Analiza i ocena przemian społeczno-demograficznych i gospodarczych na przy-kładzie podkrakowskiej gminy Michałowice

Artykuł zawiera analizę i ocenę przemian społeczno-demograficznych oraz gospodarczych w gminie Michałowice. W pierwszej części artykułu na podstawie literatury przedmiotu wyjaśniono termin suburbanizacji (urban-sprawl). Następnie dokonana została charakterystyka gminy Michałowice jako gminy położonej w bezpośrednim sąsiedztwie Krakowa oraz przedstawione zostały obowiązujące w niej akty miejscowego planowania przestrzennego. W związku z tym, że sytuacja demograficzna stanowi podstawowy aspekt rozwoju społeczno gospodarczego, w dalszej części pracy przedstawiono dynamikę zmian demograficznych, a także zmian strukturalnych związanych z przyrostem nowej substancji budowlanej. Co więcej, przeprowadzono badania ankietowe wśród losowo wybranych mieszkańców, dotyczące sytuacji społeczno - demograficznej w gminie Michało-wice. Tempo wzrostu/spadku liczby podmiotów gospodarczych w gminie wpływa na jej rozwój bądź go hamuje. Tym samym, ostatnia część badań dotyczyła stanu i dynamiki przyrostu liczby podmiotów gospodarczych w badanej gminie. ...

Zmiany społeczne i przeobrażenia gospodarczo-komunalne wsi w regionach metropolitarnych w latach 2000–2010 na przykładzie gminy Michałowice

W artykule skupiono się na analizie społecznych zmian i przeobrażeń go-spodarczo - komunalnych w latach 2000-2010, w gminie Michałowice. W pierw-szej części dokonano analizy społeczno - ekonomicznych przemian w badanej gminie. W związku z systematycznym wzrostem liczby ludności zamieszkującej te-reny wiejskie województwa małopolskiego, badania rozpoczęto od przedstawienia tendencji dotyczących liczby ludności w gminie Michałowice na przestrzeni 10 lat. Następnie skupiono się na analizie dynamicznej wskaźników ekonomicznych do-tyczących bezrobocia, przyrostu naturalnego, obciążenia ekonomicznego, starości demograficznej oraz dynamiki podmiotów gospodarczych w badanej gminie. Pierwsza część artykułu zawiera również dane dotyczące podziału ludności gminy Michałowice wg płci i ekonomicznych grup wieku. Druga część pracy dotyczy zmian związanych z urbanizacją komunalną w gminie Michałowice. Odpowiedzią na wzrost liczby ludności zamieszkującej teren gminy stała się intensyfikacja ruchu budowlanego. Badanie ww. trendu oparto o analizę danych mówiących o liczbie wydawanych pozwoleń na budowę, powierzchni gminy objętej pozwoleniami na budowę oraz liczbie nowo oddanych do użytku mieszkań. W dalszej części opra-cowania, przy wykorzystaniu kompleksowej analizy wskaźnikowej, dokonano oceny poziomu rozwoju infrastruktury technicznej gminy Michałowice na tle gmin powiatu krakowskiego. ...

Scalenie i podział nieruchomości jako proces wspomagający planowanie przestrzenne na przykładzie wybranych obszarów

Proces eksurbanizacji zwiększył się w latach 90 i trwa do dziś. Jest to jedna z najważniejszych zmian w przeobrażeniach struktury przestrzennej współczesnych obszarów metropolitalnych. Celem pracy była analiza możliwości wprowadzenia procedury scalania i podziału nieruchomości dla potrzeb racjonalnego zagospodarowania przestrzennego nieruchomości przeznaczonych na cele budow-nictwa mieszkaniowego w wybranych podwarszawskich miejscowościach. Uznano, że procedura scalenia i podziału nieruchomości wszczęta z urzędu (granice obszaru scalenia i podziału nieruchomości zostały określone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego) znacznie poprawi możliwości rozwoju tego terenu oraz wpłynie pozytywnie na jakość życia mieszkańców. Przeprowadzone analizy dowiodły, że na badanych obszarach występują konflikty przestrzenne, które można niwelować kompleksowym planowaniem przestrzennym, przy wyko-rzystaniu procedury scalenia i podziału nieruchomości dla obszarów przeznaczonych pod zabudowę jak również procedury scalenia i wymiany gruntów, która jest niezbędna dla rozwoju obszarów przeznaczonych na potrzeby produkcji rolnej. Możliwość przeprowadzenia scalenia i podziału jest uzależniona od obowiązywania na danym terenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zatem procedurę scaleniowo-podziałową traktować należy jako kolejny etap, po uchwaleniu planu miejscowego, na drodze płynnego i planowego przejścia od rol-niczego użytkowania gruntów do wykorzystywania ich jako tereny mieszkaniowe. ...

