Wstępne wyniki badań nad wpływem deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie prosa odmiany ‘gierczyckie’ na glebie bardzo lekkiej

W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2005–2006 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ deszczowania i czterech poziomów nawożenia azotowego na wielkość plonu prosa odmiany ‘Gierczyckie’. Polowa pojemność wodna gleby w warstwie 0–50 cm wynosiła 57 mm, retencja użyteczna 43 mm, zaś efektywna retencja użyteczna zaledwie 30 mm. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w układzie zależnym split-plot, w trzech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: Wo – bez nawadniania (kontrola), W1 – deszczowanie na podstawie wskazań tensjometrów (-0,03 MPa). Czynnikiem drugiego rzędu było zróżnicowane nawożenie azotowe: N0 = 0 kg N ha -1, N1 = 40 kg N ha -1, N2 = 80 kg N ha -1, N3 = 120 kg N ha -1. Potrzeby wodne prosa oszacowano zgodnie z metodyką podaną przez Klatta oraz Pressa. Średnie w dwuletnim okresie badań potrzeby wodne prosa (od 1 maja do 31 sierpnia) policzone według Klatta oraz Pressa, wyniosły odpowiednio 278 i 294 mm, wahając Stanisław Rolbiecki, Roman Rolbiecki, Czesław Rzekanowski, Bogdan Grzelak 180 się jednak w poszczególnych latach od 264 do 307 mm. Stwierdzono, że deszczowanie istotnie zwiększyło plony ziarna o 1,79 t ha-1 (85 %). Wzrost nawożenia azotowego (z 0 do 120 kg Nha-1) ...

Wpływ nawadniania kroplowego i sposobu produkcji rozsady na plonowanie kawona (Citrullus vulgaris) uprawianego na glebie bardzo lekkiej

W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2005–2006 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ nawadniania kroplowego i trzech sposobów produkcji rozsady na wielkość plonu kawona odmiany „Bingo”. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w ukła-dzie zależnym split-plot, w czterech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie kroplowe zastosowane w dwóch wariantach: O – bez nawadnia-nia (kontrola), K – nawadnianie kroplowe na podstawie wskazań tensjometrów (-0,03 MPa). Czynnikiem drugiego rzędu był rodzaj światła zastosowanego pod-czas produkcji rozsady: S – światło słoneczne – szklarnia (kontrola), N – światło niebieskie sztuczne, D – światło dzienne białe sztuczne. Stwierdzono, że nawad-nianie kroplowe istotnie zwiększyło plony kawona o 27,5 t.ha-1, tj. o 156%. Istot-nie wyższe plony uzyskano z roślin z sadzonek produkowanych przy świetle sło-necznym w szklarni (wariant S). Wystąpiło współdziałanie badanych czynników w kształtowaniu plonów handlowych kawona. Rośliny z sadzonek uzyskanych przy naturalnym świetle słonecznym w szklarni (S), dawały w warunkach nawodnień kroplowych istotnie wyższe plony, wynoszące średnio w okresie badawczym 57 t .ha-1. ...

Wpływ nawadniania kroplowego i nawożenia azotem na plonowanie dwóch odmian kukurydzy na glebie bardzo lekkiej

W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2006–2008 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ nawadniania kroplowego i dwóch poziomów nawożenia azotowego na wysokość, strukturę i jakość plonu ziarna dwóch odmian kukurydzy na ziarno ‘Cedro’ i ‘Smok’. Wykazano, że nawadnianie kroplowe spełniało rolę podstawowego czynnika plonotwórczego, bez którego uprawa kukurydzy na glebie bardzo lekkiej była całkowicie zawodna i uzależniona od wysokości opadów atmosferycznych w czerwcu i w lipcu. Z powodu niskiego plonowania roślin nie nawadnianych, efektywność produkcyjna tego zabiegu okazała się bardzo wysoka. Pod wpływem nawadniania kroplowego, średnie przyrosty plonu ziarna badanych mieszańców wynosiły 4,77 t.ha-1 (221%), a efektywność zastosowania 1 mm wody nawodnie-niowej 34,9 kg.ha-1. Podwojenie nawożenia azotowego w warunkach nawadniania prowadziło do korzystnych zmian ilościowych (wzrost plonu ziarna o 11%) i jakościowych (większa masa tysiąca ziaren, większa zawartość białka w ziarnie, mniejsza wilgotność ziarna podczas zbioru). Na podstawie wyników aktualnych i wcześniejszych prac stwierdzono, ze zastosowanie nawadniania kroplowego kukurydzy w miejsce deszczowania, przyczynia się do zwiększenia jednostkowych efektów produkcyjnych, a więc lepszego wykorzystania wody nawodnieniowej. ...

