Doc. dr hab. Waldemar Treder

Dr Krzysztof Klamkowski

Dr Danuta Krzewińska

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Najnowsze trendy w nawadnianiu upraw sadowniczych – prace badawcze związane z nawadnianiem roślin prowadzone w ISK w Skierniewicach

Rośliny sadownicze charakteryzują się stosunkowo wysokimi wymagania-mi wodnym, co potwierdzają wyniki dotychczasowych badań. Ograniczona dostępność słodkiej wody wymusza nie tylko rozwój techniki i technologii na-wadniania, ale także poszukiwanie metod obniżenia ewaporacji, np. poprzez zastosowanie ściółek. W badaniach nad nawadnianiem, coraz większy nacisk kładzie się na poznanie reakcji na niekorzystne czynniki środowiska poszczególnych odmian roślin uprawnych. Dlatego też podejmuje się w ISK badania reakcji roślin sadowniczych na czynniki środowiska – głównie suszę. Badania nasze obejmują min. ocenę re-akcji roślin sadowniczych na poziomie odmian. Wyniki tych doświadczeń są ważne nie tylko dla producentów, ale także dla hodowców nowych odmian. W wielu programach hodowlanych największych firm światowych wprowadza się kryterium odporności roślin na suszę. Nawadnianie roślin powinno być ściśle związane z ich prawidłowym na-wożeniem. Wyposażenie sadu w instalacje nawodnieniową daje możliwość stosowania fertygacji – podawania nawozów wraz z wodą. Przy zastosowaniu odpowiedniej diagnostyki staje się ona odpowiednim narzędziem pomocnym do optymalizacji nawożenia roślin sadowniczych. Nowoczesne rozwiązania w nawadnianiu roślin sadowniczych, to połączenie możliwości stosowania nowych technologii, elementów diagnostyki nawadniania oraz hodowli nowych odmian roślin uwzględniającej ograniczenie potrzeb wodnych roślin i wzrost ich odporności na suszę. ...

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Mgr Katarzyna Wójcik

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Dr Krzysztof Klamkowski

Ocena jakości prognozowania pogody

Postęp w technikach pomiarowych, obliczeniowych i informatycznych wpłynął na znaczny wzrost jakość a przez to przydatność prognoz pogody. Dzie-dziną gospodarki która jest szczególnie zależna od przebiegu pogody jest rolnictwo. Dlatego też często prognozy agrometeorologiczne są elementem składowym całego systemu wspomagania decyzji związanych z agrotechniką i ochroną roślin. Podstawowym warunkiem jaki tu musi być spełniony jest wysoka sprawdzalność prognozowania pogody. Celem podjętych analiz była ocena jakości prognozowania pogody wyznaczanej za pomocą mezoskalowych modeli numerycznych. Oceną trafności prognoz (temperatury maksymalnej, minimalnej i średniej oraz wysokości opadów) w odniesieniu do parametrów mierzonych za pomocą automa-tycznych stacji meteorologicznych przeprowadzono dla Skierniewic (51,º57' N, 20º08' E), Białej Rządowej (51º 15' N, 18º 27' E) i Białous (53º 24' N, 23º 13' E). Dla wszystkich trzech miejscowości oceniana była jakość prognozowania za pomocą modeli numerycznych UM i COAMPS. Prognozy za pomocą tych modeli prowadzone były w Interdyscyplinarnym Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego (ICM) Uniwersytetu Warszawskiego. Dodatkowo dla Skierniewic oceniane były jeszcze prognozy opracowywane przez firmę Meteoblue ze Szwajcarii, która korzysta z modeli NOAA/NCEP GFS. Przedstawiona ocena pro-gnozowania przebiegu temperatury oraz występowania opadów wykazała dużą zmienność przestrzenną i czasową odchyleń wartości prognozowanych od mierzo-nych. Na podstawie oceny prowadzonej w sezonie wegetacyjnym 2010 roku naj-bardziej wiarygodne prognozy uzyskano ...

