Rozwój krajobrazów kulturowych na terenach górskich na przykładzie wsi Wiśniowa

W pracy przedstawiono rozwój krajobrazu kulturowego we wsi Wiśniowa położonej w powiecie myślenickim, woj. małopolskie w latach 1872–2006. Badania przeobrażeń krajobrazu kulturowego na przestrzeni 134 lat oparto o dane opisowo – tabelaryczne byłego katastru austriackiego i obecnie funkcjonującym w Polsce katastrze gruntów i budynków. Przeprowadzona analiza dynamiczna w krajobrazie kulturowym w czterech przyjętych okresach czasowych wykazała różnorodne kierunki i tendencje zmian. Uzupełnieniem badań wielkościowych zaistniałych zmian było przestrzenne porównanie położenia granic krajobrazów kulturowych pomiędzy mapą katastralną w skali 1 : 2880, a mapą ewidencyjną w skali 1 : 2000. Analiza porównawcza położenia granic krajobrazów kulturowych na tych mapach była możliwa dzięki zastosowanej w pracy transformacji układu katastralnego do państwowego układu 1965. Przeprowadzone badania metodą analityczno – kartograficzną nie tylko uwidoczniły rozmiary i kierunki zachodzących zmian w krajobrazie kulturowym, ale jednocześnie umiejscowiły te zmiany w przestrzeni wsi Wiśniowa. ...

Zmiany struktury przestrzennej nieruchomości jako podstawa prognozy przekształceń terenów wiejskich

Przedmiotem opracowania były zagadnienia związane ze zmianami w strukturze władania i użytkowania gruntów. Podejmowanie przez polski rząd ja-kichkolwiek działań w celu zmiany sytuacji polskiej wsi i kształtowania jej nowego obrazu według wzorców zachodnich nie może się odbywać bez gruntownej analizy istniejącego stanu struktury przestrzennej gruntów. Analiza zmian zachodzących w strukturze przestrzennej gruntów prowadzi do wyciągnięcia ciekawych wniosków badawczych z historii obszaru, jego stanu zainwestowania i wnioskowanych przemian.     ...

Przestrzenne aspekty struktury agrarnej w Małopolsce

Dokładna analiza struktury agrarnej daje możliwość m.in. racjonalnego pla-nowania przestrzennego, monitorowania gospodarki mieniem samorządu teryto-rialnego, czy też wspomagania w pozyskiwaniu funduszy strukturalnych ze środ-ków unijnych.Celem artykułu jest wskazanie obszarów o najtrudniejszych warunkach go-spodarowania związanych z niekorzystną strukturą agrarną. Odpowiednia analiza danych katastralnych umożliwiła trafne wskazanie obszarów o największych po-trzebach pilności przeprowadzenia poprawy struktury agrarnej. Racjonalne pro-gramowanie prac urządzeniowo-rolnych, czyli wyznaczenie obszarów prioryteto-wych do tego typu zabiegów, z poziomu województwa, możliwe jest jedynie w przypadku analizy aktualnych danych przestrzennych, dla których podstawą infor-macji jest ewidencja gruntów i budynków. Obszarem badawczym zostało objęte całe województwo małopolskie. ...

Problematyka funkcjonowania ewidencji gruntów i budynków z punktu widzenia organu ją prowadzącego

Praca urzędów jest powszechnie znana, jednak panują o niej opinie, mniej lub bardziej pochlebne i nie ma znaczenia czy przedmiotem omówienia są urzędy gmin czy starostwa powiatowe. Na tychże jednostkach oraz na powiatowych ośrodkach dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej, od czasu prowadzenia reformy administracyjnej kraju w 1999 roku, spoczął obowiązek prowadzenia ewidencji gruntów i budynków. Stąd w niniejszym artykule zostały poruszone wybrane aspekty pracy urzędu, ze szczególnym uwzględnieniem działań w ewidencji gruntów i budynków przez organ ją prowadzący. Opisany również został problem składanych wniosków o dokonanie aktualizacji ewidencji od strony ich komplet-ności, braków formalnych, czy zasadnych dokumentów stanowiących podstawę wprowadzania tych zmian. Ponadto język pism urzędowych oraz aktów prawnych, w oparciu o które organy administracyjne działają, jawi się niejasnym komunikato-rem ze stroną. Kolejną kwestią wartą uwagi jest komunikacja urzędu z interesantem, która odbywa się głównie w formie tradycyjnej, czyli papierowej korespondencji pocztowej. Poruszane zagadnienia posiadają odniesienie do zapisów kodeksu postępowania administracyjnego, który stanowi fundament pracy urzędów, ze szczególnym zwróceniem uwagi na te prowadzące ewidencję gruntów i budynków. Te z kolei działają w oparciu o prawo geodezyjne i rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków. ...

