Prof. dr hab.inż. Krzysztof Gawroński

Wstępna ocena gmin województwa małopolskiego w aspekcie potrzeb realizacjiprac scaleniowych i wymienych

Prace scaleniowe i wymienne są jednym ze sposobów doskonalenia przestrzennych i gospodarczych warunków produkcji rolniczej. Możliwość pozyskiwania środków finansowych z Unii Europejskiej na prace scaleniowe i wymienne spowoduje wzrost ilości tego typu prac urządzenioworolnych w Polsce. Celem niniejszej pracy jest wstępna klasyfikacja gmin województwa małopolskiego z punktu widzenia potrzeby wykonywania prac scaleniowych i wymiennych. W pracy przedstawiono przestrzenne zróżnicowanie gmin z punktu widzenia potrzeby wykonywania prac scaleniowych i wymiennych.Przeprowadzone badania pozwoliły stwierdzić, że gminy województwa małopolskiego charakteryzują się dużym zróżnicowaniem w zakresie potrzeby wykonywania prac scaleniowych i wymiennych. Największe potrzeby wykonywania powyższych zabiegów urządzenioworolnych występują w pasie gmin przebiegających równoleżnikowo (na wysokości miasta Krakowa) z zachodu na wschód badanego regionu. Szczególnie duże potrzeby w tym zakresie występują w gminach położonych w zasadzie w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Krakowa. Z kolei środkowa część województwa małopolskiego to obszary, gdzie potrzeby powyższych zabiegów są bardzo małe. W konkluzji można stwierdzić, ze wykonane badania umożliwiają organom samorządowym podjęcie wstępnej decyzji o przeprowadzeniu scalenia lub wymiany gruntów, a tym samym podjęcie działań prowadzących do uzyskania środków finansowych pochodzących z Unii Europejskiej. ...

Prof. dr hab.inż. Krzysztof Gawroński

Prof. Dr.-Ing. Kristof Van Assche

Dr hab. inż. Józef Hernik

Spatial planning in the United States of America and Poland

The paper presents spatial planning system currently mandatory in Poland, as well as main changes concerning the principles of spatial planning and man-agement in Poland after the system transformation. The work addresses particu-larly the issues of de-centralization of public administration and establishing com-mune self-governments, socialization of spatial planning, protection of private property and also the obligation to consider appropriate instruments of natural pro-tection in the process of spatial planning and management. The paper presents also the basic principles of spatial planning in the United States of America and points out the similarities and differences between the methods, procedures and assump-tions of spatial planning systems in both countries. The work presents potential ar-eas of cooperation between both universities comprising sharing knowledge and exchanging experiences in the filed of spatial planning and management. ...

Prof. dr hab.inż. Krzysztof Gawroński

Dr hab. inż. Józef Hernik

Planistyczno-przestrzenne i inwestycyjne problemy związane z występowaniem obiektów zabytkowych i stanowisk archeologicznych

W pracy przedstawiono planistyczno-przestrzenne i inwestycyjne uwarun-kowania związane z występowaniem obiektów dziedzictwa kulturowego. W szczególności przestawiono zasady postępowania inwestora na terenie objętym ograniczeniami związanymi z występowaniem stanowisk archeologicznych. Zapre-zentowano instytucje ochrony zabytków w Polsce oraz ich kompetencje. Określono rolę planowania przestrzennego jako instrumentu ochrony obiektów dziedzictwa kulturowego. Ponadto zaprezentowano problemy ochrony zabytków na terenie podkrakowskiej gminy Michałowice. ...

