Zeszyt: 2013, vol. 10 / 02 / 2 (Jun 2013)
Nowoczesne technologie pomiarowe, takie jak skaning laserowy, dostarczają informacji o otaczającej nas rzeczywistości w postaci chmur punktów. Jednakże informacja o geometrii obiektów zapisana w tej postaci często jest niepraktyczna z punktu widzenia odbiorcy dokumentacji obiektu. Dlatego też zachodzi potrzeba translacji chmur punktów na modele wektorowe obsługiwane przez oprogramowanie typu CAD. Artykuł przedstawia możliwości zastosowania i wy-korzystania niektórych narzędzi do modelowania 3D dostępnych w oprogramo-waniu Leica Cyclone, jak również uzyskiwane dokładności wpasowania elementów geometrycznych w chmury punktów. ...
Kluczowym zagadnieniem w przetwarzaniu danych pochodzących z lotni-czego skaningu laserowego jest filtracja, rozumiana jako procedura eliminacji wszystkich punktów, które nie należą do określonej powierzchni z pomierzonej „chmury punktów". Pozwala ona wyznaczyć przebieg powierzchni topograficznej, czyli określić NMT. Wstępna klasyfikacja punktów przeprowadzana jest zazwyczaj automatycznie z wykorzystaniem różnego rodzaju algorytmów do automatycznej filtracji danych laserowych. W zależności od zastosowanego oprogramowania istnieje możliwość korekty takiej filtracji poprzez ręczną klasyfikację. W publikacji dokonano analizy algorytmów wykorzystywanych w opro-gramowaniu TerraScan stosowanych do klasyfikacji „chmury punktów". Porów-nano wyniki otrzymane przy zastosowaniu algorytmów o różnych parametrach oraz zwrócono uwagę na najczęściej pojawiające się błędy NMT i NMPT. Badania przeprowadzone zostały na danych pochodzących ze skaningu lotniczego wy-konanego w 2011 roku, obejmującego część województwa śląskiego. Skanowanie zostało wykonane z pokładu samolotu skanerem LMS-Q680i ze średnią wysokością lotu 850 metrów, a nalot przebiegał w dwóch kierunkach: północ-południe oraz wschód-zachód z kątem poprzecznym skanowania wynoszącym odpowiednio 25 i 30 stopni. Średnia gęstość skanowania w jednym przelocie wynosiła 6 punktów na metr kwadratowy. ...
Techniki trójwymiarowe stosowane są do wizualizacji obiektów architek-tonicznych z powodzeniem od wielu lat. Zmieniają się jedynie narzędzia pozwalające na pozyskanie informacji o obiektach, jak również umożliwiające tworzenie samych modeli 3D tych obiektów.Publikacja wykazuje możliwość zastosowania zdjęć wykonanych kamerą niemetryczną do tworzenia trójwymiarowego modelu obiektu małej architektury, którym była krakowska kapliczka. Model ten został pozyskany dwiema zupełnie różnymi metodami. Skupiono się na przedstawieniu zarówno skomplikowanej metody fotogrametrycznej, jak i stosunkowo prostej metody wykorzystującej do-stępne i łatwe w obsłudze narzędzie Freeware. Pierwsza z metod wymagała do-stosowania kamery niemetrycznej do pomiaru fotogrametrycznego. Wiązało się to z przeprowadzeniem samokalibracji kamery niemetrycznej, a następnie wykonanie za jej pomocą zdjęć metrycznych i ich opracowanie na autografie cyfrowym VSD. Pozwoliło to na pozyskanie w ten sposób w pełni metrycznego modelu opraco-wywanego obiektu. Druga metoda, bazowała na wykonaniu tą samą kamerą narożnych zdjęć kapliczki, a następnie przeprowadzenia na ich podstawie mode-lowania w jednym z darmowo dostępnych w Internecie programów. W publikacji porównano obydwie metody oraz scharakteryzowano pozyskane za ich pomocą modele 3D kapliczki wskazując równocześnie na możliwości ich wykorzystania w różnorodnych opracowaniach. ...
