W publikacji przeprowadzono analizę oddziaływania parametrów termicznych na egzergię strumienia strat cieplnych, egzergetyczną i cieplną sprawność płytowego rekuperatora powietrze - powietrze przy stałych objętościowych strumieniach ogrzewanego i chłodzonego powietrza. Wyniki badań i ich analiza potwierdziły zależności między egzergią strumieni strat cieplnych a wartościami temperatur zasilania, wzrostem wykorzystania ciepła z ochładzanego powietrza i spadkiem przenikania ciepła z ochładzanego do ogrzewanego powietrza wraz ze wzrostem różnicy temperatur na zasilaniu. Potwierdzono również zależność między cieplną a całkowitą energetyczną sprawnością. ...
W artykule przedstawiono strukturę zużycia zimnej i ciepłej wody w lokalu zamieszkanym przez 3-osobową rodzinę. W omawianym mieszkaniu zainstalowano 2 wodomierze wody zimnej i ciepłej w łazience oraz 2 wodomierze wody zimnej i ciepłej w kuchni. Zimna i ciepła woda w kuchni zużywana jest w trakcie przygotowywania posiłków oraz zmywania naczyń, natomiast w łazience woda zimna zużywana jest w celu spłukiwania miski ustępowej oraz na pranie, natomiast woda ciepła zużywana jest w celu utrzymania higieny osobistej mieszkańców. W kuchni występuje jeden punkt czerpalny wody zimnej i ciepłej (bateria nad zlewozmywakiem), natomiast w łazience cztery punkty czerpalne wody zimnej oraz dwa punkty czerpalne wody ciepłej.Celem pracy jest określenie struktury zużycia wody zimnej i ciepłej w wybranym gospodarstwie domowym. Szczegółowe cele to określenie faktycznej objętości wody zimnej, a także ciepłej zużywanej w łazience oraz w kuchni w badanym okresie. Woda zimna dostarczana jest z sieci wodociągowej, natomiast woda ciepła z elektrociepłowni MPEC S.A. w Krakowie. W roku badawczym 2004 mieszkańcy zużyli łącznie 96,08 m3 wody. Średnie zużycie jednostkowe wyniosło 101,0 dm3*M-1*d-1. Analiza zużycia wody w poszczególnych miesiącach roku 2004 wykazała, że najwyższe pobory wody wystąpiły w sierpniu, natomiast najniższe w kwietniu. Największa nierównomierność dobowa zużycia wody wystąpiła w ...
Tematem opracowania jest analiza zdolności wybranej gminy do realizacji wydatków inwestycyjnych. Do analizy wybrano gminę Wiśniowa położoną w województwie małopolskim. W analizie posłużono się wskaźnikami wyrażającymi relację pomiędzy wielkościami finansowymi, będącymi składowymi budżetu jednostki samorządu terytorialnego. W wyniku analizy, która dotyczyła lat 2002-2004, stwierdzono wiele faktów świadczących korzystnie o możliwościach finansowania przez gminę wydatków inwestycyjnych. W szczególności nadwyżka operacyjna przyjmowała wartość dodatnią, co oznacza, że kwoty pozyskiwane ze źródeł zwrotnych w całości przeznaczane były na finansowanie wydatków inwestycyjnych, a nadto sama nadwyżka operacyjna również mogła być przeznaczona na ich finansowanie. Kwota środków mogących być przeznaczonymi na finansowanie zadań inwestycyjnych oraz obsługę długu rosła, o czym świadczy wzrost wskaźnika wolnych środków z 15,84% do 21,43%. Znacznie większą zmiennością charakteryzował się wskaźnik nadwyżki operacyjnej i choć zaobserwowano jego spadek z 11,21% do 2,65%, to nadal wykazywał wartość dodatnią, przyczyniając się w ten sposób do zwiększenia środków na finansowanie wydatków inwestycyjnych. Wskaźniki realizacji wydatków inwestycyjnych miały w badanym okresie tendencję wzrostową. Wydatki inwestycyjne w stosunku do dochodów gminy ogółem wzrosły ponad dwukrotnie z 12,03% do 27,17%. Jednocześnie relacja wydatków inwestycyjnych odniesiona do kategorii wolnych środków wzrosła z poziomu 75,90% do 126,77%, co oznacza, że wydatki inwestycyjne przewyższyły wysokość wolnych środków, a gmina w ...