Prof. dr hab.inż. Krzysztof Gawroński

Mgr Klaudia Gawrońska

Prawne instrumenty ochrony zieleni na terenach innych niż leśne

Artykuł omawia funkcjonujące w polskim systemie prawnym mechanizmy mające na celu ochronę zieleni (drzew i krzewów) na terenach innych niż leśne w ramach regulacji prawa administracyjnego. W pracy skoncentrowano się na pro-blematyce zezwolenia na usunięcie drzew (krzewów), przesłankach jego uzyskania, szczególnym obowiązku obciążającym posiadaczy nieruchomości związanych z uiszczeniem opłaty z tego tytułu wraz z wyjątkami od tego obowiązku. Odniesiono się ponadto do kwestii skutków braku uzyskania zezwolenia, które konkretyzują się w decyzji administracyjnej organów gminy nakładającej karę pieniężną z tego tytułu. W artykule przeanalizowano również, kto powinien być adresatem decyzji administracyjnej nakładającej karę za usunięcie drzew (krzewów) bez zezwolenia oraz jakie środki ochrony prawnej osobie takiej przysługują. W konkluzji stwierdzono, że polski system prawny prawidłowo chroni zieleń, a świadomość prawna obywateli jest wysoka, tym bardziej, że w społeczeństwie powszechna staje się wiedza, iż usuwanie drzew (krzewów) bez zezwolenia grozi daleko idącymi sankcjami finansowymi, których zakres niejednokrotnie może przekraczać możli-wości zarobkowe osoby, która działania takie podjęła. W konkluzji artykułu wyra-żono postulat przynajmniej stopniowego wprowadzania rozwiązań prawnych, które mają na celu ochronę szczególnie tych osób, które wprawdzie dokonały niedozwolonej ingerencji w drzewostan (usunęły bez zezwolenia drzewa lub krze-wy) i z tego tytułu grozi im kara pieniężna, ale ingerencja ta była ...

Prof. dr hab.inż. Krzysztof Gawroński

Dr inż. Roman Kuryltsiv

Dr hab. inż. Józef Hernik

Racjonalne użytkowanie oraz ochrona gruntów rolnych w Polsce i na Ukrainie

Celem niniejszego artykułu jest przestawienie podstawowych zasad ochrony i racjonalnego gospodarowania gruntami w Polsce i na Ukrainie, a także wskazanie różnic i podobieństw w tym względzie. W konkluzji przeprowadzonych rozważań autorzy stwierdzili, że przeciętna jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej jest różna w obu krajach. Na Ukrainie gleby pod względem jakości są zdecydowanie lepsze niż w Polsce. Ponadto inna jest struktura agrarna gruntów w obu krajach. Na Ukrainie dominują gospodarstwa duże o dużych polach uprawnych, często użytkowanych jako grunty orne. W strukturze agrarnej rolnictwa w Polsce dominuje sektor prywatny (indywidualny). Ta różnica w strukturze agrarnej rolnictwa w obu krajach powoduje inne przesunięcie akcentów w odniesieniu do ochrony i racjonalnego użytkowania gruntów. Na Ukrainie ochrona koncentruje się na dużych areałach gruntowych, ich właściwej powierzchni i kształcie, stopniu ich zaorania, aby zmniejszyć niekorzystne skutki erozji gleb. W Polsce z kolei należy bezwzględnie chronić grunty najlepsze. Zdaniem autorów przedstawione w artykule zagadnienia stanowić mogą podstawę do wymiany doświadczeń i wzajemnej edukacji, traktując zasady ochrony i racjonalnego gospodarowania gruntami swojego sąsiada, jako źródło inspiracji i innowacji. ...

Prof. dr hab.inż. Krzysztof Gawroński

Dr inż. Barbara Prus

Szczepan Sołtysik

Analiza i ocena warunków rozwoju społeczno-gospodarczego województwa podkarpackiego

Zagadnienie rozwoju społeczno-gospodarczego to zjawisko o charakterze złożonym, wielokryteriowym. Związane jest zarówno z aspektem ekonomicznym, demograficznym jak i przyrodniczym. Rozwój wiąże się bezpośrednio ze wzrostem liczby inwestycji, z zainteresowaniem turystycznym, z rozbudową infrastruktury technicznej oraz społecznej. Nie można także zapomnieć o kapitale ludzkim. Dodatkowy odpływ ludności z terenów słabo zaludnionych powoduje bowiem regres w rozwoju społeczno-gospodarczym. Przemiany społeczno-gospodarcze po 1990 roku były bezpośrednią przyczyną reorganizacji struktury przestrzennej kraju oraz powiązań regionalnych. Województwa tzw. „ściany wschodniej" są postrzegane jako obszary rolnicze, słabiej rozwinięte. Wciąż aktualne pozostaje pytanie czy należy podejmować próby hamowania niekorzystnych procesów na obszarach słabiej rozwiniętych (rolniczych), wspierać je i dążyć do ich rozwoju, czy może wspierać te obszary, które same posiadają już zdolności rozwojowe. Artykuł przedstawia analizę i próbę oceny warunków rozwoju społeczno-gospodarczego województwa podkarpackiego, przyjmując jako pole podstawowej oceny powiat. Na potrzeby oceny zróżnicowania przestrzennego badanego województwa zastosowano metodę taksonomii wrocławskiej. Materiały źródłowe stanowiące podstawę badań dotyczyły stanu na 2011 r. Dane pochodzą ze źródeł statystyki publicznej Głównego Urzędu Statystycznego. W wyniku przeprowadzonych analiz wydzielono typy przestrzenne warunków rozwoju społeczno-gospodarczego w województwie podkarpackim oraz dokonano ich charakterystyki. ...

