Praca zawiera charakterystykę ekstremalnych wartości temperatury powietrza, jakie wystąpiły w Sudetach w latach 1951–2007. Analiza danych z czterech stacji referencyjnych potwierdziła postępujące współcześnie ocieplenie w całym profilu wysokościowym Sudetów(203–1603 m n.p.m.). Wykazano istnienie zwyżkowych trendów temperatury niemal we wszystkich miesiącach, jednak nie w każdym przypadku były one istotne statystycznie. Najsilniejsze tempo przyrostu temperatury maksymalnej wystąpiło w maju (0,6°C/10 lat). Za istotny przejaw współczesnego ocieplenia uznać też należy spadkową tendencję liczby dni mroźnych (Tmax<0°C) i bardzo mroźnych (Tmax<-10°C) w całym profilu hipsometrycznym oraz wzrostową liczby dni gorących (Tmax≥25°C) i upalnych (Tmax≥30°C) w niższych położeniach. Na przełomie XX i XXI wieku wystąpiły u podnóża Sudetów, nienotowane wcześniej, tzw. dni szczególnie upalne, z temperaturą maksymalną ponad 35°C. Współczesne ocieplenie klimatu w strefie szczytowej Sudetów (na Śnieżce) kształtuje się w przebiegu wielu wskaźników termicznych odmiennie aniżeli w niższych położeniach. ...
W pracy przedstawiono wyniki badań wpływu temperatury powietrza na warunki tlenowe w stawie karpiowym, położonym w rezerwacie przyrody „Stawy Milickie”. Średnie stężenie tlenu rozpuszczonego w wodzie o godzinie 8 wynosiło 7,18 mg O2·dm-3,o 14 12,76 mg O2·dm-3, a o 20 13,32 mg O2·dm-3. W strefie eufotycznej żyznego stawu rybnego obserwowano duże wahanie zawartości tlenu w wodzie. Stężenia poniżej granicy optimum tlenowego dla karpi (5 mg O2·dm-3) obserwowane były najczęściej w trakcie pomiarów o godzinie 800 (minimum = 2,34 mg O2·dm-3). Przesycenie wody tlenem odnotowywano po południu (godzina 1400) i wieczorem (godzina 2000). Najwyższe stężenie wynosiło 25,8 mg O2·dm-3. Analiza zależności między zawartością tlenu wodzie a temperaturą powietrza wykazała istotny statystycznie, ale bardzo słaby związek dla pomiarów o 1400 i 2000, gdzie przy wzroście temperatury powietrza obserwowano wzrost natlenienia wody. ...
Stabilność leśnych siedlisk wilgotnych i bagiennych zależy w głównej mierze od warunków atmosferycznych. Decydujący wpływ ma tutaj zmienność opadów atmosferycznych i temperatury powietrza. W niniejszej pracy analizie poddano szereg charakterystyk meteorologicznych związanych z opadami i temperaturami powietrza takimi jak: roczne i półroczne sumy opadów atmosferycznych; zmienność sum rocznych i półrocznych opadów atmosferycznych (z wykorzysta-niem podziału lat i półroczy hydrologicznych na skrajnie suche, bardzo suche, suche, przeciętne, mokre, bardzo mokre i skrajnie mokre); liczbę dni z opadami at-mosferycznymi (w przedziałach <0,9 mm, 1,0–9,9 mm, 10,0–19,9 mm oraz powyżej 19,9 mm); występowanie okresów bezdeszczowych; średnie roczne tem-peratury powietrza; liczbę dni sklasyfikowanych na podstawie średniej temperatu-ry powietrza (w kategoriach bardzo mroźne, dość mroźne, umiarkowanie mroźne, chłodne, umiarkowanie ciepłe, bardzo ciepłe, gorące); czas trwania i termin wy-stępowania meteorologicznego okresu wegetacyjnego. W wyniku przeprowadzonych analiz zauważono następujące zjawiska mo-gące zagrozić trwałości zwłaszcza siedlisk wilgotnych i bagiennych: tendencję zmniejszania się sum opadów atmosferycznych półrocza letniego oraz miesiąca kwietnia, czerwca i lipca; występowanie okresów bezdeszczowych, których liczba jak i czas trwania dodatkowo wykazują niewielką tendencję wzrostową; zmniej-szanie się liczby dni z opadami największymi; wzrost średniej rocznej temperatury powietrza spowodowany głównie cieplejszymi półroczami letnimi, ale również, chociaż w mniejszym zakresie, zimowymi; zmiany w strukturze dni ze skrajnymi ...
