Wpływ nawadniania kroplowego i fertygacji na plon i wybrane elementy jakości bulw ziemniaka

Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2006–2008 w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin na glebie lekkiej, kwaśnej. Ce-lem badań było porównanie wpływu na plon bulw i jego strukturę oraz niektóre elementy jakości bulw (zawartość azotanów, skrobi, deformacje, zazielenienia, porażenie parchem zwykłym) zróżnicowanego nawożenia azotem stosowanego do gleby w formie stałej i płynnej (fertygacja). Kombinacje podzielono na: nawad-niane i nienawadniane. Nawadnianie prowadzono metodą kroplową. Dawkę azotu w formie fertygacji ustalono przy wykorzystaniu komputerowego programu nawo-zowego DSS (Decision Suppot System). W formie fertygacji azot zastosowano w następujących dawkach: 2006 rok – 57,7 kg•ha-1, 2007 rok – 31,7 kg•ha-1, 2008 rok – 39,7 kg•ha-1. Dawki wody (2006 rok – 110,3 mm, 2007 rok – 20,0 mm, 2008 rok – 68,9 mm) oraz terminy ich stosowania ustalono na podstawie wilgot-ności gleby przy użyciu tensjometrów. Kontrolę stanowił obiekt bez nawożenia NPK i nienawadniany. Istotnie najwyższy plon bulw uzyskano po zastosowaniu dawki azotu 150 kg•ha-1 w warunkach nawadniania. Plon bulw uzyskany na kombinacji nawadnianej z wykorzystaniem programu nawozowego DSS był o 47,3% większy niż na kontroli. Na kombinacjach nawadnianych wykazano wzrost udziału w plo-nie bulw dużych (średnica powyżej 60 mm), obniżenie zawartości azotanów w bulwach oraz mniejszy udział bulw zdeformowanych i porażonych ...

Potrzeby i niedobory opadów atmosferycznych w uprawie ziemniaka średnio późnego i późnego w Polsce

Celem pracy było oszacowanie potrzeb opadowych ziemniaka średnio póź-nego i późnego przy zastosowaniu metody analizy skupień. Materiał do badań sta-nowiły wyniki doświadczeń COBORU z lat 1972-2001 dla wzorca ziemniaka średnio późnego i późnego uprawianego na glebach kompleksów żytnich, w 23 stacjach na terenie całej Polski. Dane meteorologiczne, miesięczne opady atmos-feryczne i średnia temperatura powietrza w okresie wegetacji ziemniaka, zebrano ze wszystkich posterunków meteorologicznych, funkcjonujących przy stacjach do-świadczalnych COBORU lub z najbliżej położonych stacji IMGW. Do szacowania potrzeb opadowych ziemniaka wykorzystano metodę uogólnionej analizy skupień. W wyniku zastosowanej metody wydzielono trzy skupienia, istotnie różniące się wartościami 7 uwzględnionych zmiennych. Najwyższy plon ziemniaka (skupienie 1) był osiągany przy: przeciętnych wartościach średniej temperatury powietrza w okresie maj-wrzesień (15,2oC), niższej od przeciętnej sumie opadów w maju (45 mm), umiarkowanych opadach w czerwcu (65 mm) i ponadprzeciętnych opadach w lipcu (90 mm), sierpniu (75 mm) i we wrześniu (60 mm). Największy niedobór opadów w stosunku do po-trzeb ziemniaka średnio późnego i późnego występuje w północno-zachodniej i środkowozachodniej części kraju. ...

Zmienność czasowa potrzeb nawadniania wybranych roślin w regionie Bydgoszczy

W pracy za wskaźnik potrzeb wodnych przyjęto takie ilości opadów atmos-ferycznych w okresach wzmożonego zapotrzebowania roślin na wodę, przy któ-rych nie obserwuje się już przyrostu plonów pod wpływem nawadniania. Tak ro-zumiane opady optymalne wyznaczono na podstawie rezultatów wieloletnich, ścisłych doświadczeń polowych z nawadnianiem roślin, prowadzonych na dwóch rodzajach gleb w rejonie Bydgoszczy. Potrzeby nawadniania, czyli niedobory opa-dów w okresie wzmożonego zapotrzebowania wybranych upraw na wodę, obli-czono jako różnicę między opadem optymalnym oraz opadem rzeczywistym. Wy-korzystano jednorodny 35-letni ciąg pomiaru opadów atmosferycznych w Mochełku koło Bydgoszczy w latach 1971–2005. Obliczeń potrzeb nawadniania dokonano w okresach wzmożonego zapotrzebowania wybranych roślin (zboża ja-re, ziemniak średniowczesny, kukurydza na ziarno) na wodę. Odniesiono je do dwóch rodzajów gleb: gleba bardzo lekka na podłożu przepuszczalnym oraz gleba lekka na podłożu zwięzłym. Na podstawie wyników obliczeń, dokonano klasyfi-kacji oszacowanych potrzeb nawadniania, według kryterium uwzględniającego liczbę niezbędnych do zastosowania jednorazowych dawek wody i wielkość pro-gnozowanych efektów produkcyjnych nawadniania. Stwierdzono, że potrzeba za-stosowania nawadniania jako podstawowego czynnika plonotwórczego na glebie bardzo lekkiej o przepuszczalnym podłożu, występuje w regionie Bydgoszczy w 85,7–97,1% lat, w zależności od badanej uprawy. W 40,0–62,8% lat są to duże potrzeby, których pokrycie prowadzi do znaczącego wzrostu produkcji rolniczej. Potrzeba zastosowania nawadniania jako uzupełniającego (interwencyjnego) ...