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Mgr Katarzyna Wójcik

Dr Krzysztof Klamkowski

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Ocena przestrzennej zmienności występowania opadów w Polsce centralnej w sezonie wegetacyjnym roku 2010

W warunkach klimatycznych Polski opady atmosferyczne są podstawowym źródłem wody dla roślin. Od ich ilości, intensywności i rozkładu zależy wilgotność gleby, która ma wpływ na prawidłowy wzrost i rozwój roślin. Charakterystyczna dla naszego klimatu jest duża zmienność i kontrastowość występowania opadów. Celem podjętych badań była szczegółowa analiza przestrzennej zmienności opadów atmosferycznych w Centralnej Polsce. Podstawę opracowania stanowiły pomiary opadów prowadzone w okresie wegetacji IV - X 2010 roku w 34 automatycznych stacjach meteorologicznych rozmieszczonych w gospodarstwach sadowniczych na obszarze Polski Centralnej pomiędzy Skierniewicami a Górą Kalwarią. Analiza wyników potwierdza opinię o bardzo dużej przestrzennej zmienności sum opadów, ich maksymalnych wysokości i intensywności oraz długości ciągów dni z opadami i bez opadów. Wysokie różnice wykazano nawet dla stacji położonych bardzo blisko siebie - kilka do kilkunastu kilometrów. Aby wiarygodnie wyznaczyć np. klimatyczny bilans wodny opady powinny być mierzone bezpośrednio na obiekcie dla którego szacowany jest bilans.     ...

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Mgr Katarzyna Wójcik

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Dr Danuta Krzewińska

Dr Krzysztof Klamkowski

Rozwój nawodnień roślin sadowniczych w świetle badań ankietowych

Produkcja owoców odgrywa istotną rolę w krajowym rolnictwie i gospo-darce narodowej. Aby utrzymać dotychczasowe rynki zbytu a więc i poziom pro-dukcji musimy zapewnić odbiorcom wysoki poziom jakości owoców. Czynnikiem istotnie ograniczającym w naszych warunkach klimatycznych wysokość i jakość plonu drzew i krzewów owocowych jest susza glebowa. Dlatego też nawadnianie sadów i plantacji roślin jagodowych stało się nieodzownym elementem produkcji owoców. Istotnym czynnikiem ograniczającym rozwój nawodnień w Polsce, a przez to i intensyfikację produkcji, jest brak wody. Dlatego bardzo ważnym ele-mentem dalszego rozwoju sadownictwa jest optymalizacja wykorzystania naszych skromnych zasobów wodnych. Powinno wiązać się to nie tylko z budową nowo-czesnych oszczędzających wodę systemów nawodnieniowych ale wdrożeniem w gospodarstwach sadowniczych racjonalnych kryteriów nawadniania roślin sa-downiczych. Trudnością wprowadzania nowych technologii jest rozdrobnienie go-spodarstw sadowniczych i brak wiarygodnych informacji o stosowaniu nawadniania roślin. Niezbędne informacje postanowiono uzyskać za pomocą ankiet prowadzonych na ogólnopolskich konferencjach i targach sadowniczych. Celem prowadzonych badań było oszacowanie wielkości powierzchni stosowanych na-wodnień upraw sadowniczych, poznanie wykorzystywanych rozwiązań technicz-nych, praktycznego stosowania kryteriów nawadniania a także zinwentaryzowanie używanych źródeł wody. Dla uzyskania informacji w roku 2009 przeprowadzono badania ankietowe na wszystkich większych spotkaniach sadowniczych organizo-wanych na terenie całego kraju. Ankietą objęto 928 gospodarstw z 12 województw o łącznej powierzchni uprawy 10362 ha. ...