Wierzba wiciowa, popularnie zwana wikliną, od dawna użytkowana jest gospodarczo jako surowiec plecionkarski, czynnik oczyszczający ścieki czy w farmaceutyce. Ważnym zastosowaniem tej rośliny jest wykorzystanie jej w hydrotechnice i - od kilku lat w Polsce na szerszą skalę - jako biologicznego surowca energetycznego. Niewątpliwymi zaletami wikliny są: szybki przyrost jej biomasy, stosunkowo wysoka odporność na choroby i szkodniki oraz możliwość energetycznego spożytkowania ściętych w trakcie pielęgnacji prętów i kijów wiklinowych. Walory te sprawiają, że wierzba powinna być wykorzystywana w gospodarczym kształtowaniu środowiska częściej, również jako substytut innych roślin.Niewątpliwie paliwa pochodzenia roślinnego stanowią przyszłość energetyczną świata. Zdecydowała o tym nie tylko skończoność tradycyjnych, kopalnych źródeł energii, ale również i koszt pozyskania i wytworzenia energii z biomasy, a przede wszystkim względy szeroko pojętej ekologii. W pracy poruszono problematykę alternatywnej uprawy roślin energetycznych (uprawy naturalnej), która zdaniem autora w sposób znaczny przyczyni się do rozpowszechnienia produkcji czystej energii i poprawy stanu środowiska naturalnego. Analiza wyników z obiektów badawczych, na których uprawiano wierzbę wiciową, pozwala stwierdzić, że taka forma uprawy znajduje ekonomiczne uzasadnienie, a przedstawione rezultaty wskazują na celowość dalszych badań w tym zakresie. Badania prowadzono w roku 2004 na obszarze gminy Kraków.Na podstawie przeprowadzonych obserwacji liczby przyjęć sztobrów wierzby wiciowej określono rodzaje ekosystemów ...
W pracy przedstawiono analizę zużycia energii finalnej oraz obliczono wielkość emisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego na obszarze gminy Kocmyrzów-Luborzyca. Zapotrzebowanie na energię objęło wszystkie grupy obiektów znajdujących się na terenie gminy. Dla potrzeb pracy gminę podzielono na następujące sektory: mieszkaniowy (obejmujący gospodarstwa domowe i rolne), użyteczności publicznej (w którego skład weszły obiekty: administracji samorządowej, oświatowe, kulturalne, ośrodki zdrowia i remizy OSP) oraz uprawy pod osłonami (gdzie produkcja ogrodnicza jest prowadzona w szklarniach i podgrzewanych tunelach foliowych). Pozwoliło to na obliczenie wielkości i struktury zużycia nośników energetycznych w poszczególnych grupach odbiorców i na tej podstawie określenie jaki mają wpływ na zanieczyszczenie powietrza na terenie gminy. Na podstawie badań i obliczeń modelowych stwierdzono, iż największy wpływ na zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego w gminie ma sektor mieszkaniowy, który jest głównym konsumentem energii finalnej. Obiekty użyteczności publicznej, dzięki przeprowadzonej modernizacji i konwersji systemów ogrzewania na gazowe, mają znikomy udział w zanieczyszczeniu powietrza. ...
Na odłogowanych gruntach ornych, w zależności od warunków glebowo-klimatycznych oraz topograficznych, mogą powstawać różne pod względem fitosocjologicznym zbiorowiska roślinne. W niniejszym opracowaniu autorzy przedstawią warunki, w jakich na odłogowane grunty orne wkracza roślinność kserotermiczna. Charakterystykę odłogowanych gruntów ornych, które w procesie zróżnicowanego czasowo samozadarniania gruntów ornych przekształciły się w zbiorowiska roślinności kserotermicznej typu murawowego przedstawiono na podstawie charakterystyki fitosocjologicznej wybranych odłogowanych gruntów ornych z okolic Pińczowa i Staszowa. Stwierdzono, że w zależności od podłoża na odłogowanych gruntach ornych tworzą się zbiorowiska roślinności należące do różnych jednostek fitosocjologicznych. W początkowym okresie odłogowania powstające samoczynnie zbiorowiska cechuje duży stopień przypadkowości. Przebieg sukcesji roślinnej na odłogowanych gruntach ornych leżących w strefach glebowo-klimatycznych sprzyjających występowaniu roślinności kserotermicznej sprzyja tworzeniu się w procesie samozadarniania zbiorowisk roślinnych o charakterze stepowym. W zależności od rodzaju podłoża geologicznego (gipsy, margle, wapienie), a także miąższości nakładu glebowego, którym najczęściej jest less są one pod względem fitosocjologicznym zróżnicowane. ...
