Dr inż. Tomasz Salata

Dr inż. Barbara Prus

Mgr inż. Karol Król

Opracowanie i zastosowanie nowoczesnego modelu danych przestrzennych dla stworzenia gminnej ewidencji zabytków

Artykuł przedstawia zagadnienie inwentaryzacji zabytków nieruchomych oraz opracowanie kart adresowych w celu stworzenia gminnej ewidencji zabytków w gminie Tomice, w powiecie wadowickim w woj. małopolskim. Utworzenie gminnej ewidencji zabytków stało się obowiązkiem samorządów gminnych po wejściu w życie ustawy z 2010r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków. Ponadto, ewidencjonowania zabytków oraz ich ochrony wymaga ustawodawstwo związane z prowadzeniem polityki planistyczno-przestrzennej na terenie gminy.Praca powstała w oparciu o informacje przekazane przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Urząd Gminy Tomice, a przede wszystkim o wywiad te-renowy, w ramach którego zweryfikowano aktualność posiadanej ewidencji zabyt-ków, uzupełniono o dodatkowe informacje, w tym zdjęcia, opis zabytku, stanu technicznego, współrzędne w obowiązującym układzie odniesienia. ...

Dr inż. Tomasz Salata

Realizacja pomiarów geodezyjnych wykorzystywa-nych do obliczeń hydrologicznych

Określając podstawowe parametry ukształtowania cieku wodnego, niezbędną czynnością jest wykonanie pomiarów położenia charakterystycznych punktów terenowych. Od jakości wykonania tych pomiarów i opracowania pozy-skanych danych uzależnione jest uzyskanie poprawnych wyników z pomiarów dy-namiki przepływu, na równie wysokim poziomie. Praca przedstawia sposób wy-konywania pomiarów geodezyjnych dla potrzeb pozyskania danych o stanach wody w rzece o charakterze podgórskim oraz o ukształtowania koryta rzeki. Kompleksowe wykonanie zadania obejmuje prace pomiarowe w terenie, związane z założeniem wysoko-dokładnej stabilizowanej osnowy pomiarowej, pomiar szczegółowy wybranych punktów rzeźby terenu i poziomu lustra wody oraz wykonanie obliczeń i niezbędnych prac kameralnych. Dokładności wykonywanych pomiarów powinny spełniać wymogi określone w odpowiednich rozporządzeniach, normach i geodezyjnych instrukcjach technicznych.Dane uzyskane z pomiarów mają zastosowanie na wstępnym etapie sporzą-dzania analizy dynamiki przepływu. W pracy zaprezentowano technologię pozyskania danych terenowych stosowaną w pracach hydrologicznych, czyli: wybór miejsca pomiarów, metody dokładnego oznaczania profilu w przekroju rzeki oraz gęstość wykonywania po-miarów w przekrojach poprzecznych. Są to rzadziej spotykane zadania dla wyko-nawstwa geodezyjnego, które mogą mieć znaczenie w opracowaniu przez zespół pomiarowy własnej techniki realizacji zadań wysokich dokładności. ...

Dr inż. Tomasz Salata

Modelowanie danych adresowych

Praca przedstawia zadania nałożone na służbę geodezyjną w ustawie o infrastrukturze informacji przestrzennej w zakresie ewidencji nazw ulic i numeracji porządkowej nieruchomości w formie cyfrowej. Systemy adresowe, jak wszystkie systemy informacji przestrzennej wykazywać powinny cechy interoperacyjności, czyli automatycznej zgodności z działającymi systemami w administracji publicznej. W pracy zaprezentowano charakterystykę danych adresowych jako informacji przestrzennej oraz ich pożądaną strukturę w środowisku informatycznym. W procesietworzenia struktury systemu bazy wykorzystano metodę identyfikacji i normalizacji encji z zastosowaniem diagramów związków encji. Podstawowym zaleceniem projektowym było pełne wykorzystanie danych w systemie Ewidencji Gruntów i Budynków, co zwiększa wartość systemu adresowego. ...

