Zeszyt: 2014, vol. 11 / II / 2 (Jun 2014)

Dr hab. inż. prof. PW Jolanta Kwiatkowska-Malina

Mgr inż. Andrzej Szymon Borkowski

Wykorzystanie analizy semiwariancji w oszacowaniu stężenia so2 w powietrzu atmosferycznym

Cechą charakterystyczną zjawisk zachodzących w powietrzu atmosferycznym jest istnienie autokorelacji. Dzięki narzędziom geostatystyki możliwa jest identyfikacja, modelowanie i estymacja stanu skażenia powietrza atmosferycznego. Zjawisko autokorelacji wykazuje, że wyniki pomiarów, które sąsiadują ze sobą w czasie i przestrzeni są do siebie bardziej podobne niż wyniki pomiarów bardziej odległych. Istnienie autokorelacji czasowych może być podstawą do szacowania wartości pomiarów sąsiednich. Do badania autokorelacji czasowej stężenia gazów i aerozoli wykorzystano analizę semiwariancji. Znajomość parametrów semiwariancji pozwala na użycie najlepszej nieobciążonej liniowo metody estymacji jaką jest kriging. W pracy przedstawiono przykład zastosowania analizy semiwariancji stanu jakościowego powietrza atmosferycznego dla obszaru województwa. Dokonano oceny autokorelacji przestrzennej i czasowej w województwie śląskim w oparciu o podstawowe parametry tj. zakres oddziaływania, próg oraz efekt samorodków. Wyniki analizy semiwariancji przedstawiają w postaci funkcji liniowej zależność między oddalaniem się punktów a stopniem ich podobieństwa. Istnienie autokorelacji przestrzennej daje podstawę do modelowania i estymacji przy użyciu metod stochastycznych. ...

Dr inż. Leszek Dawid

Dr inż. Krzysztof Deska

Wybrane problemy rejestracji i ewidencji użytków ekologicznych

Jedną z form ochrony przyrody, zgodnie z ustawą o ochronie przyrody z dnia 16.04.2004 r., jest użytek ekologiczny. Ta forma ochrony stosowana jest w Polsce już od 1991 roku.Głównym powodem tworzenia użytków ekologicznych jest potrzeba objęcia ochroną niewielkich powierzchniowo obiektów, ale cennych pod względem przyrodniczym lub krajobrazowym, które ze względu na niewielką powierzchnię i mniejszą rangę ich walorów nie mogły zostać objęte inną formą ochrony np. ochroną rezerwatową (Koreleski 2004, Koreleski 2005, Sammel i in. 2012, Sajnóg, Wójcik 2013).W artykule przedstawiono wybrane problemy występujące w procesie rejestracji i ewidencji użytków ekologicznych. Na podstawie analizy literatury oraz obowiązujących na przestrzeni kilkudziesięciu lat aktów prawnych i procedur stwierdzono, iż mogą występować rozbieżności pomiędzy danymi zawartymi w różnych rejestrach, a w szczególności w rejestrach form ochrony przyrody i Ewidencji Gruntów i Budynków (EGiB). Dane w nich zawarte są niespójne, niekompletne. Celem pracy jest zidentyfikowanie i wskazanie przyczyn takiego stanu, a także jego możliwych implikacji. W badaniach zastosowano technikę analizy jakościowej dokumentów (ustaw i rozporządzeń obowiązujących w tym zakresie na przestrzeni 20 lat) oraz analizę opisową.Jako podstawowe przyczyny tych rozbieżności (braków) wskazano różnice w interpretacji pojęcia samego użytku ekologicznego (w różnych rejestrach) w zależności od nadrzędnego celu jego prowadzenia, a także niespójność i nieprecyzyjność ...

