W pracy poddano analizie i ocenie wstępnej (wstępnej – ze względu na charakter źródeł) 15 najważniejszych dokumentów strategicznych opracowanych w Polsce od 2000 do 2006 r. (patrz też: wykaz literatury) i częściowo już wdrażanych. Są to przede wszystkim dokumenty rządowe przygotowane przed akcesją Polski do UE (2000–2004) i po włączeniu Polski do tejże UE (2004–2006 i na lata następne). Pierwsze z tej grupy miały za zadanie główne przystosowanie Polski „do członkostwa w UE” i „do wymagań UE”, a drugie sprowadzają się do wykorzystania przede wszystkim środków UE. Ze względu na ramy i charakter tej konferencji autor ograniczył się do problemów związanych z obszarami wiejskimi i infrastrukturą przestrzeni wiejskiej Polski. Uogólniając rozważania przedstawione w tym referacie (w największym skrócie), można stwierdzić, co następuje: 1. Strategie omawiane operują krótkim i średnim horyzontem czasu, podczas gdy istota strategii polega na długofalowości. 2. Z przeprowadzonych analiz wynika, że opracowanie tzw. „strategii” zostało Polsce narzucone bliską akcesją Polski do UE (np. ZPORR, NSRR, a szczególnie NPR - 1) – pierwsze przygotowano wyłącznie dla „absorpcji środków unijnych”, a drugie (NPR – 1 i 2 oraz NSRO) są „polskim wariantem strategii lizbońskiej – co nie wymaga komentarza (!); 3. Zapisy w najważniejszych rządowych dokumentach strategicznych (np. dot. ...
Koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego (ang. „sustainable development”) jest stosunkowo młoda, ale literatura na ten temat już jest imponująca. Istota tej idei jest bardzo złożona i ma charakter wieloaspektowy. Być może właśnie dlatego jest różnie rozumiana i interpretowana. Wynika stąd m.in. konieczność jej redefinicji, z uwzględnieniem ciągle zmieniających się uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych. Na przełomie XX i XXI wieku koncepcja ta została uznana powszechnie za podstawową (np. w krajach UE) – jest istotnie dobrze udokumentowana od strony teoretycznej, ale nie ma wystarczających uzasadnień od strony praktycznej. Brak też doświadczeń (patrz: część I). W Polsce zapis dot. tej idei znalazł się nawet w Konstytucji R.P. (art. 5). Niestety – praktyka wskazuje, że w kraju nie jest ona realizowana, a odwrotnie – wdrażane są rozwiązania będące odwrotnością tej koncepcji, ze wszystkimi tegoż konsekwencjami dla pokolenia obecnego i pokoleń następnych (patrz: część II). ...
Kontynuując rozważania zawarte w I części opracowania (vide Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich, Nr 2/2008), autor w tym miejscu winien wskazać na pewne pozytywy. Takim „pozytywem” jest idea rozwoju zrównoważonego i trwałego (sustainable development). Na świecie już zostały stworzone mocne podstawy dla wdrażania idei rozwoju zrównoważonego. Zacząć należy od instytucji najważniejszej, tzn. od ONZ'etu. Na tym szczeblu powołano dwie ważnie instytucje, którymi są: 1. (UN)CSD – United Nations Commission on Sustainable Development – Komisja Rozwoju Trwałego i Zrównoważonego ONZ; 2. (UN)DPCSD – United Nations Department for Policy Coordination and Sustainable Development – Departament ds. Koordynacji Polityki Rozwoju Zrównoważonego i Trwałego ONZ. W Stanach Zjednoczonych A.P. powołano Radę ds. Rozwoju Zrównoważonego przy ówczesnym Prezydencie B. Clintonie. W tymże kraju powstało wiele instytucji o zasięgu światowym mających na celurozpowszechnianie, rozwijanie i wdrażanie koncepcji „sustainable development”. Są to m.in. różne instytucje rządowe i pozarządowe oraz fundacje, fundusze itp. jak np.: NOVARTIS Foundation for Sustainable Development. Powstało też wiele instytucji o zasięgu światowym, które zajmują się niektórymi aspektami rozwoju zrównoważonego... ...
Autor poddaje szczegółowej analizie i ocenie „Ekspercki projekt koncepcji zagospodarowania kraju do roku 2033”, szczególnie z uwagi na zawarte w nim koncepcje dotyczące rozwoju infrastruktury technicznej. Autor uważa projekt za niezmiernie potrzebny, aczkolwiek nie szczędzi mu konstruktywnej krytyki. W konkluzji dochodzi do wniosku, iż Rządowi niezbędna jest wizja długofalowe-go rozwoju kraju, w oparciu o wysiłek niezależnych specjalistów (być może rów-nież zagranicznych). ...
Infrastruktura stanowi część integralną każdego planu zagospodarowania przestrzennego, w tym i planu krajowego. Można nawet twierdzić, ze stanowi „kręgosłup" struktury przestrzennej całego kraju. Nie inaczej jest w „Projekcie koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju do roku 2033" opracowanej przez zespół geografów, głównie z Instytutu Geografii PAN w Warszawie oraz ekonomistów z Łodzi, Gdańska i Warszawy. „Projekt...", w tytule poprzedzony stwierdzeniem - „ekspercki", zasługuje na uwagę m.in. ze względu na fakt, że jest druga kolejna próba zmiany „Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju", która została przyjęta przez Sejm w 2001 roku - opublikowana w „Monito-rze Polskim" Nr 26, poz. 432, w dniu 16 sierpnia 2001 r. Oznacza to, że ta „Kon-cepcja..., z 2001 r." obowiązuje dotychczas. W roku 2005 została podjęta pierw-sza próba zmiany ww. „Koncepcji...", pod nazwą „Zaktualizowana koncepcja zagospodarowania przestrzennego kraju" [RCSS, wrzesień 2005], znana z publi-kacji, która jednak nie została przyjęta i wycofana z Sejmu R.P. W obu próbach zwraca uwagę fakt pominięcia w tytule (ale nie tylko w tytule) terminu „polityka" (!). Analizę i ocenę „Eksperckiego Projektu.....z grudnia 2008r. autor przestawił w artykule opublikowanym z nr 5/2009 „Infrastruktury i ekologii terenów wiej-skich". W artykule niniejszym autor skoncentrował się na ocenie infrastruktury z „Eksperckim Projekcie...", nie tylko ze względu na fakt, ...
Przedstawiony artykuł jest spojrzeniem architektem-urbanisty na rozwój obszarów podmiejskich i skutków tego rozwoju na zawłaszczone tereny użtkowane rolniczo, będące siedliskiem ludności mieszczącej na wsi. Autor definiuje wiele pojęć oraz poddaje dyskusji rozwiązania i doświadczenia zagraniczne. ...