Dr inż. Grażyna Magiera-Braś

Dr inż. Tomasz Salata

Gospodarowanie gminnym zasobem nieruchomości z zastosowaniem GIS na przykładzie gminy Michałowice

Posiadanie pełnej informacji dotyczącej nieruchomości, oraz istniejących warunków przestrzennych, stanowi podstawę poprawnego gospodarowania. Z uwagi na przestrzenny charakter danych dotyczących nieruchomości należących do zasobu gminnego - podstawowym narzędziem wykorzystywanym do tego za-dania są systemy informacji geograficznej. Budowa dedykowanego systemu GIS jest bardzo kosztowna i długotrwała, natomiast na potrzeby małej jednostki jaką jest gmina jest ekonomicznie nieopłacalna. W pracy zastosowano połączenie programu komputerowego przetwarzającego dane o działkach należących do zasobu gminnego, z mapą cyfrową stworzoną z materiałów dostępnych w Urzędzie Gminy. Tak skonstruowany zespół danych prezentuje w pełny i kompleksowy sposób dane o przeznaczeniu i sposobie użytkowania gruntów.Dane opisowe zgromadzone w bazie danych zostały zlokalizowane na mapie cyfrowej i wyodrębnione na osobnej warstwie spośród wszystkich działek w miejscowości. Ponadto stworzona została warstwa przedstawiająca klasy glebowe zgodnie z mapą ewidencji gruntów. Warstwa wynikowa powstała z wygenerowania części wspólnych obiektów warstwy działek i klas gleb. To pozwoliło na umieszczenie oczekiwanych obiektów na jednej warstwie tematycznej i dokonanie analizy w zakresie użytkowania gruntów gminnych w sposób automatyczny. Wy-raźnym pozytywnym skutkiem opracowania takiej metody analizy jest możliwość wielokrotnego przetwarzania zgromadzonych danych w ujęciu przestrzennym, praktycznie bezkosztowe opracowanie systemu GIS z funkcjonujących elementów składowych i otwartość projektu na dalsze udoskonalenia i modyfikacje, co pozy-tywnie rokuje dla ...

Dr inż. Grażyna Magiera-Braś

Dr inż. Tomasz Salata

Koncepcja egzekwowania wymagań ochrony środowiska na przykładzie gminy Michałowice

Kontrola utrzymania czystości w gminach należy do zadań własnych samo-rządów gminnych. Działania urzędu nie ograniczają się do interwencji w przypad-kach nadużyć ze strony mieszkańców lub właścicieli nieruchomości. W urzędzie powinny zostać wypracowane mechanizmy stałej kontroli i monitoringu elementów związanych z zanieczyszczeniami w poszczególnych gospodarstwach. W pracy zawarto opis istniejącego systemu kontroli, uzupełnionego o walory przestrzenne. Realizacja tego polegała na wygenerowaniu mapy cyfrowej i połą-czeniu jej z odpowiadającymi danymi w bazie transakcyjnej. Wykonanie raportu tabelarycznego, przedstawiającego gospodarstwa wytypowane jako te, które ukry-wają prawdziwą ilość tworzonych nieczystości czy ścieków jest teraz wzbogacone o rysunek z wyróżnionymi miejscami ich położenia. Pozwala to znacznie skuteczniej ocenić zagrożenia z tego wynikające oraz zmienić kierunki planowania i zago-spodarowania terenu w planie miejscowym i studium uwarunkowań, poprzez wprowadzenie bardziej restrykcyjnych mechanizmów kontrolnych.W poniższym przykładzie przetestowano zachowanie się aplikacji, która została zaprojektowana z dwóch elementów: wykorzystywanej bazy danych i mapy cyfrowej. Koszty wdrożenia tego systemu informacyjnego były o wiele niższe niż budowa takiego rozwiązania od początku i na zamówienie.     ...