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Dr Krzysztof Klamkowski

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Mgr Daniel Sas

Mgr Tomasz Pych

Serwis nawodnieniowy – internetowa platforma wspomagania decyzji związanych z nawadnianiem roślin sadowniczych

W ramach Programu Wieloletniego 2008 - 2014 w Instytucie Ogrodnictwa prowadzone jest 50 zadań badawczych. Jednym z nich jest zadanie 2.2. „Optyma-lizacja nawadniania upraw sadowniczych w Polsce z uwzględnieniem przebiegu pogody i zasobów wodnych gleby w głównych rejonach upraw sadowniczych". Efektem podjętych prac ma być poprawa efektywności wykorzystania wody do nawadniania roślin sadowniczych. Narzędziem do uzyskania planowanego celu jest opracowanie internetowego serwisu zaleceń nawodnieniowych oraz opracowanie i wdrożenie za pomocą Internetu prostych metod szacowania potrzeb wodnych roślin sadowniczych. Serwis w wersji testowej został uruchomiony w połowie 2012 roku. Adres serwisu, który umieszczony jest na serwerze Instytutu Ogrodnictwa to http://www.nawadnianie.inhort.pl. Do serwisu jest także dostęp z głównej strony Instytutu Ogrodnictwa - http://www.inhort.pl po wybraniu linku Serwis Nawodnieniowy. Serwis zawiera aktualne i historyczne dane meteorologiczne mierzone przez kilka własnych automatycznych stacji pomiarowych. Wyznaczany tu jest także bilans klimatyczny. Strona zawiera także słownik oraz literaturę związaną z tematyką nawodnieniową. Bardzo ważnym elementem serwisu są także aplikacje pomocne przy wyznaczaniu potrzeb wodnych oraz dawek nawodnieniowych. Zawarte na stronie kalkulatory umożliwiają szacowanie ewapotranspiracji i potrzeb wodnych roślin na podstawie pomiarów parametrów meteorologicznych. Przeznaczone są one dla wszystkich tych użytkowników, którzy nie mogą skorzystać z danych obliczanych przez automatyczne stacje meteorologiczne. Wstępne analizy wyników wykazały wysoką ...

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Dr Krzysztof Klamkowski

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Dr Bogumił Jakubiak

Dr Witold Rudnicki

Miron B. Kursa

Prognoza potreb wodnych – internetowa platforma prognozowania potrzeb wodnych roślin sadowniczych zrealizowana w ramach projektu PROZA

W 1997 roku Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego (ICM) uruchomiło publiczny, in-ternetowy serwis pogodowy, który dostarcza szczegółowych prognoz dla odbior-ców indywidualnych i jest podstawą do prowadzenia wielu powiązanych projektów naukowych. Rozpoczęty we wrześniu 2009 trzyletni projekt PROZA korzysta z serwisu pogodowego ICM. Jednym z partnerów ICM w projekcie PROZA jest Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach, który jest współwykonawcą Zadania 3 - „Zastosowanie wyników numerycznych prognoz pogody w leśnictwie i sadownic-twie". W ramach tego zadania opracowano internetową platformę prognoz wystę-powania przymrozków i potrzeb wodnych roślin sadowniczych https://prognozy. projekt-proza.pl/. Użytkownik po zalogowaniu ma możliwość indywidualnego skonfigurowania prognozy. Prognoza Potrzeb Wodnych Roślin Sadowniczych, zawiera informacje o prognozach na najbliższe trzy dni, ewapotranspiracji wskaź-nikowej, bilansie klimatycznym oraz potrzebach wodnych głównych gatunków roślin sadowniczych. Prognoza przewiduje także zawartość wody dyspozycyjnej lub bardzo łatwo dostępnej w strefie korzeniowej roślin. Dane takie mogą znacznie ułatwić sterowanie nawadnianiem, a przez to zwiększyć efektywność wykorzystania wody. Wstępna ocena jakości prognozowania wykazuje jego praktyczną przy-datność. ...

