Artykuł zawiera wyniki badań nad zawartością związków azotu w wodzie stawów rybnych zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami komunalnymi. Obiekt badań stanowiły stawy rybne kompleksu Komorowice, zlokalizowane w północnej części miasta Bielsko-Biała. Do badań wybrano dwa stawy: Zielony i Kamienny, które charakteryzują się indywidualnym doprowadzeniem i odpro-wadzeniem wody oraz różnymi parametrami technicznymi. Staw Zielony jest sta-wem płytkim o głębokości średniej około 1 m, powierzchni 4,2 ha i pojemności 42 000 m3. Natomiast staw Kamienny charakteryzuje się mniejszą powierzchnią – 3,3 ha, i jest blisko dwukrotnie głębszy od Zielonego, średnia głębokość wynosi około 1,7 m co daje pojemność 59 200 m3. Badania prowadzono w sezonie wegetacyj-nym 2007 roku. W pracy określono zmiany koncentracji azotu ogólnego, amonowego, azo-tanowego, azotynowego i Kjeldahla w wodzie stawowej. W trakcie całego sezonu badawczego notowano niższe w porównaniu ze ściekami biologicznie oczyszczo-nymi wartości analizowanych form azotu w wodzie odpływającej z badanych sta-wów. Równocześnie zaobserwowano, iż występowanie zmian w koncentracji związków azotu w wodzie stawowej związane było ze zmianami ich stężenia w ściekach zasilających stawy. Dodatkowo, obliczono podstawowe charakterysty-ki statystyczne analizowanych wskaźników tj.: wartość średnią, minimalną, mak-symalną, odchylenie standardowe, rozstęp i wariancję w biologicznie oczyszczo-nych ściekach komunalnych zasilających stawy. Za pomocą testu t-Studenta określono istotność różnic ...
Artykuł zawiera wyniki badań nad zawartością tlenu rozpuszczonego w wodzie stawów rybnych zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami ko-munalnymi. Dodatkowo, podczas poboru próbek wody ze stawów badano także jej odczyn pH i temperaturę. Badania prowadzono w sezonie wegetacyjnym 2006 roku. Obiektem badań były stawy rybne kompleksu Komorowice, zlokalizowane w północnej części miasta Bielsko-Biała. Wybrane stawy: Zielony i Kamienny charakteryzują się indywidualnym doprowadzeniem i odprowadzeniem wody. Wybrane stawy charakteryzowały się różnymi parametrami technicznymi. Staw Zielony jest stawem płytkim – średnia głębokość wynosi około 1 m, a po-wierzchnia jest równa 4,2 ha, co daje pojemność wodną stawu równą 42 000 m3. Staw Kamienny jest stawem o mniejszej powierzchni – 3,3 ha, ale jest prawie dwukrotnie głębszy od Zielonego; średnia głębokość wynosi około 1,7 m, co daje również większą pojemność stawu: 59 200 m3. W pracy określono zmiany zawartości tlenu rozpuszczonego, temperaturę oraz odczynu pH wody stawowej. Dodatkowo określono podstawowe charaktery-styki statystyczne analizowanych wskaźników, tj.: wartość średnią, minimalną, maksymalną, odchylenie standardowe i rozstęp. Przeprowadzone analizy wody w stawach Zielony i Kamienny wykazały, że w sezonie wegetacyjnym 2006 wartości tlenu rozpuszczonego w stawie Zielony zawierała się w przedziale 2,0–7,4 mgO2∙dm-3, natomiast w stawie Kamienny 2,2–11,47 mgO2∙dm-3. Zaobserwowano, że mniejsze stężenia tlenu rozpuszczonego ...
Duża liczba niewielkich i niekontrolowanych zlewni skłania do poszukiwania metod, pozwalających na określenie zasobów wodnych. W przypadku zlewni, w których nie dysponuje się danymi hydrologicznymi wykorzystuje się metody po-średnie: analityczne które jednak obarczone są dużym błędem, lub ostatnio coraz bardziej popularne modele matematyczne. Celem pracy było określenie przepływów maksymalnych o prawdopodo-bieństwie wystąpienia wynoszącym: 0,5%, 1%, 2%, 5%, 10%, 20% i 50%, w zlewni niekontrolowanej Sielskiego Potoku, z wykorzystaniem konceptualnego modelu Wackermana oraz syntetycznego hydrogramu jednostkowego NRCS, dla dwóch poziomów uwilgotnienia zlewni.Uzyskane wyniki wykazały różnice w wartościach przepływów maksymal-nych prawdopodobnych. W przypadku modelu Wackermana otrzymano typowy hydrogram wezbrania charakteryzujący rzeki górskiej, natomiast w przypadku mo-delu NRCS-UH fala wezbraniowa nie oddawała w pełni górskiego charakteru rzeki Sielski Potok. W obydwu metodach wartości przepływów maksymalnych malały wraz ze wzrostem prawdopodobieństwa. ...
