W pracy przedstawiono odkształcenia geometrii przekrojów poprzecznych leśnych dróg stokowych w Bieszczadach o nawierzchni umocnionej niesortem ka-miennym. Oparto się na materiałach archiwalnych uzyskanych w badaniach z lat 1973-75, wykonywanych w Zakładzie Inżynierii Leśnej AR w Krakowie na zlecenie Lasów Państwowych. Obserwowane odkształcenia pogrupowano pod względem wystawy stoku, rodzaju gruntu w podłożu, spadków podłużnych i po-przecznych jezdni oraz wyróżnionych części pasa drogowego (skarpy wykopu, na-sypu, korony drogi i jezdni).
...
W pracy przedstawiono porównanie zapasów wody gruntowej w profilach małej zlewni leśnej w Beskidzie Śląskim. Głównym celem badań było porównanie zapasów w profilach leżących blisko dróg (do 30m) i zapasów w profilach leżących poza strefą przydrożną. Do analizy wybrano dziesięć profili rozmieszczonych na terenie całej zlewni, które grupowano według kryteriów: odległość od drogi, odległość od najbliższego potoku, wysokość położenia nad poziomem morza, róż-nica rzędnych profilu i potoku mierzona wzdłuż spadku oraz różnica rzędnych pro-filu i najbliższego potoku. Porównywano zapasy jednostkowe, czyli przeliczane do warstwy profilu o grubości 1cm. Uzyskane średnie wartości zapasów jednostko-wych z utworzonych grup profili pokazywano na tle profili położonych w strefie wpływu drogi. Według przeprowadzonej analizy czynnik położenia profilu wzglę-dem drogi nie jest czynnikiem dominującym w różnicowaniu wielkości zapasów wody gruntowej. Za czynnik o takim znaczeniu można uznać wysokość położenia profilu.
...
W pracy przedstawiono pomiary natężenia spływu wody z nawierzchni leśnej drogi stokowej, której skarpa wykopu przecięła kanał spływu wewnątrzgruntowego. Pomiary wykonano w okresach o różnych wielkościach opadów atmosferycznych, w okresie bezdeszczowym oraz w czasie roztopów wiosennych. Uzyskane wyniki ułatwiają ocenę istotności badanego problemu dla obiegu wody w zlewni, a także dla utrzymania przejezdności drogi. Częstotliwość wykonanych pomiarów pozwala prześledzić dynamikę procesu i powiązać go z charakterystyką opadu. Największe natężenia spływu zaobserwowano w czasie roztopów wiosennych oraz w czasie pierwszej doby od obfitych opadów, lecz warunkiem jest wysycenie gruntu wodą przez wcześniejsze opady. Uzyskane dane pokazują 10-krotnie większe natężenie spływu w okresie tajania śniegu nad spływem zmierzonym podczas opadu 9,8mm, oraz 200-krotną przewagę tego natężenia nad spływem zmierzonym w okresie bezdeszczowym. Części stoków górskich z gęstą siecią potoków i miejsc źródliskowych powinny być omijane w procesie projektowania i budowy sieci dróg leśnych w górach.
...
W pracy przedstawiono pomiary natężenia spływu powierzchniowego z czterech odcinków leśnych dróg stokowych. Jeden z odcinków pomiarowych ulokowany był w miejscu, w którym wykop drogi przeciął kanał spływu wewnątrzgruntowego. Porównywane są natężenia jednostkowe z okresów o nie-wielkich i dużych opadach, oraz z okresu tajania śniegu. Przedstawione pomiary pokazują bardzo wyraźną przewagę intensywności spływu powierzchniowego z odcinka, gdzie nastąpiło przecięcie kanału spływu wewnątrzgruntowego, w sto-sunku do pozostałych odcinków pomiarowych. Dysproporcja ta uwydatnia się przy małych opadach oraz w okresie tajania śniegu - przewaga około 30-krotna. Po-równując intensywność spływów z okresu tajania śniegu i małych opadów przewa-ga ta osiąga wartości nawet ponad 400-krotne. Cechy różnicujące odcinki pomia-rowe bez wysięku wody ze skarpy wykopu nie pozwalają (na podstawie tych badań) na stwierdzenie mocnego powiązania którejś z nich z intensywnością spływu wody z ich nawierzchni.
...