Wpływ deszczowania i nawożenia azotem na zróżnicowanie morfologiczne dwóch odmian prosa (Panicum miliaceum L.) na glebie bardzo lekkiej

Celem badań przeprowadzonych w latach 2005–2006 w Kruszynie Krajeń-skim koło Bydgoszczy było określenie wpływu nawodnienia deszczownianego i zróżnicowanego nawożenia azotem na cechy morfologiczne korzeni i pędu oraz strukturę plonu prosa dwóch odmian ‘Gierczyckie’ i ‘Jagna’, uprawianych na glebie bardzo lekkiej. Badania wykazały, że na zróżnicowanie wartości wyżej wymie-nionych cech morfologicznych testowanych odmian prosa istotnie wpływało na-wadnianie, przy czym lepiej na ten czynnik doświadczenia reagowała odmiana ‘Jagna’. W obu odmianach nawodnienie intensywniej zwiększało masę pędu i ziarna w stosunku do masy korzeni, co odzwierciedlają wyższe wartości współczynników P1 (stosunek masy ziarna do masy korzeni) oraz P2 (stosunek masy czę-ści nadziemnej do masy korzeni). Obie odmiany reagowały również pozytywnie na nawożenie azotem, przy czym w warunkach bez deszczowania odmiana ‘Gierczyc-kie’ lepiej wykorzystuje wyższe dawki azotu (80–120 kg•ha-¹) a odmiana ’Jagna’ dawki azotu w zakresie 40–80 kg•ha-¹. Deszczowanie natomiast zwiększyło efektywność nawożenia azotem u odmiany ‘Gierczyckie’ już po zastosowaniu azotu w ilości od 40 do 80 kg•ha-¹ a u odmiany ‘Jagna’ 40 kg•ha-¹. ...

Wpływ deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem na zdrowotność prosa odmiany ‘Gierczyckie’ na glebie bardzo lekkiej

Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2005–2006 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Badano wpływ desz-czowania i czterech poziomów nawożenia azotowego na zdrowotność prosa odmiany ‘Gierczyckie’. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w układzie split-plot. Czynnikiem pierwszego rzędu było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: bez nawadniania (kontrola) i deszczowanie na podstawie wskazań tensjometrów (-0,03 MPa). Czynnikiem drugiego rzędu była dawka na-wożenia azotowego: 0, 40, 80 i 120 kg N•ha-1. Badania obejmowały ocenę stopnia porażenia korzeni przez kompleks patogenów, podstawy źdźbła przez Fusarium spp., Oculimacula spp. i Rhizoctonia spp. Na liściach obserwowano nasilenie mączniaka prawdziwego, czerwonej plamistości i innych plamistości. Deszczowanie spowodowało istotny wzrost nasilenia fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła oraz spadek ostrej plamistości oczkowej. Zdrowotność niedesz-czowanego prosa zależała w dużym stopniu od opadów atmosferycznych. Niższe nasilenie fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła zanotowano w roku z mniejszą ilo-ścią opadów w okresie wegetacji prosa, a ostrej plamistości oczkowej w roku z większą ilością opadów. Wraz ze zwiększaniem dawki nawożenia azotowego na-stępował istotny wzrost porażenia korzeni prosa, a w warunkach deszczowania także podstawy źdźbła przez Fusarium spp. Plamistości na liściach występowały w największym nasileniu przy braku nawożenia azotowego, a najmniejszym przy dawce 40 kg N•ha-1. Choroby obserwowane na prosie nie wywarły wyraźnego ...

Plonowanie kawona odmiany ‘Bingo’ na glebie bardzo lekkiej zależnie od ferty-gacji azotem systemem nawodnień kroplowych i sposobu produkcji rozsady

