się odczynem kwaśnym. Nawożenie organiczne zwiększyło istotnie świeżą masę części nadziemnych sadzonek sosny. Nie odno-towano natomiast wpływu przeprowadzonego we wrześniu ściółkowania na badane parametry roślin. Wiosną zagęszczenie roztoczy na badanym terenie było niskie. Wśród tych stawonogów najliczniej występowały Actinedida, które stanowiły od 91 do 100% wszystkich roztoczy. Po przeprowadzeniu ściółkowania znacznie wzrosła liczebność zaliczanych do saprofagów mechowców - stanowiły 51-82% Acari. Na stanowiskach tych odnotowano 11-19 gatunków mechowców, a najliczniejszym przedstawicielem tego rzędu roztoczy był Tectocepheus velatus.     ...

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Piotr Piszczek

Plonowanie trzech odmian sałaty rzymskiej na glebie bardzo lekkiej w warunkach fertygacji kroplowej azotem

W ścisłym doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2009-2010 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano reakcję trzech odmian uprawnych sałaty rzymskiej na fertygację kroplową azotem. Do-świadczenie założono jako jednoczynnikowe w układzie losowanych bloków, w czterech powtórzeniach. Badanym czynnikiem była odmiana uprawna: ‘Barracuda', ‘Chiquina' i ‘Romora'. Fertygację przeprowadzono przy użyciu proporcjonalnego dozownika do nawozów. Zastosowanie nawadniania kroplowego z fertygacją azotem umożliwiło uprawę sałaty rzymskiej na zbiór jesienny oraz zapewniało prawidłowy wzrost i rozwój roślin na glebie bardzo lekkiej, w rejonie o niskich opadach w okresie wegetacji, pozwalając na uzyskanie wartościowych plonów. Z trzech badanych odmian uprawnych najwyżej plonowała oraz cechowała się naj-większą główką i najwyższym poziomem suchej masy odmiana ‘Barracuda'.     ...

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Doc. Dr Ulas Senyigit

Comparison of watermelon yields under conditions of drip irrigation connected with nitrogen fertigation in vicinities of Bydgoszcz (Poland) and Cukurova (Turkey)

The paper is based on the chosen results of two one-year field experiments which were conducted in the vicinity of Bydgoszcz (Poland) and in the vicinity of Cukurova (Turkey). The aim of the study is to present the comparison of yields of chosen watermelon cultivars grown in the different climatic-soil conditions under drip irrigation with N fertigation. The experiment in Turkey was carried out under better soil conditions than in Poland - watermelon plants were cultivated on the clay loam and fine sand, respectively. ‘Crimson Sweet' and ‘Sugar Baby' cultivars were tested in the experiment in Poland, and two other cultivars (‘Madera-F1', ‘Paladin-F1') were examined in the experiment in Turkey. Nitrogen of 120 kg N was applied in two different nitrogen forms (G - granule nitrogen; L - liquid nitrogen). In the second treatment (L), the liquid N fertilizer was given with irrigation water (fertigation). All plots were drip irrigated. Higher irrigation water rate was supplied in Turkey (251.7 mm) than that in Poland (157.5 mm). Average yields of watermelon ranged from 32.62 to 37.87 t.ha-1, and from 29.09 to 30.35 t.ha-1, in the experiment in Poland and in the experiment in Turkey, respec-tively. Yields were dependent on cultivar and ...

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Wpływ nawadniania kroplowego na plonowanie dyni olbrzymiej odmiany ‘Rou-ge vif d’etampes’ uprawianej na glebie bardzo lekkiej

