Przedstawiono zmiany dotyczące infrastruktury technicznej i elementów ekologicznych towarzyszących nowo wybudowanemu zbiornikowi wodnemu Domaniów na rzece Radomce. Budowa nowej sieci dróg łączących miejscowości w sąsiedztwie zbiornika wynikała ze zmian w użytkowaniu i zagospodarowaniu terenu. Budowa nowych systemów z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, infrastruktury technicznej (tzw. proekologicznej) jest uzasadniona eliminacją szkodliwego zanieczyszczania wód magazynowanych w zbiorniku i wykorzystywanych do wszystkich określonych celów. Istotne jest zapobieganie procesom eutrofizacji, prowadzącym do degradacji zbiornika. W celu utrzymania dobrej jakości wód, a nawet jej poprawienia uzasadniona była szybka budowa kanalizacji i oczyszczalni ścieków ponieważ wzrastała i nadal wzrasta liczba budynków mieszkalnych i gospodarczych zgodnie z planem zagospodarowania terenu wokół zbiornika. Opisano wykonane i podjęte działania w celu prawidłowej, pod względem ekologicznym, eksploatacji zbiornika. Stwierdzono prawidłowy rozwój infrastruktury technicznej zapewniający korzystne efekty szczególnie w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. ...
W czasie wieloletniej eksploatacji obiektu prowadzone były i są systematyczne badania stosunków wodno-gruntowych i odkształceń korpusu zapory, przy wykorzystaniu piezometrów i reperów. Wskutek postępującego procesu samouszczelniania się czaszy zbiornika warunki wodno-gruntowe zapory uległy nieznacznej poprawie. Pomiary geodezyjne pozwoliły na ocenę przemieszczeń urządzeń upustowych i odkształceń korpusu zapory w okresie eksploatacji zbiornika. ...
Zbiornik „Besko” na rzece Wisłok składa się z dwóch części: z zasadniczej, na rzece Wisłok (objętość około 11 mln m3) i z bocznej, na rzece Czernisławka – dopływie Wisłoka (objętość ok. 3 mln m3), która wpada do zbiornika kilkaset metrów przed zaporą tego zbiornika. Badaniami objęto boczną część zbiornika, na rzece Czernisławce. Określono właściwości fizyczne osadów dennych m.in. procentową zawartość części organicznych oraz ich skład granulometryczny, według metody Prószyńskiego w dwóch wariantach: z dodatkiem deflokulanta Na2CO3 i bez tego dodatku, wykazując istotne różnice. Również zbadano właściwości chemiczne: odczyn pH i zawartość metali ciężkich. Określenie zawartości metali śladowych pozwoliło na kwalifikację osadów w sześciostopniowej skali wg Kabaty-Pendias, według której oceniana jest możliwość ich rolniczego wykorzystania. Według wstępnych wyników osady klasyfikują się do pierwszego i drugiego stopnia zanieczyszczenia chemicznego gleby, co pozwala na rolnicze ich wykorzystanie i uzupełnianie nimi pobliskich gruntów uprawnych. Określono również przyrosty osadów w poszczególnych przekrojach pomiarowych tej części zbiornika, wykazując znaczne różnice w porównaniu z pomiarami wykonanymi w roku 1987. Ocena ta wykazała, że w ciągu ostatnich 20 lat przyrost miąższości osadów wyniósł około 1,8 metra w przekroju najbliższym od zbiornika głównego, a od początku istnienia zbiornika przyrost ten wyniósł około 3,20 m. Natomiast w przekroju najdalszym od ...