Wpływ nawadniania i nawożenia azotem na wielkość strat podczas przechowywania bulw wczesnych odmian ziemniaka

Celem badań było poznanie wpływu nawadniania i nawożenia azotem na straty ilościowe bulw ziemniaka po okresie 6 miesięcznego przechowywania. Ba-dania przeprowadzono w latach 2005–2007 w Kruszynie Krajeńskim koło Byd-goszczy na glebie zaliczanej do kompleksu żytniego słabego. Doświadczenie zało-żono jako trzyczynnikowe, w trzech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu były wczesne odmiany ziemniaków: ‘Dorota’, ‘Gracja’. Czynnikiem drugiego rzę-du było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: Wo – bez nawadniania (kontrola), W1 – deszczowanie na podstawie wskazań tensjometrów (nie dopusz-czano do spadku potencjału wody w glebie poniżej -0,03 MPa). Czynnikiem trze-ciego rzędu było zróżnicowane nawożenie azotowe: N0 = 0 kg N. ha -1, N1 = 40 kg N. ha -1, N2 = 80 kg N. ha -1, N3 = 120 kg N. ha -1. Badane odmiany wykazywały zróżnicowaną podatność na straty ogółem podczas przechowywania. Większymi stratami podczas długotrwałego przechowywania odznaczała się odmiana ‘Dorota’. Stosowane nawadnianie w okresie wegetacji ziemniaka zwiększało w bulwach ba-danych odmian wielkość ubytków naturalnych i odpadowych oraz strat wywoła-nych kiełkowaniem. Nawożenie azotem w wysokich dawkach oraz w kombinacjach kontrolnych u badanych odmian powodowało wzrost ubytków naturalnych i odpadowych. Warunki pogodowe w okresie wegetacji ziemniaka miały znaczący wpływ na wielkość strat przechowalniczych. Większe straty zanotowano w latach wyróżniających się wyższymi opadami. ...

Potrzeby i efekty nawadniania ziemniaka na obszarach szczególnie deficytowych w wodę

Celem pracy było określenie liczbowe potrzeb nawadniania ziemniaka średnio wczesnego, zobrazowanie ich bardzo dużej zmienności czasowej oraz po-wiązanie tych potrzeb z prognozowanymi przyrostami plonu bulw pod wpływem zastosowania zabiegu. W opracowaniu zastosowano nową metodę badawczą, ba-zującą na wynikach wieloletnich ścisłych eksperymentów polowych, prowadzonych w różnych ośrodkach na obszarach szczególnie deficytowych w wodę dla rolnictwa. Obszary te obejmują gleby lekkie i bardzo lekkie położone w nizinnej, centralnej części Polski, w strefie opadów ograniczonych izohietą 350 mm w półroczu letnim (IV-IX). Potrzeby nawadniania obliczono dla 4 miejscowości (Szczecin, Bydgoszcz, Poznań, Warszawa), położonych na terenach szczególnie deficytowych w wodę, wykorzystując dane opadowe IMGW i własne z lat 1971-2005. Stwierdzono, że potrzeba zastosowania nawadniania ziemniaka jako pod-stawowego czynnika plonotwórczego na glebach bardzo lekkich o przepuszczalnym podłożu, występuje na obszarach szczególnie deficytowych w wodę w 80-86% lat, zależnie od miejscowości. W 20-40% lat są to duże potrzeby, a ich pokrycie przynosi wzrost plonów o co najmniej 17 t.ha-1. Z kolei na glebach lekkich o podłożu zwięzłym potrzeba zastosowania nawadniania ziemniaka jako uzupełnia-jącego (interwencyjnego) zabiegu występuje na obszarach szczególnie deficytowych w wodę w 71-89% lat, zależnie od miejscowości. W 8-20% lat są to duże potrzeby, a ich pokrycie przynosi wzrost plonów o co ...

