Celem badań było określenie wpływu mikronawodnień (mikrozraszania i nawadniania kroplowego) oraz nawożenia organicznego (kompost wyprodukowany na bazie higienizowanych osadów ściekowych) na cechy siły wzrostu i stopień mikoryzacji sadzonek sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) produkowanych z udziałem zabiegu zoomelioracji na gruncie porolnym. Ścisłe dwuletnie (2003-2004) badania polowe przeprowadzono na polu doświadczalnym Katedry Melioracji i Agrometeorologii w Kruszynie Krajeńskim pod Bydgoszczą. Badania przeprowadzono na luźnej glebie piaszczystej zaliczanej do VI klasy bonitacyjnej. Była to czarna ziemia zdegradowana, wytworzona z piasku słabogliniastego na płytko zalegającym piasku luźnym. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie zastosowane w trzech wariantach wodnych: bez nawadniania (kontrola), nawadnianie kroplowe, mikrozraszanie. Czynnik drugiego rzędu stanowiło nawożenie, zastosowane w dwóch wariantach: nawożenie mineralne (standard stosowany w szkółkach) oraz nawożenie organiczne. Nawadnianie istotnie zwiększyło wysokość i średnicę siewek sosny. Nie stwierdzono istotnych różnic w rozpatrywanych cechach wzrostu pomiędzy badanymi systemami nawodnieniowymi. Nawożenie siewek sosny kompostem istotnie zwiększyło wysokość siewek. Wystąpiło współdziałanie nawadniania i nawożenia organicznego w kształtowaniu wysokości i średnicy siewek sosny. Uprawiane na kompoście - w warunkach nawodnień - siewki sosny cechowały się bowiem większą wysokością i średnicą. Czynniki doświadczenia różnicowały liczebność mikoryz u siewek sosny. Największą średnią liczebność mikoryz stwierdzono w wariancie z nawożeniem organicznym w warunkach nawadniania kroplowego. Łączne oddziaływanie ...
Ilość osadów powstających w wiejskich oczyszczalniach ścieków jest pochodną stosowanych metod oczyszczania ścieków. Inne ilości osadu powstają w przydomowych oczyszczalniach ścieków a inne w zbiorczych oczyszczalniach ścieków. W tym drugim przypadku istotny jest też układ technologiczny powiązany z usuwaniem tylko związków węgla organicznego lub też dodatkowo związków azotu i fosforu. Zidentyfikowanie ilości powstających osadów jest bardzo istotne z punktu widzenia ich zagospodarowania. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi osady mogą być wykorzystane w rolnictwie lub do rekultywacji terenów przeznaczonych na cele rolne lub nie rolne. Niezależnie od tego jak będą zagospodarowane konieczne jest ich odwadnianie a w wielu przypadkach również higienizowanie. I tu pojawia się pytanie jak rozwiązać problem odwadniania osadu. Po pierwsze czy w ramach wiejskiej oczyszczalni ścieków, czy też w oczyszczalni komunalnej położonej w najbliższym sąsiedztwie. W przypadku rozwiązania problemu w ramach wiejskiej oczyszczalni ścieków można brać pod uwagę albo workownice albo też urządzenia w pełni mechaniczne. ...
