Badania realizowane w zlewni rzeki Pilicy, w ramach projektów badawczych KBN i środków ONZ, przyczyniają się do rozpoznania dynamiki procesu zasilania i eutrofizacji Zbiornika Sulejowskiego, a także służą opracowaniu naukowych podstaw ekohydrologicznego podejścia do ochrony zasobów wodnych. Artykuł przedstawia analizę procesu transportu rumowiska unoszonego na tle dynamiki przepływu rzeki Pilicy, pod kątem rozpoznania procesu zasilania Zbiornika Sulejowskiego materią mineralną i organiczną z wykorzystaniem metod analizy statystycznej. Metody te pozwalają na określenie powiązań i zależności pomiędzy wynikami opisującymi transport rumowiska unoszonego systemem rzecznym a przepływami niskimi, średnimi oraz wezbraniowymi. ...
Praca dotyczy małego zbiornika wodnego Komorów położonego na potoku Milikówka, w km 5,400, w woj. dolnośląskim. Główną funkcją zbiornika jest re-tencja wody dla rolnictwa i rekreacji. Praca zawiera wyniki badań jakości wody dopływającej do zbiornika, wody retencjonowanej w zbiorniku i odpływającej ze zbiornika, wykonane w okresie od marca do października 2009 roku. Pomiarami objęto następujące wskaźniki jakości wody: azotany, fosforany, temperaturę wody, tlen rozpuszczony, przewodność elektrolityczną, odczyn i przezroczystość wody. Przedstawiono ocenę jakości wód zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz ocenę eutrofizacji wód. Stwierdzono czy badane wody są wrażliwe na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Walory użyt-kowe wody zbiornika określono, porównując badane wskaźniki z wartościami gra-nicznymi, jakim powinna odpowiadać woda przydatna do kąpieli.Badania wykazały, że wody dopływające do zbiornika Komorów ze względu na azotany przekroczyły wartości graniczne wskaźników jakości wód dla klasy II. Wartości temperatury wody, tlenu rozpuszczonego, przewodności elektrolitycznej i odczynu wody są odpowiednie dla klasy I. Natomiast wody odpływające ze zbiornika pod względem azotanów, temperatury i odczynu wody zakwalifikowano do II klasy, natomiast pod względem wartości tlenu rozpuszczonego i przewodności elektrolitycznej do I klasy jakości wód. Ponadto analiza jakości wód retencjonowanych w zbiorniku Komorów wykazała, że jedynie ...
W pracy przedstawiono wyniki badań osadów dennych zbiornika Dobro-mierz. Zbiornik ten został oddany do eksploatacji w 1986 r., jest użytkowany jako zbiornik wody pitnej, pełni funkcję przeciwpowodziową. Zbiornik usytuowany jest w północnej części zlewni, w przełomowym odcinku rzeki Strzegomki, w 62 km jej biegu. W próbach osadów dennych oznaczono: azotany, azotyny, azot amonowy, azot organiczny, fosforany, fosfor ogólny. Wykonano również analizy mikrobiolo-giczne pobranych osadów. Założono hodowle bakterii nitryfikacyjnych i denitryfi-kacyjnych. Przeprowadzono analizę osadów w mikroskopie elektronowym. Wyko-nano serię zdjęć osadów. Na podstawie wyników badań można stwierdzić, że swoim uziarnieniem osady odpowiadają glinom pylastym i glinom pylastym zwięzłym. W składzie mi-neralogicznym dominują krzemiany i glinokrzemiany - osady denne zbiornika Dobromierz można zaliczyć do typu krzemianowego. W osadach zachodzi proces denitryfikacji. Stwierdzono wielokrotnie wyższe stężenie fosforanów w osadach dennych w porównaniu ze stężeniami w wodzie przydennej. Różnica stężeń powo-duje przechodzenie fosforanów z osadów do wód naddennych. Proces w czasie, gdy prowadzono badania nie powodował przyśpieszenia tempa eutrofizacji zbiornika. ...