Dr Krzysztof Klamkowski

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Wpływ deficytu wody na wymianę gazową liści, wzrost i plonowanie dwóch odmian truskawki uprawianych pod osłonami

W doświadczeniu określono wpływ deficytu wody w podłożu na wybrane parametry fizjologiczne, wzrost i plonowanie roślin dwóch odmian truskawki uprawianych w szklarni. Niedobór wody w podłożu (-30 kPa) był utrzymywany poprzez ograniczenie nawadniania. W doświadczeniu wykazano zróżnicowanie reak-cji dwóch odmian truskawki na suszę. W warunkach stresu u roślin odmiany ‘So-nata' stwierdzono mniejsze zahamowanie rozwoju systemu korzeniowego oraz po-wierzchni liściowej w porównaniu z ‘Elsantą'. Na podstawie pomiarów parametrów fizjologicznych (natężenia fotosyntezy i transpiracji), których stosunek wyraża efektywność wykorzystania wody, wykazano, że rośliny odmiany ‘Sonata' charakteryzują się sprawniejszą regulacją stosunków wodnych. W warunkach optymalnego zaopatrzenia w wodę rośliny obu odmian wydały plon podobnej wielkości. Niedobór wody spowodował większe ograniczenie plonowania w przy-padku roślin odmiany ‘Elsanta'.     ...

Dr Krzysztof Klamkowski

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Mgr Katarzyna Wójcik

Wpływ ilości i intensywności opadów na zmiany wilgotności gleby w sadzie jabłoniowym

W warunkach klimatycznych Polski opady atmosferyczne są podstawowym źródłem wody dla roślin. Ilość i intensywność oraz rozkład opadów mają wpływ na wilgotność gleby. W przypadku dużej ilości lub nadmiernej intensywności opadów część wody może przenikać poza zasięg systemu korzeniowego lub jest odprowa-dzana z pola jako spływ powierzchniowy. W dwuletnich badaniach (2009-2010) prowadzono pomiary wielkości i intensywności opadów oraz wilgotności gleby w sadzie jabłoniowym zlokalizowanym w Skierniewicach. Całkowita suma opadów w latach 2009 i 2010 była wyższa od średniej z wielolecia. Także rozkład opadów w poszczególnych miesiącach był bardzo nierównomierny. Średnio w czasie sezonu wegetacyjnego (maj - wrzesień), aby utrzymać zawartość wody w glebie (w profilu 0-40 cm) na stałym poziomie, tygodniowa suma opadów nie mogła być niższa niż 13-14 mm. Efektywność opadów uzależniona była od sposobu utrzymania gleby w sadzie. W przypadku gleby bez okrywy (ugór herbicydowy) najwyższą efektywność zarejestrowano dla opadów o natężeniu 2-10 mm h-1. Dla gleby ściółkowanej (zrębki) deszcze o intensywności od 2 do 5 mm h-1 miały naj-mniejszą efektywność. Opady o wysokiej intensywności (>10 mm h-1) powodowały większy wzrost wilgotności w glebie ściółkowanej niż bez okrywy. Efektywność opadów była uzależniona także od początkowej zawartości wody w glebie. Wraz ze wzrostem wilgotności gleby efektywność opadu gwałtownie się ...

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Mgr Adam Krawiec

Efektywność nawadniania kilku odmian borówki wysokiej

Celem badań prowadzonych w latach 2009 - 2012 była ocena efektywności kroplowego nawadniania borówki przy uwzględnieniu różnych rozwiązań tech-nicznych instalacji nawodnieniowej. Badaniami objęto 5 odmian borówki wysokiej: ‘Bluecrop', ‘Chandler', 'Duke', ‘Nelson', ‘Spartan'. Zastosowano 4 warianty nawadniania: kontrola - bez nawadniania; nawadnianie kroplowe - jedna linia kroplująca na rząd (dawka wody 100%); nawadnianie kroplowe - dwie linie kro-plujące na rząd (dawka wody 125%); nawadnianie kroplowe - dwie linie kroplowe na rząd (dawka wody 200%). Częstotliwość nawadniania oraz ilość dostarczanej wody zależała od przebiegu pogody, a nawadnianie prowadzono w oparciu o pomiary siły ssącej gleby. W roku 2009 i 2010 sumaryczne długości przyrostów były najwyższe w kombinacji kontrolnej, istotnie wyższe niż w kombinacjach na-wadnianych (100% i 200% wody). W roku 2011 liczba przyrostów oraz ich suma-ryczna długość we wszystkich kombinacjach nawadnianych były istotnie wyższe niż w kombinacji kontrolnej (bez nawadniania). Obserwacje te potwierdziły się również w roku 2012. Średnio krzewy odmiany ‘Chandler' rosły najsłabiej, a najsilniej krzewy odmian ‘Bluecrop' i ‘Nelson'. Plonowanie borówki było bardzo zróżnicowane. Dopiero w 2012 roku plon w kombinacji kontrolnej był istotnie niższy w porównaniu do wariantów nawad-nianych. Średnio najobficiej plonowała odmiana ‘Chandler', a najsłabiej odmiana ‘Spartan'. Spośród badanych odmian największymi jagodami wyróżniała się od-miana ‘Chandler', a najmniejszymi ...