Mgr inż. Justyna Wójcik

Mgr inż. Monika Balawejder

Dr inż. Przemysław Len

Grunty marginalne, propozycje sposobów ich zagosopodarowania w pracach scaleniowych w powiecie brzozowskim

Celem artykułu jest charakterystyka gruntów marginalnych oraz ukazanie możliwości ich alternatywnego zagospodarowania. Ze względu na rzeźbę terenu badany obszar podzielono na cztery grupy tzn. na tereny: górskie, podgórskie, pagórkowate i równinne, w których to przeprowadzono szczegółową analizę gruntów o niskiej klasie bonitacyjnej. Wsie powiatu Brzozów charakteryzują się dużym rozdrobnieniem agrarnym, nadmiarem zasobów siły roboczej oraz niską towarowością produkcji rolnej. Dlatego też, podczas kompleksowego programowania prac scalenia gruntów istotnym aspektem jest racjonalne zagospodarowanie gruntów nieprzydatnych rolniczo. ...

Dr inż. Anna Bielska

Mgr inż. Tomasz Oberski

Wyłączenie spod zabudowy gruntów nadmiernie uwilgotnionych klasyfikowanych za pomocą narzędzi GIS

Wyznaczanie terenów pod zabudowę jest procesem szczególnie istotnym, niestety warunki naturalne często nie są uwzględniane w planowaniu przestrzennym. Celem badań była analiza warunków glebowych i rzeźby terenu dla potrzeb wyłączenia gruntów spod zabudowy. Założono, że grunty, które mogą być nadmiernie uwilgotnione lub podmokłe są często położone w obniżeniach terenu. Należy je wyłączyć z zabudowy lub wprowadzić zabiegi niwelujące negatywny wpływ tych czynników. Dodatkowo sprawdzono, czy takie grunty uwzględniane są studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Badania wykonano przy użyciu oprogramowania SAGA-GIS i ArcMap przy użyciu danych przygotowanych w środowisku obliczeniowym OCTAVE. Przeprowadzone badania wykazały, że zarówno istniejące jak i planowane tereny zabudowy zlokalizowane są na obszarach o niskiej nośności, nadmiernej wilgotności oraz na obszarach bezodpływowych. Należy podkreślić, że otrzymane wyniki jednoznacznie wskazują na to iż analizy przydatności terenu pod zabudowę nie są brane pod uwagę podczas opracowywania dokumentów planistycznych. Na badanym obszarze około 25% powierzchni obszaru powinno być wyłączone spod zabudowy. W przypadku obszarów wiejskich często takie wyłączenie jest możliwe ponieważ jest tam większa dostępność przestrzeni. ...

Mgr inż. Żanna Król

Charakterystyka szachownicy gruntów o układzie wstęgowym na przykładzie miejscowości Brzeziny gmina Puchaczów

W pracy dokonano oceny i analizy szachownicy gruntów o układzie wstęgowym w miejscowości Brzeziny w gminie Puchaczów.Wykonano badania terenowe oraz zastosowano metodę kartograficzno-opisową. Badania obejmują działkę ewidencyjną określoną poprzez: powierzchnię, wydłużenie, kształt, dojazd do niej od zabudowy. Poznanie stanu badanej struktury przestrzennej gruntów pozwoliło na losowo-warstwowy wybór działek do szczegółowych analiz, tak aby proporcjonalnie do liczby działek w grupie obszarowej przypadło co najmniej 10% jej liczebności. Ogółem do badań szczegółowych przyjęto 226 ogólnej liczby działek. Największą wadliwością szczegółowo badanych działek jest ich nadmierne wydłużenie zwłaszcza w rejonie południowo-wschodnim miejscowości. Przeprowadzone badania dowodzą istnienia licznych wadliwości w strukturze przestrzennej gruntów badanych działek. Jest to następstwo przede wszystkim obrotu ziemią i sprawiedliwego dziedziczenia.Analiza struktury władania i użytkowania gruntów pozwoliła zauważyć, że w badanej miejscowości aż 96,7% gruntów należy do właścicieli indywidualnych natomiast 77% jej powierzchni to grunty orne. Około 25% badanych działek nie posiada dostępu do drogi publicznej. Dużym problemembadanej miejscowości jest wydłużenie działek, co wpływa negatywnie na opłacalność uprawy. Jedynym racjonalnym przedsięwzięciem, które mogłoby przebudować istniejący układ gruntów i zlikwidować ich nadmierne rozproszenie jest kompleksowe scalenie gruntów. Istotną przesłanką, która pozwala wytypować wieś Brzeziny do kompleksowego scalenia jest nadmierne rozdrobnienie i wydłużenie działek. ...