Mgr inż. Katarzyna Swolany

Dr inż. Tomasz Salata

Ocena przydatności warstw tematycznych infrastruktury technicznej dla planowania przestrzennego na poziomie gminy

Celem opracowania jest ocena przydatności warstwy infrastruktury tech-nicznej w planowaniu przestrzennym gminy Sułoszowa. Założono, że warstwa taka umożliwi gminie dokładną analizę istniejących warunków wyposażenia w sieci uzbrojenia terenu, określenie obszarów problemowych oraz przedstawienie oferty dla potencjalnych inwestorów. W trakcie analizy zastosowania warstwy infra-struktury technicznej skupiono się na sieciach infrastruktury podziemnej i napo-wietrznej: wodnej, gazowej, elektroenergetycznej oraz telekomunikacyjnej. Analizy przestrzenne wykonano w oparciu o stworzone warstwy systemu informacji przestrzennej, które mogą zostać wykorzystane przez administrację na poziomie gminy w procesie zarządzania i gospodarowania przestrzenią. Warstwa uzbrojenia terenu pozwoliła również na określenie oferty inwestycyjnej gminy poprzez analizę uzbrojenia oraz istniejącej zabudowy na obszarach terenów produkcyjnych, składów i magazynów. W pracy zawarty został również wniosek o zróżnicowanie metod służących do obliczania wskaźników gęstości sieci na jednostkę obszaru. ...

Dr inż. Barbara Prus

Dr inż. Tomasz Salata

Analiza zasobów rolniczej przestrzeni produkcyjnej w polityce przestrzennej gminy Tomice

Artykuł opiera się na analizie wybranych elementów rolniczej przestrzeni produkcyjnej gminy Tomice położonej w woj. małopolskim. Celem opracowania jest łączna ocena mierzalnych, środowiskowych zasobów rolniczej przestrzeni produkcyjnej (wyznaczonej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego strefy RP). Elementarne analizy dotyczyły jakości i przydatności rolniczej gleb, kategorii ochrony gleb o najwyższych klasach bonitacyjnych oraz stopni uwilgot-nienia gleb. Łączna ocena bonitowanych elementów pozwoliła na wyznaczenie te-renów rolniczej przestrzeni produkcyjnej najbardziej cennych pod kątem rolniczo-przyrodniczym. Kolejny aspekt dotyczył wyznaczenia terenów, które ze względu na swoje wadliwości, mogą stanowić rezerwę terenów przeznaczanych na cele nierolnicze. Do badania wybranych elementów środowiskowych rolniczej prze-strzeni produkcyjnej zastosowano podstawowe techniki geoprocessingu. Analizy opracowano w programie Quantum GIS. ...

Mgr inż. Karol Król

Dr inż. Tomasz Salata

GROMADZENIE, PRZETWARZANIE ORAZ WIZUALIZACJA DANYCH PRZESTRZENNYCH ZA POMOCĄ INTERAKTYWNYCH APLIKACJI INTERNETOWYCH NA POTRZEBY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH

Interaktywne aplikacje internetowe to pojęcie szerokie. Możliwości ich zastosowań są praktycznie nieograniczone. Dysponując wiedzą, umiejętnościami, oprogramowaniem oraz środkami finansowymi jedynym ograniczeniem może się okazać wyobraźnia zespołu projektowego.Wraz z rozpowszechnianiem się technik i narzędzi komputerowych udostępnianych nieodpłatnie i tworzonych przez społeczności pasjonatów, możliwe staje się tworzenie pełnowartościowych aplikacji przy bardzo niewielkich nakładach finansowych.Jedną z grup funkcjonalności w jakie wyposażyć można aplikacje sieciowe jest gromadzenie, przetwarzanie oraz wizualizacja danych o charakterze przestrzennym. Ich ogromną zaletą jest możliwość upublicznienia opracowań tworzonych na komputerach lokalnie, za pośrednictwem Internetu.Aplikacje sieciowe udostępniane w Internecie mogą być wykorzystywane w codziennej pracy administracji publicznej, wspomagając proces decyzyjny np. w zakresie ochrony środowiska czy zagospodarowania i rozwoju danego obszaru. Z aplikacji tych skorzystać może również społeczność lokalna.W pracy przedstawiono wybrane techniki oraz narzędzia programistyczne, które wykorzystano do przygotowania aplikacji internetowych o różnym stopniu interaktywności. Położono nacisk na możliwe zastosowania praktyczne i przedstawiono wdrożenia w wybranych gminach województwa małopolskiego. ...