W ścisłym doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w roku 2008 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ fertygacji systemem kroplowym i dwóch sposobów produkcji rozsady na wielkość plonu kawona odmiany ‘Bingo'. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w układzie zależnym, w czterech powtórzeniach. Pierwszym czynnikiem była ferty-gacja kroplowa azotem, zastosowana w dwóch wariantach: KP - nawadnianie kro-plowe + nawożenie posypowe (kontrola), KF - nawadnianie kroplowe + fertygacja azotem 3 razy w sezonie wegetacyjnym. Fertygację przeprowadzono przy użyciu proporcjonalnego dozownika do nawozów. Drugim czynnikiem było stosowanie różnej barwy światła w czasie produkcji rozsady kawona, w 2 wariantach: S - naturalne światło słoneczne - szklarnia (kontrola), F - światło sztuczne - fito-tron - (lampy). Podawanie azotu w formie płynnej systemem kroplowym (fertyga-cja) istotnie zwiększyło plony owoców z 40,1 do 51,0 t .ha-1 (o 10,9 t .ha-1 tj. o 27%). Rośliny z sadzonek wyprodukowanych w szklarni przy naturalnym świetle słonecznym wydały istotnie wyższy plon (48,1 t .ha-1) w porównaniu do roślin po-chodzących z sadzonek wytworzonych w fitotronie - przy świetle sztucznym (43,0 t .ha-1). Najwyższe plony (56,0 t .ha-1) wydały uprawiane w warunkach fertygacji rośliny kawona z sadzonek pochodzących ze szklarni.     ...

Plonowanie trzech odmian sałaty rzymskiej na glebie bardzo lekkiej w warunkach fertygacji kroplowej azotem

W ścisłym doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2009-2010 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano reakcję trzech odmian uprawnych sałaty rzymskiej na fertygację kroplową azotem. Do-świadczenie założono jako jednoczynnikowe w układzie losowanych bloków, w czterech powtórzeniach. Badanym czynnikiem była odmiana uprawna: ‘Barracuda', ‘Chiquina' i ‘Romora'. Fertygację przeprowadzono przy użyciu proporcjonalnego dozownika do nawozów. Zastosowanie nawadniania kroplowego z fertygacją azotem umożliwiło uprawę sałaty rzymskiej na zbiór jesienny oraz zapewniało prawidłowy wzrost i rozwój roślin na glebie bardzo lekkiej, w rejonie o niskich opadach w okresie wegetacji, pozwalając na uzyskanie wartościowych plonów. Z trzech badanych odmian uprawnych najwyżej plonowała oraz cechowała się naj-większą główką i najwyższym poziomem suchej masy odmiana ‘Barracuda'.     ...

Wpływ nawadniania kroplowego na wzrost rożnika przerośniętego (silphium perfoliatum l.) uprawianego na glebie bardzo lekkiej z sadzonek uzyskanych w wyniku mikrorozmnażania

W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2009-2010 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ nawadniania kroplowego na wybrane parametry wzrostu rożnika przerośniętego uprawianego z sadzonek uzyskanych w procesie mikrorozmnażania in vitro. Do-świadczenie założono jako jednoczynnikowe w układzie zależnym, w czterech powtórzeniach. Czynnikiem stanowiącym źródło zmienności było nawadnianie kroplowe zastosowane w dwóch wariantach: O - bez nawadniania (kontrola), K - nawadnianie kroplowe, przeprowadzane na podstawie wskazań tensjometrów (-0,04 MPa). Materiałem do badań były rośliny rożnika przerośniętego (Silphium perfoliatum L.), które uzyskano w procesie mikrorozmnażania. Nawadnianie kro-plowe istotnie wpłynęło na zwiększenie świeżej masy liści z jednej rośliny oraz liczby liści. Zwiększyło istotnie powierzchnię transpiracyjną jak również podwyż-szyło zawartość suchej masy liści.     ...

Wpływ nawadniania kroplowego i nawożenia azotem na plonowanie cebuli odmiany ‘Kutnowska’ uprawianej na glebie piaszczystej w rejonie Bydgoszczy

Celem podjętych badań było poznanie wpływu nawadniania kroplowego i zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie cebuli odmiany ‘Kutnowska' uprawianej na bardzo lekkiej glebie, w rejonie o obniżonych opadach atmosfe-rycznych w okresie wegetacji. Ścisłe doświadczenie polowe przeprowadzono w la-tach 2003 - 2004 w Kruszynie Krajeńskim k. Bydgoszczy na glebie zaliczanej do VI klasy bonitacyjnej (czarna ziemia zdegradowana zaliczana do kompleksu żytniego słabego i żytniego bardzo słabego). Polowa pojemność wodna gleby (PPW) w warstwie 0-50 cm wynosiła zaledwie 57,5 mm, zaś efektywna retencja użyteczna (ERU) 29,3 mm. Doświadczenie polowe założono i przeprowadzono - w trzech powtórzeniach - jako dwuczynnikowe w zależnym układzie losowanych podbloków „split-plot". Nawadnianie zastosowane w dwóch wariantach było czynnikiem pierwszego rzędu: W0 - bez nawadniania (kontrola), W1 - nawadnianie kroplowe. Czynnikiem drugiego rzędu było nawożenie azotem, zróżnicowane na 4 poziomach: N0 - 0 kg N.•ha-1 (kontrola), N1 -70 kg N.•ha-1, N2 - 140 kg N.•ha-1, N3 - 210 kg N.•ha-1. Doświadczenie obejmowało łącznie 24 poletka (2 x 4 x 3), każde o po-wierzchni 2,16 m2. Terminy nawodnień ustalano w oparciu o wskazania tensjome-trów. Nawadnianie rozpoczynano przy potencjale wody w glebie wynoszącym - 30 kPa. Nawadnianie kroplowe okazało się zabiegiem umożliwiającym uprawę cebuli na luźnej glebie piaszczystej. Plon handlowy na poletkach ...