Dr hab. inż. prof. AGH Edward Preweda

Geodezyjne modele kinematyczne

W pracy przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące geodezyjnych modeli kinematycznych. W dotychcza-sowych zastosowaniach wykorzystuje się różne procedury estymacji liniowej, które wynikają z postaci ukła-dów równań wiążących obserwacje. W różny też sposób formułowany jest sam model kinematyczny. Przyjęta w pracy koncepcja modelu zakłada, że nie ma znaczenia sposóbprzeprowadzania obserwacji, w sensie czasu czy epok pomiarowych. Danymi wejściowymi mogą być również funkcje obserwacji, na przykład współrzędne punktów wraz z odpowiadającą im macierzą kowariancji. Model kinematyczny, jeśli ma dotyczyć obiektów inżynierskich, powinien być uzupełniony odpowiednimi restrykcjami nakładanymi na parametry modelu, gwarantującymi ciągłość przemieszczeń i odkształceń. Uogólniony model kinematyczny może służyć do uzyskania parametrów funkcji opisujących ruch pojedynczych punktów lub całego obiektu, czyli dostarczać informacji o punktowym lub wektorowym polu przemieszczeń.     ...

Dr inż. Leszek Dawid

Dr inż. Krzysztof Deska

Porównanie i ocena kompletności danych o użytkach ekologicznych w wybranych rejestrach na przykładzie powiatu koszalińskiego i miasta Koszalin

Przedmiotem artykułu są użytki ekologiczne i dane o nich zawarte w oficjalnych rejestrach. Porównując zestawienia łącznych powierzchni użytków ekologicznych według stanu z Ewidencji Gruntów i Budynków (EGiB) na dzień 1.01.2012, w województwie zachodniopomorskim i zestawienia dotyczące różnych form ochrony przyrody, zawartych w tych samych opracowaniach statystycznych, zauważamy znaczne rozbieżności. Te pierwsze wskazują na powierzchnię 4 328 ha, w tych drugich podano zaś 6 424 ha. W pracy postanowiono, między innymi, sprawdzić czy podobne rozbieżności występują na obszarze powiatu koszalińskiego i miasta Koszalin.Celem badań, których wyniki prezentowane są w pracy, było wykazanie i ocena rozbieżności pomiędzy różnymi rejestrami na poziomie lokalnym zawierającymi zestawienia ilościowe i powierzchniowe użytków ekologicznych. Podstawowymi źródłami informacji wykorzystanymi do analizy był rejestr prowadzony przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (RDOŚ) oraz Ewidencja Gruntów i Budynków (EGiB). Obiekt, który objęto badaniami to obszar powiatu koszalińskiego i miasta Koszalin. Do badań przyjęto dane według stanu na dzień 1.10.2013.W badaniach zastosowano technikę analizy ilościowej i jakościowej dokumentów (danych z rejestrów) oraz analizę opisową.W wyniku przeprowadzonych analiz wskazano braki i różnice występujące w obu rejestrach oraz dokonano oszacowania ilości i powierzchni użytków ekologicznych niewykazanych w EGiB. Stwierdzono, iż dla obszaru powiatu koszalińskiego i miasta Koszalin w EGiB nie wykazano użytków ekologicznych od ...