Celem podjętych badań było poznanie wpływu nawadniania kroplowego na plonowanie dyni olbrzymiej odmiany ‘Rouge vif d'Etampes' na glebie bardzo lek-kiej, w rejonie o obniżonych opadach atmosferycznych w okresie wegetacji. Ścisłe doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2007 - 2008 w Kruszynie Kra-jeńskim k. Bydgoszczy na glebie zaliczanej do V-VI klasy bonitacyjnej (kompleks żytni słaby i żytniego bardzo słaby). Polowa pojemność wodna gleby (PPW) w warstwie 0-50 cm wynosiła zaledwie 57,5 mm, zaś efektywna retencja użyteczna (ERU) 29,3 mm. Doświadczenie polowe założono i przeprowadzono - w czterech powtórzeniach - jako jednoczynnikowe w układzie losowanych bloków. Pojedyncze poletko miało powierzchnię 11,2 m2. Nawadnianie zastosowano w dwóch wa-riantach: W0 - bez nawadniania (kontrola), W1 - nawadnianie kroplowe. Terminy nawodnień ustalano w oparciu o wskazania tensjometrów. Nawadnianie rozpoczy-nano przy potencjale wody w glebie wynoszącym - 0,04 MPa. Nawadnianie kro-plowe w sposób statystycznie udowodniony zwiększyło plony dyni olbrzymiej odmiany ‘Rouge vif d'Etampes' z 34,2 t.ha-1 do 75 t.ha-1 (wzrost o 40,8 t•ha-1, czyli o 119 %). Otrzymana zwyżka plonu wynikała przede wszystkim z istotnego zwiększenia masy owocu oraz jego rozmiarów (średnicy poziomej i pionowej) a także liczebności owoców. ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Prof. dr hab. inż. Jacek Długosz

Wybrane efekty rewitalizacji terenu popoligonowego w Nadleśnictwie Żołędowo

Celem badań było porównanie wzrostu brzozy brodawkowatej (Betula pendula Roth) i sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) oraz stanu akarofauny (Acari) glebowej w 2-letnich uprawach na rekultywowanym terenie opoligonowym w Nadleśnictwie Żołędowo. Do zalesień wykorzystano 2-letnie sadzonki brzozy i sosny wyprodukowane w szkółkach polowych z zastosowaniem ściółkowania oraz metodą tradycyjną. Badania przeprowadzono w latach 2010-2011 na glebie rdzawej o uziarnieniu piasku słabogliniastego (texture loamy sand) w poziomie powierzchniowym i odczynie bardzo kwaśnym. Doświadczenie obejmowało na-stępujące warianty: BrzC - uprawa brzozy zalesiona sadzonkami wyprodukowa-nymi tradycyjnie (bez ściółkowania), BrzS - uprawa brzozy zalesiona sadzonkami wyprodukowanymi z udziałem ściółkowania, SoC - uprawa sosny zalesiona sa-dzonkami wyprodukowanymi tradycyjnie (bez ściółkowania), SoS - uprawa sosny zalesiona sadzonkami wyprodukowanymi z udziałem ściółkowania. Znacznie lepszą udatność - przeprowadzonych z wykorzystaniem 2-letnich sadzonek - nasadzeń na terenie popoligonowym stwierdzono w uprawie sosny i wyniosła ona ponad 96%. Wystąpiło korzystne oddziaływanie przeprowadzonego w szkółce zabiegu ściółkowania na kształtowanie się wskaźników wzrostu brzozy i sosny w rocznej oraz dwuletniej uprawie leśnej. Na rewitalizowanym terenie popoligo-nowym stwierdzono niską liczebność i różnorodność gatunkową glebowych rozto-czy, co świadczy o małej aktywności biologicznej badanych gleb. Stwierdzony - w dwuletnim okresie badań - wzrost liczebności i różnorodności gatunkowej me-chowców (Oribatida) prognozuje zachodzące, aczkolwiek dość powolne, ...

Mgr inż. Witold Ossowski

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Tadeusz Wojdyła

Dr inż. Dorota Wichrowska

Wpływ sposobów nawadniania na plonowanie ziemniaka średnio wczesnego uprawianego na glebie lekkiej w regionie pomorskim

