W artykule przedstawiono znaczenie scaleń gruntów w rozwoju obszarów wiejskich. Sytuacja na polskiej wsi pogarsza się, szczególnie wobec akcesu naszego kraju do Unii Europejskiej. Wzrasta dysproporcja między obszarami wiejskimi a zurbanizowanymi. Znaczna część infrastruktury wiejskiej ulega wyraźnemu pogorszeniu. Wieś staje się mniej atrakcyjnym miejscem do życia. Szkoły i inne obiekty użyteczności publicznej, a także ośrodki kultury są zaniedbywane. Drogi są w złym stanie, infrastruktura techniczna często zawodzi lub jej brak, a system komunikacji i mediów jest niewystarczający w stosunku do potrzeb mieszkańców. Występuje duże bezrobocie, a migracja ludności wiejskiej do miast powoduje wyraźne obniżenie i starzenie się populacji na terenach wiejskich. Rolnictwo ze zbyt małą liczbą gospodarstw wielkoobszarowych, produkujących na większą skalę i za dużą liczbę gospodarstw za małych (mikrofarm), cierpi na brak gospodarstw rodzinnych, które dzięki swej komercyjności i konkurencyjności odnalazłyby swe miejsce na rynkach dzisiejszej Europy. Aby zaradzić takiej niepokojącej sytuacji na terenach wiejskich, niezbędne są projekty i programy rozwoju obszarów wiejskich. Takie właśnie inicjatywy, które miałyby podnosić poziom życia na wsi muszą odnosić się do poprawy warunków w wielu dziedzinach. Przede wszystkim powinny dotyczyć produkcji rolnej, zatrudnienia, infrastruktury technicznej i społecznej, mieszkalnictwa oraz ochrony zasobów naturalnych. Podniesienie atrakcyjności terenów wiejskich poprzez zintegrowany rozwój poszczególnych sfer życia mieszkańców ...
Obecnie jest realizowany tzw. szósty Program Działania w dziedzinie ochrony środowiska obejmujący lata 2001–2010. Jest kontynuacją wcześniej przyjętego programu, którego zasadą jest zrównoważony rozwój. Zapewnia on …”zaspokojenie wszystkich potrzeb rozwojowych i konsumpcyjnych społeczeństw i może być kontynuowany bez pogorszenia funkcjonowania naturalnego środowiska, w którym owe społeczeństwa żyją” [Nowak-Far 2002, s. 239]. Dotyczy to sektorów gospodarczych szczególnego oddziaływania takich jak przemysł energetyka, transport, rolnictwo i turystyka. ...
Lokalne Grupy Działania to nowe organizacje w przestrzeni życia społecz-nego na polskiej wsi. Zostały zainicjowane zaraz po wejściu naszego kraju w struktury UE poprzez „Pilotażowy Program Leader+" w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich". Jego celem było pobudzenie aktywności środo-wisk wiejskich i ich zaangażowanie w tworzenie oraz realizację lokalnych strategii rozwoju. Kolejnym impulsem do organizowania się społeczności lokalnych w LGD była perspektywa wyboru do realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju (w ra-mach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 - osi IV Leader). Te wyraźnie akty mobilizacji społeczności lokalnych pokazują, że stworzenie pewnych instrumentów i zachęt w postaci realnych możliwości rozwoju mobilizuje środowiska wiejskie do działania. Mimo że środki przeznaczone na realizację osi IV PROW nie są duże (stanowią zaledwie ok. 4,5% budżetu programu), są dla śro-dowisk lokalnych impulsem do myślenia o rozwoju, następnie koncentrowania energii i zasobów wokół tego rozwoju oraz szukania nowych, niestandardowych sposobów prowadzących do podnoszenia jakości życia na obszarach wiejskich. Celem artykułu jest przedstawienie ogólnych zasad konstruowania budżetu dla LGD w kraju oraz charakterystyka budżetu LGD Stowarzyszenie Rozwoju Orawy na tle budżetów LGD w Polsce.
...
Dokładna analiza struktury agrarnej daje możliwość m.in. racjonalnego pla-nowania przestrzennego, monitorowania gospodarki mieniem samorządu teryto-rialnego, czy też wspomagania w pozyskiwaniu funduszy strukturalnych ze środ-ków unijnych.Celem artykułu jest wskazanie obszarów o najtrudniejszych warunkach go-spodarowania związanych z niekorzystną strukturą agrarną. Odpowiednia analiza danych katastralnych umożliwiła trafne wskazanie obszarów o największych po-trzebach pilności przeprowadzenia poprawy struktury agrarnej. Racjonalne pro-gramowanie prac urządzeniowo-rolnych, czyli wyznaczenie obszarów prioryteto-wych do tego typu zabiegów, z poziomu województwa, możliwe jest jedynie w przypadku analizy aktualnych danych przestrzennych, dla których podstawą infor-macji jest ewidencja gruntów i budynków. Obszarem badawczym zostało objęte całe województwo małopolskie. ...