Mgr inż. Natalia Sajnóg

Infrastruktura techniczna związana z przesyłem i dystrybucją mediów oraz towarzyszące jej pasy terenu

Ciągły rozwój społeczny i gospodarczy kraju wiąże się z koniecznością zapewnienia odbiorcom podstawowych potrzeb, do których m.in. zalicza się zaopatrzenie w energię elektryczną, paliwa, gaz, wodę, ciepło itp. Infrastruktura techniczna związana z przesyłem i dystrybucją mediów podobnie jak infrastruktura transportowa stała się potrzebą fundamentalną, zaliczaną do celów publicznych. Ze względu na swój liniowy charakter zarówno infrastruktura już istniejąca, jak i stanowiąca nowe inwestycje dotyczy dużej liczby nieruchomości ograniczając lub uniemożliwiając wykonanie przysługującej do niej pełni praw. Powstała więc potrzeba zdefiniowania pasów terenu związanych z przesyłową i dystrybucyjną infrastrukturą techniczną, a wszystko to na tle najmłodszego ograniczonego prawa rzeczowego - służebności przesyłu. Celem niniejszego artykułu jest systematyka infrastruktury technicznej związanej z przesyłem i dystrybucją mediów ze względu na sposób jej występowania w przestrzeni nieruchomości, zasięg i dostępność dla potencjalnych odbiorców oraz zapis w przepisach geodezyjno-kartograficznych. W pracy wskazano również pasy terenu towarzyszące przesyłowej i dystrybucyjnej infrastrukturze technicznej, zależne od jej parametrów technicznych oraz sposobu występowania w przestrzeni nieruchomości. ...

Dr inż. Anna Trembecka

Formy dysponowania nieruchomością na cele budowy sieci infrastruktury technicznej

Inwestycje dotyczące realizacji urządzeń przesyłowych przebiegają liniowo przez szereg nieruchomości gruntowych, zajmując przy tym część obszaru nieruchomości - w wielu przypadkach pod ziemią albo nad nią. Ich lokalizacja jest zdeterminowana potrzebami gospodarczymi i społecznymi. Urządzenia przesyłowe nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwaJednym z warunków uzyskania pozwolenia na budowę tych urządzeń jest posiadanie przez przedsiębiorcę przesyłowego prawa do terenu przewidzianego pod projektowane sieci.W opracowaniu przedstawiono analizę form i sposobów uzyskiwania tytułu do dysponowania nieruchomością na cele realizacji inwestycji w zakresie urządzeń przesyłowych. Przeprowadzone badania potwierdzają iż obecnie najczęściej stosowane są dwie podstawowe formy prawne pozwalające na korzystanie z cudzych nieruchomości w celu przeprowadzenia urządzeń przesyłowych. Jedną z nich jest służebność przesyłu wprowadzona do Kodeksu cywilnego w 2008 r. Drugim sposobem jest ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości na drodze administracyjnoprawnej, co jest szczególnym przypadkiem wywłaszczania a zatem może dotyczyć wyłącznie inwestycji o charakterze publicznym. Określono dokumentację geodezyjno-prawną niezbędną dla ustanowienia służebności przesyłu.Analizie poddano także problem legalizacji „zaszłości" tj. przypadków gdy urządzenia zostały już wybudowane przez przedsiębiorstwa przesyłowe bez zgody właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości.Materiał źródłowy stanowiły przepisy prawa, literatura przedmiotu oraz wyniki badań dotyczące ...

Mgr inż. Wioleta Krupowicz

Analiza efektów scalenia gruntów w ocenie społeczności lokalnej

Duża część polskiego rolnictwa wymaga głębokich zmian strukturalnych, o czym świadczy: rozdrobnienie gospodarstw, zły stan lub brak infrastruktury technicznej i instytucjonalnej, duże bezrobocie, migracja ludności wiejskiej do miast, starzenie się lokalnej społeczności. Aby zaradzić takiej niepokojącej sytuacji na terenach wiejskich, niezbędna jest realizacja programów rozwoju obszarów wiejskich, przy wykorzystaniu efektywnych narzędzi, jakimi są m. in. scalenia gruntów. W wyniku prowadzonych postępowań scaleniowych, możliwości rozwojowe polskiej wsi z roku na rok ulegają poprawie. Jednakże, aby proces ten przebiegał pomyślnie, niezbędna jest inicjatywa i przychylność właścicieli gruntów.W artykule dokonano analizy efektów scalenia gruntów w jednej ze wsi województwa podkarpackiego w ocenie zamieszkującej jej społeczności. W celu poznania opinii, potrzeb, dążeń, nastrojów, interesów uczestników scalenia przeprowadzono wywiad grupowy. Rozmowa grupowa wykazała zarówno satysfakcję, jak i rozczarowanie mieszkańców, czy brak zaufania i nie zrozumienia idei postępowania scaleniowego, przyczyn czego doszukiwać się można m. in. w mało efektywnie prowadzonych działaniach informacyjnych i edukacyjnych propagujących możliwości rozwoju wsi, gospodarstw rolnych oraz korzyści dla każdego z właścicieli gruntów płynących ze scalenia gruntów. Na podstawie badań własnych stwierdzono, że samo scalenie gruntów, rozumiane jako zabieg geodezyjny poprawiający strukturę przestrzenną gospodarstw rolnych, nie spełnia potrzeb rolników. Oczekują oni dodatkowo realizacji prac w zakresie utwardzania dróg, melioracji wodnych i innych ...

