Substancje biogenne w dopływach Zbiornika Dobczyckiego

W pracy przedstawiono wyniki badań nad zawartością związków azotu i fosforu w wodach dopływów Zbiornika Dobczyckiego w okresie lipiec-grudzień 2003 roku. Okres ten charakteryzował się niskimi opadami i został zaliczony do tzw. suszy hydrologicznej. Badania wykonano na ujściu w pięciu bezpośrednich dopływach zbiornika: Ratanica, Brzezówka, Dębnik, Wolnica i Trzemeśnianka oraz w rzece Rabie w przekroju Osieczany. Uzyskane wyniki badań z sześciu przekrojów pomiarowych były podstawą do klasyfikacji wód. Badane bezpośrednie dopływy zbiornika Dobczyckiego w zakresie stężenia azotu i fosforu nie stanowiły poważnego zagrożenia dla jakości wód Zbiornika w drugiej połowie 2003 roku. Były one umiarkowanie zasobne w związki azotu, a znacznie bogatsze w związki fosforu. Wody badanych potoków, opierając się na wartościach stężeń azotu w formie azotu amonowego, azotu azotanowego i azotu azotynowego według Rozporządzenia z 1991 można zakwalifikować do pierwszej klasy czystości. Natomiast według opracowanej oceny na podstawie projektu odpowiedniego rozporządzenia również do I klasy z wyjątkiem Ratanicy i Trzemeśnianki, ze względu na zawartość azotynów. W przypadku wód rzeki Raby, ocena jakości jest znacznie gorsza, bowiem w zakresie azotu amonowego i azotanowego mieści się ona w klasie III i I, natomiast zawartość azotu azotynowego kwalifikuje ją jako poza klasową. W świetle projektu rozporządzenia ocena ta jest bardziej zróżnicowana, bowiem ...

Wyniki badań jakości wody dopływającej i odpływającej z małego zbiornika wodnego Młyny na rzece Julianpolka

Praca dotyczy małego zaporowego zbiornika wodnego Młyny II zlokalizowanego w km 6,968 rzeki Julianpolki, w miejscowości Młyny, w gminie Rudniki w województwie opolskim. Zbiornik ten jest jednym z dziewięciu małych zbiorników zaporowych, znajdujących się na terenie województwa opolskiego. Spełnia wiele funkcji, do których należy zaliczyć m.in. rolniczą (wykorzystanie wody do nawodnień rolniczych i hodowli ryb) oraz rekreacyjną. Powierzchnia zbiornika wynosi 4,53 ha, a jego pojemność 81 540 m3. Celem pracy jest przedstawienie wyników badań jakości wody rzeki Julianpolki przepływającej przez zbiornik Młyny. Badania wykonywano w okresie od stycznia 2006 do grudnia 2006 roku. Pomiarami objęto następujące wskaźniki jakości wody: azotany, azotyny, amoniak, fosforany, BZT5, odczyn wody, przewodność elektrolityczną i temperaturę wody. Rozpoczęte na terenie zbiornika Młyny badania dostarczają informacji o jakości wody dopływającej i odpływającej ze zbiornika, co przyczyni się do podejmowania właściwych decyzji gospodarczych związanych z użytkowaniem wód retencjonowanych w zbiorniku i ich ochrony. ...

Wpływ substratu dachu zielonego na jakość wody z niego odpływajacej

Dachy zielone są ogólnie uznaną metodą odtwarzania powierzchni biolo-gicznie czynnej w miastach. Wśród pozytywnych oddziaływań dachów zielonych w obszarach zurbanizowanych wymienia się oczyszczanie powietrza, łagodzenie mikroklimatu aglomeracji i temperatury wewnątrz budynków oraz funkcję siedli-skową i estetyczną. Zielone dachy retencjonują także wodę opadową, odciążając tym samym miejskie kanalizacje deszczowe. Celem badań było określenie potencjalnego wpływu substratu dachu zielonego na jakość wód z niego odprowadzanych. Wstępne wyniki badań jakości odcieków z wybranych substratów w skali la-boratoryjnej, wykazały zwiększone stężenia zawiesin i fosforu. Średnie stężenie zawiesin w odcieku z substratu intensywnego wynosiło 231 mg dm-3 a z substratu ekstensywnego 274 mg dm-3, przy stężeniu w opadzie symulowanym 6-7 mg dm-3. W przypadku fosforu średnie stężenie w odcieku z substratu intensywnego wynosi-ło 0,112 mgPO4-P dm-3 a z substratu ekstensywnego 0,126 mgPO4-P dm-3, przy stężeniu w opadzie symulowanym 0,056 mgPO4-P dm-3. Przeanalizowano związek pomiędzy ilością wypłukiwanych zawiesin i fosforu a wilgotnością początkową substratu. Przedyskutowano potencjalny wpływ substratów dachów zielonych na jakość odbiorników ścieków deszczowych. ...

