Streszczenie:

Użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym pośrednim pomiędzy prawem własności a ograniczonymi prawami rzeczowymi. Przedmiotem użytkowania wieczystego mogą być grunty stanowiące własność Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego. Sama instytucja użytkowania wieczystego wzbudza ostatnio wiele kontrowersji. Przedmiotem zainteresowania jest zarówno samo prawo, jak i możliwość jego przekształcenia w prawo własności, a nawet pojawiają się głosy postulujące likwidację tego prawa.
Kwestie przekształcania prawa użytkowania wieczystego w prawo własności reguluje obecnie ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 83). Pierwotna treść tej ustawy, mimo iż ujęta zaledwie w dziesięciu artykułach została sformułowana nieprecyzyjnie, dając początek bogatemu orzecznictwu w tym zakresie. W artykule przeanalizowano kolejne nowelizacje powołanej ustawy wskazując na znaczące zmiany dotyczące podmiotów i przedmiotów postępowania przekształceniowego, organów prowadzących postępowanie i organów odwoławczych oraz sposobów i zasad ustalania opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Ostatnia znacząca nowelizacja ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości została dokonana ustawą z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 187, poz. 1110). Nowelizacja ta była wynikiem dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 stycznia 2010 r. (sygn. akt 9/08). W szczególności wprowadzono fakultatywność udzielania bonifikat od opłaty z tytułu przekształcenia.
W artykule przedstawiono również strukturę gruntów na terenie Krakowa pozostających w użytkowaniu wieczystym oraz przeanalizowano zakres przekształceń prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości na terenie Miasta Krakowa ze szczególnym uwzględnieniem ilości wydanych decyzji oraz wpływów z tego tytułu do budżetu Miasta.