Dzięki nowoczesnej technologii możliwe jest utworzenie Numerycznego Modelu Terenu, który coraz częściej jest wykorzystywany w różnych dziedzinach nauki. Określanie terenów zalewowych na podstawie Numerycznego Modelu Te-renu daje wgląd w rzeczywistość, a przy tym jest stosunkowo szybki w realizacji. Zastosowanie Numerycznego Modelu Terenu zostało przedstawione na obszarze rzeki Dłubnia, znajdującej się pod Krakowem. Opracowanie powstało przy wyko-rzystaniu fotogrametrycznej stacji cyfrowej „Delta", w której utworzono współ-rzędne przestrzenne, a następnie wygenerowano mapę wysokościową. Trójwymia-rowe modele terenu oraz modele wody powstały w programie „Surfer 10" na podstawie wybranych współrzędnych z programu „Delta". Następnie modele od-powiednio połączono ze sobą ukazując strefę zalewową. ...
Opracowanie ma na celu ustalenie wpływu opracowań planistycznych na wartość krajobrazu. Próbę oceny krajobrazu podjęto zarówno przed uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz po jego uchwaleniu. Ocenę przeprowadzono na podstawie zdjęć lotniczych badanego terenu oraz wizji lokalnej. W niniejszej pracy zawarta została analiza porównawcza planów zago-spodarowania przestrzennego dotyczących opisywanego terenu. Obszar, który został poddany analizie to „Strefa Przemysłowa" wsi Morzychna.W celu określenia wpływu opracowań planistycznych na wartość krajobrazu zastosowano metodę krzywej Wejcherta. Metoda polega na umownym przed-stawieniu wrażeń i doznań emocjonalnych obserwatora. Przyznając punkty w od-powiednio dobranej skali, obserwator kieruje się natężeniem doznań w określonych odstępach czasu lub, co pewien określony dystans. Autor metody proponuje skalę dziesięciopunktową oraz zanotowanie ich w postaci wykresu obrazującego zmienność wrażeń i doznań emocjonalnych powstających w kontakcie z krajobrazem. ...
Występowanie obszarów pozbawionych połączenia z siecią drogową stanowi jedną ze znaczących cech wpływających na prowadzenie racjonalnej i dochodowej produkcji rolniczej. Do utrudnień w tym zakresie zaliczyć należy brak bezpośredniego połączenia z siecią dróg publicznych, niską jakość istniejących dróg powodującą trudności transportowe oraz niemożliwość dojazdu do pól uprawnych w przypadku niesprzyjających warunków pogodowych. Identyfikacja obszarów gdzie zjawisko braku połączenia z siecią drogową występuje z dużym natężeniem, stanowi istotny element procesu identyfikacji obszarów kwalifikujących się do przeprowadzenia kompleksowych prac scaleniowych. Wysoki wskaźnik takich obszarów świadczy o konieczności urządzenia nowej sieci drogowej i związanych z tym wysokich nakładów finansowych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie przestrzennego zróżnicowania obrębów powiatu dąbrowskiego za pomocą wskaźnika określającego natężenie obszarów pozbawionych połączenia z siecią drogowa. W prezentowanym artykule zaproponowano metodę wyznaczenia tego wskaźnika oraz dokonano określenia jego wartości dla obszaru jednego z intensywnie użytkowanego rolniczo powiatu województwa małopolskiego. Badania przeprowadzono dla wszystkich 80 obrębów ewidencyjnych wchodzących w skład powiatu dąbrowskiego. ...
Nadmierne rozdrobnienie gruntów gospodarstw stanowi jedną z najwięk-szych przeszkód uniemożliwiających prowadzenie racjonalnej i dochodowej pro-dukcji rolniczej. Identyfikacja obszarów, gdzie zjawisko to występuje z dużym natężeniem, stanowi istotny element procesu identyfikacji obszarów kwalifikujących się do przeprowadzenia prac scaleniowych. Prezentowany artykuł przedstawia propozycję nowego podejścia do oceny rozdrobnienia działek na obszarach wiejskich, poprzez odejście od stosowania przeciętnej powierzchni działki na danym obszarze na korzyść wskaźnika ujmują-cego jednocześnie strukturę obszarową gospodarstw oraz przeciętną powierzchnię działki w poszczególnych określonych grupach obszarowych gospodarstw indywi-dualnych. Proponowany wskaźnik precyzyjnie identyfikuje obszary kwalifikujące się do realizacji prac scaleniowych, poprzez możliwość zróżnicowania wpływu parametrów poszczególnych obszarowych gospodarstw na wartość ostatecznego wskaźnika syntetycznego. Obliczenia związane z wyznaczeniem proponowanego wskaźnika przeprowadzono dla 81 obrębów ewidencyjnych wchodzących w skład powiatu dąbrowskiego (województwo małopolskie). ...