Przedmiotem podjętych badań były warunki termiczne w połudnowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Uznano za interesujące przeanalizowanie wpływu sytuacji synoptycznych na wartości odchyleń temperatury powietrza od średniej wieloletniej. Cyrkulacja atmosferyczna w porównaniu do czynników geograficznych jest procesem bardzo zmiennym w czasie. Stąd też, tak ważne znaczenie odgrywają badania zmierzające do ilościowego określenia zróznicowania elementów klimatu przy panujących sytuacjach synoptycznych. W badaniach wykorzystano typy sytuacji synoptycznych dla Dorzecza Gór-nej Wisły opracowane przez T. Niedźwiedzia oraz wyniki obserwacji temperatury powietrza z lat 1991–2005 ze stacji meteorologicznych reprezentujących odmienne formy terenu. Formy płaskie reprezentuje płaszczyzna w Krakowie-Balicach, wklęsłe dno doliny w Ojcowie, natomiast wypukłe wierzchowina położona w Gar-licy Murowanej. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że na analizo-wanym obszarze częściej pogodę kształtowały sytuacje antycyklonalne (56%) niż cyklonalne (44%). Najczęściej występowały typy sytuacji: Ka (13,8%), Bc(11,8%), Wa(9,5%) i Wc(8,7%). Najrzadziej zaś notowano sytuacje Ec(1.3%) i Cc(0,7%) oraz X (1,7%) i NEc(1,8%). Jak wykazały badania, we wszystkich po-rach roku występowało duże zróżnicowanie odchyleń temperatury zarówno co do wartości bezwzględnej jak i znaku. ...
W ramach projektu PROZA w Instytucie Oceanografii UG prowadzone są prace nad uruchomieniem zintegrowanego modelu falowo-prądowego dla obszaru Morza Bałtyckiego. Wykorzystywane w tym celu modele falowy WAM i prądowy POM zasilane są danymi z numerycznych prognoz pogody modelu Coupled Oce-an/Atmosphere Mesoscale Prediction System (COAMPS), działającego w ICM. Dokładność prognoz parametrów meteorologicznych wpływa bezpośrednio na prognozy falowania i prądów morskich. Oceniono dokładności wyników modeli numerycznych krótkoterminowych prognoz pogody COAMPS oraz Unified Model (UMPL), działających w ICM dla dwóch lokalizacji na polskim wybrzeżu Morza Bałtyckiego. Dla dwóch badanych lokalizacji (Łeba i Hel) z największą dokładnością prognozowana jest temperatura powietrza (r>90%), natomiast prognozy prędkości, a zwłaszcza kierunku wiatru cechuje mniejsza dokładność (r<85%). ...
W pracy przedstawiono charakterystykę warunków glebowo-klimatycznych Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Zawadach, należącej do Uniwersytetu Przyrod-niczo-Humanistycznego w Siedlcach, podano powierzchnię zasiewów, plony ziarna i zbiory czterech roślin zbożowych (żyta ozimego, pszenżyta ozimego, pszenżyta jarego i pszenicy jarej). W warunkach glebowo-klimatycznych RSD na największej powierzchni uprawiane było pszenżyto ozime, które plonowało na najwyższym poziomie, co pozwoliło uzyskać największe zbiory. Natomiast najmniejszy plon ziarna uzyskano z żyta ozimego i pszenicy jarej. Plon ziarna zbóż w latach badań był różnicowany przez warunki opadowo-termiczne. Różnica plonu ziarna w odniesieniu do średniej z dziesięciolecia wahała się od -36,5% do +58,3%, w zależności od lat i gatunku.
...