W pracy przedstawiono symulacyjne wyliczenia objętości wody pochodzącej ze spływu powierzchniowego formującego się na leśnych drogach górskich. Podstawą wykonywanych obliczeń były rzeczywiste pomiary natężenia spływu powierzchniowego z dróg przeprowadzone przez autora w Beskidzie Śląskim w la-tach 2003-2004, a także założenia jednolitości warunków w obszarze 100 ha, dla którego je wykonano. Dla różnych gęstości sieci drogowej (od 10 do 30 m∙ha-1), różnych opadów atmosferycznych (1,1; 2,1; 5,2; 9,8 mm) i przyjętego 3-godzinnego czasu trwania opadu podano symulowane ilości wody oraz ich sto-sunek procentowy w odniesieniu do opadu (P) na całym rozpatrywanym terenie. Otrzymano między innymi: dla gęstości sieci 10 m∙ha-1 i opadu 1,1 mm - 376 litrów (0,03% opadu); dla gęstości sieci 30 m∙ha-1 i opadu 9,8 mm - 58 077 litrów (0,6% opadu). Obliczono także ilości spływu powierzchniowego na podstawie danych z pomiaru w czasie tajania śniegu (również w ciągu 3 godzin) i otrzymano: dla gęstości sieci 10 m∙ha-1 - 75 588 litrów; dla gęstości sieci 30 m∙ha-1 - 226 765 litrów. W dyskusji wielkości te porównano z normatywnym zużyciem wody przez statystyczną osobę. W porównaniu tym otrzymano między innymi: objętość spływu dla opadu 9,8 mm i gęstości sieci dróg 30 m∙ha-1 581 razy większą niż dzienne, normatywne zużycie wody ...
Stanowisko Primula farinosa jest jedynym w Polsce obszarem, na którym ta roślina występuje. Położone jest w południowej części Beskidu Sądeckiego. Teren ten posiada status obszaru Natura 2000. W pracy badano wybrane właściwości fizyczne gruntów w obszarze występowania Primuli, oraz w terenie przyległym. Określano na tej podstawie możliwości, warunki i zakres wykonywania prac inżynierskich oraz prac związanych z pozyskaniem drewna w terenie przyległym do stanowiska. Stwierdzono obecność gruntów ilastych, o słabej zdolności filtracji (od 2,95÷5,60 m•doba-1). Grunty wewnątrz stanowiska cechują się dość dużą zawartością części organicznych (do ok. 30%). Poza stanowiskiem zawartość części organicznych jest niewielka (do ok. 10%). Dla utrzymania stabilności warunków hydrologicznych stanowiska bardzo ważne jest zachowanie ciągłości pokrywy glebowej na jego obszarze, oraz na obszarze leżącym powyżej. Dlatego w tym terenie proponuje się rozważną gospodarkę leśną, zrywkę drewna z użyciem dodatkowych środków minimalizujących uszkodzenia wierzchniej warstwy gleby, rekultywację śladów po zrywce drewna, zaniechanie robót inżynierskich związanych z wykopami, oraz odpowiednie odwodnienie powierzchniowe dróg już istniejących. ...
W pracy analizowana jest aktualność metodyki projektowania sieci dróg leśnych w terenach górskich. Omawiane jest dostosowanie poszczególnych etapów projektowania i szczegółowych procedur do aktualnego systemu funkcjonowania nadleśnictw w Polsce, potrzeb nowoczesnego leśnictwa oraz współczesnych możliwości projektowych i postaci materiałów wyjściowych. Podkreśla się wykorzystywanie w bieżących opracowaniach analiz i obróbki GIS danych zawartych w standardzie LMN. Etap inwentaryzacji i lokalizacji nowych dróg w sieci dobrze wykorzystuje nowe możliwości tych analiz. Wskazuje się na niespójność procedur w etapie określania optymalnej gęstości sieci drogowej z powodu rodzaju i treści niektórych, aktualnie dostępnych, danych wyjściowych. Etap oceny ekonomicznej projektowanego rozwiązania również wymaga aktualizacji z racji zmienionych realiów gospodarczych, przyjmowanych w analizie szacunkowych ustaleń, a także korzystania z nieadekwatnych wielkości ponoszonych kosztów. Metoda w obecnym kształcie nie jest stosowana jako całość, a tylko niektóre procedury włączane są do opracowań tematycznych. Potrzebne są nowe ustalenia kryteriów udostępniania drzewostanów i waloryzacja przynajmniej niektórych funkcji lasu. ...