Dr inż. Anita Kwartnik-Pruc

Dr inż. Anna Trembecka

Problematyka przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności na przykładzie miasta Krakowa

Użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym pośrednim pomiędzy prawem własności a ograniczonymi prawami rzeczowymi. Przedmiotem użytkowania wieczystego mogą być grunty stanowiące własność Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego. Sama instytucja użytkowania wieczystego wzbudza ostatnio wiele kontrowersji. Przedmiotem zainteresowania jest zarówno samo prawo, jak i możliwość jego przekształcenia w prawo własności, a nawet pojawiają się głosy postulujące likwidację tego prawa.Kwestie przekształcania prawa użytkowania wieczystego w prawo własności reguluje obecnie ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 83). Pierwotna treść tej ustawy, mimo iż ujęta zaledwie w dziesięciu artykułach została sformułowana nieprecyzyjnie, dając początek bogatemu orzecznictwu w tym zakresie. W artykule przeanalizowano kolejne nowelizacje powołanej ustawy wskazując na znaczące zmiany dotyczące podmiotów i przedmiotów postępowania przekształceniowego, organów prowadzących postępowanie i organów odwoławczych oraz sposobów i zasad ustalania opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Ostatnia znacząca nowelizacja ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości została dokonana ustawą z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 187, poz. 1110). Nowelizacja ta była wynikiem dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z ...

Dr inż. Adrianna Kupidura

Udostępnianie krajobrazu poprzez zabiegi scaleniowo-wymienne

Artykuł przedstawia zagadnienia związane z krajobrazem obszarów wiejskich. Poruszono kwestie związane z rozwojem funkcji turystycznej na tych obszarach. Zasięg i dynamika obecnych i przewidywanych przemian struktury przestrzennej, społecznej, ekonomicznej i prawno-własnościowej obszarów wiejskich będą mieć wiele konsekwencji przestrzenno-krajobrazowych. Jedną z kwestii wymagających rozstrzygnięć w najbliższej przyszłości, będzie konieczność znalezienia równowagi pomiędzy ochroną krajobrazów wiejskich, użytkowaniem ich przez właścicieli gruntów a udostępnianiem ogółowi społeczeństwa. W artykule poddano analizie pojawiające się w obecnym dyskursie naukowym i politycznym rozumienie krajobrazu w kategorii dobra publicznego. W tym kontekście przedstawione zostało pojęcie „dostępności krajobrazu". Stwierdzono, że dostępność krajobrazu w procesach przebudowy struktury przestrzennej obszarów wiejskich trzeba rozpatrywać dwutorowo: z punktu widzenia krajobrazu zewnętrznego oraz z punktu widzenia krajobrazu wewnętrznego. Jako krajobraz zewnętrzny potraktowano to co obserwator widzi (np. panoramy, widoki), krajobrazem wewnętrznym nazwano miejsca, z których obserwator ogląda krajobraz zewnętrzny. Brak dostępu do miejsc widokowych powoduje, że krajobraz zewnętrzny, będący dobrem publicznym staje się niedostępny dla użytkowników. Krajobraz wiejski potraktowano jako element rzeczywistości humanistycznej, który posiada wiele znaczeń dla poszczególnych jednostek i dla całych grup społecznych. Udostępnianie krajobrazu obejmuje działania planistyczne i formalnoprawne zapewniające publiczny dostęp do krajobrazu. Omówiono zakres działań, które powinny zostać podjęte w celu udostępniania krajobrazu poprzez zabiegi scaleniowo-wymienne. Zauważono, że ...