Mapy turystyczne odgrywają bardzo ważną rolę w uprawianiu turystki gór-skiej. Na ich podstawie turysta orientuje się w otaczającej go przestrzeni, uzyskuje informacje nie tylko na temat swojego położenia, ale również o infrastrukturze turystycznej. Do niedawna mapy turystyczne występowały wyłącznie w formach papierowych, jednakże w dobie kartografii cyfrowej coraz bardziej popularne stały się interaktywne mapy turystyczne. Publikacja przedstawia metodykę utworzenia interaktywnej mapy fragmentu Beskidu Śląskiego. Mapa ta zawiera informacje o schroniskach, szczytach, szlakach górskich a także dodatkowych atrakcjach. Dodatkowym elementem mapy jest Numeryczny Model Terenu oraz animacja po-zwalająca na wirtualny przelot nad pomierzonym fragmentem szlaku.Mapa została opracowana na podstawie pomiarów terenowych, podkładów mapowych pobranych z Geoportalu, obowiązujących instrukcji i wytycznych tech-nicznych, a także literatury związanej z tematyką z zakresu GIS i geodezji. Pierwsza części publikacji ma charakter teoretyczny, opisana zostanie w niej metodyka wykonywanych prac pomiarowych oraz charakterystyka wykorzystanego sprzętu, programów i podkładów mapowych. W drugiej części publikacji zostaną opisane etapy tworzenia projektu w programie Quantum GIS, poczynając od stworzenie interaktywnej mapy, kończąc na animacji a także zasada działania interaktywnej mapy. Interaktywna mapa szlaków górskich Beskidu Śląskiego została wykonana, w taki sposób, aby turysta wybierający się w podróż w Beskid Śląski mógł szcze-gółowo zaplanować trasę wycieczki górskiej oraz zapoznać się ...
W publikacji podjęto próbę oszacowania skali zjawiska niezgodności danych opisowych o działce (nieruchomości) w wybranym obrębie ewidencyjnym. W Polsce dane o działkach (nieruchomościach) ujawnione są w dwóch podstawowych rejestrach publicznych, prowadzonych przez organy administracji publicznej. Są nimi Księgi Wieczyste (KW) oraz Ewidencja Gruntów i Budynków (EGiB). Celem Ksiąg Wieczystych jest rejestrowanie praw podmiotów rejestru (osób) do przedmiotów rejestru (nieruchomości). Natomiast istotą prowadzenia Ewidencji Gruntów i Budynków jest gromadzenie danych o położeniu przestrzennym obiektów, geometrii oraz informacji opisowych. Pewien zakres informacji powtarza się w obu rejestrach. Można powiedzieć, że EGiB oraz KW uzupełniają się wzajemnie. Praktyka wykazuje, że funkcjonujący od lat sposób wymiany informacji pomiędzy tymi systemami jest niedoskonały. Geodeta, w swojej pracy, często ma do czynienia z koniecznością wyjaśniania wzajemnych rozbieżności informacji przedmiotowych i podmiotowych, pozyskanych z obu rejestrów, a ustalenie prawdy wiąże się niejednokrotnie z długotrwałymi procedurami sądowo-administracyjnymi. Przypadki te powodują również konflikty lokalne i wpływają niekorzystnie na wszelkie działania inwestycyjne. Wyniki badań mają charakter reprezentatywny jedynie lokalnie (dla ziem byłego zaboru austriackiego). Mogą stanowić bazę do dalszych badań i poszukiwania rozwiązań w celu zapobiegania powtarzania błędnych informacji podmiotowych o nieruchomościach, przy kolejnych działaniach modernizacyjnych. ...
