Zeszyt: 2016, vol. 13 / II / 2 (Jun 2016)
Uroczysko Warta stanowi jedno z najważniejszych skupisk lasów łęgowych w Polsce. Wybudowanie zbiornika Jeziorsko przyczyniło się do zmiany reżimu rzeki Warty (ograniczenie powierzchni zalewów i ich częstotliwości), co w konsekwencji wpływa destrukcyjnie na lasy łęgowe uroczyska. Lasy łęgowe należą do najbogatszych i bardzo urokliwych ekosystemów leśnych. Regulacja rzek i ochrona przeciwpowodziowa przyczynia się niestety do ich degradacji. W Polsce jedynie 0,2% całkowitej powierzchni zajmują lasy łęgowe. Uroczysko Warta stanowi jedno z najważniejszych skupisk tych siedlisk. Wybudowanie w środkowym biegu rzeki Warty zbiornika Jeziorsko przyczyniło się do zmiany reżimu rzeki (ograniczenie powierzchni zalewów i ich częstotliwości). Wydaje się, iż zastosowanie prostych systemów melioracyjnych - zastawek, progów, przepustów z klapami zwrotnymi, może spowodować odtworzenie korzystnych warunków hydrologicznych. Wystąpi wtedy zwiększenie pojemności retencyjnej starorzeczy, a wody gruntowe będą się utrzymywały na wyższym poziomie przez dłuższy okres. Planowana budowa licznych zastawek na ciekach oraz podpiętrzeń zbiorników wodnych to najtańsze metody zwiększania zasobów wodnych w zlewniach. Budowa tych urządzeń technicznych bez wątpienia przyczyni się też do ochrony bardzo wartościowych biotopów mokradłowych, pełniących głównie funkcje ochronną i rekreacyjną. W niniejszej pracy przedstawiono wpływ czynników klimatycznych oraz stanów wód powierzchniowych w starorzeczach i gruntowych na terenie uroczyska na wielkość wydzielającego się posuszu. ...
Przedmiotem artykułu są wymagania prawne stawiane budowie i eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków. Publikacja składa się z dwóch części. W prezentowanej pierwszej części przedstawiono definicję i podstawowe rodzaje przydomowych oczyszczalni oraz ich skuteczność. Zaprezentowano w jakich przypadkach można wyposażyć nieruchomość w taką oczyszczalnię, m.in. brak kanalizacji oraz ograniczeń wynikających z ustaleń aktów prawa miejscowego. Wyszczególniono przypadki, w których budowa przydomowej oczyszczalni wymaga uzyskania pozwolenia na budowę i/lub pozwolenia wodnoprawnego (w tym wymagania stawiane projektom) oraz innych zezwoleń wynikających z przepisów szczególnych. W drugiej części artykułu (Jawecki i in. 2016) wskazano ograniczenia lokalizacji przydomowych oczyszczalni ścieków wynikające z aktów prawa miejscowego. Zaprezentowano wymagania techniczne jakie należy spełnić przy lokalizowaniu indywidualnej oczyszczalni w obrębie działki budowlanej. Przedstawiono także standardy jakości ścieków oczyszczonych wprowadzanych z przydomowych oczyszczalni do wód lub do ziemi. Wskazano na obowiązek zgłoszenia eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków. ...
Celem pracy było określenie wpływu udziału ścieków pochodzących ze zbiorników na nieczystości płynne na zmienność stężeń zanieczyszczeń w mieszaninie ścieków poddawanych procesowi oczyszczania w zbiorczej oczyszczalni ścieków. W pracy pomiarem objęto dobową ilość ścieków dopływających oraz dowożonych taborem asenizacyjnym i określono udział procentowy ilość ścieków dowożonych w stosunku do całości ścieków poddawanych procesowi oczyszczania. W okresie 5-cio letnich badań pobrano i poddano analizie 20 próbek ścieków, w których wykonano oznaczenia wskaźników: BZT5, ChZT oraz zawiesina ogólna. Po wykonaniu analizy statystycznej stwierdzono, że wraz ze wzrostem udziału ścieków dowożonych o 1% wzrasta wartość BZT5 o 14,6 mgO2•dm-3, wzrasta wartość ChZT o 40,2 mgO2•dm-3 oraz wzrasta stężenie zawiesiny ogólnej o 21,4 mg•dm-3 w ogólnej mieszaninie ścieków poddawanych procesowi oczyszczania. ...
W pracy wskazuje się, że masy całkowite samochodów z surowcem drzewnym pozyskanym z Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe powinny odpowiadać przepisom, aby zarówno drogi leśne jak i publiczne nie były ponadnormatywnie obciążane. W związku z przebudową dróg publicznych i aktualnie prowadzoną optymalizacją leśnej sieci drogowej konieczna jest współpraca zarządzających tymi drogami, planowanie wspólnych prac drogowych i opracowywanie logistyki transportowej lokalnych obszarów transportowych. Badania terenowe wykazały, że nośność dróg lokalnych i leśnych można podnosić stosując odpowiednie rozwiązania konstrukcyjne i nowoczesne materiały drogowe (np. geosiatki i geotkaniny). ...