Celem badań było określenie wpływu mikronawodnień (mikrozraszania i nawadniania kroplowego) oraz nawożenia organicznego (kompost wyprodukowany na bazie osadów ściekowych) na cechy siły wzrostu i stopień mikoryzacji dwuletnich sadzonek sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) produkowanych z udziałem zabiegu zoomelioracji. Ścisłe dwuletnie (2004–2005) badania polowe przeprowadzono w szkółce leśnej Nadleśnictwa Bydgoszcz w Białych Błotach na glebie rdzawej wytworzonej z piasku luźnego. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie zastosowane w trzech wariantach wodnych: bez nawadniania (kontrola), nawadnianie kroplowe, mikrozraszanie. Czynnik drugiego rzędu stanowiło nawożenie, zastosowane w dwóch wariantach: nawożenie mineralne (standard stosowany w szkółkach leśnych), nawożenie organiczne (kompost). Nawadnianie istotnie zwiększyło wzrost dwuletnich siewek sosny. Nie stwierdzono istotnych różnic w wysokości roślin nawadnianych kroplowo bądź mikrozraszaczami. Zastosowanie kompostu z osadów ściekowych zwiększyło istotnie wysokość i średnicę pędu siewek. Stwierdzono statystycznie udowodnione współdziałanie nawożenia organicznego (kompostu) i nawadniania. Nawadniane kroplowo i nawożone kompostem siewki sosny były wyższe i cechowały się większą średnicą pędu. Czynniki doświadczenia różnicowały stan symbiozy mikoryzowej dwuletnich siewek sosny. Dominującym gatunkiem grzybów tworzących mikoryzy na korzeniach był Thelephora terrestris. Zastosowane w doświadczeniu systemy nawodnień korzystnie wpłynęły na zagęszczenie roztoczy (Acari), w tym mechowców (Oribatida), nie stwierdzono natomiast wpływu nawożenia organicznego na te stawonogi. ...
Praca zawiera wyniki badań dotyczące możliwości stosowania preparatu EM-Farming™ do optymalizacji pracy osadników wstępnych. Badane osadniki są pierwszym elementem ciągu technologicznego oczyszczalni gruntowo-roślinnych stosowanych do oczyszczania ścieków bytowych. Wstępne wyniki badań oraz obserwacje terenowe wskazują, że stosowanie preparatu EM-FarmingTM uaktywnia i wspomaga procesy usuwania zanieczyszczeń w osadnikach wstępnych. Efektem stosowania tego preparatu jest udrażnianie kanalizacji, zmniejszanie objętości osadu oraz prawie całkowity rozkład kożucha i tłuszczy w osadnikach wstępnych, jak również likwidacja odorów i zmniejszenie uciążliwości zapachowej osadników. Testowany preparat znacznie zwiększa skuteczność usuwania substancji organicznej mierzonej zmniejszeniem wartości BZT5 i ChZT oraz stężenia zawiesin ogólnych. ...
Celem badań było określenie wpływu nawożenia organicznego i ściółkowa-nia na wzrost jednorocznych siewek sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) i biologiczne właściwości gleb w szkółce leśnej w warunkach mikrozraszania. Ba-dania przeprowadzono w latach 2005–2006 w szkółce leśnej Białe Błota (Nadle-śnictwo Bydgoszcz) na glebie rdzawej właściwej. Przeprowadzono dwa doświad-czenia: pierwsze - w roku 2005, a drugie –- w 2006. Oba doświadczenia założono w dwuczynnikowym układzie zależnym split-plot, w czterech powtórzeniach. Pierwszym czynnikiem było nawożenie zastosowane w dwóch wariantach: N1 - hi-gienizowane osady ściekowe (⅔) + kora (⅓), N2 – higienizowane osady ściekowe (⅔) + trociny (⅓). Drugim czynnikiem było ściółkowanie stosowane również w dwóch wariantach: S - ściółkowanie próchnicą nadkładową z boru świeżego, C – bez ściółkowania (kontrola). Powierzchnia pojedynczego poletka wynosiła 2 m2. Łączna liczba poletek w każdym doświadczeniu wynosiła 16 (2 badane czynniki x 2 warianty w każdym z czynników x 4 replikacje). Nawóz organiczny wyprodukowano na bazie higienizowanych osadów ściekowych (⅔) i kory sosno-wej (⅓) bądź trocin (⅓). Zastosowano go w dawce 100 t . ha-1 wiosną i wymiesza-no z wierzchnią warstwą gleby do głębokości 10 cm przed wysiewem nasion sosny. Ściółkowanie przy użyciu próchnicy nadkładowej pozyskanej z siedliska w typie boru świeżego ...