Problematyka wspólnot gruntowych w aspekcie ewidencyjnoprawnym

Tematyka związana z powstawaniem i funkcjonowaniem wspólnot grun-towych bazuje na prawie stworzonym przez ustawodawcę pól wieku temu. Archa-iczne przepisy ustawy z roku 1963 nie rozwiązują wszystkich zagadnień wspólnot związanych z obecnym funkcjonowaniem ewidencji gruntów i budynków. W artykule poruszone zostały kwestie związane z funkcjonowaniem wspólnot gruntowych, nadzorem nad mieniem wspólnoty i wprowadzania zmian geodezyjno-prawnych w zakresie działań wspólnoty. Wiele trudności pod względem formalnym przysparza brak wskazania procedury przekazania i posiadania udziałów we wspólnocie gruntowej. Kolejną kwestią pozostaje droga dochodzenia praw do udziału we wspólnocie, co wynika z braku istnienia ksiąg wieczystych dla nieruchomości wspólnoty. Sprawą nie mniej istotną jest forma związana ze zbywaniem udziałów we wspólnocie. Autorzy podjęli próbę rozwiązania wyżej wymienionych kwestii w oparciu o doświadczenia zebrane przy funkcjonowaniu wybranych wspólnot gruntowych. ...

Wybrane problemy aktualizacji użytków gruntowych na przykładzie inwestycji drogowych

W pracy przeanalizowano uwarunkowania aktualizacji użytków gruntowych w procesie przygotowania i realizacji inwestycji drogowych. W celu prawidłowego określenia zasięgu użytku „drogi" porównano definicje pasa drogowego i drogi. Na przykładzie wybranych inwestycji drogowych z obszaru m. st. Warszawy, zbadano czasochłonność procesu zmiany kwalifikacji użytków gruntowych w katastrze. Określono zespół czynników wpływających na możliwości zmiany do-tychczasowego użytku gruntowego na potrzeby opracowania dokumentacji geode-zyjnej oraz rejestracji przez organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków. Zbadano dokumenty, stanowiące podstawę dokonania zmiany użytku w ewidencji gruntów i budynków na „drogi", niezależnie od trybu realizacji inwestycji w zakresie dróg. Zaprezentowano dwa rozwiązania, różniące się momentem dokonania zmiany użytku w długotrwałym procesie budowy drogi. Na podstawie analizy SWOT dokonano identyfikacji i bilansu silnych i słabych stron każdego z przyjętych rozwiązań. Określono konsekwencje nieaktualności danych ewidencyjnych w zakresie gruntów i budynków. Podkreślono istotność aktualizacji użytku grunto-wego dla gospodarki przestrzennej. Zaproponowano uspójnienie regulacji celem ujednolicenia procedur weryfikacji użytków gruntowych w obszarze prowadzonej inwestycji. ...

Ewidencja gruntów i budynków w kontekście nowych przepisów wykonawczych do Ustawy Prawo Geodezyjne i Kartograficzne

Ewidencja gruntów i budynków, jako podstawowy system informacji o terenie wykorzystywany w wielu dziedzinach, wspomagający podejmowanie decyzji na wszystkich poziomach zarządzania terenami, nieustannie poddawany jest korektom i zmianom. Kierunki tych zmian wynikają z wielu czynników: politycznych, prawnych, organizacyjnych, ekonomicznych, społecznych czy technologicznych. Obecnie w dużej mierze wpływ na modernizacje tego systemu mają zmiany związane z realizacją w Polsce dyrektywy INSPIRE. Celem publikacji jest analiza czynników mających wpływ na zmiany w funkcjonowaniu systemu katastralnego w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem przepisów prawnych wydanych w latach 2012-2013 i ich wpływu na funkcjonowanie ewidencji gruntów i budynków i kierunków jej modernizacji. ...

Wybrane problemy rejestracji i ewidencji użytków ekologicznych

Jedną z form ochrony przyrody, zgodnie z ustawą o ochronie przyrody z dnia 16.04.2004 r., jest użytek ekologiczny. Ta forma ochrony stosowana jest w Polsce już od 1991 roku.Głównym powodem tworzenia użytków ekologicznych jest potrzeba objęcia ochroną niewielkich powierzchniowo obiektów, ale cennych pod względem przyrodniczym lub krajobrazowym, które ze względu na niewielką powierzchnię i mniejszą rangę ich walorów nie mogły zostać objęte inną formą ochrony np. ochroną rezerwatową (Koreleski 2004, Koreleski 2005, Sammel i in. 2012, Sajnóg, Wójcik 2013).W artykule przedstawiono wybrane problemy występujące w procesie rejestracji i ewidencji użytków ekologicznych. Na podstawie analizy literatury oraz obowiązujących na przestrzeni kilkudziesięciu lat aktów prawnych i procedur stwierdzono, iż mogą występować rozbieżności pomiędzy danymi zawartymi w różnych rejestrach, a w szczególności w rejestrach form ochrony przyrody i Ewidencji Gruntów i Budynków (EGiB). Dane w nich zawarte są niespójne, niekompletne. Celem pracy jest zidentyfikowanie i wskazanie przyczyn takiego stanu, a także jego możliwych implikacji. W badaniach zastosowano technikę analizy jakościowej dokumentów (ustaw i rozporządzeń obowiązujących w tym zakresie na przestrzeni 20 lat) oraz analizę opisową.Jako podstawowe przyczyny tych rozbieżności (braków) wskazano różnice w interpretacji pojęcia samego użytku ekologicznego (w różnych rejestrach) w zależności od nadrzędnego celu jego prowadzenia, a także niespójność i nieprecyzyjność ...