Celem pracy była ocena wpływu opadów atmosferycznych, które były obserwowane w Nowym Sączu, na zmienność ilościową ścieków dopływających w latach 2008-2014 do oczyszczalni Wielopole. Dokonano analizy danych z wielolecia w postaci szeregu czasowego, a następnie wykorzystano metodę widmową Fouriera do operacji wygładzania z użyciem okna Hamminga. Określony po dekompozycji związek pomiędzy wysokością opadu a natężeniem ścieków surowych wykazał 56%-owy stopień ich powiązania. Oznacza to, że w okresie analizowanego wielolecia zmienność dopływu do oczyszczalni Wielopole można wytłumaczyć wysokością opadu przez 204 dni w roku. ...
W pracy dokonano oceny sezonowości występowania przepływów niskich (NQ) wykorzystując wskaźniki Colwella. Analizę przeprowadzono dla rzeki górskiej Kamienica Nawojowska w profilu Łabowa - prawostronny dopływ Dunajca. Dane do obliczeń, w postaci przepływów dobowych z wielolecia 1983 - 2012, pozyskano z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie. Na podstawie uzyskanych danych wyznaczono podstawowe wskaźniki przepływów niskich oraz wskaźniki Colwella, takie jak przewidywalność (P), stałość (C) oraz niepewność (M). Dodatkowo określono wpływ długości serii obserwacyjnej oraz przyjętej liczebności przedziałów klasowych na kształtowanie się wielkości P.Stwierdzono, że wyznaczony dla przepływów NQ wartość wskaźnika P na poziomie 43% świadczy o przewidywalności tych przepływów na poziomie poniżej przeciętnej. Przypadkowość stanowi tylko 18% wartości P, stąd przepływy te charakteryzują się nieregularną sezonowością. Dodatkowo stwierdzono, że długość serii obserwacyjnej wpływa istotnie na wielkość przewidywalności. Natomiast nie stwierdzono takiej zależności w przypadku zwiększania liczebności przedziałów klasowych stanów analizowanych zjawisk. ...
Przedmiotem publikacji są wymagania prawne stawiane budowie i eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków. Publikacja składa się z dwóch części. W drugiej części artykułu wskazano ograniczenia wynikające m.in. z miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, odnośnie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Zaprezentowano wymagania techniczne jakie należy spełnić przy lokalizowaniu indywidualnej oczyszczalni w obrębie działki budowlanej. Przedstawiono standardy jakości ścieków oczyszczonych wprowadzanych z przydomowych oczyszczalni do wód lub do ziemi z uwzględnieniem wymagań jakie należy spełnić w zależności od ich położenia (w obrębie lub poza aglomeracją). Podano przypadki, w których wymagane jest zgłoszenie eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Stwierdzono, że część przydomowych oczyszczalni ścieków, szczególnie tych położonych na terenie aglomeracji, może nie spełniać współczesnych wymogów skuteczności oczyszczania ścieków odprowadzanych do wód, urządzeń wodnych lub ziemi. W pierwszej część (Jawecki i in. 2016) przedstawiono definicję oraz główne rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków, wymagane pozwolenia, a także przypadki, w których możliwa jest budowa przydomowej oczyszczalni ścieków. ...
Hydrożele (in. superabsorbenty, SAPs) należą do grupy polimerów, która ostatnimi czasy staje się coraz bardziej popularna. Związki te znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach ze szczególnym uwzględnieniem medycyny oraz farmacji. W niniejszej pracy dokonano syntezy hydrożeli na bazie chitozanu, a ich matrycę zmodyfikowano produktami pochodzenia naturalnego (tj. ekstraktem z szałwii i pyłkiem pszczelim) oraz nanocząstkami złota bądź srebra. Otrzymane hydrożele zbadano pod kątem zdolności sorpcyjnych, jak również określono ich tendencję do degradacji w symulowanych płynach ustrojowych. Ponadto, określono zwilżalność zsyntezowanych materiałów. Na podstawie uzyskanych wyników potwierdzono, że wprowadzenie dodatków do matrycy hydrożelowej ma wpływ na właściwości fizyko-chemiczne badanych materiałów. ...