Dr Jadwiga Treder

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Dr Krzysztof Klamkowski

Mgr Anna Borkowska

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Wpływ sposobu sterowania nawadnianiem gerbery na wzrost roślin i plon kwiatów

W roku 2012 prowadzono doświadczenia nad sterowaniem nawadniania gerbery uprawianej w pojemnikach. Gerbery uprawiane na kwiaty cięte w szklar-niach zwykle nawadnianie są kroplowo. Prawidłowe dostosowanie ilości pożywki nawozowej oraz częstotliwości nawadniania decyduje o warunkach powietrzno wodnych w podłożu, o wielkości plonu i jakości kwiatów oraz umożliwia oszczędność wody i nawozów. W doświadczeniu porównano wpływ 3 sposobów sterowania nawadnianiem gerbery miniaturowej ‘Surabaja', uprawianej w po-jemnikach (2 dm3) na plon, jakość kwiatów oraz zużycie wody podczas 4-miesięcznego okresu uprawy. Kombinacje nawodnieniowe zróżnicowano następu-jąco: I - kontrola (3 nawodnienia dziennie, niezależnie od przebiegu pogody), II - nawadnianie sterowane automatycznie przy ustalonym poziomie wilgotności podłoża (sonda pojemnościowa), III - nawadnianie sterowane automatycznie na podstawie ciągłego pomiaru masy 18 roślin (cała kombinacja ustawiona na wadze). Celem doświadczenia było opracowanie precyzyjnego sterowania nawadnianiem gerbery za pomocą prototypowego urządzenia wagowego, współpracującego ze sterownikiem nawodnieniowym. Skład pożywki nawozowej był identyczny we wszystkich kombinacjach (N 170, P 34, K 200, Mg 30, Ca 140 (mg/l) + mikroelementy). Automatyczne nawadnianie na podstawie pomiaru masy doniczek z roślinami powodowało uzależnienie dawek nawodnieniowych od zmiany warunków atmosferycznych, które wpływają na potrzeby wodne roślin (nasłonecznienie i temperatura). Gerbery nawadniane za pomocą systemu wagowego zużyły wpraw-dzie najwięcej wody w przeliczeniu na jedną roślinę, ale ...

Dr Krzysztof Klamkowski

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Dr Iwona Sowik

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Dr Agnieszka Masny

Porównanie reakcji trzech odmian truskawki uprawianych w szklarni na deficyt wody

W doświadczeniu określono wpływ deficytu wody w podłożu na wybrane parametry fizjologiczne, wzrost i plonowanie roślin trzech odmian truskawki (‘Elsanta', ‘Elkat', ‘Grandarosa') uprawianych w szklarni. Wykazano zróżnicowanie reakcji poszczególnych odmian truskawki na suszę. Deficyt wody w podłożu (po-tencjał wody był utrzymywany na poziomie -30 kPa) ograniczył aktywność foto-syntetyczną oraz potencjał wody w liściach roślin. Największą stabilność aparatu fotosyntetycznego (wyrażoną parametrami wymiany gazowej i fluorescencji chlo-rofilu) w warunkach suszy stwierdzono w przypadku odmiany ‘Elsanta'. Rośliny tej odmiany charakteryzowały się także najwyższym plonowaniem, co wskazywałoby na jej większą odporność na niedobór wody w podłożu. Deficyt wody spowodował największe ograniczenie intensywności fotosyntezy, wzrostu oraz wielkości plonowania u roślin odmiany ‘Elkat'. ...