Celem podjętych badań było poznanie wpływu nawadniania kroplowego i deszczownianego na wysokość i jakość plonu wybranych odmian ziemniaka średnio wczesnego. Doświadczenia polowe przeprowadzono w latach 2001-2003 we wsi Kosobudy, gm. Brusy, woj. pomorskie, na glebie zaliczanej do IVb klasy bonitacyjnej (kompleks 5 żytni dobry). Ilość wody łatwo dostępnej dla roślin (efektywna retencja użyteczna) w warstwie gleby o kontrolowanym uwilgotnieniu (od 0 do 40 cm) wynosiła 29,5 mm.Dwuczynnikowe doświadczenie założono metodą losowanych podbloków układzie zależnym split-plot, w czterech replikacjach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie, zastosowane w trzech wariantach: O - bez nawadniania (obiekt kontrolny), K - nawadnianie kroplowe, D - nawadnianie deszczowniane. Czynnik drugiego rzędu stanowiły trzy średnio wczesne odmiany ziemniaka: Barycz, Mors, Triada. Ziemniaki uprawiano na pełnej dawce obornika bydlęcego (35 t∙ha-1) wnoszonego do gleby jesienią pod orkę zimową. Nawożenie fosforem i potasem wynosiło 80 kg P2O5∙ ha-1 i 140 kg K2O∙ ha-1. Nawożenie azotem zasto-sowano w dawce 90 kg N∙ ha-1. Terminy wykonywania nawodnień ustalano na podstawie potencjału wodnego gleby określanego przy użyciu tensjometrów. Nawadnianie rozpoczynano w momencie, kiedy siła ssąca gleby wynosiła -0,03 MPa.Zastosowanie nawodnień w uprawie ziemniaka istotnie zwiększyło plon handlowy bulw. Nie stwierdzono istotnych różnic w wysokości plonów ziemniaka ...

Prof. dr hab. Czesław Rzekanowski

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Rola deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem w kształtowaniu plonu ziemniaka wczesnego odmiany ‘Dorota’ na glebie lekkiej w rejonie Bydgoszczy

Doświadczenie przeprowadzono w latach 2005-2007 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Badano w nim wpływ deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie ziemniaka wczesnego odmiany ‘Dorota'. Założono je jako dwuczynnikowe. Czynnikiem pierwszego rzędu było deszczowanie w wariantach: W0 - bez nawadniania (kontrola), W1 - deszczowanie, a drugiego rzędu zróżnicowane nawożenie azotem: N0 = 0, N1 = 40, N2 = 80 i N3 = 120 kg N•ha-1. Ziemniaki uprawiano na pełnej dawce obornika (40 Mg•ha-1), nawożenie fosforowo-potasowe było stosowane zależnie od zasobności gleby, jednakowo na wszystkich poletkach. Średni plon zebrany na poletkach kontrolnych (bez nawadniania) wyniósł 14,41 t•ha-1. Niższe plony, w zakresie 8,75-11,83 t•ha-1, zanotowano w pierwszych dwóch latach badań o opadach 161-230 mm, wyższe natomiast (22,66 t•ha-1) - w roku 2007, cechującym się największymi w okresie wegetacji ziemniaka opadami (323 mm). Zastosowanie deszczowania wpłynęło na istotny wzrost plonów, średnio do 28 t•ha-1. Uzyskany dzięki nawadnianiu przyrost wynosił 13,59 t•ha-1, co stano-wiło 94 %. Wyższe przyrosty plonów (rzędu 15,03-17,99 t•ha-1 - tj. 127-171%) zanotowano w pierwszych dwóch latach badań o niższych opadach w okresie wegetacji, a niższe efekty produkcyjne (7,78 t•ha-1, tj. 34,3%) przyniosło desz-czowanie w roku o największych opadach.Nawożenie azotem na poletkach kontrolnych było efektywne jedynie ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr inż. Bogusław Chachaj

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Mgr Katarzyna Błachowicz

Oribatid mites (acari, oribatida) on plantations of chokeberry and blackcurrant under microirrigation

The aim of the present research was to compare the communities of oribatid mites (Oribatida) on the plantations of chokeberry (Aronia melanocarpa (Michx.) Elliott) and blackcurrant (Ribes nigrum L.) as well as to define the effect of mi-croirrigation on those Acari. The experiment was performed in degraded Phaeozems formed from sand, on shallow-deposited sand in Kruszyn Krajeński in the vicinity of Bydgoszcz. The soil reaction was slightly acid or acid and the differences in the acidity between chokeberry and blackcurrant were inconsiderable. The abundance of oribatid mites on chokeberry and blackcurrant plantations ranged from 3110 to 5290 individuals • m-2 and it was much higher, as compared with the neighbouring set-aside. The density of Oribatida on blackcurrant plantation was clearly higher than in chokeberry; however there was recorded no significant effect of the type of irrigation on the density. In total on both plantations there were reported 31 species of oribatid mites; mean species number s in blackcurrant was higher than in chokeberry. The dominance structure of oribatid mites on the chokeberry plantation was more even than in blackcurrant and in Tectocepheus velatus communities dominated mostly. The species preferred the blackcurrant plantation and irrigation stimulated its abundance. Chamobates schutzii, an ...