Celem badań była charakterystyka zmienności średnich dobowych, mie-sięcznych i rocznych wartości temperatury powietrza w rejonie Bydgoszczy w latach 1951-2010, na przykładzie pomiarów z reprezentatywnej stacji meteorologicznej zlokalizowanej w obrębie Lotniska Bydgoszcz-Szwederowo. Pomiary temperatury powietrza prowadzone były na wysoczyźnie, w odległości około 3,5 km od centrum miasta. W pracy zbadano wielkość zmian średniej temperatury powietrza obliczając wybrane elementy statystyki opisowej. Przeprowadzono analizę regresji i na podstawie liniowej funkcji określono kierunek zmian badanych wskaźników w czasie. Ponadto warunki termiczne panujące w Bydgoszczy poddano klasyfikacji zaproponowanej przez Lorenc [1994]. Średnia temperatura powietrza w rejonie Bydgoszczy, zwłaszcza w miesią-cach zimowych, charakteryzowała się dużą zmiennością czasową, właściwą dla umiarkowanego i przejściowego klimatu Polski. Średnią roczną temperaturę po-wietrza charakteryzował statystycznie istotny wzrost wraz z upływem czasu, na poziomie 0,17°C/10 lat. W trzydziestoleciu 1981-2010 w stosunku do poprzedniego wielolecia 1951-1980 nastąpiło zwiększenie zmienności czasowej średniej temperatury powietrza w 9 na 13 analizowanych przypadków. Miesiące mieszczące się w normie termicznej stanowiły 40,8% wszystkich analizowanych okresów miesięcznych w całym okresie badawczym 1951-2010. ...
W pracy przedstawiono wyniki trzyletniego doświadczenia polowego zało-żonego w latach 2005-2007 w Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Zawadach k. Siedlec na glebie kompleksu żytniego dobrego. Oceniono przebieg faz rozwo-jowych owsa w zależności od warunków pogodowych w okresie wegetacji. Wa-runki pogodowe w latach prowadzenia badań były zróżnicowane. Wyjątkowo nie-korzystne warunki panowały w sezonie 2006 roku - w tym czasie zanotowano duży niedobór opadów. W kolejnych latach badano wpływ trzech ilości wysiewu (300, 500, 700 ziaren kiełkujących na 1 m2) na plon trzech odmian owsa (Polar - odmiana nieoplewiona, Bachmat i Rajtar - odmiany oplewione). Wykazano, że na wzrost i rozwój oraz plon owsa decydujący wpływ miały warunki pogodowe w latach prowadzenia badań, a także czynniki doświadczenia, tj. gęstość siewu oraz testowane odmiany. Najwyższy plon ziarna zanotowano w korzystnym 2007 roku. Zwiększenie ilości wysiewu spowodowało istotny wzrost plonu ziarna. Z badanych odmian najwyższy plon dała odmiana Bachmat. ...
W pracy przedstawiono wyniki pomiarów temperatury powietrza przeprowadzone w roku 2012 przy użyciu automatycznych stacji meteorologicznych w trzech lokalizacjach terenowych. Pierwsza rejestrowała warunki termiczne w centrum Bydgoszczy, drugą reprezentującą teren obrzeża miasta zainstalowano w dzielnicy peryferyjnej Fordon, a trzecią reprezentatywną dla okolic Bydgoszczy usytuowano na terenie stacji badawczej Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w miejscowości Mochle. Na podstawie porównania wartości średnich rocznych, sezonowych i miesięcznych stwierdzono, że najwyższe temperatury powietrza występowały w centrum miasta, chłodniej było w dzielnicy peryferyjnej, a najchłodniej za miastem. Największe różnice zanotowano w lecie, a najmniejsze zimą. Stwierdzone zróżnicowanie temperatury powietrza między centrum miasta, dzielnicą peryferyjną i obszarem zamiejskim, wpływało na terminy początku, końca i długość trwania meteorologicznych pór roku, termicznego okresu wegetacyjnego oraz frekwencję dni charakterystycznych pod względem termicznym. Największe rozbieżności dotyczyły centrum miasta i terenu zamiejskiego. W Fordonie notowano zazwyczaj terminy i wartości pośrednie. We wszystkich lokalizacjach stwierdzono zbliżoną liczbę dni ciepłych, liczba dni przymrozkowych była największa w centrum miasta, a liczba dni mroźnych zdecydowanie największa na terenie zamiejskim. ...