Dr hab. inż., prof. AGH Piotr Parzych

Mgr inż. Ernest Rymarczyk

Mgr inż. Aleksandra Szabat-Pręcikowska

Administracyjna aktualizacja operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów

Gleboznawcza klasyfikacja gruntów ściśle wiąże się z prowadzeniem ewidencji gruntów i budynków przez starostów, zgodnie z zapisami prawa geodezyjnego i kartograficznego. Rejestr w postaci operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów powstał, był prowadzony i aktualizowany w oparciu o rozporządzenie z 1956 roku w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów aż do 2012 roku. Nowe rozporządzenie zastąpiło wiekowy akt wprowadzając zmiany w dotychczas utrwalonym porządku. Spowodowało to wiele komplikacji dla organów administracyjnych oraz osób wykonujących czynności techniczne. W artykule poruszone zostały kwestie związane z funkcjonowaniem operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów, jego prowadzeniem i aktualizacją w oparciu o uchylony już akt od strony administracyjno-prawnej, jak i w oparciu o rozporządzenie z 12 września 2012 r. Kwestie te dotyczą pojęcia operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów jako rejestru osobnego w stosunku do operatu ewidencji gruntów, czy celu funkcjonowania i zakresu zadań związanych z prowadzeniem operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów. Wiele problemów powoduje niejasne określenie pożądanych kompetencji osoby, która zostanie powołana do wykonania czynności klasyfikacyjnych w terenie i w zakresie robót kameralnych. Poruszony aspekt klasyfikacji gruntów jest tematem bardzo aktualnym w zakresie gospodarowania nieruchomościami. Dynamiczne zmiany w polskim prawodawstwie wymuszają konieczność uaktualniania starszych przepisów. Znowelizowane akty sprzyjają usprawnieniu działań, a z drugiej jednak strony nie odpowiadają na wszystkie nurtujące pytania, na które ...

Dr inż. Monika Siejka

Dr inż. Marek Ślusarski

Ocena geoportali internetowych powiatów, na wybranych przykładach oraz według ustalonych kryteriów

Rozwój technologii komputerowych począwszy od lat 90-tych XX wieku, pozwala na prezentowanie zasobów geoinformacyjnych poprzez sieć Internet. Jednym z ciekawszych źródeł danych przestrzennych w Polsce są portale powiatowe. Celem badań było sprawdzenie jakości funkcjonowania geoportali internetowych powiatów na terenie całego kraju oraz ocena wybranego zakresu udostępnianych danych przestrzennych. Badaniem objęto 32 wybrane losowo powiaty, dla których oceniano zasoby informacyjne w trzech kategoriach: przejrzystość, interaktywność oraz dostępność danych. Przeprowadzone badania wykazały, że w przypadku portali powiatowych najbardziej bogata w informacje jest kategoria interaktywność, (Rysunek 5), a następnie kategoria przejrzystość danych. Najniżej oceniona zastała grupa cech związana ze zbiorami danych przestrzennych     ...

Dr inż. Monika Siejka

Dr inż. Marek Ślusarski

Dr inż. Mariusz Zygmunt

Kataster wielowymiarowy, możliwość wdrożenia w Polsce

W artykule zaprezentowano sposób przejścia z katastru 2D na system 3D + czas, za pomocą dostępnych narzędzi informatycznych w oparciu o istniejące urzędowe rejestry danych geoprzestrzennych. W Polsce od ponad dwudziestu lat modernizowane są urzędowe rejestry gromadzące informacje o obiektach powiązanych z Ziemią. Modernizacja ta dotyczy ochrony i bezpieczeństwa praw do nieruchomości, zwiększenia efektywności baz informacyjnych, podniesienia jakości danych, a także podniesienia efektywności planowania i zarządzania gruntami. Zaawansowane technologie typu CAD pozwalają na budowę numerycznego modelu terenu (DTM), a w następnym etapie wizualizację obiektów powierzchniowych, takich jak granice działek czy obrysy budynków, w przestrzeni 3D. Współczesne relacyjne bazy danych i narzędzia CAD pozwalają również na odtworzenie stanu nieruchomości z dowolnego momentu czasowego. ...