Dr inż. Małgorzata Jeske

Dr inż. Dariusz Pańka

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Wpływ sposobu nawadniania ziemniaka na porażenie bulw przez patogeny

Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu nawadniania kro-plowego i mikrozraszania na porażenie bulw ziemniaka odmian: Barycz, Mors i Triada przez najgroźniejsze patogeny. Doświadczenie założono jako dwuczynni-kowe w układzie losowanych podbloków split-plot, w czterech powtórzeniach, na glebie lekkiej. Czynnikami były odmiany i następujące warianty nawadniania: WO - bez nawadniania, W1 - nawadnianie kroplowe, W2 - mikrozraszanie. W każdym roku badań oceniano zdrowotność bulw po zbiorach. Określano procent po-wierzchni z objawami parcha zwykłego i ospowatości bulw. Wykorzystano 9-cio stopniową skalę (0-8o), w której 0o oznaczało brak objawów porażenia - bulwy zdrowe, natomiast 8o - powyżej 50% powierzchni bulwy z objawami chorobowymi. W stosunku do pozostałych chorób określono procent bulw z objawami porażenia. We wszystkich latach badań obserwowano występujące na bulwach ziemniaka objawy chorobowe parcha zwykłego oraz ospowatości. Badane odmiany różniły się podatnością na Streptomyces sp. i Rhizoctonia solani. Najbardziej odporną odmianą na porażenie przez pierwszego patogena była Triada, natomiast na drugiego Barycz. Porażenie powodowane przez inne patogeny ziemniaka odnotowywano sporadycznie, na poziomie nie przekraczającym 1%. Nie zaobserwowano istotnego wpływu wariantu nawadniania na występowanie parcha zwykłego i ospowatości bulw ziemniaka. ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Mgr inż. Angelika Kowalska

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Porównanie wpływu ściółkowania ektopróchnicą i sterowanej mikoryzacji na rośliny oraz roztocze (Acari) w kontenerowej produkcji sadzonek sosny zwyczajnej

Badania prowadzono w 2012 r. w szkółce kontenerowej Bielawy (Nadle-śnictwo Dobrzejewice) w cyklu produkcyjnym sadzonek sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.). Sadzonki miały wysokość w zakresie 8,9-11,9 cm i średnicę w szyi korzeniowej od 2,8 do 3,7 mm. Na korzeniach sadzonek dominowały ektomikoryzy pojedyncze, stanowiąc od 45 do 64% wszystkich ektomikoryz, a ogólny stan zmikoryzowania zbadanych korzeni sadzonek uznać można za dość wyrównany. Średnie zagęszczenie roztoczy w badanych bryłkach korzeniowych bez dodatku lub z dodatkiem ektopróchnicy leśnej wahało się od 3,71 do 16,23 tys. osobn.• m-2. W sadzonkach ściółkowanych najliczniejszymi roztoczami były zaliczane do sa-profagów mechowce, a w wariantach nieściółkowanych dominowały Actinedida. W kontenerach nieściółkowanych występowały 2 lub 3 gatunki mechowców, a po przeprowadzeniu tego zabiegu liczba ta wzrosła do 10-14. Najliczniejszym me-chowcem w zbadanym materiale była Oppiella nova. Ważnym składnikiem zgru-powań Oribatida był też Tectocepheus velatus, który w cyklu badań wykazał ten-dencję wzrostu liczebności. Z przeprowadzonych badań wynika, iż w kontenerach do produkcji sadzonek z zakrytym systemem korzeniowym występują dobre wa-runki do rozwoju roztoczy glebowych, co daje potencjalną szansę na wykorzystanie ich do wzbogacenia w mezofaunę terenów porolnych i zdegradowanych. ...