Problematyka ochrony gruntów rolnych w procesie suburbanizacji

Celem badań było wyznaczenie terenów przydatnych pod zabudowę na podstawie analizy warunków glebowych. Założono, iż na obszarach wiejskich warunki glebowe są jednym z najbardziej istotnych czynników wpływających na rozwój zabudowy i konieczności (nieuchronnej) rozlewania się miast. Badania szczegółowe, wykorzystujące mapy glebowo - rolnicze w skali 1: 5 000 oraz mapę zasadniczą, przeprowadzono dla obrębów Koprki i Michałówek, gmina Ożarów, powiat warszawski zachodni. Wykonano analizy wielokryterialne, na podstawie których wyznaczono tereny najbardziej przydatne pod zabudowę ze względu na nośność, wilgotność, ochronę gruntów i dostępność komunikacyjną. Następnie przeprowadzono badania dla całego powiatu warszawskiego zachodniego. Do analiz wykorzystano dane z mapy glebowo-rolniczej w skali 1: 50 000 oraz z Bazę danych obiektów topograficznych BDOT 10k. Badania wykazały, że korzystna lokalizacja, bliska odległość od Warszawy oraz dobra dostępność komunikacyjna, powodują, że pod zabudowę przeznaczane są często grunty rolne o najwyższej jakości i przydatności rolniczej, chronione ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Dostępność danych w postaci cyfrowej oraz narzędzi GiS pozwalających na przeprowadzenie analiz przestrzennych, daje możliwości uwzględnienia szeregu czynników środowiskowych mających wpływ na optymalne użytkowanie danego obszaru. ...

DELIMITACJA JEDNOSTEK KRAJOBRAZOWYCH W CELU WSTĘPNEJ IDENTYFIKACJI KRAJOBRAZÓW STREFY PODMIEJSKIEJ WROCŁAWIA

Tematem podjętym w niniejszym artykule jest delimitacja jednostek krajobrazowych oraz wstępne określenie cech charakterystycznych poszczególnych krajobrazów na przykładzie strefy podmiejskiej Wrocławia. W ramach badań stworzono trzystopniową strukturę, w której wyodrębniono 4 typy krajobrazu, 9 podtypów krajobrazu oraz 36 jednostek krajobrazowych. Każda z jednostek krajobrazowych została scharakteryzowana pod kątem jej elementów swoistych. Wyniki badań stanowią wkład w tematykę zarządzania krajobrazem oraz przybliżają problematykę aplikacji tych rozwiązań w skali lokalnej ...

SUBURBANIZACJA A MOŻLIWOŚCI ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU PRZESTRZENNEGO WYBRANYCH GMIN WIEJSKICH POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO

Celem pracy jest ocena polityki przestrzennej gmin wiejskich poddanych presji suburbanizacji związanej z położeniem w sąsiedztwie Poznania - ośrodka wojewódzkiego, będącego jednocześnie rdzeniem Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego i Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania.Analizę wykonano dla dwóch jednostek samorządu terytorialnego, dla których w pierwszym etapie określono najwyższą intensywność procesu suburbanizacji, tj. Dopiewa i Komornik.W analizowanym dziesięcioleciu 2005-2014 liczba ludności zwiększyła się w gminie Komorniki z 13992 do 24433, czyli o 75%, a w gminie Dopiewo z 13460 do 22447, czyli o 67%. Z kolei średnie saldo migracji w Komornikach wyniosło 52 a w Dopiewie 55 osób na 1000 mieszkańców. Szczegółowe analizy wykazały, iż gminie Komorniki realizacja polityki przestrzennej oparta została o tworzenie planów miejscowych, natomiast w gminie Dopiewo wciąż głównym narzędziem są decyzje administracyjne, a pokrycie planistyczne wynosi zaledwie 11%. Na podstawie przeprowadzonych analiz chłonności demograficznej można stwierdzić ponadto, że gmina Komorniki (w kontekście prognozy demograficznej) przeznacza tereny pod nową zabudowę mieszkaniową w sposób bardziej zrównoważony. Przeprowadzone analizy powinny stać się przyczynkiem do weryfikacji polityki przestrzennej analizowanych gmin. ...