Artykuł stanowi kontynuację tematyki podjętej w publikacji [Mika, Siejka 2012], dotyczącej badania zależności pomiędzy różnicą powierzchni katastralnej i ewidencyjnej, a jej wartością ustaloną na podstawie przeciętnych cen transakcyjnych na przykładzie dwóch jednostek ewidencyjnych miasta Krakowa (Krowodrza, Nowa Huta). Jednostkami badanymi w niniejszej pracy są Podgórze i Śródmieście. Procentowe różnice powierzchni działek przyjmowane w wykazach synchronizacyjnych, według dotychczasowego kryterium równoważności, wydają się nieuzasadnione w odniesieniu do wartości przedmiotowych działek. W praktyce stosuje się arbitralnie przyjęte kryterium równoważności systemów, co do którego pochodzenia prawno-technicznego istnieją niejasności. Nie znany jest przepis z którego się wywodzą.Poddane analizie dane obejmowały różnice powierzchni pochodzące z ope-ratów ewidencyjnych. Łącznie wykorzystano informacje z ponad 1100 równoważ-ników, wybranych losowo. Rozrzut zebranych danych pokazano w publikacji w formie graficznej.W badaniach odrzucono przypadki, w których różnica powierzchni prze-kraczała 10%. W związku z tym, że czynnikiem decydującym o zróżnicowaniu cen jest funkcja terenu, badania przeprowadzono w trzech kategoriach dla jednostki ewidencyjnej Podgórze oraz w dwóch kategoriach dla jednostki ewidencyjnej Śródmieście. Pierwsza z nich obejmowała ceny transakcyjne gruntów prze-znaczonych pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną, druga tereny o funkcji zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, a trzecia tereny bez prawa zabudowy.Przeprowadzone analizy potwierdziły tezę, iż dla badanego zbioru równo-ważników procentowa różnica w powierzchniach działek nie jest dobrym kryterium ...
Pomiar przebiegu linii sieci gazowej jest możliwy przy użyciu pomiarów geodezyjnych. Pozwalają one uzyskać wystarczająco dokładne wyniki dające moż-liwość monitorowania przemieszczeń gazociągu, zwłaszcza na terenach osuwi-skowych. Planując odpowiednią częstotliwość serii pomiarównależy przewidzieć na jakie wartości przemieszczenia jest narażony oraz w jakim okresie czasu. Dzięki temu specjaliści z zakresu wytrzymałości materiałów mogą obliczyć jakiej wielkości odkształcenia wytrzymać może zastosowany materiał. Daje to możliwość uzyskania przybliżonego okresu żywotności narażonego na zniszczenie gazociągu oraz podjęcie stosownych działań, zanim jego uszkodzenie stanie się faktem.Uszkodzenie każdej sieci gazociągu pociąga za sobą zagrożenie dla środowiska. Stwarza również utrudnienia w egzystencji ludności, do którejprzesył jest przerwany, zwłaszcza jeżeli tak jak w badanym przypadku jest to strategiczna sieć wysokiego ciśnienia zaopatrująca w gaz region Podhala.W publikacji omówiono wyniki pomiarów i obliczeń dla linii gazociągu wysokiego ciśnienia g DN 300 w miejscowości Borzęta, w gminie Myślenice. Ba-dany fragment gazociągu zlokalizowany jest na terenie nowopowstałego, wyraźnie widocznego osuwiska. Obiekt pomierzony został metodami klasycznymi tj. za pomocą sieci kątowo liniowej. Całość pomiarów została wykonana w nawiązaniu do punktów osnowypomierzonych metodą GPS. Punkty osnowy zostały oddalone od badanego obiektu i rozmieszczone tak, żeby ich wzajemny pomiar dał możliwość sprawdzenia stałości ich położenia. Uzyskane wyniki pomiaru przemieszczeń wskazują jednoznacznie, że pod-czas dwukrotnego ...
