W Polsce na terenach wiejskich dość ważnym źródłem zaopatrzenia ludności w wodę na cele spożywcze są indywidualne ujęcia wody. Ujęcia takie często nie są objęte badaniami z zakresu przydatności wody do spożycia, dlatego też znaczna liczba mieszkańców wsi korzysta z wody o nieznanych parametrach fizyczno-chemicznych i biologicznych mogącej zawierać szkodliwe dla człowieka zanieczyszczenia. Celem pracy jest określenie dynamiki zmian stężeń fosforanów w wodach ujmowanych ze studni zlokalizowanych we wsi Przeździedza. Okres badawczy obejmował okres od marca 2009 roku do lutego 2010 roku. Badaniami objęto 6 studni kopanych zbudowanych z kręgów betonowych lub z kamienia. Wyniki badań potwierdzają fakt iż, słabo zabezpieczone studnie cechują się gorszą jakością wody. Jednakże w analizowanym przypadku, średnie stężenie fosforanów we wszystkich studniach było bardzo niskie, a wody z nich ujmowane zaliczono do II i III klasy według Rozporządzenia MŚ (2008).
...
W pracy przedstawiono wyniki badań wielkości dobowego ładunku azotu ogólnego odpływającego systemami drenarskimi i rowami melioracyjnymi na Dol-nym Śląsku. Wielkość dobowego ładunku wykazuje duże zróżnicowanie sezonowe. Maksymalne ładunki dobowe stwierdzano na obiekcie położonym w terenie podgórskim wynosiły one dla sieci drenarskiej 6,27 kg N • d-1 • ha-1, dla rowu za-notowano aż 12,2 kg N • d-1 • ha-1. Zdecydowanie niższe wartości stwierdzono na obiekcie nizinnym. W warunkach nizinnych zagrożenie zanieczyszczeniem wody odbiornika azotem odpływającym z użytków rolnych występuje głównie w okresie wczesno wiosennym. Na obiekcie położonym na przedgórzu, charakteryzującym się większymi opadami, występuje drugi okres krytyczny przypadający na lipiec i sierpień. Ładunek azotu wynoszony ze zlewni pogórskiej w okresie roku to aż 75,5 kg N • ha-1, natomiast ze zlewni nizinnej odpływało znacznie mniej azotu - 12,7 kg N • ha-1. Przeprowadzone badania i analiza jednoznacznie wskazują, że o wielkości ładunku azotu wynoszonego ze zlewni w znacznym stopniu decyduje przebieg warunków atmosferycznych, a zwłaszcza wysokość opadów.
...
W pracy przeanalizowano wyniki badań zawartości azotu azotanowego i ogólnego w odciekach drenarskich i wodach powierzchniowych pochodzących z dwóch obiektów położonych na Dolnym Śląsku. Szczegółowej analizie poddano udział azotanów w ogólnej zawartości azotu. Odcieki drenarskie charakteryzowały się znaczną zawartością azotu ogólnego: średnie stężenie w okresie badawczym wynosiło od 22,4 mg N • dm-3 do 36,9 mg N • dm-3. W odciekach drenarskich, po-chodzących z różnych działów drenarskich, stosunek N-NO3:N nie wykazywał istotnych różnic i zawierał się w granicach 75 88%, mimo, że wody te różniły się istotnie zawartością azotu ogólnego i azotanowego. Odprowadzenie odcieków dre-narskich zasobnych w związki azotowe na obu obiektach powodowało wzrost średnich stężeń azotu ogólnego w wodach powierzchniowych. W półroczu letnim wody te wykazywały mniejszy stosunek N-NO3:N, co należy tłumaczyć intensyw-nym pobieraniem tego jonu przez rośliny w okresie wegetacji. Niezależnie od ana-lizowanego półrocza wyższy udział azotanów stwierdzano w wodach poniżej obiektu. Jedynie w przypadku obiektu nizinnego różnice te były istotne dla poziomu istotności p=0,05. Mniejszy udział azotu azotanowego w ogólnej zawartości azotu w wodach powierzchniowych sprzyjał większym wahaniom stosunku N-NO3:N. ...
Celem prowadzonych badań było monitorowanie składu mineralnego wody stosowanej do fertygacji w uprawach bezglebowych. Badania prowadzono w latach 2010-2012 i przeanalizowano łącznie 360 prób wody z różnych studni głębinowych, z ważniejszych rejonów produkcji warzyw pod osłonami. W próbach wody oznaczano pH, przewodnictwo właściwe (EC), zawartość składników mineralnych oraz zawartość jonów balastowych. W każdej pobranej próbie wody oznaczono zawartość kwaśnych węglanów. W czasie dwuletniego okresu prowadzenia badań stwierdzono wzrost średniej zawartości kwaśnych węglanów średnio o 80 mg.dm-3 oraz pH, przeciętnie o 0,17 jednostki. Zawartość soli rozpuszczonych ogółem w ciągu tego okresu obserwacji obniżyła się, średnio o 0,14 mS.cm-1. Zawartość azotanów w zależności od miejsca poboru wody wahała się w bardzo szerokim zakresie, od 0,05 do 128 mg.dm-3. W okresie dwuletnich obserwacji stwierdzono tendencje spadkowe zawartości jonów balastowych takich jak Cl- i SO42-, natomiast stężenie sodu (Na+) nie ulegało zmianom i średnio utrzymywało się na poziomie 21,0 mg . dm-3. ...