Opracowanie zawiera analizę wykorzystania dróg na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego i jego otuliny do celów turystycznych. Przeprowadzono ją przy użyciu programu QGIS (wersje: 2.0.1. ‘Dufour' oraz 2.8.1. ‘Wien'). Materiały mapowe i dane charakteryzujące teren otrzymano z Dyrekcji Parku oraz Nadleśnictw, których lasy tworzą otulinę Parku. Badaniami objęto teren o powierzchni 46 579 ha. Dane o treści turystycznej zweryfikowano na podstawie własnej wizji lokalnej i dostępnych przewodników turystycznych. Dane do analizy objęły: ponad 531 km dróg leśnych, ponad 227 km dróg publicznych, ponad 1621 km dróg wewnętrznych, ponad 320 km szlaków turystycznych (pieszych, rowerowych, konnych i ścieżek edukacyjnych) oraz 48 obiektów punktowych. Pierwsza część analizy polegała na określeniu części wspólnej szlaków turystycznych wszystkich typów z rodzajami dróg wyróżnionymi w dokumentacji. Druga część analizy polegała na stworzeniu wokół wybranych obiektów punktowych (po 6 obiektów dla Parku i otuliny) stref kolistych o promieniu 500 m, a następnie wyliczeniu stopnia wykorzystania dróg znajdujących się w tych strefach do celów turystycznych. Załączono również tabelę zawierającą podstawowe charakterystyki statystyczne dla tak opracowanych wszystkich obiektów punktowych. Wyniki, jakie uzyskano, zdominowane są stanem sieci drogowej na terenie Parku i otuliny, ponieważ szlaki turystyczne przede wszystkim łączą konkretne, atrakcyjne turystycznie punkty terenowe, korzystając z dróg, jakie są w sensownym ...
Erosion is a natural phenomenon which constantly changes the shape of the Earth's surface, yet it is regarded as a very serious harmful factor by people in view of their economic and investments activities. Ski slopes are a special example of areas with a serious erosion hazard due to a permanent deforestation, considerable longitudinal slopes, engineering works, levelling ski slopes, but also because of abundant surface runoff. The aim of the research was to compare the extent of potential soil erosion in deforested areas intended for ski slopes, with various anti-erosion measures implemented, as well as to discuss the possibility of RUSLE erosion model application under these conditions.The researched objects were ski runs on the eastern slopes of Mount Jaworzyna Krynicka (The Beskid Sądecki Mts.). Potential erosion was computed in the areas of seven ski slope segments in four variants of the area cover and applied anti-erosion measures. Some computational data (the ski slope area, average slope gradients, soil granulometric composition) were obtained from the Forest Digital Map and Digital Terrain Model, whereas numerical indicators used for the model were established on the basis of the subject literature.Under presented conditions, potential erosion losses were greatly diversified. The biggest losses, expressed ...
Projektowanie sieci szlaków zrywkowych w terenach górskich jest ważnym działaniem gospodarczym, kierującym się wieloma czynnikami z różnych dziedzin leśnictwa - hodowli lasu, urządzania, ochrony gleb, hydrologii, inżynierii, ekonomiki, ergonomii, użytkowania lasu, transportu drewna i bhp. Projekt taki powinien uwzględniać warunki w konkretnym obszarze transportowym, a mianowicie: sposób zagospodarowania lasu, procesy technologiczne pozyskania i transportu drewna, rzeźbę terenu, stosunki hydrologiczne, rodzaje gruntów, ekonomiczność i bezpieczeństwo zastosowanych rozwiązań. Konkretne rozwiązanie projektowe powinno także mieć na względzie: tworzenie optymalnych warunków dla naturalnego odnowienia lasu, ochronę gleby przed erozją wodną oraz kształtowanie lasów zbliżonych do naturalnych.Przedmiotem opracowania są uwarunkowania techniczne i gospodarcze kształtujące sieci szlaków zrywkowych w górskich terenach leśnych. Celem jest metodyczne omówienie uwarunkowań technicznych i gospodarczych, wpływających na parametry sieci szlaków zrywkowych w procesie projektowania tych sieci.Opracowanie zawiera krótkie omówienie wskazań do projektowania szlaków zrywkowych w górach wypływających z wiedzy z różnych dyscyplin leśnictwa, zawartych w instrukcjach branżowych nowelizowanych przez Administrację Lasów Państwowych, ośrodki naukowe oraz z własnych doświadczeń autorów artykułu. ...