Karpaty są regionem posiadającym ogromne znaczenie dla właściwego funkcjonowania zarówno środowiska przyrodniczego jak i życia gospodarczego Polski. Badania naukowe prowadzone i koordynowane przez Komitet Zagospoda-rowania Ziem Górskich PAN wskazują jednoznacznie, że uprzywilejowanymi funkcjami terenów górskich powinny być; gospodarka wodna, regeneracja sił i zdrowia ludności, ochrona walorów środowiska przyrodniczego, leśnictwo oraz rolnictwo o kierunku hodowlanym.Konieczność przebudowy struktur agrarnych, uregulowania procesów związanych z obiegiem wody i erozją wodną oraz potrzeba ochrony zasobów wod-nych i biocenoz naturalnych, możliwa dzięki wsparciu finansowemu z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, będzie wymagała uformowania na analizowanym obszarze nowego modelu użytkowania oraz wprowadzenia gruntownych zmian w kierunkach rolniczego gospodarowania. Do realizacji tych zadań może być wykorzystane, pod warunkiem wprowadzenia pewnych zmian w przepisach i procedurach, scalenie gruntów jako efektywne narzędzie przebudowy struktur przestrzennych obszarów wiejskich. ...
W ostatnich czasach z niepokojem obserwujemy niestabilność klimatu,objawiającą się nagłymi skokami temperatur, ciepłymi zimami, gwałtownymi burzami, huraganami czy ulewnymi deszczami. Zjawiska te negatywnie wpływają na środowisko oraz bezpieczeństwo ludzi. Informacja o środowisku i znajomość jakości jego elementów, a w szczególności: powierzchni ziemi, kopalin, wody, powietrza, krajobrazu, klimatu oraz pozostałych elementów środowiska jak również wzajemnych oddziaływań pomiędzy tymi elementami, pozwoli na prognozowanie zmian w przestrzeni. Sprawny monitoring, wykorzystujący system informacji przestrzennej w tym bazę danych katastralnych jest podstawą właściwego zapobiegania ewentualnym szkodom i minimalizowania strat spowodowanych klęskami żywiołowymi. ...
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie terminologii oraz definicji gruntów marginalnych i nieużytków gruntowych, jak również wskazanie możli-wości ich alternatywnego zagospodarowania. Należy podkreślić, że sugerowane zmiany sposobu użytkowania powinny wynikać z predestynacji danego obszaru do pełnienia określonych funkcji oraz być zgodne z zasadami zawartymi w przepisach prawa.W części badawczej na przykładzie dwóch obiektów scaleniowych zidenty-fikowano analizowane obszary i sprawdzono jak założenia do projektu scalenia odnoszą się do wyselekcjonowanych terenów w aspekcie proponowanych zmian ich dotychczasowego sposobu użytkowania. ...
Polska zajmuje trzecie miejsce w Europie po Francji i Hiszpanii pod względem udziału gleb w użytkowaniu rolniczym i udziału użytków rolnych w całkowitej powierzchni kraju. Zróżnicowanie warunków przyrodniczych, głównie glebowych, na obszarze gmin narzuca potrzebę zmiany produkcji w kierunku wła-ściwym dla małej skali, z naciskiem na specjalizację gminy w kilku dziedzinach. Gmina Staroźreby zaliczana jest do obszarów problemowych tj. zacofanych, pery-feryjnych lub znajdujących się w depresji gospodarczej. Celem pracy było ustalenie zasad racjonalnego zagospodarowania gminy z uwzględnieniem istniejących warunków glebowych i zasad ochrony środowiska. Warunki przyrodniczo-glebowe gminy sprzyjają rolniczemu wykorzystaniu zasobów środowiskowych ze względu na: (i) ukształtowanie terenu, (ii) korzystne warunki klimatyczne, (iii) odpowiednie warunki wodne, (iv) warunki glebowe, (v) wysoką ogólną wartość WWRPP, (vi) niski stopień uprzemysłowienia. Rolnicze wykorzystanie zasobów przyrodniczych gminy będzie wiązało się ze zwiększeniem udziału wyspecjalizowanych gospodarstw wielkotowarowych (np. chów trzody chlewnej, hodowla bydła, ogrodnictwo). Najważniejsze problemy rozwoju rolnictwa wielkotowarowego w gminie wynikają z: (i) niekorzystnej struktury agrarnej, (ii) dużego udziału gleb niskiej żyzności, (iii) nadmiernego zatrudnienia w rolnictwie. ...