Dr hab. inż. Jarosław Janus

Dr inż. Jarosław Taszakowski

Identyfikacja obszarów szczególnie wskazanych do realizacji prac scaleniowych na przykładzie powiatu dąbrowskiego

Kompleksowe prace scaleniowe są jedynym narzędziem umożliwiającym dokonanie w krótkim czasie istotnych zmian struktury przestrzennej gruntów na dużym obszarze. Bardzo duże potrzeby w zakresie realizacji prac tego typu w Polsce, w powiązaniu z ograniczoną pulą środków finansowych dostępnych na ten cel, wskazują na konieczność wypracowania metod w sposób precyzyjny identyfikujących obszary, gdzie realizacja prac scaleniowych jest konieczna i gdzie procedura ta może dać największe efekty. Prezentowany artykuł przedstawia wyniki badań mających na celu określenie rankingu obrębów powiatu dąbrowskiego (położonego w północno-wschodniej części województwa małopolskiego) określającego pilność prac scaleniowych. Wykorzystano w tym celu, będące przedmiotem wcześniejszych badań, wyniki przestrzennego zróżnicowania takich cech poszczególnych obrębów jak: rozdrobnienie gruntów, struktura obszarowa gospodarstw, występowanie obszarów pozbawionych dojazdu do drogi publicznej, przeciętna bonitacja gruntów czy natężenie występowania przeszkód terenowych utrudniających proces projektowania nowego układu działek. Zaproponowany wskaźnik syntetyczny ujmujący pięć wymienionych wyżej cech może mieć szerokie zastosowanie w procesie programowania prac scaleniowych na poziomie samorządu wojewódzkiego.     ...

Prof. dr hab. inż. Henryk Bryś

Dr inż. Zbigniew Siejka

Prof. dr hab. inż. Edward Osada

Innowacyjna metoda eliminacji refrakcji horyzontalnej w tunelowej sieci realizacyjnej

W pracy przedstawiono problem systematycznego wpływu niejednorodnego ośrodka pomiarowego na rezultaty wyznaczania azymutów oraz przenoszenia współrzędnych w geodezyjnej realizacyjnej sieci tunelowej. Zaprezentowano koncepcję wyrównania sieci modularnej z równoczesną eliminacją efektów refrakcji poziomej oraz przykład obliczeń. Automatyczne tachimetry oraz wyniki precyzyjnych pomiarów kątowych i odległości umożliwiają efektywne etapowe wyrównywanie sieci liniowo-kątowej w trakcie drążenia tunelu. Efektem innowacyjnych grupowych wyrównań sieci realizacyjnej są współrzędne sieci oraz eliminacja występujących a nieznanych cząstkowych kątów refrakcji. Przedstawione zostaną dotychczas osiągnięte wyniki badań oraz uzyskiwanych prognoz elipsy błędów dla długich sieci tunelowych.     ...

Dr inż. Zbigniew Siejka

Dr hab. inż. i, prof. WSBiP Waldemar Krupińsk

Analiza dokładności statycznych pomiarów satelitarnych wykonywanych odbiornikiem TRIMBLE NETR9