Przedmiotem opracowania była zlewnia cząstkowa (część źródłowa) rzeki Soły, na której dokonano szczegółowych pomiarów ombrometrycznych, fizjograficznych i hydrologicznych w przekroju hydrometrycznym, zamykającym zlewnię o powierzchni 37,525 km2. Ponadto scharakteryzowano wpływ użytkowania powierzchni, stosunki opadowe i spadki na wielkość przepływu w przekroju hydrometrycznym. ...
Potok przepływający przez osiedle lub miasto jest dużym zagrożeniem dla przyległych zabudowanych terenów i równocześnie naturalnym elementem dekoracyjnym.Z uwagi na upływ czasu i brak należytej konserwacji obiektów często zachodzi konieczność ich przebudowy i modernizacji. I tu pojawia się wiele problemów. Należą do nich: brak miejsca na należyte rozwinięcie trasy i przekrojów poprzecznych, budowa geologiczna, wymagania obowiązującego prawa wodnego i budowlanego, wymogi architektury (szczególnie w zabudowie staromiejskiej) oraz ekologii. Próbę rozwiązania tych problemów przedstawiono w pracy na przykładzie dużego potoku Wątok przepływającego przez staromiejską część miasta Tarnowa. Z uwagi na położenie koryta potoku i silną zabudowę miejską oraz bezpośrednie sąsiedztwo budowli sakralnych chronionych prawem, obowiązkiem władz miasta jest zapewnienie pełnego bezpieczeństwa przyległych terenów. Zadanie to podjęto już w latach międzywojennych, lecz stopień gwarancji bezpieczeństwa był niewystarczający. Argumentem dodatkowym za podjęciem prac był stan techniczny obiektów, grożący katastrofą budowlaną oraz estetyka rozwiązań.Aby uzmysłowić Czytelnikowi mnogość i wagę problemów technicznych projektowanej zabudowy w dwuczęściowej publikacji omówiono stan istniejący, różny w poszczególnych sekcjach, zabudowy cieku oraz propozycje rozwiązań projektowych. Przedstawione treści ilustrują rysunki poglądowe i dokumentacja fotograficzna. ...
Omówiono badania odkształceń poziomych laboratoryjnego modelu ściany oporowej nasypu drogowego, wykonanej z elementów gabionowych. Gabiony, czyli kosze siatkowe wypełnione materiałem ziarnistym rozmieszczone w prostopadłościennym wielkowymiarowym pojemniku obudowują od wewnątrz jedną ze ścian. Pozostała część pojemnika jest wypełniona piaskiem gruboziarnistym, odwzorowującym masyw gruntowy poza ścianą oporową. Skonstruowano trzy typy ścian gabionowych: ściana złożona z trzech gabionów (typ A); z czterech (typ B) i siedmiu (typ C) różniących się wymiarami. Poszczególne typy ścian wykonano w dwóch wariantach: gabiony luźno położone oraz zespolone z sobą metalowymi spinaczami. Poziomy napór modelu ściany gabionowej na pomiarową ścianę pojemnika badawczego wzbudzano, stosując obciążenie pionowym statycznym naciskiem. Specjalna konstrukcja ścian pojemnika umożliwiła dokonanie pomiarów przemieszczeń poziomych modelu, które przeliczano na jednostkowe poziome parcie. Wyniki badań przedstawiono w formie wykresów poziomego parcia modeli, mierzonego na siedmiu pomiarowych poziomach ściany, w zależności od konfiguracji ściany (liczby i wymiarów gabionów). Badania miały charakter porównawczy - wyniki porównywano z wynikami otrzymanymi dla modelu wzorcowego nasypu (bez obudowujących koszy siatkowych). Stwierdzono redukcję odkształceń poziomych modelu nasypu z elementami gabionowymi w odniesieniu do wzorca. Wartość zmniejszenia jest zależna od wymiarów, ukształtowania i rozmieszczenia koszy gabionowych. ...
