W pracy przedstawiono charakterystykę zlewni rzeki Trzemny (Ciemnej). Sporządzono charakterystykę klimatyczną, hydrologiczną, geologiczną i glebową. Przeanalizowano zmiany w rolnictwie, w gospodarce wodno-ściekowej oraz gospodarce odpadami. Na podstawie analiz WIOŚ oceniono między innymi zmiany stężeń azotu całkowitego, azotanów, fosforu całkowitego i fosforanów na przestrzeni ostatnich kilku lat. Zawartości azotu i fosforu w wodach rzeki Trzemny analizowano, biorąc pod uwagę środowisko naturalne, przemiany gospodarcze i społeczne. Wody rzeki Trzemny charakteryzują się wysokimi stężeniami związków azotu i fosforu. Najwyższe stężenia azotanów notuje się od stycznia do maja. W przekroju Szkudła dominuje forma azotanowa, poniżej zbiornika retencyjnego Gołuchów wzrastają stężenia azotu organicznego i amonowego, w przekroju Tursko, znajdującym się poniżej zrzutu ścieków z oczyszczalni w Gołuchowie azotany stanowią mniej niż 50% azotu całkowitego, znacznie wzrastają tu stężenia innych form azotu niż azotanowa. W przypadku stężeń fosforanów bardzo widoczny jest negatywny wpływ oczyszczalni ścieków na jakość wód rzeki Trzemny, poniżej oczyszczalni osiągają one rekordowe wartości, forma fosforanowa stanowi tu 72-83% fosforu całkowitego. Wody Trzemny zaliczane są do V klasy jakości, przeprowadzane przez WIOŚ badania potwierdzają, że brak jest tendencji do poprawy ich jakości. ...
W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu osadnika wstępnego z filtrem biologicznym na zmiany wartości wybranych parametrów fizykochemicznych wód rzeki Wierzbiak zasilających zbiornik zaporowy w Mściwojowie.Osadnik wstępny z filtrem biologicznym jest częścią zbiornika wstępnego. Składa się z 3 komór o różnej głębokości, z czego środkowa obsadzona jest trzciną (Phragmites australis) i pełni rolę filtra biologicznego, w którym zachodzą procesy oczyszczania wody.Badania przeprowadzono od czerwca do października 2008 r. W próbach wody pobieranych co 2 tygodnie w laboratorium oznaczano stężenia azotanów i fosforanów, bezpośrednio w terenie mierzono temperaturę, przewodność oraz pH. W próbach osadów dennych oraz trzciny zwyczajnej oznaczono zawartość azotu, fosforu, suchej masy.Otrzymane wyniki wskazują na wyraźne zmniejszanie się stężenia azotanów oraz wzrost temperatury w wodzie wypływającej z osadnika. W większości przy-padków zanotowano w osadniku redukcję stężenia fosforanów. Przepływ wody przez osadnik nie wpływa na zmianę pH.
...
W pracy przedstawiono badania podstawowych właściwości wybranych su-perabsorbentów. Głównym celem było określenie realnej wielkości absorpcji. Jest to niezwykle istotne dla prawidłowego dobrania dawki superabsorbentu, która daje oczekiwany wzrost plonów i jednocześnie jest opłacalna. Określono wpływ uziar-nienia, rodzaju superabsorbentu, temperatury oraz obecności jonów w wodzie na wielkość i przebieg procesu absorpcji celem uzupełnienia informacji, które podają producenci oraz autorzy prac naukowych. Szerokie spektrum zastosowania supe-rabsorbentów powoduje, że nie ma dokładnych danych dotyczących i ich właści-wości dla poszczególnych zastosowań. Dla badanych absorbentów Aquasorb (3005 KS, KM i KL) uzyskano naj-lepsze efekty absorpcji dla uziarnienia średniego, a nie drobnego jak podaje produ-cent, ze względu na tworzenie się grudek uniemożliwiających szybkie pęcznienie drobnych cząstek - część cząstek uwięziona wewnątrz grudki w ograniczony sposób brała udział w procesie absorpcji. Badania przeprowadzone w wodzie demineralizowanej dla absorbentów o podobnym uziarnieniu, ale innym składzie chemicznym - Aquaterra i Aquasorb 3005 KM wykazały, że Aquaterra ma mniejszą zdolność absorpcji w porównaniu z Aquasorb 3005 KM. Uzyskane wartości są zgodne z informacjami podawanymi przez producentów.Potwierdzono, że niektóre jony mogą znacznie redukować chłonność supe-rabsorbentów. Badania przeprowadzono w 1% roztworze nawozu Florovit (wpływ jonów jednowartościowych) oraz w wodzie wodociągowej (wpływ jonów dwu i trójwartościowych). Wpływ temperatury na wielkość absorpcji jest zauważalny ...