Dr inż. Tadeusz Wojdyła

Dr inż. Mieczysława Pińska

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Roman Rolbiecki

Wpływ mikronawodnień na zawartość skrobi i cukrów w bulwach wybranych odmian ziemniaków po zbiorach i przechowywaniu

Celem badań było określenie wpływu nawadniania kroplowego i mikrozra-szania na zawartość skrobi, cukrów ogółem, w tym redukujących, w bulwach ziemniaków wybranych odmian po zbiorach i po 6-miesięcznym przechowywaniu. Doświadczenia przeprowadzono w latach 2001–2003 w Kruszynie Krajeń-skim koło Bydgoszczy, na glebie zaliczanej do VI klasy bonitacyjnej i 7 komplek-su przydatności rolniczej (żytniego, bardzo słabego). Miała ona bardzo małą za-wartość części spławialnych w warstwie ornej (7%) i podornej (3–5%). Odczyn pH oznaczony w 1n KCl był lekko kwaśny, a zasobność w podstawowe makroelemen-ty kształtowała się na poziomie średnim. Eksperyment uwzględniał trzy czynniki: A – nawadnianie (bez nawadniania – poletka kontrolne, nawadnianie kroplowe, mikrozraszanie), B – odmiana uprawna (‘Barycz’, ‘Mors’, ‘Triada’), C – przechowywanie (po zbiorach – kontrola, po przechowywaniu przez 6 miesię-cy). Zastosowano trzy powtórzenia. Do nawadniania kroplowego użyto linii kro-plującej ‘T-Tape’ z emiterami kropel rozmieszczonymi co 20 cm. Jeden przewód kroplujący ułożony pośrodku, nawadniał dwa sąsiednie rzędy ziemniaków. Wydatek pojedynczego kroplownika wynosił przeciętnie 0,6 l h-1. Do mikrozrasza-nia zastosowano mikrozraszacze ‘Hadar’ o średnicy dyszy 1,3 mm i wydajności 30 l.h-1. Terminy wykonywania nawodnień ustalano na podstawie potencjału wodnego gleby określanego przy użyciu tensjometrów. Nawadnianie rozpoczynano w mo-mencie, gdy potencjał wodny gleby wynosił -0,03 MPa. Zawartość skrobi w bulwach ...

Dr inż. Tadeusz Wojdyła

Dr inż. Mieczysława Pińska

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Prof. dr hab. Czesław Rzekanowski

Dr inż. Roman Rolbiecki

Wpływ nawadniania i nawożenia azotem na wielkość strat podczas przechowywania bulw wczesnych odmian ziemniaka

Celem badań było poznanie wpływu nawadniania i nawożenia azotem na straty ilościowe bulw ziemniaka po okresie 6 miesięcznego przechowywania. Ba-dania przeprowadzono w latach 2005–2007 w Kruszynie Krajeńskim koło Byd-goszczy na glebie zaliczanej do kompleksu żytniego słabego. Doświadczenie zało-żono jako trzyczynnikowe, w trzech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu były wczesne odmiany ziemniaków: ‘Dorota’, ‘Gracja’. Czynnikiem drugiego rzę-du było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: Wo – bez nawadniania (kontrola), W1 – deszczowanie na podstawie wskazań tensjometrów (nie dopusz-czano do spadku potencjału wody w glebie poniżej -0,03 MPa). Czynnikiem trze-ciego rzędu było zróżnicowane nawożenie azotowe: N0 = 0 kg N. ha -1, N1 = 40 kg N. ha -1, N2 = 80 kg N. ha -1, N3 = 120 kg N. ha -1. Badane odmiany wykazywały zróżnicowaną podatność na straty ogółem podczas przechowywania. Większymi stratami podczas długotrwałego przechowywania odznaczała się odmiana ‘Dorota’. Stosowane nawadnianie w okresie wegetacji ziemniaka zwiększało w bulwach ba-danych odmian wielkość ubytków naturalnych i odpadowych oraz strat wywoła-nych kiełkowaniem. Nawożenie azotem w wysokich dawkach oraz w kombinacjach kontrolnych u badanych odmian powodowało wzrost ubytków naturalnych i odpadowych. Warunki pogodowe w okresie wegetacji ziemniaka miały znaczący wpływ na wielkość strat przechowalniczych. Większe straty zanotowano w latach wyróżniających się wyższymi opadami. ...

