Streszczenie:

W roku 2012 prowadzono doświadczenia nad sterowaniem nawadniania gerbery uprawianej w pojemnikach. Gerbery uprawiane na kwiaty cięte w szklar-niach zwykle nawadnianie są kroplowo. Prawidłowe dostosowanie ilości pożywki nawozowej oraz częstotliwości nawadniania decyduje o warunkach powietrzno wodnych w podłożu, o wielkości plonu i jakości kwiatów oraz umożliwia oszczędność wody i nawozów. W doświadczeniu porównano wpływ 3 sposobów sterowania nawadnianiem gerbery miniaturowej ‘Surabaja', uprawianej w po-jemnikach (2 dm3) na plon, jakość kwiatów oraz zużycie wody podczas 4-miesięcznego okresu uprawy. Kombinacje nawodnieniowe zróżnicowano następu-jąco: I - kontrola (3 nawodnienia dziennie, niezależnie od przebiegu pogody), II - nawadnianie sterowane automatycznie przy ustalonym poziomie wilgotności podłoża (sonda pojemnościowa), III - nawadnianie sterowane automatycznie na podstawie ciągłego pomiaru masy 18 roślin (cała kombinacja ustawiona na wadze). Celem doświadczenia było opracowanie precyzyjnego sterowania nawadnianiem gerbery za pomocą prototypowego urządzenia wagowego, współpracującego ze sterownikiem nawodnieniowym. Skład pożywki nawozowej był identyczny we wszystkich kombinacjach (N 170, P 34, K 200, Mg 30, Ca 140 (mg/l) + mikroelementy). Automatyczne nawadnianie na podstawie pomiaru masy doniczek z roślinami powodowało uzależnienie dawek nawodnieniowych od zmiany warunków atmosferycznych, które wpływają na potrzeby wodne roślin (nasłonecznienie i temperatura). Gerbery nawadniane za pomocą systemu wagowego zużyły wpraw-dzie najwięcej wody w przeliczeniu na jedną roślinę, ale osiągnęły także najwyższy plon, a jej kwiaty charakteryzowały się najlepszą jakością (średnica i masa kwiatostanu). Najniższy plon kwiatostanów uzyskano w kombinacji kontrolnej - nawadnianej 3 razy dziennie niezależnie od warunków pogodowych. Stwierdzono tu także okresowe „przelewanie" roślin i związany z tym wysoki dzienny drenaż oraz wzrost stężenia soli w podłożu.
Otrzymane wyniki wykazały dużą przydatność prototypowego systemu wa-gowego do sterowania nawadnianiem roślin uprawianych pod osłonami. Przy za-stosowaniu systemu wagowego sumaryczne dawki wody były istotne zależne od nasłonecznienia i temperatury w szklarni (R2 = 0,70). W przypadku sterowania nawadnianiem za pomocą czujnika pomiaru wilgotności tak silnej zależności po-między dziennymi dawkami wody a nasłonecznieniem i temperaturą już nie stwierdzono (R2 = 0,21).