Przepompowywanie osadów ściekowych w ciągach technologicznych oczyszczania wymaga znajomości parametrów fizycznych, reologicznych i hydrau-licznych, co umożliwia prawidłowe wymiarowanie projektowanych instalacji ru-rowych hydrotransportu. Badane osady pochodziły z warszawskich oczyszczalni ścieków. Do określenia charakterystyki reologicznej i hydraulicznej przeprowa-dzono badania przepływowe osadów na instalacji rurowej o średnicy D = 0,0207 m. Opis cech reologicznych dokonano na podstawie 3-parametrowego modelu Herschela-Bulkley'a, podając określone parametry modelu w funkcji koncentracji wagowych cs. Zaproponowano wymiarowanie rurociągów oparte na bezwymiaro-wym kryterium typu λ(Regen). ...
W artykule przedstawiono analizę funkcjonowania instalacji ko-fermentacji osadów ściekowych z tłuszczami odpadowymi pochodzącymi z odtłuszczania ście-ków przemysłowych pochodzących z zakładu tłuszczowego. W okresie dwóch lat (2008-2009) prowadzono badania efektywności procesu ko-fermentacji mierzonego ilością otrzymanego biogazu oraz wpływu ilości dozowanego tłuszczu odpadowego na przebieg procesu fermentacji mieszaniny osadu ściekowego i tłuszczu odpadowego. Proporcja objętościowa pomiędzy fermentowanym osadem i tłuszczem odpadowym wynosiła średnio 10:1. Maksymalna jednorazowa proporcja wyniosła 4:1 (tłuszcz stanowił 25% wsadu). W zależności od ilości dozowanego tłuszczu ilość wytwarzanego biogazu wzrastała nawet o 80% więcej niż w przypadku fermentacji tylko osadu ściekowego. W okresie badawczym uzyskano dodatkowo średnio 107 m3 biogazu na każdą 1 Mg tłuszczu dozowanego do komór fermentacyjnych. Taka ilość biogazu pozwala na wyprodukowanie dodatkowo 180 kW energii elektrycznej i około 2,8 kW odzyskanej ze spalin energii cieplnej. Ustalono, że przyrost ilości wytwarzanego biogazu uzależniona jest nie tylko od proporcji dozowanego tłuszczu odpadowego, lecz także od jego właściwości. Za-obserwowano, że gdy dozowano tłuszcz w którym rozpoczęły się już procesy roz-kładu związków organicznych (tzw. tłuszcz zagniły) to wzrastała ilość biogazu. Świadczy to o tym, że taka mieszanina osadu i tłuszczu była bardziej przyswajalna dla bakterii metanowych odpowiedzialnych za efektywność procesu fermentacji. Osad po fermentacji cechował się stabilnymi właściwościami: odczyn ...
Celem pracy jest przedstawienie możliwości zastosowania innowacyjnej instalacji do odwadniania i unieszkodliwiania osadów ściekowych z oczyszczalni przydomowych, opracowanej w zgłoszeniu patentowym nr P-387607. Badany obiekt wykonano w pełnej skali technicznej w 2012 roku przy gospodarstwie indywidualnym w miejscowości Jastków koło Lublina. Założono, że głównym efektem procesów zachodzących w badanej instalacji będzie zmniejszenie objętości i uwodnienia osadów oraz ich higienizacja. Proces odwadniania osadów w badanej instalacji polegał na napełnianiu 4 worków osadem surowym z osadnika gnilnego 1 raz w tygodniu w okresie od 24 września 2012 r. do 21 stycznia 2013 r. Osad dozowano przez 18 tygodni, a jednorazowa jego dawka do jednego worka wynosiła około 50 dm3. W sumie do każdego z worków w badanym okresie dopłynęło około 900 dm3 osadów o uwodnieniu 99,5%. W trakcie pracy instalacji do worków raz w tygodniu dozowano preparat ProBio Emy w dawkach: 0, 5, 10 i 50 ml. W sumie w całym okresie funkcjonowania instalacji do każdego z worków dodano odpowiednio 0, 90, 180 i 900 ml preparatu ProBio Emy. Tydzień po zakończeniu procesu odwadniania osadów ściekowych i aplikowania preparatu ProBio EMy w każdym z worków znajdowało się od 5,5-7 kg osadów o uwodnieniu 64,2-78,6%. Dzięki zastosowaniu preparatu Pro Bio Emy w dawce ...