W pracy wykonano analizę stanu gospodarki ściekowej w gminie Baranów Sandomierski, położonej w północnej części województwa podkarpackiego. Na podstawie uzyskanych materiałów określono średnią efektywność pracy dwóch ist-niejących oczyszczalni w Baranowie Sandomierskim i Dąbrowicy. Stwierdzono, że obie oczyszczalnie usuwają zanieczyszczenia w stopniu zadowalającym biorąc pod uwagę aktualne przepisy prawne. Scharakteryzowano także jakość wody rzeki Ba-bulówki powyżej i poniżej miejsca zrzutu ścieków. Wykazano, iż w przypadku BZT5, fosforu ogólnego i azotu amonowego jakość wody ulega znacznej poprawie w przekroju poniżej zrzutu ścieków. Na podstawie przeprowadzonej charaktery-styki gospodarki ściekowej gminy zaproponowano wariantowe rozwiązania w za-kresie poprawy stanu skanalizowania badanego obszaru. W rozwiązaniach tych uwzględniono budowę dwóch zbiorczych roślinno-stawowych oczyszczalni ście-ków (sołectwo Ślęzaki i Skopanie Wieś) i jednej mechaniczno-biologicznej w so-łectwie Wola Baranowska, budowę kanalizacji zbiorczej o długości 15km. W przypadku terenów o rozproszonej zabudowie proponuje się wyposażyć budyn-ki w przydomowe oczyszczalnie ścieków. ...
W artykule wykonano analizy wrażliwości modelu NRCS UH na zmiany parametrów wejściowych. Badano wpływ kształtu hietogramu opadu, parametru CN i czasu opóźnienia na zmiany przepływów Qmax1% w zlewni niekontrolowanej. Do analizy wybrano zlewnię potoku Izwór o powierzchni 2,169 km2, która jest zlewnią typowo górską i leśną - 86% jej powierzchni stanowią lasy. Wszystkie ob-liczenia przeprowadzono w programie HEC-HMS 3.4. W programie tym zlewnia została podzielona na zlewnie elementarne, dla których obliczono średnią ważoną wartość parametru CN oraz czas opóźnienia. Tak określone parametry stanowiły dane wejściowe w obliczeniach. Wpływ zmian wielkości parametrów na wyniki uzyskane z modelu ustalono zmieniając ich wielkości o 10% w stosunku do wartości wyjściowych a następnie przeprowadzano symulacje. Przyjęto, iż parametry w modelach będą zmieniane maksymalnie do ±50% wartości wyjściowej. Obliczenia wykazały, że model NRSC-UH jest wrażliwy na zmiany kształtu hietogramu opadu i parametru CN charakteryzującego zdolności retencyjne zlewni. Z kolei, zmiana czasu opóźnienia nie wpływa istotnie na zmianę wielkości prze-pływów maksymalnych.
...
W artykule dokonano analizy możliwość redukcji fal powodziowych o prawdopodobieństwie 1% poprzez zastosowanie suchych zbiorników retencyj-nych. Analizy przeprowadzono w zlewni rzeki Serafy, która z uwagi na bardzo duży stopień uszczelnienia stwarza zagrożenie powodziowe dla mieszkańców, co pokazała choćby powódź z maja 2010 roku. Wzrost stopnia uszczelnienia powoduje szybszą reakcję zlewni na opad, a w konsekwencji większe przepływy w kulminacji. Pewną alternatywą na wzrost stopnia uszczelnienia zlewni są działania zmierzające do zwiększania jej retencji. Jednym z takich sposobów jest budowa suchych zbiorników retencyjnych. Powodują one przetrzymanie fali spływu po-wierzchniowego, a przez to redukcję przepływów maksymalnych. Szczególną zaletą tych zbiorników jest to, że działają automatycznie, a więc bez konieczności ste-rowania. W artykule dokonano wariantowej analizy pracy wspomnianych zbiorników - w I wariancie przyjęto jeden zbiornik na rzece Serafie, w II - dwa zbiorniki, jeden na dopływie Malinówka w jego ujściu do Serafy i drugi - jak w wariancie I. Pojemności zbiorników wynikały z analiz map topograficznych i nu-merycznego modelu terenu oraz z Programu Małej Retencji dla Województwa Ma-łopolskiego. Wszystkie obliczenia przeprowadzono w programie HEC-HMS. W przypadku analizowanej zlewni najkorzystniejszym okazał się wariant II. Obliczenia wykazały, że w tym wariancie istnieje możliwość zredukowania przepływu maksymalnego o 50% w stosunku do wariantu z ...