Wykorzystaniem roślin lub ich części do wykrywania gatunków Phytophthora z gleby i wody zainteresowano się w drugiej połowie XX wieku. Dzięki zastosowaniu owoców różnych gatunków roślin ich siewek lub fragmentów, izolowano z gleby i wody najgroźniejsze gatunki tego rodzaju. Celem przeprowadzonych badań było określenie przydatności liści różanecznika jako pułapki do detekcji z wody oraz z podłoży ogrodniczych gatunków rodzaju Phytophthora, Cylindrocladium scoparium, form specjalnych Fusarium oxysporum i Rhizoctonia solani. Przy izolacji Phytophthora z rzeki, kanału i stawu wierzchołkowe liście różanecznika umieszczano na powierzchni wody i po 4-5 dniach określano liczbę nekrotycznych plam. Ich części wykładano na pożywkę PDA w celu izolacji i identyfikacji gatunków tego rodzaju. Przy detekcji innych gatunków i form spec. F. oxysporum, liście różanecznika wykładano do wodnej zawiesiny podłoży w kuwetach i po 3-5 dniach liczono liczbę nekrotycznych plam na ich powierzchni. Fragmenty nekrotycznych tkanek wykładano na pożywkę PDA w celu izolacji i identyfikacji uzyskanych kultur do gatunku. Uzyskane wyniki wykazały, iż metoda pułapkowa oparta na liściach różanecznika może być z powodzeniem stosowana do detekcji z wody i gleby najgroźniejszych patogenów glebowych roślin. Metoda jest prosta, możliwa do wykorzystania przez cały rok i powszechnie dostępna. ...
Celem niniejszej pracy jest przybliżenie problemu nawadniania upraw w kontekście zagrożeń fitosanitarnych. Przedstawia wybrane artykuły naukowe dotyczące występowania patogenów i chorób roślin w warunkach nawadniania upraw. Nawadnianie roślin może wpływać bezpośrednio lub pośrednio na ich zdrowotność. Wpływa na warunki sprzyjające infekcji, ale również stwarza warunki dla lepszego zarodnikowania patogenów i późniejszego ich rozprzestrzeniania. Nawadnianie sprzyja rozwojowi roślin, których masa wegetatywna jest bardziej rozwinięta, bujniejsza, jednocześnie posiadają one delikatniejsze tkanki okrywające bardziej podatne na porażenie. Intensywniejszy wzrost roślin powoduje, że łany są zwarte, co sprzyja rozwojowi chorób. Generalnie nawadnianie może wpływać negatywnie, neutralnie lub pozytywnie na zdrowotność roślin. W pracy zwrócono również uwagę, na jakość wody, która może być źródłem infekcji wielu patogenów, należących do różnych jednostek taksonomicznych. Do patogenów roślin najczęściej występujących w wodzie przeznaczonej do nawadniania należą Phytophthora spp. i Pythium spp. Nawadnianie może przyczynić się również do rozprzestrzeniania grzybów i wirusów. By ograniczyć negatywne skutki nawadniania ważny jest wybór odpowiedniego źródła wody oraz technologii nawadniania. Praca ta zwraca uwagę na potrzebę prowadzenia kolejnych badań, dotyczących bezpośredniego wpływu nawadniania na zdrowotność roślin jak i na regularne monitorowanie wody przeznaczonej do nawadniania. ...
Celem pracy jest ocena możliwości wykorzystania betonu komórkowego jako materiału reaktywnego do usuwania fosforu z roztworów wodnych. Do badań użyto betonu komórkowego wyprodukowanego według technologii piaskowej. Na podstawie krótkich testów kontaktowych oszacowano optymalny czas kontaktu materiału reaktywnego z roztworem wynoszący 60 min podczas których 82% fosforu jest usuwane z roztworu. Badania laboratoryjne wykazały, że materiał ten charakteryzuje się dobrymi zdolnościami sorpcyjnymi (6,03 mg•g-1). Na podstawie izotermy Langmuira oszacowano wartość maksymalnej pojemności sorpcyjnej Smax, która wynosi 16,87 mg P-PO4•g-1. Z tych powodów, beton kosmówkowy może znaleźć zastawanie jako medium filtracyjne do usuwania fosforu z zanieczyszczonych wód powierzchniowych jak i ścieków. ...