Artykuł zawiera wstępne wyniki badań nad przemianą związków organicznych i biogennych w małym zbiorniku wodnym. Jako obiekt badań wybrano położony na rzece Czystej zbiornik Górny Młyn k. Końskich (pow. konecki, woj. świętokrzyskie). Podstawą do analizy były badania hydrochemiczne, obejmujące pomiary objętości wody dopływającej i odpływającej ze zbiornika oraz oznaczanie ich składu chemicznego. Przeprowadzono je w okresie od maja do lipca 2006 roku, realizując w tym czasie w sumie sześć serii pomiarowych. W pobranych próbkach wody oznaczano w laboratorium metodami referencyjnymi następujące wskaźniki zanieczyszczeń: BZT5, P-PO4, N-NH4, N-NO2 i N-NO3. W wyniku przeprowadzonych pomiarów hydrometrycznych ustalono, że podstawowym źródłem alimentacji badanego zbiornika jest położony powyżej zbiornik Szabelnia, z którego dopływ wody do zbiornika Górny Młyn wahał się w przedziale od 0,003 do 0,120 m3⋅s-1. Uwzględniając także niewielki ciek „bez nazwy”, w sumie do zbiornika dopływało w czasie prowadzenia badań średnio 0, 055 m3⋅s-1, a odpływało średnio 0,051 m3⋅s-1. Decydujący wpływ na jakość wód dopływających i odpływających z badanego zbiornika miały przede wszystkim stężenia azotu azotynowego, które kilkakrotnie (zwłaszcza w przypadku wód zasilających) przekraczały dopuszczalną granicę 1,000 mgN-NO2⋅dm-3, ustaloną w obowiązujących przepisach dla ostatniej, V klasy czystości. Pozostałe oznaczane wskaźniki mieściły się w granicach I lub co najwyżej II klasy czystości. Stwierdzono, ...
Praca dotyczy zbiornika retencyjnego Włodzienin na rzece Troi, zlokalizowanego w województwie opolskim. Główną funkcją tego zbiornika jest ochrona przed powodzią oraz nawadnianie rolnicze. Pojemność zbiornika przy normalnym poziomie piętrzenia NPP wynosi 4 mln m3, a powierzchnia zalewu 86 ha. Budowa tego zbiornika jest obecnie na ukończeniu, a początek jego napełniania przewiduje się pod koniec 2007 roku. Autorzy przedstawili w pracy prognozę dopływu rumowiska do zbiornika oraz oszacowali wielkość jego zamulenia w czasie. ...
Zbiornik wodny Świnna Poręba zlokalizowany został w 26,6 km rzeki Skawy. W trakcie realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego, trwającej z przerwami od 1986 r., zmiany zachodzące w gospodarce spowodowały weryfikację priorytetowych celów zbiornika. W artykule dokonano analizy zmian zasad planowanej gospodarki wodnej, powodowanych zmianą głównych celów stawianych wobec wielozadaniowego obiektu, jakim jest zbiornik wodny Świnna Poręba. Podjęto próbę wstępnej oceny planowanych założeń powadzenia gospodarki wodnej na realizowanym zbiorniku w aspekcie zadań wynikających z ustawodawstwa krajowego oraz unijnego. ...
Spiętrzenie wody w korycie rzecznym wywołane budowlą piętrząca oddziałuje na wody podziemne wówczas, gdy istnieje związek hydrauliczny wód powierzchniowych i wód podziemnych. Opracowanie prognozy wpływu spiętrzenia wód rzeki na obszary przyległe polega na określeniu położenia zwierciadła wody podziemnej. Dokonano próby oceny położenia zwierciadła wody gruntowej na terenie miejscowości Zembrzyce w przypadku spiętrzenia wody w zbiorniku do rzędnej 312,00 m n.p.m. Pomimo dość dobrego rozeznania warunków hydrogeologicznych analizowanego obszaru wydzielenie obszaru filtracji jest niezmiernie trudne. Miejscowość Zembrzyce znajduje się w widłach dwóch cieków: rzeki Skawy i jej dopływu potoku Paleczki. Lokalizacja Zembrzyc w widłach tych dwóch rzek stwarza skomplikowane warunki hydrogeologiczne wynikające z wzajemnego oddziaływania cieków powierzchniowych na obszar przyległy. Wyznaczono na badanym obszarze strefę oddziaływania zmian poziomu zwierciadła wody w rzece Skawie i potoku Paleczka na poziom wód gruntowych. Stosując metodę hydrologiczną, określono zmianę położenia zwierciadła wody gruntowej w wyniku oddziaływania spiętrzenia w budowanym zbiorniku wodnym Świnna Poręba. W tym celu opracowano zależności regresyjne położenia zwierciadła wody gruntowej i zwierciadła wody w rzece Skawie i potoku Paleczka. Umożliwiły one w sposób przybliżony określenie prognozowanej zmiany położenia zwierciadła wody gruntowej w wyniku spiętrzenia. Otrzymane wyniki należy traktować jako orientacyjne ze względu na krótki okres obserwacji stanów zwierciadła wody gruntowej i zwierciadła ...
