Dr inz. Maria Hełdak

Przemiany funkcjonalne obszarów wiejskich Sudetów po integracji z Unią Europejską

Celem przeprowadzonych badań była analiza przemian funkcjonalnych gmin wiejskich i miejsko- wiejskich Sudetów. W pracy wskazano funkcje gmin w 1996 i 2005 r., przy zastosowaniu kryterium delimitacji uwzględniającego strukturę gospodarki, stopień uprzemysłowienia oraz stopień zagospodarowania turystycznego. Uwzględnienie walorów krajobrazowo-wypoczynkowych przy delimitacji typów gmin w zależności od struktury gospodarki i stopnia uprzemysłowienia pozwoliło wyróżnić osiem typów gmin, przy uwypukleniu funkcji, które pełnią. Przeprowadzone badania dowiodły, że w 2005 r. w Sudetach praktycznie nie występowały gminy rolnicze, co związane jest z niską jakością rolniczej przestrzeni produkcyjnej gleb obszarów górskich Sudetów. Można powiedzieć, że zmiany zachodzą w pozytywnym kierunku, a gminy o dominującej funkcji rolniczej w 1996 r. zmieniły się pod względem funkcjonalnym w gminy przemysłowe w 2005 r. Są to gminy: Jeżów Sudecki, Stara Kamienica i Kłodzko. Transformacja ustrojowa dokonana w Polsce na początku 1990 r., doprowadziła do załamania wielu gałęzi przemysłu, co szczególnie dotkliwie odczuły gminy Sudeckie. Te skutki przemian gospodarczych odnotowano w badaniach dotyczących typów gmin w 1996 r. W owym czasie 6 gmin pozostawało prawie bez przemysłu i bez rolnictwa, nie zagospodarowanych turystycznie, a w 2005 r. (poza gm. Stare Bogaczowice), gminy te tworzyły grupę gmin uprzemysłowionych. Porównanie typów gmin w wybranych latach pozwoliło stwierdzić, że zachodzące przemiany funkcjonalne ...

Dr inz. Maria Hełdak

Zróżnicowanie działalności rolniczej na obszarach wiejskich Dolnego Śląska

Prezentowane badania ukazują stan funkcjonowania rolnictwa na obszarach wiejskich Dolnego Śląska widziany przez pryzmat wybranych cech charakteryzu-jących rolniczą przestrzeń produkcyjną. Badaniami objęto 133 gminy wiejskie i miejsko-wiejskie woj. dolnośląskiego. Dla osiągnięcia zamierzonego celu pracy posłużono się takimi cechami, jak: jakość gleb, struktura wielkościowa gospo-darstw, ludność posiadająca własne źródło utrzymania w swoim gospodarstwie rolnym na 100 ha użytków rolnych, podatek z działalności rolniczej. Badania potwierdziły duży wpływ przydatności rolniczej gleb na sytuację gospodarstw w regionie. Obserwuje się odstępstwo od tej reguły w strefie oddziaływania aglo-meracji wrocławskiej, gdzie pomimo wysokiej jakości rolniczej gleb udział ludno-ści posiadającej utrzymanie w gospodarstwie rolnym (działce rolnej) w przeliczeniu na 100 ha jest stosunkowo niewielki. ...

Dr inz. Maria Hełdak

Dr inż. Jakub Szczepański

Wpływ rozwoju turystyki na transformację krajobrazu wsi Białka Tatrzańska

Prezentowane badania ukazują rozwój zainwestowania fragmentu miejsco-wości Białka Tatrzańska widziany przez pryzmat obowiązujących dokumentów planistycznych. Stałemu wzrostowi liczby turystów napływających tu w związku z rozwojem infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, w tym stacji narciarskich, towa-rzyszy rozwój bazy noclegowej i innych usług towarzyszących. Rozwój turystyki we wsi związany jest ze wzrostem antropopresji na obszary o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Na przestrzeni lat nastąpiło zwiększenie inten-sywności zagospodarowania turystycznego analizowanego obszaru. Polityka prze-strzenna gminy jest ważnym instrumentem tworzenia warunków do zrównoważo-nego rozwoju na poziomie lokalnym.     ...

Dr inz. Maria Hełdak

Mgr inż. Agnieszka Stacherzak

Mgr inż. Jan Kazak

Problemy realizacji ustaleń planu miejscowego w zakresie komunikacji na obszarach wiejskich

Stosownie do przepisów ustawy o samorządzie gminnym, sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego należą do zadań własnych gminy. Zarządcą dróg gminnych jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). Zaliczenie drogi do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu. Z budową i utrzymaniem dróg gminnych wiążą się duże koszty obciążające budżet gmin, związane m.in. z przejęciem terenów komunikacji publicznej za odszkodowaniem, budową drogi oraz bieżącym utrzymaniem drogi (naprawa nawierzchni, odśnieża-nie). Działki gruntu wydzielone pod nowe drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących dróg publicznych stają się z mocy z prawa własnością podmiotów publicznoprawnych z dniem, w którym decyzja o podziale stała się ostateczna lub z dniem wejścia w życie uchwały rady gminy o scaleniu i podziale nieruchomości. Gmina powinna ponadto zapewnić dostępność komunikacyjną do terenów zainwe-stowanych lub planowanych do zabudowy w miejscowych planach zagospodaro-wania przestrzennego. W pracy przedstawiono problematykę związana z zadaniami gminy w odniesieniu do dróg gminnych, a następnie wskazano błędy w projektowaniu powiązań komunikacyjnych w planach miejscowych i sposoby ich naprawy. ...