Mgr Katarzyna Wójcik

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Aleksandra Zbudniewek

Ocena przestrzennej zmienności występowania opadów atmosferycznych w Centralnej Polsce w latach 2013-2015

W warunkach klimatycznych Polski opady atmosferyczne są podstawowym źródłem wody dla roślin. Klimat Polski określany jest jako przejściowy, zmienny i kontrastowy. Zmienny jest także rozkład opadów w czasie sezonu wegetacyjnego, w tej samej porze roku mogą występować wielodniowe okresy bezopadowe lub długotrwałe nadmierne opady. Opady charakteryzują się różną wielkością i intensywnością. Celem podjętych badań była analiza przestrzennej zmienności opadów atmosferycznych w centralnej Polsce. Dane pomiarowe obejmowały okresy wegetacyjne od IV do X w latach 2013 - 2015. Analiza wyników potwierdza opinię o bardzo dużej zmienności sum opadów, ich maksymalnych wysokości i intensywności oraz długości ciągów dni z opadem i bez opadów. Różnice wykazano na stacjach położonych nawet bardzo blisko siebie. Na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić, że opady powinny być mierzone bezpośrednio w miejscu, dla którego szacowany jest bilans wodny. ...

Prof. dr hab. inż. Jacek Żarski

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Dr inż. Stanisław Dudek

Dr inż. Renata Kuśmierek-Tomaszewska

Ustalanie terminów nawadniania na podstawie prostych pomiarów meteorolo-gicznych

Celem opracowania było porównanie terminów nawadniania ustalonych za pomocą różnych parametrów i wskaźników atmosferycznych oraz wstępna wery-fikacja ich praktycznej przydatności. W pracy porównano cztery metody ustalania terminów stosowania nawodnień, wykorzystujące wyniki prostych pomiarów me-teorologicznych. Obliczenia zostały wykonane dla pełnego sezonu nawadniania, obejmującego okres od 11 maja do 15 września. Symulacje przeprowadzono dla dwóch okresów wegetacyjnych: suchego w 2008 r. oraz wilgotnego, ale cechują-cego się bardzo nierównomiernym rozkładem opadów atmosferycznych, sezonu 2010 r. Wykorzystano dane meteorologiczne ze standardowego pomiaru prowa-dzonego w Stacji Badawczej UTP, zlokalizowanej w Mochełku pod Bydgoszczą. Stwierdzono, że porównywane wskaźniki zużycia wody, obliczone na podstawie różnych parametrów meteorologicznych znacznie różniły się, zarówno pod wzglę-dem wartości średnich sezonowych jak i ekstremalnych, ale cechowała je istotna współzależność. Najbardziej wodooszczędne okazało się sterowanie nawadnianiem według metody bilansowej Drupki, a w drugiej kolejności na podstawie pomiarów opadów atmosferycznych. Najwięcej terminów nawadniania, zarówno w roku suchym jak i mokrym, ustalono na podstawie metody bilansowej z wykorzy-staniem wskaźnika zużycia wody Hargreavesa. Ustalanie terminów nawadniania roślin według bilansowania przychodów i rozchodów wody na podstawie wskaźni-ków Drupki oraz według wyłącznie pomiaru opadów atmosferycznych warto zale-cać praktyce, ze względu na stwierdzoną wodooszczędność tych metod oraz wyko-rzystywanie tylko najprostszych wyników pomiarów meteorologicznych standardowych lub automatycznych.     ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr inż. Bogusław Chachaj

dr hab. prof. IO Lidia Sas-Paszt

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Mgr Anna Tryngiel-Gać

Mgr Katarzyna Błachowicz

Sezonowa dynamika występowania roztoczy (Acari) glebowych w ściółkowanej zrębkami uprawie truskawki i płacie murawy