Praca dotyczy małego zaporowego zbiornika wodnego Młyny II zlokalizowanego w km 6,968 rzeki Julianpolki, w miejscowości Młyny, w gminie Rudniki w województwie opolskim. Zbiornik ten jest jednym z dziewięciu małych zbiorników zaporowych, znajdujących się na terenie województwa opolskiego. Spełnia wiele funkcji, do których należy zaliczyć m.in. rolniczą (wykorzystanie wody do nawodnień rolniczych i hodowli ryb) oraz rekreacyjną. Powierzchnia zbiornika wynosi 4,53 ha, a jego pojemność 81 540 m3. Celem pracy jest przedstawienie wyników badań jakości wody rzeki Julianpolki przepływającej przez zbiornik Młyny. Badania wykonywano w okresie od stycznia 2006 do grudnia 2006 roku. Pomiarami objęto następujące wskaźniki jakości wody: azotany, azotyny, amoniak, fosforany, BZT5, odczyn wody, przewodność elektrolityczną i temperaturę wody. Rozpoczęte na terenie zbiornika Młyny badania dostarczają informacji o jakości wody dopływającej i odpływającej ze zbiornika, co przyczyni się do podejmowania właściwych decyzji gospodarczych związanych z użytkowaniem wód retencjonowanych w zbiorniku i ich ochrony. ...
Praca dotyczy małego zbiornika wodnego Komorów położonego na potoku Milikówka, w km 5,400, w woj. dolnośląskim. Główną funkcją zbiornika jest re-tencja wody dla rolnictwa i rekreacji. Praca zawiera wyniki badań jakości wody dopływającej do zbiornika, wody retencjonowanej w zbiorniku i odpływającej ze zbiornika, wykonane w okresie od marca do października 2009 roku. Pomiarami objęto następujące wskaźniki jakości wody: azotany, fosforany, temperaturę wody, tlen rozpuszczony, przewodność elektrolityczną, odczyn i przezroczystość wody. Przedstawiono ocenę jakości wód zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz ocenę eutrofizacji wód. Stwierdzono czy badane wody są wrażliwe na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Walory użyt-kowe wody zbiornika określono, porównując badane wskaźniki z wartościami gra-nicznymi, jakim powinna odpowiadać woda przydatna do kąpieli.Badania wykazały, że wody dopływające do zbiornika Komorów ze względu na azotany przekroczyły wartości graniczne wskaźników jakości wód dla klasy II. Wartości temperatury wody, tlenu rozpuszczonego, przewodności elektrolitycznej i odczynu wody są odpowiednie dla klasy I. Natomiast wody odpływające ze zbiornika pod względem azotanów, temperatury i odczynu wody zakwalifikowano do II klasy, natomiast pod względem wartości tlenu rozpuszczonego i przewodności elektrolitycznej do I klasy jakości wód. Ponadto analiza jakości wód retencjonowanych w zbiorniku Komorów wykazała, że jedynie ...
Określono stopień zamulenia zbiorników wodnych Brzóza Stadnicka i Brzóza Królewska znajdujących się na jednym cieku niekontrolowanym hydrolo-gicznie oraz opracowano prognozy ich zamulenia. W analizie uwzględniono wpływ zbiornika górnego - Brzóza Stadnicka, na ilość rumowiska dopływającego do zbiornika dolnego - Brzóza Królewska. Prognoza zamulenia, opracowana w trzech wariantach, umożliwiła określenie tzw. żywotności zbiorników. W pierwszym wariancie opracowano prognozę dla zbiornika górnego w jego zlewni cząstkowej. W drugim wariancie prognozowano zamulenie zbiornika dolnego biorąc pod uwagę dopływ rumowiska ze zlewni całkowitej, bez uwzględnienia za-trzymywania części rumowiska w zbiorniku górnym. W trzecim wariancie natomiast uwzględniono wpływ zbiornika górnego na zbiornik dolny. Wykazano, że badane małe zbiorniki wodne charakteryzują się stosunkowo niskimi wartościami zdolności do zatrzymywania rumowiska, co wpływa na wydłużenie ich żywotności. Określona na podstawie bilansu objętości rumowiska zatrzymanego i dopływającego zdolność zbiornika Brzóza Stadnicka do zatrzymywania rumowiska wynosi 27,9%. Nieco wyższą wartością βrz=38,7% charakteryzuje się zbiornik Brzóza Królewska. Według prognozy zamulania opracowanej z ustaloną wartością βrz, wyznaczoną na podstawie bilansu rumowiska, żywotność zbiornika Brzóza Królewska zostanie zwiększona ze 192 lat do 217 lat. Wskazuje to na wydłużenie tzw. żywotności tego zbiornika zaledwie o 15 lub 13%. ...