W pracy dokonano analizy zmienności dopływu ścieków do oczyszczalni w Dębicy. W tym celu określono podstawowe statystyki opisowe dotyczące dopływu ścieków do oczyszczalni: wartość średnia (Qdśr), mediana (Mo), wartość minimalna (Qdmin), wartość maksymalna (Qdmax), odchylenie standardowe (), współczynnik zmienności (Vzm), rozstęp (Ro). Określono histogram liczby dopływów ścieków do oczyszczalni dla zadanych przedziałów obserwacji. Zestawiono szczegółowe dobowe dopływy ścieków surowych do oczyszczalni w Dębicy w latach 2019-2015 na tle wartości dopuszczalnej z pozwolenia wodno-prawnego oraz wartości średniej. Zestawiono średnie dobowe wartości przepływów ścieków dla poszczególnych miesięcy roku dla okresu 2009-2015. Dokonano zestawienia średnich dobowych przepływów ścieków w poszczególnych latach badanego okresu. Zestawiono średnie dobowe wartości przepływów ścieków w poszczególnych dniach tygodnia dla okresu 2009-2015. Ponadto pozyskano dane opadowe ze stacji w Tarnowie (najbliższa stacja opadowa od badanego obiektu) i na tej podstawie określono średnie wartości dobowego opadu atmosferycznego dla poszczególnych miesięcy w latach 2009-2015. Następnie dokonano podziału dób okresu badawczego ze względu na wielkość opadów atmosferycznych na 7 zasadniczych grup. Określono wpływ opadów atmosferycznych na ilość ścieków dopływających do badanego obiektu. Stwierdzono znaczący wpływ opadów atmosferycznych na dopływ ścieków do oczyszczalni w Dębicy. ...
W prezentowanym artykule porównano wpływ promieniowania mikrofalowego oraz UV na przebieg reakcji sieciowania hydrożeli chitozanowych. Syntezy prowadzono zarówno w oparciu o chitozan komercyjny, jak i Beetosan - chitozan pochodzący z pszczół z osypu zimowego oraz dla układów mieszanych chitozan - Beetosan. Otrzymane materiały hydrożelowe zostały poddane badaniom zdolności pęcznienia i badaniom inkubacyjnym w wodzie destylowanej oraz symulowanych płynach ustrojowych. Ponadto, dla wybranych układów określono morfologię powierzchni przy użyciu skaningowego mikroskopu elektronowego. Wyznaczono również kąty zwilżania θ metodą geometryczną poprzez naniesienie kropli cieczy na powierzchnię badanego materiału. ...
Celem przeprowadzonych badań było uzyskanie wiedzy, jak umiejscowienie oczyszczalni względem zlewni kanalizacyjnej wpływa na temperaturę dopływających do niej ścieków. Analizą objęto cztery systemy kanalizacyjne, różniące się długością kolektora tranzytowego pomiędzy oczyszczalnią a zabudowaniami mieszkalnymi, w których wytwarzane były ścieki bytowe. W badanych systemach kanalizacyjnych ścieki odprowadzane były do oczyszczalni o przepustowości hydraulicznej od 100 do 300 m3•d-1, charakteryzujących się liczbą RLM nie większą niż 2000. Pomiary temperatury ścieków odpływających z kanalizacji oraz powietrza atmosferycznego, w analizowanym roku 2012, prowadzono w sposób ciągły, z interwałem 1 godzinnym, za pomocą czujników rezystancyjnych połączonych z rejestratorami danych. Przeprowadzone badania wykazały, że odległość oczyszczalni od zlewni kanalizacyjnej wywiera istotny wpływ na temperaturę ścieków odpływających z sieci kanalizacyjnej. W okresie zimowym średnia dobowa temperatura ścieków odpływających z kolektorów tranzytowych o długości od 300 do 600 m była niższa nawet o blisko 3oC, natomiast w okresie letnim aż o 8oC, w porównaniu do kolektorów tranzytowych o długości nieprzekraczającej 10 m. Wykazano ponadto, że na temperaturę ścieków dopływających do oczyszczalni, oprócz długości kolektora tranzytowego, istotnie wpływa także natężenie przepływu ścieków. Przy wzroście natężenia odpływu ścieków z kanalizacji o 100%, ich temperatura może wzrosnąć w okresie zimowym o 1oC, natomiast w letnim o 3oC. W przypadku sieci kanalizacyjnych ...
W pracy przedstawiono syntezę materiałów hydrożelowych metodą fotopolimeryzacji. Zsyntezowano szereg materiałów różniących się zawartością fotoinicjatora oraz przeprowadzono badanie zdolności pęcznienia i inkubację. Wykonano pomiar kątów zwilżania i analizę spektroskopową FT-IR. Na podstawie przeprowadzonych badań potwierdzono wpływ ilości fotoinicjatora na budowę materiału polimerowego. Zsyntezowane materiały cechowały się różną strukturą usieciowania, a co za tym idzie różnymi właściwościami. Możliwość modyfikacji struktury stwarza większe możliwości w zastosowaniach tych materiałów. ...