W pracy zaprezentowano wpływ dopływających ładunków związków biogennych (azotu ogólnego i fosforu ogólnego) z wodami rzeki Wisły na proces eutrofizacji wód zbiornika Goczałkowice. Badania prowadzono w latach 2004-2006 oraz 2010-2011, w sezonach wegetacyjnych. Obliczono obciążenie fosforem zbiornika Goczałkowice oraz określono ładunek dopuszczalny i niebezpieczny fosforu ogólnego według Vollenveidera (1976). Wyliczoną wartość obciążenia ładunkiem fosforu ogólnego przyrównano do wartości ładunków dopuszczalnych oraz niebezpiecznych. Ponadto obliczono biomasę fitoplanktonu (podawaną w mokrej masie) i dokonano oznaczenia składu gatunkowego fitoplanktonu. Badania wykazały, że ładunki fosforu wnoszone z wodami rzeki Wisły w latach 2010-2011 były mniejsze (średnio 0,147 g P•m-2•rok-1) od dopływających w latach 2004-2006 (średnio 0,681 g P•m-2•rok-1) i przewyższały tylko wartości ładunków dopuszczalnych, co wskazuje na poprawę warunków w zlewni. Mimo mniejszego dopływu ładunków stwierdzono, że wody zbiornika nadal wykazują charakter eutroficzny. Potwierdzają to wysokie stężenia fosforu ogólnego (średnio 0,05 mg P•dm-3 (2004-2006) i średnio 0,062 mg P•dm-3 (2010-2011)), azotu ogólnego (średnio 1,26 mg N•dm-3 (2004-2006) i średnio 1,38 mg N•dm-3 (2010-2011)), chlorofilu a (średnio 26,83 μg•dm-3 (2004-2006) i 33,36 μg•dm-3 (2011)) oraz wartości biomasy fitoplanktonu w zbiorniku (średnio 7,39 mg•dm-3 (2004-2006)), a także typowe dla wód eutroficznych gatunki fitoplanktonu (m. in. Microcystis viridis (A. Br. in Rabenh.) Lemm., Coelastrum sp., ...
W celu poprawy jakości wód retencjonowanych w zbiornikach zaporowych, buduje się zbiorniki wstępne, które lokalizowane są powyżej zbiornika głównego. Ich zadaniem jest zatrzymanie transportowanych przez rzekę zanieczyszczeń. Przykładem takiego rozwiązania jest największy na Lubelszczyźnie zbiornik wodny „Nielisz". Zbiornik składa się z dwóch części podzielonych zaporą. Zbiornik główny, o powierzchni lustra wody 709 ha przy NPP oraz średniej głębokości 2,8 m i pojemności całkowitej 18,30 mln m3, położony jest w dolinie rzeki Wieprz. Powierzchnia jego zlewni wynosi 1236,2 km2. Zbiornik wstępny o powierzchni 179 ha przy NPP oraz średniej głębokości 0,7 m i objętości całkowitej 1,18 mln m3, położony jest w dolinie rzeki Por. Przekrój piętrzący usytuowany jest na 1,685 km jej biegu, a powierzchnia zlewni wynosi 590,3 km2W niniejszej pracy przedstawiono badania dotyczące wpływu zbiornika wstępnego na jakość wód zasilających zbiornik główny. Próby wód pobierano w odstępach kwartalnych na dopływie i odpływie ze zbiornika. Analiza wyników przeprowadzonych badań jednoznacznie wskazuje, że badany zbiornik wstępny przyczynia się do znaczącej poprawy jakości wody dopływającej do zbiornika głównego. Najwyższa redukcja stężeń zanieczyszczeń w zbiorniku wstępnym na rzece Por miała miejsce w okresie intensywnego wzrostu makrofitów. Skuteczność pracy zbiornika jest duża. Nie jest on jednak w stanie wyeliminować wszystkich zanieczyszczeń dopływających wraz z wodami ...
