Warunki termiczno-opadowe na obszarze województwa Opolskiego w latach 1981–2010

Słowa kluczowe: temperatura powietrza, opady, okresy termiczne, wskaźnik suchości, województwo opolskie

Streszczenie:

Celem pracy była charakterystyka warunków termiczno-opadowych w województwie opolskim na podstawie wartości średnich miesięcznych temperatur powietrza i miesięcznych sum opadów atmosferycznych (1981-2010) ze stacji: Łosiów, Stare Olesno, Opole i Głubczyce. Obliczono podstawowe charakterystyki statystyczne warunków termiczno-opadowych, którymi były średnie 30-letnie wartości miesięcznych i rocznych temperatury powietrza oraz opadów atmosferycznych, odchylenia standardowe temperatury, współczynniki zmienności opadów atmosferycznych. Badano również czy występują tendencje zmian temperatury i opadów. Ponadto, wyznaczono daty początku i końca okresów termicznych oraz ich długości. Wyznaczone okresy to termiczna zima, okres gospodarczy, wegetacyjny, intensywnej wegetacji oraz dojrzewania odpowiadający okresowi termicznego lata. W ostatnim etapie prac obliczono wskaźnik suchości A. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że na obszarze województwa opolskiego średnia roczna temperatura powietrza wahała się od 8,0°C do 9,1°C i w przypadku dwóch miejscowości wystąpił istotny jej wzrost. Zaobserwowano również istotny wzrost temperatury miesięcznej w kwietniu i miesiącach letnich. Wzrost temperatury przełożył się na zmiany czasu trwania okresów termicznych, które na badanym obszarze były zróżnicowane co do długości. Zima trwała od 54 do 76 dni, okres gospodarczy od 246 do 260 dni, okres wegetacji od 221 do 235 dni, okres intensywnej wegetacji od 161 do 176 dni, a okres termicznego lata od 90 do 111 dni.
Średnie roczne sumy opadów wynosiły od 586 mm w Głubczycach do 652 mm w Starym Oleśnie i cechowały się zmiennością od 17% do 21%. Stwierdzono istotne tendencje rosnące sum opadów rocznych w Łosiowie i Głubczycach oraz sum miesięcznych przede wszystkim w miesiącach: styczniu, lutym, listopadzie oraz w lipcu. Zmiany warunków termicznych i opadowych przełożyły się na zmiany wartości wskaźnika suchości; w miesiącach czerwiec i sierpień stwierdzono jego wzrost, a w styczniu spadek, co oznacza, że wzrasta zagrożenie suszą w miesiącach letnich a styczeń staje się coraz bardziej wilgotny.

Cytowanie:

Skowera B., Wojkowski J., Ziernicka-Wojtaszek A. 2016, vol. 13. Warunki termiczno-opadowe na obszarze województwa Opolskiego w latach 1981–2010. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 2016, vol. 13/ III (2 (Jun 2016))