Prof. dr hab.inż. Krzysztof Gawroński

Dr inż. Barbara Prus

Dr inż. Tomasz Salata

Wybrane aspekty ekologiczne realizacji polityki przestrzennej na obszarach wiejskich - studium przypadku

Artykuł przedstawia analizę i ocenę skutków ekologicznych wynikająych z realizacji polityki przestrzennej gminy. Analiza skutków ekologicznych bazuje na skonfrontowaniu zasięgu stref miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy z wyznaczonym obszarem Natura 2000. W tym celu dokonano analizy wzajemnego pokrywania się wyżej wspomnianych stref. Zadanie to wykonano przy pomocy narzędzi geoprocessingu w programie QGIS. W kolejnym etapie dokonano oceny skutków ekologicznych przedsięwzięcia lokalizacji obszaru chronionego w konfrontacji z ustaleniami planu miejscowego. Ocenę przedsięwzięcia przeprowadzono metodą SWOT, umożliwiającą kompleksową a zarazem wiarygodną analizę strategiczną. Obok zdefiniowania mocnych stron, słabych stron, szans oraz zagrożeń dokonano również oceny wartości poszczególnych czynników składających się na analizę. W tym celu zastosowano metodę sędziów kompetentnych. Metoda SWOT oraz jej empiryczny aspekt zostały zaadaptowane w pracy na potrzeby oceny skutków ekologicznych wynikających z konfrontacji dwóch zagadnień: lokalizacji obszaru chronionego z ustaleniami polityki przestrzennej gminy. Przeprowadzone badania pozwoliły na określenie nabardziej optymalnej strategii, która powinna być stosowana przez władze gminy w przypadku konieczności uwzględnienia w polityce przestrzennej obszarów chronionych. ...

Dr inż. Gabriela Bąk

Dr inż. Barbara Chromik

Dr inż. Monika Mika

Dr inż. Tomasz Salata

Metodyka utworzenia interaktywnej mapy fragmentu szlaków górskich Beskidu Śląskiego

Mapy turystyczne odgrywają bardzo ważną rolę w uprawianiu turystki gór-skiej. Na ich podstawie turysta orientuje się w otaczającej go przestrzeni, uzyskuje informacje nie tylko na temat swojego położenia, ale również o infrastrukturze turystycznej. Do niedawna mapy turystyczne występowały wyłącznie w formach papierowych, jednakże w dobie kartografii cyfrowej coraz bardziej popularne stały się interaktywne mapy turystyczne. Publikacja przedstawia metodykę utworzenia interaktywnej mapy fragmentu Beskidu Śląskiego. Mapa ta zawiera informacje o schroniskach, szczytach, szlakach górskich a także dodatkowych atrakcjach. Dodatkowym elementem mapy jest Numeryczny Model Terenu oraz animacja po-zwalająca na wirtualny przelot nad pomierzonym fragmentem szlaku.Mapa została opracowana na podstawie pomiarów terenowych, podkładów mapowych pobranych z Geoportalu, obowiązujących instrukcji i wytycznych tech-nicznych, a także literatury związanej z tematyką z zakresu GIS i geodezji. Pierwsza części publikacji ma charakter teoretyczny, opisana zostanie w niej metodyka wykonywanych prac pomiarowych oraz charakterystyka wykorzystanego sprzętu, programów i podkładów mapowych. W drugiej części publikacji zostaną opisane etapy tworzenia projektu w programie Quantum GIS, poczynając od stworzenie interaktywnej mapy, kończąc na animacji a także zasada działania interaktywnej mapy. Interaktywna mapa szlaków górskich Beskidu Śląskiego została wykonana, w taki sposób, aby turysta wybierający się w podróż w Beskid Śląski mógł szcze-gółowo zaplanować trasę wycieczki górskiej oraz zapoznać się ...