Badania zostały przeprowadzone w Sadzie Doświadczalnym Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach w latach 2011-2012. Dynamikę występowania roztoczy (Acari), ze szczególnym uwzględnieniem mechowców (Oribatida), oceniano wiosną latem i jesienią w płacie murawy oraz rzędach truskawki ściółkowanej zrębkami.W ściółkowanej uprawie truskawki już na początku badań stwierdzono wysoką liczebność roztoczy - 26,91 tys. osobn. · m-2. Wśród tych pajęczaków wyraźnie dominowały mechowce (98,2%). W zrębkach zagęszczenie roztoczy, a szczególnie mechowców, w trakcie sezonu wegetacyjnego było bardziej wyrównane niż w płacie murawy. Zastosowana w doświadczeniu ściółka stworzyła korzystne warunki środowiskowe dla rozwoju większości mechowców.Na plantacji truskawki stwierdzono występowanie 12 gatunków mechowców, a w pobliskim płacie murawy było ich 9. W glebie płata murawy w kolejnych terminach badań liczba gatunków tych roztoczy wahała się od 5 do 8. W zrębkach natomiast na początku badań stwierdzono 7 taksonów, a pod koniec cyklu liczba ta wzrosła do 11. Różnice w różnorodności gatunkowej mechowców, obliczone za pomocą wskaźnika s, pomiędzy początkiem a końcem cyklu badań były istotne statystycznie.W ściółkowanej zrębkami uprawie truskawki, w zależności od terminu badań dominowały następujące mechowce: Ramusella mihelcici - 1., 2. i 4.; Tectocepheus velatus - 3. i 5. oraz Scutovertex sculptus w 6. terminie. Gatunkiem wyraźnie dominującym w płacie murawy (D = 41,4-75,5%) ...

Dr Bogumił Jakubiak

Prof. dr hab. Witold Cieślikiewicz

Mgr Leszek Herman-Iżycki

Dr Paweł Lech

Dr Witold Rudnicki

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Cele, zadania i wstępne wyniki projektu PROZA

Rozpoczęty we wrześniu 2009 roku trzyletni projekt „PlatfoRma wspoma-gania decyzji Operacyjnych Zależnych od stanu Atmosfery" (PROZA) jest reali-zowany przez konsorcjum czterech instytucji: Interdyscyplinarne Centrum Mode-lowania Matematycznego i Komputerowego (ICM) Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa (ISK), Instytut Badawczy Leśnictwa (IBL) oraz Instytut Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego (IOUG). Projekt powstał w odpowiedzi na realne zapotrzebowanie podmiotów gospodarczych. Wzrastająca potrzeba uzyskania lepszych regionalnych i lokalnych prognoz pogody z wyprze-dzeniem kilkudniowym wynika z istotnego wpływu pogody na wiele dziedzin działalności ludzkiej. Zdecydowane zwiększenie użyteczności badań dotyczących numerycznych prognoz pogody umożliwia praktyczne zastosowanie ich wyników w różnych dziedzinach gospodarki i życia społecznego. Tematy realizowane w ramach projektu dotyczą zarówno rozwoju operacyjnego systemu numerycznych prognoz pogody jak i opracowania szeregu aplikacji dla wybranych dziedzin gospodarki: energetyki, leśnictwa, sadownictwa i gospodarki morskiej. Ogólnym celem projektu jest zmniejszenie ryzyka przy podejmowaniu decyzji gospodarczych zależnych od zmieniających się warunków atmosferycznych. Cele szczegółowe obejmują doskonalenie systemu numerycznych prognoz pogody, wzrost stopnia wykorzystania tych prognoz przez podmioty gospodarcze w ich codziennej działalności, podniesienie konkurencyjności polskich ośrodków badawczych i wspieranie rozwoju współpracy jednostek naukowych z przedsiębiorstwami. ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr inż. Bogusław Chachaj

dr hab. prof. IO Lidia Sas-Paszt

mgr inż. Mateusz Frąc

mgr Michał Przybył

Dr Beata Sumorok

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Roztocze (Acari) glebowe rizoboksów z roślinami jabłoni po aplikacji nawozów i wybranych biopreparatów