Administracyjna aktualizacja operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów

Gleboznawcza klasyfikacja gruntów ściśle wiąże się z prowadzeniem ewidencji gruntów i budynków przez starostów, zgodnie z zapisami prawa geodezyjnego i kartograficznego. Rejestr w postaci operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów powstał, był prowadzony i aktualizowany w oparciu o rozporządzenie z 1956 roku w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów aż do 2012 roku. Nowe rozporządzenie zastąpiło wiekowy akt wprowadzając zmiany w dotychczas utrwalonym porządku. Spowodowało to wiele komplikacji dla organów administracyjnych oraz osób wykonujących czynności techniczne. W artykule poruszone zostały kwestie związane z funkcjonowaniem operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów, jego prowadzeniem i aktualizacją w oparciu o uchylony już akt od strony administracyjno-prawnej, jak i w oparciu o rozporządzenie z 12 września 2012 r. Kwestie te dotyczą pojęcia operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów jako rejestru osobnego w stosunku do operatu ewidencji gruntów, czy celu funkcjonowania i zakresu zadań związanych z prowadzeniem operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów. Wiele problemów powoduje niejasne określenie pożądanych kompetencji osoby, która zostanie powołana do wykonania czynności klasyfikacyjnych w terenie i w zakresie robót kameralnych. Poruszony aspekt klasyfikacji gruntów jest tematem bardzo aktualnym w zakresie gospodarowania nieruchomościami. Dynamiczne zmiany w polskim prawodawstwie wymuszają konieczność uaktualniania starszych przepisów. Znowelizowane akty sprzyjają usprawnieniu działań, a z drugiej jednak strony nie odpowiadają na wszystkie nurtujące pytania, na które ...

Kataster wielowymiarowy, możliwość wdrożenia w Polsce

W artykule zaprezentowano sposób przejścia z katastru 2D na system 3D + czas, za pomocą dostępnych narzędzi informatycznych w oparciu o istniejące urzędowe rejestry danych geoprzestrzennych. W Polsce od ponad dwudziestu lat modernizowane są urzędowe rejestry gromadzące informacje o obiektach powiązanych z Ziemią. Modernizacja ta dotyczy ochrony i bezpieczeństwa praw do nieruchomości, zwiększenia efektywności baz informacyjnych, podniesienia jakości danych, a także podniesienia efektywności planowania i zarządzania gruntami. Zaawansowane technologie typu CAD pozwalają na budowę numerycznego modelu terenu (DTM), a w następnym etapie wizualizację obiektów powierzchniowych, takich jak granice działek czy obrysy budynków, w przestrzeni 3D. Współczesne relacyjne bazy danych i narzędzia CAD pozwalają również na odtworzenie stanu nieruchomości z dowolnego momentu czasowego. ...

USTALANIE PRZEBIEGU GRANIC DZIAŁEK EWIDENCYJNYCH W TRYBIE PRZEPISÓW O EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW ORAZ WYKAZYWANIE USTALONYCH GRANIC W BAZACH EWIDENCYJNYCH – WYBRANE ASPEKTY FORMALNO-PRAWNE I TECHNOLOGICZNE

Przebieg granic działek ewidencyjnych wykazuje się obecnie w bazach danych ewidencji gruntów i budynków (EGiB) w postaci numerycznej za pomocą zbiorów współrzędnych punktów granicznych. Sposób zdefiniowania w przepisach dotyczących EGiB granicy działki oraz jej opisu w bazach EGiB wprowadza szereg nowych wymagań zarówno w odniesieniu do sposobu przeprowadzania ustalenia przebiegu granic działek, jak i do dokumentowania tych czynności, a także do sposobu zapisu w bazie EGiB danych powstałych w wyniku przeprowadzenia tej procedury. Jednocześnie ustalanie przebiegu granic działek w trybie przepisów o EGiB stało się w ostatnich latach jedną z najczęściej wykonywanych czynności geodezyjnych przeprowadzanych zarówno w skali masowej przy wykonywanych modernizacjach EGiB, jak i w pojedynczych przypadkach dotyczących na przykład podziałów nieruchomości, aktualizacji bazy EGiB, czy też sporządzania map do celów projektowych.Obowiązujące obecnie regulacje prawne w tym zakresie, jak również stosowane w praktyce rozwiązania są, zdaniem autora, niewystarczające i prowadzą do nieprawidłowego ustalania i dokumentowania przebiegu granic działek oraz do wykazywania w bazach EGiB danych niezgodnych ze stanem faktycznym. Konsekwencją opisanej powyżej w skrócie sytuacji są występujące nieprawidłowości zarówno o charakterze obiektywnym, wynikającym z nieprawidłowych regulacji prawnych, a także o charakterze subiektywnym, spowodowanych nieprawidłowym zrozumieniem i stosowaniem przepisów prawnych przez godetów.Autor dokonuje w pracy krytycznej analizy obowiązujących obecnie przepisów ...