Dr inz. Maria Hełdak

Dr inż. Jakub Szczepański

Mgra inż. Ciechosław Patrzałek

Using the 3D computer scanning method in the environmental impact assessment

This article presents the possibilities of using computer scanning to design a location for a sewage treatment plan taking into account its impact on the landscape. The activities undertaken could constitute a part of the proceedings carried out in performing environmental impact assessments. Completion of the goal requires literary studies and the analysis of interdisciplinary studies, including planning, land and academic research. The research has been divided into several parts, of which the first one concerns, among other things, the analysis of the value of the natural environment in a given area and analysis of the planning documents in place. The land research consists of scanning the area for the sewage treatment plant using the 3D method. The collected data will constitute the basis for the possibility of using computer scanning to visualise the development in an area of high landscape value. ...

Dr inz. Maria Hełdak

dr hab. , prof.UP Beata Raszka

Ochrona wód rzeki Bystrzycy w polityce przestrzennej gmin powiatu wrocławskiego

Praca ma na celu ukazanie polityki przestrzennej gmin leżących wzdłuż biegu rzeki Bystrzycy w powiecie wrocławskim w zakresie ochrony walorów przy-rodniczych cieku. Analizą objęto dokumenty studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego obowiązujące dla obszaru gmin Mietków, Kąty Wrocławskie i Sobótka. Analizowano zapisy w zakresie identyfikacji walorów śro-dowiska przyrodniczego ze szczególnych uwzględnieniem zasobów wodnych, ochrony środowiska wodnego oraz dalszych kierunków ochrony wód w tym uwzględnienie położenia w Parku Krajobrazowym „Dolina Bystrzycy". W pracy zwrócono także uwagę na projektowany rozwój przestrzenny zainwestowania w polityce przestrzennej poszczególnych gmin. ...

Dr inz. Maria Hełdak

mgr inż. Anna Różak

Możliwości zagospodarowania terenu nieczynnej linii kolejowej relacji Wołów - Lubiąż

Praca ma na celu ukazanie problematyki zagospodarowania terenów nieczynnych linii kolejowych na przykładzie linii „O" relacji Wołów - Lubiąż. Badaniami objęto: rozpoznanie stanu istniejącego zagospodarowania trasy nieczynnej linii kolejowej, określenie projektowanego przeznaczeniem terenów w obowiązujących dokumentach planistycznych oraz wskazanie możliwości realizacji projektowanych inwestycji. Dolny Śląsk jest obszarem najbardziej zagęszczonym przez sieci kolejowe w kraju. Początki kolei dolnośląskich datuje się na połowę XIX w. Prawdziwy rozwój kolei nastąpił na początku XX w., niestety w wyniku działań II wojen światowej wiele połączeń zlikwidowano. Większość z rozebranych linii kolejowych nigdy nie została odbudowana, a o ich istnieniu świadczą jedynie nasypy, budynki i obiekty inżynieryjne. Linia kolejowa relacji Wołów - Lubiąż także zniszczona w czasie wojny, uruchomiona została ponownie w 1950 r., a po 11 latach wstrzymano ruch pociągów pasażerskich na tej trasie. Do tej pory tereny linii pozostają niezagospodarowane. ...

dr hab. , prof.UP Beata Raszka

Dr inz. Maria Hełdak

Dr inż. Jakub Szczepański

Mgra inż. Ciechosław Patrzałek

WSPOMAGANIE KOMPUTEROWE W PLANOWANIU I ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM

Praca ma na celu ukazanie możliwości wykorzystania skanera laserowego do ochrony ekosystemów na etapie podejmowania decyzji przestrzennych. Zastosowana laserowa technika automatycznego pomiaru pozwoliła w krótkim czasie uzyskać mierzalne, w pełni obiektywne modele punktowe terenu. Uzyskany skan przetworzono nakładając teksturę dla uzyskania modelu przestrzennego, a następnie wkomponowano elementy zagospodarowania w ich naturalnym otoczeniu. Sporządzona wizualizacja może być pomocna przy wyborze najkorzystniejszego wariantu zagospodarowania przestrzeni, w tym może także prowadzić do ochrony terenu przed jego zainwestowaniem i zarazem do pozostawienia go w formie niezmienionej. Dla potrzeb badań wspomagających ochronę ekosystemów diagnozowano dwa wybrane obiekty zlokalizowane w miejscowościach Sobótka (gm. Sobótka) i Maniów Mały (gm. Mietków). Badania terenowe przeprowadzono w latach 2011/2012 r. Ustalono, że zalesienie jednego z obszaru badań zgodnie z przyjętą polityką rozwoju przestrzennego przesłoni widok na koronę zapory Zbiornika Mietkowskiego. Słowa kluczowe: skanowanie laserowe, skaner 3D, ochrona ekosystemów ...