Celem pracy była charakterystyka warunków termiczno-opadowych w województwie opolskim na podstawie wartości średnich miesięcznych temperatur powietrza i miesięcznych sum opadów atmosferycznych (1981-2010) ze stacji: Łosiów, Stare Olesno, Opole i Głubczyce. Obliczono podstawowe charakterystyki statystyczne warunków termiczno-opadowych, którymi były średnie 30-letnie wartości miesięcznych i rocznych temperatury powietrza oraz opadów atmosferycznych, odchylenia standardowe temperatury, współczynniki zmienności opadów atmosferycznych. Badano również czy występują tendencje zmian temperatury i opadów. Ponadto, wyznaczono daty początku i końca okresów termicznych oraz ich długości. Wyznaczone okresy to termiczna zima, okres gospodarczy, wegetacyjny, intensywnej wegetacji oraz dojrzewania odpowiadający okresowi termicznego lata. W ostatnim etapie prac obliczono wskaźnik suchości A. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że na obszarze województwa opolskiego średnia roczna temperatura powietrza wahała się od 8,0°C do 9,1°C i w przypadku dwóch miejscowości wystąpił istotny jej wzrost. Zaobserwowano również istotny wzrost temperatury miesięcznej w kwietniu i miesiącach letnich. Wzrost temperatury przełożył się na zmiany czasu trwania okresów termicznych, które na badanym obszarze były zróżnicowane co do długości. Zima trwała od 54 do 76 dni, okres gospodarczy od 246 do 260 dni, okres wegetacji od 221 do 235 dni, okres intensywnej wegetacji od 161 do 176 dni, a okres termicznego lata od 90 do 111 dni.Średnie roczne sumy opadów ...
Celem pracy jest charakterystyka termiczna zim z dodatnią temperaturą powietrza na obszarze Polski w najnowszej normie wskazywanej przez WMO do opracowań klimatycznych 1981-2010, na którą przypada okres wyraźnego wzrostu temperatury powietrza w skali globalnej i na obszarze Polski, ze wskazaniem konsekwencji jej zmian na walory rekreacyjno-turystyczne obszarów wiejskich. W opracowaniu wykorzystano średnie miesięczne wartości temperatury powietrza z 53 stacji meteorologicznych położonych na terenach nizinnych. Za okres zimowy przyjęto miesiące - XII, I, II. Wyróżniono 6 zim we wszystkich trzech miesiącach o temperaturze średniej obszarowej dodatniej. Były to zimy: 1987/1988, 1988/1989, 1989/1990, 1997/1998, 2006/2007 i 2007/2008. Przeciętna ciepła zima z dodatnią temperaturą we wszystkich miesiącach cechuje się południkowym przebiegiem izoterm stycznia o wartościach od 1 do 3ºC ze wschodu na zachód. W najcieplejszym styczniu 2007 roku przebiegały cztery takie izotermy w podobnym układzie o wartościach od 2 do 5ºC. Najważniejszym ujemnym skutkiem ocieplenia w okresie zimowym jest zmniejszenie się czasu trwania i grubości pokrywy śnieżnej. ...
Przeprowadzono ocenę zmienności czterech klimatycznych wskaźników potrzeb nawadniania roślin w I strefie celowości stosowania tego zabiegu w Polsce (temperatura powietrza, opady atmosferyczne, częstość susz atmosferycznych, niedobory opadów). Analiza dotyczyła czterech miejscowości (Szczecin, Poznań, Kalisz, Toruń), wielolecia referencyjnego 1991-2020 oraz fragmentów i całego okresu aktywnego wzrostu roślin (V-VIII). Badania wykazały dość jednoznaczny wzrost potrzeb nawadniania pod względem kryterium klimatycznego. Wynika on przede wszystkim z istotnego wzrostu temperatury powietrza, skutkującego zwiększeniem się potrzeb wodnych roślin. Wykazano tendencję do pogłębiania się niedoborów opadowych w wieloleciu 1991-2020 na Nizinie Szczecińskiej i w Wielkopolsce oraz zidentyfikowano dużą liczbę susz atmosferycznych o zwiększonej intensywności w latach 2015-2020. ...