W pracy przedstawiono analizę zużycia energii finalnej oraz obliczono wielkość emisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego na obszarze gminy Kocmyrzów-Luborzyca. Zapotrzebowanie na energię objęło wszystkie grupy obiektów znajdujących się na terenie gminy. Dla potrzeb pracy gminę podzielono na następujące sektory: mieszkaniowy (obejmujący gospodarstwa domowe i rolne), użyteczności publicznej (w którego skład weszły obiekty: administracji samorządowej, oświatowe, kulturalne, ośrodki zdrowia i remizy OSP) oraz uprawy pod osłonami (gdzie produkcja ogrodnicza jest prowadzona w szklarniach i podgrzewanych tunelach foliowych). Pozwoliło to na obliczenie wielkości i struktury zużycia nośników energetycznych w poszczególnych grupach odbiorców i na tej podstawie określenie jaki mają wpływ na zanieczyszczenie powietrza na terenie gminy. Na podstawie badań i obliczeń modelowych stwierdzono, iż największy wpływ na zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego w gminie ma sektor mieszkaniowy, który jest głównym konsumentem energii finalnej. Obiekty użyteczności publicznej, dzięki przeprowadzonej modernizacji i konwersji systemów ogrzewania na gazowe, mają znikomy udział w zanieczyszczeniu powietrza. ...
Osady ściekowe, w zależności od przygotowania oraz warunków lokalnych, będą nadal stanowić odpad do składowania, albo produkt do wykorzystania przyrodniczego. Ze względu na swoją wartość nawozową osady pochodzące z procesu oczyszczania ścieków i stanowiące produkt uboczny, mogą być wykorzystane do nawożenia lub do rekultywacji terenów zielonych. Oczywiście, aby osad mógł być wykorzystany przyrodniczo musi być odpowiednio przygotowany w procesach pozwalających na usunięcie toksycznych związków, które mogłyby negatywnie wpłynąć na jakość uprawianych na nim roślin. Racjonalna produkcja roślinna w rolnictwie opiera się na przestrzeganiu zasad mających na celu poprawę żyzności gleby oraz jej produkcyjności poprzez zastosowanie właściwej agrotechniki, w tym również nawożenia mineralnego i organicznego. Gleby Polski są na ogół ubogie w materię organiczną i przy uprawie na nich roślin bardziej wymagających ulegają one odpróchnicznieniu i zubożeniu w składniki pokarmowe. Najpopularniejszym nawozem organicznym stosowanym w rolnictwie jest obornik. Po roku 1990 produkcja obornika znacznie się obniżyła ze względu na ograniczenie produkcji zwierzęcej i stosowane obecnie dawki są niewystarczające do uzyskania dobrych polonów. Z tej przyczyny niezbędne jest poszukiwanie innych alternatywnych źródeł materii organicznej możliwej do bezpiecznego stosowania jako nawozu alternatywnego. Jednym ze sposobów alternatywnego do obornika jest stosowanie różnego rodzaju substancji organicznych, takich jak: odpady roślinne, komposty ...
W pracy przedstawiono wyniki prognoz krokowych rocznego zużycia energii elektrycznej wyznaczonych z wykorzystaniem modeli wywodzących się z teorii chaosu zdeterminowanego, tj. modelu opartego na wymiarze fraktalnym, modelu logistycznego według Prigogine'a oraz modelu krzyżowania heurystycznego. Prognozy dotyczyły odbiorców wiejskich, a wyznaczono je dla terenów znajdujących się w obszarze obsługi energetycznej czterech przedsiębiorstw trudniących się dystrybucją energii elektrycznej. Ocenę jakości prognoz przeprowadzono, wykorzystując absolutne błędy prognoz wygasłych. Wartości błędów prognoz wygasłych wyznaczonych na podstawie modeli wywodzących się z teorii chaosu zdeterminowanego wyniosły od 2,3 do 4,7% i świadczą o przydatności zaprezentowanych w pracy modeli do predykcji krokowej zużycia energii elektrycznej przez odbiorców wiejskich z wyprzedzeniem rocznym. Szczególnie przydatny do tych celów okazał się model prognostyczny według Prigogine'a. ...