Prof. dr hab.inż. Krzysztof Gawroński

Dr inż. Barbara Prus

Dr inż. Tomasz Salata

Wybrane aspekty ekologiczne realizacji polityki przestrzennej na obszarach wiejskich - studium przypadku

Artykuł przedstawia analizę i ocenę skutków ekologicznych wynikająych z realizacji polityki przestrzennej gminy. Analiza skutków ekologicznych bazuje na skonfrontowaniu zasięgu stref miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy z wyznaczonym obszarem Natura 2000. W tym celu dokonano analizy wzajemnego pokrywania się wyżej wspomnianych stref. Zadanie to wykonano przy pomocy narzędzi geoprocessingu w programie QGIS. W kolejnym etapie dokonano oceny skutków ekologicznych przedsięwzięcia lokalizacji obszaru chronionego w konfrontacji z ustaleniami planu miejscowego. Ocenę przedsięwzięcia przeprowadzono metodą SWOT, umożliwiającą kompleksową a zarazem wiarygodną analizę strategiczną. Obok zdefiniowania mocnych stron, słabych stron, szans oraz zagrożeń dokonano również oceny wartości poszczególnych czynników składających się na analizę. W tym celu zastosowano metodę sędziów kompetentnych. Metoda SWOT oraz jej empiryczny aspekt zostały zaadaptowane w pracy na potrzeby oceny skutków ekologicznych wynikających z konfrontacji dwóch zagadnień: lokalizacji obszaru chronionego z ustaleniami polityki przestrzennej gminy. Przeprowadzone badania pozwoliły na określenie nabardziej optymalnej strategii, która powinna być stosowana przez władze gminy w przypadku konieczności uwzględnienia w polityce przestrzennej obszarów chronionych. ...

Prof. dr hab.inż. Krzysztof Gawroński

Dr inż. Barbara Prus

Lokalny rynek nieruchomości oraz wybrane czynniki kształtujące ceny nieruchomości rolnych i działek budowlanych na przykładzie miasta Niepołomice

Praca zawiera analizę lokalnego rynku nieruchomości wraz z oceną dynamiki zmian cen nieruchomości rolnych i działek budowlanych w latach 2000-2003 na przykładzie miasta Niepołomice w województwie małopolskim. W pracy przedstawiono także wpływ wybranych czynników fizjograficznych i ekonomicznych na ceny nieruchomości gruntów rolnych i budowlanych na badanym terenie. ...

Mgr inż. Karol Król

Prof. dr hab.inż. Krzysztof Gawroński

Dr inż. Grażyna Gawrońska

APLIKACJE MULTIMEDIALNE W ZARZĄDZANIU GMINNĄ EWIDENCJĄ ZABYTKÓW

Dziedzictwo kulturowe to nie tylko dorobek poprzednich pokoleń ale również dorobek naszych czasów. Dobra kultury stanowią bogactwo informacji o życiu i działalności naszych przodków i powinny być zachowane dla przyszłych pokoleń. Ochrona i konserwacja zabytków jest więc działaniem w szeroko pojętym interesie publicznym.Ochrona zabytków zlokalizowanych na terenie gminy należy do obowiązków samorządu lokalnego. W pracy przedstawiono możliwość zastosowania multimedialnych aplikacji komputerowych w zarządzaniu gminną ewidencją zabytków na przykładzie gminy Tomice zlokalizowanej w województwie małopolskim. Ocenie poddano aplikację „Gminna Ewidencja Zabytków" wydaną w wersji GEZv2.2, ewidencję przygotowaną równolegle w formie warstwy tematycznej w programie Quantum GiS oraz ewidencję opracowaną w formie interaktywnej aplikacji internetowej. Autorzy przedstawili propozycję karty adresowej zabytków wraz z ich lokalizacją (system Quantum GIS) oraz korzystając z interaktywnej aplikacji multimedialnej zaprezentowali możliwość udostępniania tych informacji za pośrednictwem Internetu. Ważnym atutem zaproponowanych rozwiązań jest zarówno posiadanie przez gminę informatycznego rejestru zabytków, jak również możliwość jego wykorzystania do promocji marketingowej walorów kulturowych i turystycznych gminy. ...