Do końca lat 90. XX wieku metoda Penmana była powszechnie stosowaną metodą obliczania ewapotranspiracji wskaźnikowej. Prowadzone badania i weryfikacja metody Penmana skłoniły wielu badaczy do poszukiwania modyfikacji tego wzoru, ponieważ metoda Penmana dawała zawyżone wartości ewapotranspiracji wskaźnikowej. Obecnie najpowszechniej stosowaną metodą wyznaczania ewapotranspiracji wskaźnikowej jest metoda Penmana-Monteitha. Metoda Penmana- Monteitha umożliwia dokładniejszą ocenę zdolności ewaporacyjnej atmosfery, dlatego jest metodą preferowaną np. przy obliczaniu klimatycznych bilansów wodnych, wskaźników suszy itp. W literaturze można spotkać wiele modyfikacji metody Penmana-Monteitha. Autorzy prezentowanej pracy na przykładzie czterech zróżnicowanych regionów Polski pokazali, jak zmieniają się wartości parowania wskaźnikowego wraz ze zmianą metody wyznaczania tego wskaźnika. ...
Suszę meteorologiczną można opisać za pomocą opadów. Wskaźnik, który klasyfikuje rodzaje suszy meteorologicznej, to wskaźnik opadu (SPI - Standardized Precipitation Index). W prezentowanej pracy autorzy klasyfikują i charakteryzują susze występujące w miesiącach półrocza (IV-IX) w wieloleciu 1964-2006 we Wrocławiu-Swojcu.
...
Dwa wskaźniki: wskaźnik standaryzowanego opadu (SPI) i wskaźnik względnego opadu (RPI) analizują tę samą cechę opadu jaką jest jego nadmiar lub niedobór. Wykorzystując ten fakt autorzy pracy porównali ze sobą SPI i RPI uży-wając do tego miesięcznych sum opadów. Dobór kroku czasowego był zamierzony, ponieważ w literaturze brakuje klasyfikacji warunków opadowych dla miesięcznych sum opadów za pomocą wskaźnika względnego opadu (RPI). W pracy podjęto próbę wyznaczenia wskaźnika względnego opadu dla miesięcznych sum opadów na podstawie wskaźnika standaryzowanego opadu. Pokazany sposób przejścia od wskaźnika SPI do RPI jest nowatorski, w literaturze jak dotąd nie spotykany. Używając danych pochodzących z Obserwatorium Agro i Hydrometeorologii we Wrocławiu-Swojcu autorzy zaproponowali metodę identyfikacji warunków opadowych dla miesięcznych sum opadów dla tego regionu. ...
W pracy przedstawiono dwie metody obliczania wskaźnika standaryzowa-nego opadu (SPI-standardized precipitation index) [McKee i in. 1993, 1995]. Pierwsza z nich jest oparta na fakcie, że empiryczne rozkłady częstości miesięcznych sum opadów najczęściej podlegają rozkładowi gamma (Kaczmarek 1970). Weryfikacja hipotezy o zgodności empirycznych rozkładów miesięcznych sum opadów w wieloleciu 1964-2009 we Wrocławiu-Swojcu z rozkładem gamma, po-twierdziła ten fakt. Druga metoda wyznaczania wskaźnika standaryzowanego opadu polega na obliczeniu wielkości: , gdzie: F jest dystrybuantą rozkładu gamma z parametrami estymowanymi na podstawie analizowanego zbioru danych, a dystrybuantą standardowego rozkładu normalnego (McKee i in. 1993,1995). W praktyce często wykorzystywany jest następujący fakt: dla zmiennej losowej X o rozkładzie gamma, zmienna ma w przybliżeniu rozkład normalny (Krishnamoorthy K. i in. 2008). W celu wyznaczenia współczynnika SPI stosowane są również transformacje: oraz . Za pomocą dwóch prezentowanych metod wyznaczono wskaźniki standaryzowanego opadu (SPI) dla miesięcznych sum opadów w wieloleciu 1964-2009. Następnie porównano ze sobą oceny warunków opadowych dla miesięcznych sum za pomocą SPI, wyznaczonego z zastosowaniem rozkładu gamma i rozkładu normalnego. Stwierdzono, że klasyfi-kację warunków opadowych za pomocą wskaźnika SPI można przeprowadzić ko-rzystając zarówno z rozkładu gamma jak i z rozkładu normalnego. ...
W pracy przedstawiono symulacje i ocenę zmian wskaźnika hydrotermicznego (HTC) Sieljaninowa w kontekście oczekiwanych zmian klimatu i potrzeb nawadniania roślin. Dla wybranej stacji meteorologicznej w centralnej Polsce wygenerowano dobowe wartości temperatur powietrza i opadów dla warunków aktualnych i oczekiwanych zgodnie z trzema typowymi dla Polski scenariuszami GISS Model E, HadCM3 i GFDL-R15, zakładającymi podwojenie koncentracji CO2 - co jest spodziewane w latach 2050-2060.Dla czterech 500-letnich serii temperatur powietrza i opadów obliczono w okresach kroczących 30-dniowych wskaźnik hydrotermiczny HTC dla istotnych z punktu nawodnień okresów od kwietnia do września. Łącznie w każdym roku wyznaczono 154 wartości wskaźnika HTC. Przebieg wartości wskaźnika hydrotermicznego przedstawiono na wykresach dla wartości średnich, odchyleń standardowych, 99% obszarów krytycznych oraz empirycznych prawdopodobieństw wystąpienia okresów skrajnie suchych, bardzo suchych, suchych i dość suchych.W badaniach wykazano zróżnicowane zmiany wskaźnika HTC a nawet jego pomniejszenie o 30% zależnie od rozpatrywanego scenariusza i okresu roku, przy jednoczesnym wzroście wariancji (z wyjątkiem scenariusza GISS) do 15%. Wyznaczone prawdopodobieństwa wystąpienia okresów skrajnie suchych (HTC<0.4) wskazują na wzrost średnio dwukrotnie, trzykrotnie i czterokrotnie odpowiednio dla scenariuszy GISS Model E, HadCM3 i GFDL-R15 w okresie czterech miesięcy od 120 do 240 dnia roku. ...
W pracy przedstawiono symulacje i ocenę wskaźnika hydrotermicznego (HTC) Sieljaninowa w 2015 roku w kontekście warunków aktualnych i oczekiwanych zmian klimatu dla potrzeb rolnictwa. Dla wybranej stacji meteorologicznej w centralnej Polsce wygenerowano dobowe wartości temperatur powietrza i opadów dla warunków aktualnych i oczekiwanych zgodnie z trzema typowymi dla Polski scenariuszami GISS Model E, zakładającymi podwojenie koncentracji CO2 - co jest spodziewane w latach 2050-2060.Dla roku 2015 oraz dwóch 500-letnich serii temperatur powietrza i opadów obliczono w okresach kroczących 30-dniowych wskaźnik hydrotermiczny HTC w istotnych z punktu widzenie nawodnień okresach od kwietnia do września. Łącznie w każdym roku wyznaczono 154 wartości wskaźnika HTC. Przebieg średnich wartości wskaźnika hydrotermicznego przedstawiono na wykresach wraz z odchyleniami standardowymi, 90% i 50% obszarami ufności.W badaniach wykazano, że rok 2015 należał do lat suchych bądź bardzo suchych w większości całego okresu wegetacji. Podobnie oceniony byłby w latach 2050-60 przy założeniu scenariusza zmian klimatu GISS. W pracy wykazano również, że wskaźnik HTC w sytuacjach nagłych dużych opadów przeszacowuje ocenę suszy meteorologicznej (zawyża wartości wskaźnika HTC). ...