Wpływ nawadniania kroplowego na plonowanie dyni olbrzymiej odmiany ‘Rou-ge vif d’etampes’ uprawianej na glebie bardzo lekkiej

Celem podjętych badań było poznanie wpływu nawadniania kroplowego na plonowanie dyni olbrzymiej odmiany ‘Rouge vif d'Etampes' na glebie bardzo lek-kiej, w rejonie o obniżonych opadach atmosferycznych w okresie wegetacji. Ścisłe doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2007 - 2008 w Kruszynie Kra-jeńskim k. Bydgoszczy na glebie zaliczanej do V-VI klasy bonitacyjnej (kompleks żytni słaby i żytniego bardzo słaby). Polowa pojemność wodna gleby (PPW) w warstwie 0-50 cm wynosiła zaledwie 57,5 mm, zaś efektywna retencja użyteczna (ERU) 29,3 mm. Doświadczenie polowe założono i przeprowadzono - w czterech powtórzeniach - jako jednoczynnikowe w układzie losowanych bloków. Pojedyncze poletko miało powierzchnię 11,2 m2. Nawadnianie zastosowano w dwóch wa-riantach: W0 - bez nawadniania (kontrola), W1 - nawadnianie kroplowe. Terminy nawodnień ustalano w oparciu o wskazania tensjometrów. Nawadnianie rozpoczy-nano przy potencjale wody w glebie wynoszącym - 0,04 MPa. Nawadnianie kro-plowe w sposób statystycznie udowodniony zwiększyło plony dyni olbrzymiej odmiany ‘Rouge vif d'Etampes' z 34,2 t.ha-1 do 75 t.ha-1 (wzrost o 40,8 t•ha-1, czyli o 119 %). Otrzymana zwyżka plonu wynikała przede wszystkim z istotnego zwiększenia masy owocu oraz jego rozmiarów (średnicy poziomej i pionowej) a także liczebności owoców. ...

Porównanie plonowania trzech odmian sałaty rzymskiej w uprawie wiosennej i jesiennej na glebie bardzo lekkiej w warunkach fertygacji kroplowej azotem

W ścisłych doświadczeniach polowych, przeprowadzonych w roku 2011 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, porównywano reakcję trzech odmian sałaty rzymskiej w uprawie wiosennej i jesiennej na fertygację kroplową azotem. Doświadczenia założono jako dwuczynnikowe w czterech powtórzeniach. Badanymi czynnikami były: dawka azotu podawana w formie płynnej (25 kg N•ha-1, 50 kg N•ha-1), odmiana uprawna (‘Barracuda', ‘Chiquina', ‘Romora'). Fertygację przeprowadzono przy użyciu proporcjonalnego dozownika do nawozów. Wyższy plon handlowy badanych odmian sałaty rzymskiej stwierdzono w uprawie wiosennej. Zwiększenie dawki nawożenia azotowego z 25 kg N•ha-1 do 50 kg N•ha-1 istotnie zwiększyło plon handlowy sałaty. Spośród badanych odmian ‘Romora' wydała wyższy plon w uprawie wiosennej, natomiast w uprawie jesiennej najwyżej plonowała odmiana ‘Barracuda'. Najniżej plonowała odmiana ‘Chiquina'. W uprawie wiosennej uzyskano większą masę główki sałaty. Wyższa dawka azotu wpłynęła na istotne zwiększenie masy główki. Największą masę pojedynczej główki sałaty zanotowano u odmiany ‘Barracuda'. Wyższa dawka azotu spowodowała - przeciętnie dla trzech badanych odmian - zmniejszenie zawartości suchej masy w liściach sałaty w uprawie wiosennej, zaś w jesiennej - zwiększenie. Liście sałaty w uprawie wiosennej cechowały się wyższym poziomem azotanów od uprawianej jesienią. Wyższa dawka azotu wpływała na wzrost poziomu azotanów w liściach sałaty. Odmiana ‘Romora' wykazała najmniejszą skłonność do kumulacji ...