W pracy przedstawiono wyniki badań osadów dennych zbiornika Dobro-mierz. Zbiornik ten został oddany do eksploatacji w 1986 r., jest użytkowany jako zbiornik wody pitnej, pełni funkcję przeciwpowodziową. Zbiornik usytuowany jest w północnej części zlewni, w przełomowym odcinku rzeki Strzegomki, w 62 km jej biegu. W próbach osadów dennych oznaczono: azotany, azotyny, azot amonowy, azot organiczny, fosforany, fosfor ogólny. Wykonano również analizy mikrobiolo-giczne pobranych osadów. Założono hodowle bakterii nitryfikacyjnych i denitryfi-kacyjnych. Przeprowadzono analizę osadów w mikroskopie elektronowym. Wyko-nano serię zdjęć osadów. Na podstawie wyników badań można stwierdzić, że swoim uziarnieniem osady odpowiadają glinom pylastym i glinom pylastym zwięzłym. W składzie mi-neralogicznym dominują krzemiany i glinokrzemiany - osady denne zbiornika Dobromierz można zaliczyć do typu krzemianowego. W osadach zachodzi proces denitryfikacji. Stwierdzono wielokrotnie wyższe stężenie fosforanów w osadach dennych w porównaniu ze stężeniami w wodzie przydennej. Różnica stężeń powo-duje przechodzenie fosforanów z osadów do wód naddennych. Proces w czasie, gdy prowadzono badania nie powodował przyśpieszenia tempa eutrofizacji zbiornika. ...
Matematyczne badania modelowe filtracji pozwoliły ocenić skuteczność ekranu i przesłony przeciw filtracyjnej dla bezpiecznego ograniczenia filtracji nowego i modernizowanego wału przeciwpowodziowego Odry, ochraniającego osiedle Kozanów we Wrocławiu. Stwierdzono, że natężenie przepływu wzrasta o ok.15–75% przy zmianie współczynnika filtracji ke = 0–0,1md-1 w przekrojach jednorodnych, a w przekrojach niejednorodnych o ok. 60-200%. Jeżeli korpus wału charakteryzuje się większą przepuszczalnością od podłoża, to wpływ wodoprzepuszczalności ekranu na natężenie przepływu przez przekrój wzrasta. Zmiana grubości ekranu gruntowego w zakresie de = 0,25–1,0m zmniejsza natężenie przepływu przez przekroje jednorodne wału z podłożem o ok. 10–30%, natomiast w przekrojach niejednorodnych o ok. 30–100% w powiązaniu z wodoprzepuszczalnością i sposobem zalegania poszczególnych warstw gruntu w przekrojach. ...
Biała Lądecka (51,8 km) jest prawostronnym dopływem Nysy Kłodzkiej i wraz z nią oraz Bystrzycą, Bystrzycą Dusznicką i Jaszkówką tworzy główną sieć zlewni Nysy Kłodzkiej przynależnej do obszaru Ziemi Kłodzkiej. Zasilana jest po-tokami górskimi, przez co szybko reaguje na krótkotrwałe, gwałtowne, ulewne deszcze. Przykładowo wysokość opadów w czasie trwania powodzi w 1997 roku w dniach 5 - 8 lipca, w zlewni Białej Lądeckiej wynosiła 350 mm. Przy wypełnionej retencji podłoża, przybór wody na tym obszarze trwa zaledwie kilka godzin od momentu wystąpienia opadu, a prędkości spływu wody są tak duże, że często masy spływającej wody powodują zniszczenia doliny cieku. Biorąc pod uwagę fakt silnej presji w kierunku zagospodarowania doliny Białej Lądeckiej, straty na tych terenach stają się coraz większe. Na przestrzeni ostatnich lat na badanym terenie miało miejsce kilkanaście wezbrań i powodzi, które spowodowały duże straty oraz zmiany w korycie i dolinie rzeki - między innymi trwałe zajęcia gruntów przez wodę płynącą.W pracy omówiono problemy geodezyjno-prawne i administracyjne doty-czące gruntów zajętych przez wody płynące podczas wezbrań i powodzi. Badania nad rozgraniczeniami ww. gruntów przeprowadzono w zlewni Białej Lądeckiej (Trzebieszowice, Radochów i Ołdrzychowice Kłodzkie). W trakcie badań terenowych wykonano pomiary geodezyjne rzek wraz z określeniem terenu zajętego przez wody płynące (rzekę). ...