Celem pracy jest dokonanie oceny efektywności gospodarczej i ekonomicznej projektów realizowanych w okresie po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, tj. projektów realizowanych od 2004 roku. W badaniach oparto się na reprezentatywnej próbie 12 obiektów (wsi) na których wykonano prace scaleniowe z różnych części Polski, proporcjonalnie do liczby dokonywanych scaleń.Rozłogi gruntów badanych gospodarstw dokonano na podstawie danych map ewidencyjnych i rejestrów gruntów uzyskanych od starostw powiatowych.Ocenę poziomu dochodów jako skutek ukształtowania rozłogów ustalono następująco. Badaniami objęto 300 gospodarstw, które są w systemie Polskiego FADN z Regionu Mazowsze i Podlasie, tj. z województw: lubelskiego, podlaskie-go, mazowieckiego i łódzkiego. Dla gospodarstw roślinnych i mieszanych z tej grupy ustalono oddalenie gruntów oraz dochód oraz poddano analizie statystycznej.Ocenę efektywności scaleń według metody wewnętrznej stopy zwrotu (IRR) ustalono według reguł proponowanych przez Trockiego i Gruczy.Na podstawie badań stwierdzono, że scalanie gruntów pozwoliło na uzy-skanie następujących efektów: - gospodarczych: zmniejszenie liczby działek w gospodarstwie o 48,9%, zwiększenie powierzchni o 95,0%, zmniejszenie oddalenia gruntów od zagród o 24,6%,- ekonomicznych: szacunkowy wzrost dochodu po scaleniu na poziomie 12,0 - 43,8%, roczna stopa zwrotu poniesionych kosztów (IRR) na poziomie 4,9% do 15,%, a okres zwrotu poniesionych kosztów ustalono średnio na 6-7 lat. ...
Artykuł przedstawia wyniki ogólnego porównania administracji odpowie-dzialnej za prowadzenie prac urządzeniowo-rolnych w Polsce i w Republice Fede-ralnej Niemiec. Autor omawia poszczególne instytucje zaangażowane w proces scalania gruntów w obydwu krajach, ich zadania oraz wzajemne powiązania. W drugiej części artykułu autor porównuje obydwa systemy. W wyniku przepro-wadzonej analizy ustawy o scalaniu i wymianie gruntów oraz federalnej ustawy o urządzeniach rolnych zaobserwować można istotne różnice pomiędzy kompeten-cjami i strukturą administracji odpowiedzialnej za urządzenia rolne w obu krajach. Zasadniczą różnicą jest stopień koncentracji kompetencji. W Polsce mamy do czynienia z niezrozumiałym rozproszeniem kompetencji pomiędzy marszałkiem, starostą i wojewodą oraz szeregiem innych osób prawnych, co skutecznie komplikuje realizację postępowań scaleniowych. Natomiast w RFN są one skon-centrowane pod jednym zwierzchnictwem. ...
Interaktywne aplikacje internetowe to pojęcie szerokie. Możliwości ich zastosowań są praktycznie nieograniczone. Dysponując wiedzą, umiejętnościami, oprogramowaniem oraz środkami finansowymi jedynym ograniczeniem może się okazać wyobraźnia zespołu projektowego.Wraz z rozpowszechnianiem się technik i narzędzi komputerowych udostępnianych nieodpłatnie i tworzonych przez społeczności pasjonatów, możliwe staje się tworzenie pełnowartościowych aplikacji przy bardzo niewielkich nakładach finansowych.Jedną z grup funkcjonalności w jakie wyposażyć można aplikacje sieciowe jest gromadzenie, przetwarzanie oraz wizualizacja danych o charakterze przestrzennym. Ich ogromną zaletą jest możliwość upublicznienia opracowań tworzonych na komputerach lokalnie, za pośrednictwem Internetu.Aplikacje sieciowe udostępniane w Internecie mogą być wykorzystywane w codziennej pracy administracji publicznej, wspomagając proces decyzyjny np. w zakresie ochrony środowiska czy zagospodarowania i rozwoju danego obszaru. Z aplikacji tych skorzystać może również społeczność lokalna.W pracy przedstawiono wybrane techniki oraz narzędzia programistyczne, które wykorzystano do przygotowania aplikacji internetowych o różnym stopniu interaktywności. Położono nacisk na możliwe zastosowania praktyczne i przedstawiono wdrożenia w wybranych gminach województwa małopolskiego. ...
Artykuł przedstawia wyniki analizy ogólnej struktury administracji odpowiedzialnej za prowadzenie prac urządzeniowo-rolnych w Republice Federalnej Niemiec na przykładzie Kraju Związkowego Turyngia. Autor omawia poszczególne instytucje zaangażowane w proces urządzeń rolnych, ich wzajemne powiązania oraz interakcje ze szczególnym naciskiem na rolę Urzędów ds. Rozwoju Obszarów Wiejskich i Urządzeń Rolnych oraz Stowarzyszeń uczestników postępowania. ...
Celem artykułu jest przedstawienie rozmytej jakościowej analizy porównawczej (fuzzy set Qualitative Comparative Analysis - fsQCA) jako koncepcji metodologicznej w ocenie procesów z udziałem wiedzy związanych z rozwojem obszarów wiejskich. Jako studium przypadku wybrano jednostki amorządowe, w których na co dzień realizowane są zadania na rzecz rozwoju lokalnego. W analizie skupiono się na procesie transferu wiedzy. Transfer jest najbardziej złożonym procesem wśród procesów z udziałem wiedzy. Zawiera kilka istotnych elementów, które stanowią mocny fundament efektywności organizacji, a mianowicie: pozyskiwanie wiedzy, udostępnianie wiedzy, rozpowszechnianie wiedzy oraz dzielenie się wiedzą. Od skuteczności tego procesu zależy w dużym stopniu poziom rozwoju danego obszaru m.in.: aktualizacja informacji, szybkość podejmowania decyzji, wykorzystywanie zróżnicowanych źródeł finansowania do realizacji przedsięwzięć czy implementacja innowacyjnych rozwiązań prowadząca do budowania konkurencyjności obszaru. ...