Wpływ nawozów fosforytowo – siarkowych na przenikanie jonów fosforanowych i siarczanowych do wód

Tradycyjne systemy nawożenia roślin uprawnych fosforem w Polsce obarczone są dużym ryzykiem ekologicznym związanym z łatwością przenikania fosforanów (V) do wód powierzchniowych, a także wysokimi kosztami produkcji takich nawozów. Nakłada to konieczność poszukiwania nowych rozwiązań nawozowych, które z jednej strony stanowiłyby mniejsze zagrożenie dla środowiska naturalnego, a z drugiej byłyby równie dostępnym dla roślin źródłem fosforu. Jednym z nich może być stosowanie mieszanek fosforytowo - siarkowych (FS), charakteryzujących się stopniowym uwalnianiem łatwo przyswajalnych fosforanów (V), a przez to również ich mniejszą migracją do wód. Dodatek siarki zwiększając dostępność fosforu z fosforytów, stanowi również źródło siarki jako składnika pokarmowego dla roślin. Celem badań było określenie wpływu dodatku siarki elementarnej do mielonego fosforytu na przenikanie jonów fosforanowych (V) i siarczanowych (VI) do wód. W doświadczeniach wegetacyjnych badano w jaki sposób nawożenie mieszankami fosforytowo - siarkowymi wpływa na przemieszczanie się jonów fosforanowych (V) i siarczanowych (VI) do wód. Przeprowadzono dwa dwuletnie doświadczenia wazonowe, na których testowano działanie 6 wariantów mieszanek fosforytowo - siarkowych, różniących się stopniem przemiału fosforytu (F1 i F2) oraz dodatku siarki (S1, S2, S3). Przeprowadzone badania nie wykazały zagrożenia przenikania znaczących ilości jonów fosforanowych (V) oraz siarczanowych (VI) do wód podziemnych w przypadku stosowania nawozów o stosunku fosforytu do siarki ...

Charakterystyka skały wapienno-krzemionkowej opoki w aspekcie jej wykorzystania jako materiału reaktywnego do usuwania fosforu z wód i ścieków

Celem pracy jest ocena przydatności opoki i produktów z niej wytworzonych jako materiałów reaktywnych do usuwania fosforu z wód i ścieków. Przedstawione wyniki badań dotyczą wpływu zawartości wapnia (Ca) w materiale reaktywnym, jakim jest wyprażona opoka, na wartość maksymalnej pojemności sorpcyjnej Smax. Sześć partii materiału (O1-O6) pochodzącego z pokładów zlokalizowanych w miejscowości Bełżec charakteryzuje się zmienną zawartością Ca, która wynosi 238,6-520,1 g∙kg-1. Na podstawie izotermy Langmuira oszacowano wartość maksymalnej pojemności sorpcyjnej Smax, która wynosi 12,3-25,5 mgP-PO4∙g-1. Do oceny związku pomiędzy zawartością Ca, Fe, Al i Mg w składzie materiału reaktywnego i jego zdolnością do zatrzymywania fosforu wykorzystano współczynnik korelacji. Wykazała ona, że zawartość wapnia (Ca) jest związana ze zdolnością sorpcyjną fosforu (r=0,99126). Także zawartość tlenków żelaza i glinu ma wpływ na zdolności opoki do wiązania fosforu. Z kolei, zawartość tlenku magnezu nie ma istotnego wpływu na wartość Smax.     ...

Wykorzystanie materiałów reaktywnych w systemach zagospodarowania wody opadowej w osiedlach mieszkaniowych

Zanieczyszczenia powietrza, hałas, wszechobecny ruch i towarzyszący im stres powodują, że życie w mieście nie jest dla człowieka korzystne. Dodatkowo zabudowa i związane z nią uszczelnianie powierzchni ziemi pod kolejne osiedla zwiększa efekt miejskiej wyspy ciepła oraz powoduje problemy z zagospodarowaniem wód opadowych. Dlatego współczesne osiedla mieszkaniowe muszą sprostać wyzwaniu zapewnienia mieszkańcom wysokiej jakości życia. Efekt ten można osiągnąć dzięki wprowadzaniu na osiedla zieleni, w tym także w postaci dachów zielonych oraz budowy zbiorników wodnych w postaci połączonych systemów zagospodarowania wód opadowych. Kolejnym wyzwaniem jest utrzymanie jakości wody w zbiornikach. W pracy przedstawiono wyniki badań dwóch materiałów reaktywnych pod kątem ich zastosowania w celu utrzymania poziomu fosforu w wodzie do poziomu poniżej 0,01 mg dm-3. Według wytycznych FLL (2011) dla stawów kąpielowych, jest to zawartość fosforu przy której woda w zbiorniku będzie przejrzysta i atrakcyjna wizualnie. Badania wykazały, że wyprażona opoka okazała się być bardziej efektywnym sorbentem fosforu niż dedykowany temu celowi komercyjny wyrób FerroSorp®. ...

Ocena możliwości wykorzystania betonu komórkowego jako materiału reaktywnego do usuwania fosforu z roztworów wodnych

Celem pracy jest ocena możliwości wykorzystania betonu komórkowego jako materiału reaktywnego do usuwania fosforu z roztworów wodnych. Do badań użyto betonu komórkowego wyprodukowanego według technologii piaskowej. Na podstawie krótkich testów kontaktowych oszacowano optymalny czas kontaktu materiału reaktywnego z roztworem wynoszący 60 min podczas których 82% fosforu jest usuwane z roztworu. Badania laboratoryjne wykazały, że materiał ten charakteryzuje się dobrymi zdolnościami sorpcyjnymi (6,03 mg•g-1). Na podstawie izotermy Langmuira oszacowano wartość maksymalnej pojemności sorpcyjnej Smax, która wynosi 16,87 mg P-PO4•g-1. Z tych powodów, beton kosmówkowy może znaleźć zastawanie jako medium filtracyjne do usuwania fosforu z zanieczyszczonych wód powierzchniowych jak i ścieków. ...