W pracy przedstawiono wyniki badań stopnia zanieczyszczenia wód rzeki Stobrawy. Badania wykonano na 19,5 kilometrowym odcinku rzeki Stobrawy, w sześciu punktach pomiarowych: od przekroju planowanego zbiornika Kluczbork (St.1) do źródeł rzeki (St.6). Badania przeprowadzono w okresie od listopada 2006 do października 2007 r. W badanych próbkach wody oznaczano: NO3-, NO2-, NH4+, PO43-, Pog., BZT5, tlen rozpuszczony, zawiesinę ogólną, temperaturę wody, odczyn wody i przewodność elektrolityczną. Oprócz badań jakości wód wykonywano pomiary hydrometryczne. W pracy oceniono jakość wody rzeki Stobrawy. Przedstawiono ocenę eutrofizacji tej wody i oceniono czy badana woda jest wrażliwa na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Wykonano także ocenę zlewni rzeki Stobrawy pod kątem dostawy materii do zbiornika.Przeprowadzone badania wykazały, że zanieczyszczenie wód dopływających do planowanego zbiornika Kluczbork jest duże, w związku z czym woda ta może pogorszyć jakość wody retencjonowanej w przyszłości w zbiorniku. Stwierdzono, że znajomość profilu zmian wskaźników jakości wody rzeki, na której chcemy zlokalizować zbiornik wodny, powinno stanowić warunek do jego budowy. Na tej podstawie powinno się prognozować jakość wody w przyszłym zbiorniku, podejmować właściwe decyzje gospodarcze w zlewni projektowanego zbiornika w aspekcie retencjonowania, użytkowania i ochrony wody w zbiorniku. ...
Celem niniejszej pracy jest opis zmian wywołanych w ekosystemie wodnym na skutek ingerencji człowieka poprzez wybudowanie stopnia wodnego piętrzącego wodę. Elementem badawczym pracy było określenie różnic w ilości ryb na sta-nowisku górnym i dolnym zbiornika Brzeg Dolny zaatakowanych przez czerniaczkę pasożytniczą. Ogólna ocena składu gatunkowego ryb w zbiorniku wodnym i poniżej stopnia w Brzegu Dolnym pozwoliła na przeprowadzenie analizy ilościowej ryb występujących w Odrze. Na rozpatrywanym odcinku cieku, najwięcej ryb zaliczono do rodziny karpiowatych tj. 89% w stosunku do całej populacji. W trakcie prowadzonych badań określono ogólną kondycję zdrowotną ryb na stanowisku dolnym i górnym. Szczególną uwagę poświęcono zmianom parazytologicznym tj. zmianom powłokowym ryb wywołanych przez przywrę (Posthodiplostomum cuticola). Wstępna analiza badań i oraz przegląd danych lite-raturowych wykazują na zróżnicowany charakter ekosystemu rzecznego powyżej i poniżej stopnia w Brzegu Dolnym. Stopień ten stanowi przeszkodę w rzece, która tworzy dwa oddzielne środowiska dla bytowania ryb. Stopień wodny w Brzegu Dolnym wpływa na liczebność populacji ryb poniżej i powyżej stopnia wodnego oraz wystepowanie osobników porażonych czerniaczką pasożytniczą. Przejście fali wezbraniowej przyczyniło się do migracji osobników (w tym zatakowanych czer-niaczką) w dół rzeki. ...