Dr inż. Mieczysława Pińska

Dr inż. Tadeusz Wojdyła

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Prof. dr hab. Czesław Rzekanowski

Dr inż. Roman Rolbiecki

Wpływ nawadniania uzupełniającego i nawożenia azotem na jakość wczesnych odmian ziemniaka

Celem pracy było określenie wpływu nawadniania uzupełniającego i nawo-żenia azotem (0, 40, 80 i 120 N∙ ha-1) i przechowywania na wybrane parametry składu chemicznego bulw wczesnych odmian ziemniaków. Badania przeprowa-dzono w Kruszynie Krajeńskim pod Bydgoszczą w latach 2005-2007 na czarnej ziemi wytworzonej z piasku aluwialnego, zaliczanej do podtypu czarna ziemia zbrunatniała. Doświadczenie założono jako trójczynnikowe w układzie zależnym split-plot, w trzech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu były odmiany ‘Dorota’ i ‘Gracja’, czynnikiem drugiego rzędu było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: W0- bez nawadniania (kontrola), W1 - deszczowanie na pod-stawie wskazań tensjometrów (nie dopuszczono do spadku potencjału wody w glebie poniżej -0,03 MPa). Czynnikiem trzeciego rzędu było zróżnicowane nawożenie azotowe: N0 = 0 kg N∙ ha-1, N1 = 40 kg N∙ ha-1, N2 = 80 kg N∙ ha-1, N3 = 120 kg N ∙ha-1. Stwierdzono, że zawartość suchej masy i skrobi była istotnie zróżnicowana dla badanych odmian, nawadniania, jak i dawek azotu po zbiorze i po przechowy-waniu. Nawadnianie obniżyło istotnie zawartość suchej masy i skrobi oraz przy-czyniło się do niewielkiego wzrostu poziomu witaminy C, cukrów redukujących i ogółem. Wzrastające dawki nawożenia azotem do 80 kg N ∙ha-1 spowodowały istotny wzrost suchej masy i skrobi, oraz (do 120 ...

Dr inż. Roman Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Stanisław Rolbiecki

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr inż. Dorota Hilszczańska

Wpływ mikronawodnień i nawożenia organicznego na produkcję jednorocznych sadzonek sosny zwyczajnej (Pinus Sylvestris L.) na gruncie porolnym obiektu Kruszyn Krajeński z udziałem zabiegu zoomelioracji (badania wstępne)

Celem badań było określenie wpływu mikronawodnień (mikrozraszania i nawadniania kroplowego) oraz nawożenia organicznego (kompost wyprodukowany na bazie higienizowanych osadów ściekowych) na cechy siły wzrostu i stopień mikoryzacji sadzonek sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) produkowanych z udziałem zabiegu zoomelioracji na gruncie porolnym. Ścisłe dwuletnie (2003-2004) badania polowe przeprowadzono na polu doświadczalnym Katedry Melioracji i Agrometeorologii w Kruszynie Krajeńskim pod Bydgoszczą. Badania przeprowadzono na luźnej glebie piaszczystej zaliczanej do VI klasy bonitacyjnej. Była to czarna ziemia zdegradowana, wytworzona z piasku słabogliniastego na płytko zalegającym piasku luźnym. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie zastosowane w trzech wariantach wodnych: bez nawadniania (kontrola), nawadnianie kroplowe, mikrozraszanie. Czynnik drugiego rzędu stanowiło nawożenie, zastosowane w dwóch wariantach: nawożenie mineralne (standard stosowany w szkółkach) oraz nawożenie organiczne. Nawadnianie istotnie zwiększyło wysokość i średnicę siewek sosny. Nie stwierdzono istotnych różnic w rozpatrywanych cechach wzrostu pomiędzy badanymi systemami nawodnieniowymi. Nawożenie siewek sosny kompostem istotnie zwiększyło wysokość siewek. Wystąpiło współdziałanie nawadniania i nawożenia organicznego w kształtowaniu wysokości i średnicy siewek sosny. Uprawiane na kompoście - w warunkach nawodnień - siewki sosny cechowały się bowiem większą wysokością i średnicą. Czynniki doświadczenia różnicowały liczebność mikoryz u siewek sosny. Największą średnią liczebność mikoryz stwierdzono w wariancie z nawożeniem organicznym w warunkach nawadniania kroplowego. Łączne oddziaływanie ...