W pracy przedstawiono sposób przeprowadzenia badania dokładności i poprawności pomiarów satelitarnych wykonywanych odbiornikiem firmy Trimble, model NetR9 z anteną Zephyr Geodetic Model 2 (TRM55971.00 TZGD), która wyposażona była dodatkowo w osłonę przeciwśniegową. Badaniom poddano wyniki pomiarów statycznych, w postaci współrzędnych geocentrycznych XYZ, obliczonych za pomocą automatycznego serwisu POZGEO, działającego w systemie ASG-EUPOS. Obserwacje wykonane były w sesjach pomiarowych: 1h, 2h i 3h. Badania statystyczne zostały przeprowadzone w celu sprawdzenia, czy rozkłady błędów odpowiadają rozkładowi normalnemu, co stanowiłoby kryterium poprawności wykonanych pomiarów i obliczeń testowych a w konsekwencji decydowało o przydatności badanego odbiornika satelitarnego do wykonywania precyzyjnych pomiarów geodezyjnych. Dla oceny poprawności wykonanych pomiarów i obliczeń zastosowano trzy testy statystyczne: test parametrów, statystykę D' Kołmogorowa, oraz statystyki V i V' Kuipera. Na podstawie przeprowadzonych badań i analiz opracowano wnioski dotyczące dokładności wyników pomiarów i obliczeń oraz przydatności badanego zestawu pomiarowego do wykonywania różnego rodzaju zadań geodezyjnych.     ...

Dr hab. inż. Jarosław Janus

Dr inż. Jarosław Taszakowski

Przestrzenne zróżnicowanie jakości gleb powiatu dąbrowskiego

Jakość gleb należy do najważniejszych czynników wpływających na poziom możliwych do uzyskania plonów w rolnictwie. Przez to jest istotnym elementem kształtującym dochodowość produkcji rolniczej na danym obszarze. Znajomość przestrzennego zróżnicowania bonitacji gleb na obszarach poszczególnych obrębów czy gmin ma wpływ na proces planowania rozwoju obszarów rolniczych. Element ten stanowi również ważną informację w procesie programowania prac scaleniowych, które to działanie odbywa się na poziomie samorządu wojewódzkiego. Dane te charakteryzują się bardzo długim okresem przydatności do wykorzystania, z uwagi na niewielką ilość zmian dotyczących klasyfikacji gruntów wprowadzanych do operatu ewidencyjnego, mających najczęściej charakter jednostkowy.Artykuł prezentuje wyniki analizy mającej na celu przedstawienie zróżnicowania przeciętnej bonitacji gruntów w poszczególnych obrębach powiatu dąbrowskiego, położonego w północno-wschodniej części województwa małopolskiego. Jako źródło danych wykorzystano dane z operatu ewidencji gruntów i budynków pozyskane dla wszystkich obrębów wchodzących w skład powiatu. Wyniki przedstawiono zarówno w formie tabelarycznej, jak i graficznej.     ...

Dr inż. Monika Mika

Dr inż. Monika Siejka

Badanie stopnia cyfryzacji danych oraz wykorzystania map katastralnych w EGIB na obszarze wybranego powiatu w województwie podkarpackim

Przedmiotem opracowania jest analiza danych ewidencyjnych z zakresu części graficznej operatu ewidencji gruntów i budynków (EGiB) powiatu strzyżowskiego. Obszar badań obejmuje pięć jednostek ewidencyjnych (gmin): Strzyżów, Frysztak, Niebylec, Czudec, Wiśniowa. W sumie stanowi to 63 obręby ewidencyjne. Badaniem objęto mapy ewidencyjne znajdujące się w zasobie Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Strzyżowie. Badania wykonano w oparciu o klasyfikację udostępnionych na potrzeby pracy (Markowska, 2013) materiałów kartograficznych pod względem formy (mapa analogowa, cyfrowa, numeryczna) oraz skali, daty i techniki wykonania.Głównym celem publikacji jest zbadanie stopnia wykorzystania map katastralnych w EGiB na w/w obszarze w pracach geodezyjnych. Ponadto w pracy poddano ocenie poziom modernizacji i cyfryzacji zasobu EGiB, w celu weryfikacji zamierzeń przeprowadzonego przez ARiMR projektu LPIS. Dodatkowy aspekt publikacji stanowi porównanie otrzymanych wyników z danymi dla województwa małopolskiego, w kontekście tej samej przynależności historycznej tych regionów do ziem byłego zaboru austriackiego.     ...