Wpływ sposobu nawadniania ziemniaka na porażenie bulw przez patogeny

Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu nawadniania kro-plowego i mikrozraszania na porażenie bulw ziemniaka odmian: Barycz, Mors i Triada przez najgroźniejsze patogeny. Doświadczenie założono jako dwuczynni-kowe w układzie losowanych podbloków split-plot, w czterech powtórzeniach, na glebie lekkiej. Czynnikami były odmiany i następujące warianty nawadniania: WO - bez nawadniania, W1 - nawadnianie kroplowe, W2 - mikrozraszanie. W każdym roku badań oceniano zdrowotność bulw po zbiorach. Określano procent po-wierzchni z objawami parcha zwykłego i ospowatości bulw. Wykorzystano 9-cio stopniową skalę (0-8o), w której 0o oznaczało brak objawów porażenia - bulwy zdrowe, natomiast 8o - powyżej 50% powierzchni bulwy z objawami chorobowymi. W stosunku do pozostałych chorób określono procent bulw z objawami porażenia. We wszystkich latach badań obserwowano występujące na bulwach ziemniaka objawy chorobowe parcha zwykłego oraz ospowatości. Badane odmiany różniły się podatnością na Streptomyces sp. i Rhizoctonia solani. Najbardziej odporną odmianą na porażenie przez pierwszego patogena była Triada, natomiast na drugiego Barycz. Porażenie powodowane przez inne patogeny ziemniaka odnotowywano sporadycznie, na poziomie nie przekraczającym 1%. Nie zaobserwowano istotnego wpływu wariantu nawadniania na występowanie parcha zwykłego i ospowatości bulw ziemniaka. ...

Wpływ sposobów nawadniania na plonowanie ziemniaka średnio wczesnego uprawianego na glebie lekkiej w regionie pomorskim

Celem podjętych badań było poznanie wpływu nawadniania kroplowego i deszczownianego na wysokość i jakość plonu wybranych odmian ziemniaka średnio wczesnego. Doświadczenia polowe przeprowadzono w latach 2001-2003 we wsi Kosobudy, gm. Brusy, woj. pomorskie, na glebie zaliczanej do IVb klasy bonitacyjnej (kompleks 5 żytni dobry). Ilość wody łatwo dostępnej dla roślin (efektywna retencja użyteczna) w warstwie gleby o kontrolowanym uwilgotnieniu (od 0 do 40 cm) wynosiła 29,5 mm.Dwuczynnikowe doświadczenie założono metodą losowanych podbloków układzie zależnym split-plot, w czterech replikacjach. Czynnikiem pierwszego rzędu było nawadnianie, zastosowane w trzech wariantach: O - bez nawadniania (obiekt kontrolny), K - nawadnianie kroplowe, D - nawadnianie deszczowniane. Czynnik drugiego rzędu stanowiły trzy średnio wczesne odmiany ziemniaka: Barycz, Mors, Triada. Ziemniaki uprawiano na pełnej dawce obornika bydlęcego (35 t∙ha-1) wnoszonego do gleby jesienią pod orkę zimową. Nawożenie fosforem i potasem wynosiło 80 kg P2O5∙ ha-1 i 140 kg K2O∙ ha-1. Nawożenie azotem zasto-sowano w dawce 90 kg N∙ ha-1. Terminy wykonywania nawodnień ustalano na podstawie potencjału wodnego gleby określanego przy użyciu tensjometrów. Nawadnianie rozpoczynano w momencie, kiedy siła ssąca gleby wynosiła -0,03 MPa.Zastosowanie nawodnień w uprawie ziemniaka istotnie zwiększyło plon handlowy bulw. Nie stwierdzono istotnych różnic w wysokości plonów ziemniaka ...

Agrotechniczne aspekty nawadniania kroplowego i fertygacji azotem roślin ziemniaka

Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2010-2012 w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin na glebie lekkiej, kwaśnej. Celem badań było porównanie oddziaływania na plon bulw i jego strukturę oraz niektóre elementy jakości bulw (zawartość azotanów, skrobi, witaminy C, suchej masy oraz deformacje, zazielenienia i porażenie parchem zwykłym) różnych wariantów rozmieszczenia linii kroplujących pomiędzy rzędami roślin ziemniaków i prowadzenie nawadniania z fertygacją azotem. Nawadnianie kroplujące prowadzono podpowierzchniowo umieszczając przewody na rzędach roślin (kombinacja B), a na powierzchni umieszczając je w każdym międzyrzędziu (kombinacja C) oraz co drugie międzyrzędzie, podwajając dawkę nawodnieniową (kombinacja D). Azot mineralny na kombinacjach nawadnianych zastosowano rzutowo przed sadzeniem w dawce 50 kg.ha-1 i 50 kg.ha-1 w formie fertygacji (5 zabiegów po 10 kg.ha-1 N). Kontrolę stanowiła kombinacja (A) nienawadniana z azotem zastosowanym rzutowo przed sadzeniem w dawce 100 kg.ha-1. Dawki wody i terminy ich stosowania ustalono na podstawie wilgotności gleby przy użyciu tensjometrów. Umieszczając przewody podpowierzchniowo na rzędach roślin i stosując nawadnianie kroplowe w połączeniu z fertygacją azotem, uzyskano większy o około 14% ogólny i o około 22% handlowy plon bulw ziemniaków w porównaniu do kontroli. Stwierdzono, że plon bulw uzyskany na kombinacji z rozmieszczeniem linii kroplujących podpowierzchniowo na rzędach roślin nie różnił się istotnie w ...