Celem badań było określenie liczebności i składu grupowego roztoczy (Acari) oraz składu gatunkowego mechowców (Oribatida) w rizoboksach, w których rosły jabłonie odmian „Topaz" i „Ariwa", a także zbadanie potencjalnego wpływu zastosowanych w doświadczeniu biopreparatów na akarofaunę. Badania zostały przeprowadzone w latach 2011-2012 na bazie doświadczenia szklarniowego założonego w 2009 roku w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach szczepionych na podkładce M-26. Badania akarologiczne prowadzone były w rizoboksach w następującym układzie wariantów: C - kontrola (bez nawożenia), N - nawożenie mineralne (standardowe nawożenie mineralne NPK, w dawkach 70/60/120 kg składnika na ha), O - nawożenie obornikiem (dawka 30 t/ha), M - aplikacja biopreparatu Mycosat (20 g/roślinę + ½ dawki obornika, 2,5 g na rizoboks), H - aplikacja biopreparatu Humus Active 2% + Aktywit PM 1%. Średnia ogólna liczebność roztoczy w poszczególnych wariantach doświadczenia była dość wyrównana i wahała się w zakresie od 10,70 (w wariancie C) do 12,97 tys. osobn. ∙ m-2 w wariancie z nawożeniem mineralnym. W zbadanym materiale w hierarchii zgrupowań roztoczy bardzo wyraźnie dominowały mechowce, które stanowiły od 73,9 do 91,2% tych stawonogów. Najniższy ich udział stwierdzono w rizoboksach kontrolnych, a najwyższy z aplikacją biopreparatu Humus Active + Aktywit PM (H). Ogółem odnotowano występowanie 6 gatunków mechowców. Najmniejszą liczbę ...

Dr hab. inż. prof. UTP Andrzej Klimek

Dr inż. Bogusław Chachaj

dr hab. prof. IO Lidia Sas-Paszt

mgr inż. Mateusz Frąc

mgr Michał Przybył

Dr Beata Sumorok

Doc. dr hab. Waldemar Treder

Występowanie roztoczy (Acari) glebowych w ściółkowanej zrębkami uprawie truskawki

Celem badań było określenie liczebności i składu grupowego roztoczy (Acari) oraz składu gatunkowego mechowców (Oribatida) w ściółkowanej zrębkami uprawie truskawki. Badania terenowe przeprowadzono w Sadzie Doświadczalnym Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach w latach 2011-2012. Do badań wybrano powierzchnie ściółkowane zrębkami: ZC - zrębki bez dodatków, ZT - zrębki z dodatkiem biopreparatu TSB (niezidentyfikowana pałeczka Gram-ujemna), ZG - dodatek biopreparatu 7GII (niezidentyfikowany promieniowiec). Powierzchnią kontrolną był leżący w pobliżu poletek płat murawy z przewagą traw.Na badanym terenie najliczniejszymi roztoczami były mechowce - 16,11-18,84 tys. osobn. ∙ m-2. Ich udział w zgrupowaniu roztoczy w płacie murawy wynosił 64,3%, a wyraźnie wyższy (86,8-89,5%) był w ściółkowanej zrębkami uprawie truskawki. W uprawie truskawki stwierdzono ogółem 17 gatunków mechowców, a w pobliskim płacie murawy zaledwie 9. W glebie murawy dominował Punctoribates punctum, a w truskawce (w zależności od wariantu doświadczenia) Ramusella mihelcici lub Tectocepheus velatus.Odnotowana w niniejszych badaniach wysoka liczebność i różnorodność gatunkowa mechowców wynika z zabiegu ściółkowania, a zastosowane w doświadczeniu biopreparaty nie miały wpływu na te wskaźniki. Mulczowanie zrębkami poprawiło warunki mikroklimatyczne, zabezpieczyło glebę przed nadmiernym przesychaniem oraz dostarczyło materii organicznej niezbędnej do życia saprofagów i rozwoju mikroorganizmów (bakterii i grzybów), które są też ważnym elementem diety mechowców. Liczne występowanie roztoczy glebowych może mieć ...