W pracy przedstawiono możliwość zwiększenia bezpieczeństwa powodziowego terenów odwadnianych miejscowości Zarzecze za pomocą zbiornika retencyjnego, gromadzącego nadmiar wód powodziowych. Przedstawiono również opracowaną koncepcję rozdziału wód z rowu R do kanału ulgi. W warunkach powodziowych, przy zwiększeniu się poziomu zwierciadła wody w Wiśle następuje zamknięcie klap śluz wałowych odprowadzających wody rowu R do Wisły. Na skutek stałego dopływu wody do rowu R i jego spiętrzenia w wyniku zamknięcia śluzy wałowej dochodzi do wystąpienia wody z rowu R i zatopienia terenów osiedla Łączany-Zarzecze. W celu zmniejszenia ryzyka zatopienia tych terenów zaproponowano utworzenie zbiornika retencyjnego z kanału ulgi, prowadzącego wodę do pompowni Zarzecze. Określono pojemność zbiornika retencyjnego i czas jego napełnienia, zakładając stały dopływ o natężeniu 2,13 m3∙s-1. Stwierdzono, że aktualny stan techniczny kanału ulgi z koroną brzegów o licznych lokalnych obniżeniach, umożliwia retencjonowanie maksymalnie 4080 m3 wody. Zwiększenie nawet ponad dwukrotne pojemności zbiornika retencyjnego jest możliwe poprzez zniwelowanie nierówności linii brzegowej kanału ulgi. ...
W artykule dokonano analizy wartości współczynników redukcji przepływów maksymalnych rocznych o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia dla zlewni Sanu, Wisłoki i Wisłoka. Podstawą przeprowadzonej analizy były dane o przepływach maksymalnych rocznych z wielolecia 1984-2009 pozyskane z IMGW PIB w Warszawie. Dane pomiarowe zostały zweryfikowane pod kątem niejednorodności, a następnie obliczono wartości przepływów maksymalnych prawdopodobnych w oparciu o rozkład Pearsona III typu z szacowaniem parametrów metodą największej wiarygodności. Wartości współczynników redukcji przepływów maksymalnych obliczoną metodami: wartości odcinkowych, korelacyjną i wykresów bezwymiarowych. Analiza wykazała, że wartości współczynników redukcji przepływów maksymalnych istotnie różnią się w zależności od zastosowanej metody obliczeń (najwyższe wartości uzyskano z metody wartości odstających). Wartości współczynników redukcji są uzależnione od prawdopodobieństwa przepływów (rosną wraz ze wzrostem prawdopodobieństwa). W praktycznych obliczeniach hydrologicznych w badanym regionie powinno się stosować współczynniki redukcji przepływów maksymalnych obliczone metodą wartości odcinkowych, a także powinno się zaniechać przyjmowania wartości współczynnika n = 2/3 podawanego przez Dębskiego. ...
Celem pracy było opracowanie wstępnej oceny zagrożenia powodziowego zlewni rzeki Dłubni na odcinku od jej źródeł do zbiorników w Zesławicach. Założony cel zrealizowano w oparciu o obliczenia przepływów o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia w ośmiu przekrojach poprzecznych rzeki Dłubni i jej dopływów. W przekrojach tych zespół autorów planuje instalację automatycznych stacji wodowskazowych. W dwóch z nich jesienią 2014 roku już zainstalowano urządzenia do automatycznego pomiaru stanu wód. We wszystkich przekrojach, na podstawie wykonanych pomiarów geodezyjnych, określono maksymalną przepustowość, którą porównano z wartościami przepływów o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia. Uzyskane wyniki stanowiły podstawę do opracowania wstępnej oceny zagrożenia powodziowego w zlewni rzeki Dłubni. Wykazano, że przepływy o prawdopodobieństwie przewyższenia wynoszącym 20% nie mieszczą się w korycie rzeki i jej dopływów, wskazując na zagrożenie powodziowe. ...
Celem pracy było określenie wpływu udziału ścieków pochodzących ze zbiorników na nieczystości płynne na zmienność stężeń zanieczyszczeń w mieszaninie ścieków poddawanych procesowi oczyszczania w zbiorczej oczyszczalni ścieków. W pracy pomiarem objęto dobową ilość ścieków dopływających oraz dowożonych taborem asenizacyjnym i określono udział procentowy ilość ścieków dowożonych w stosunku do całości ścieków poddawanych procesowi oczyszczania. W okresie 5-cio letnich badań pobrano i poddano analizie 20 próbek ścieków, w których wykonano oznaczenia wskaźników: BZT5, ChZT oraz zawiesina ogólna. Po wykonaniu analizy statystycznej stwierdzono, że wraz ze wzrostem udziału ścieków dowożonych o 1% wzrasta wartość BZT5 o 14,6 mgO2•dm-3, wzrasta wartość ChZT o 40,2 mgO2•dm-3 oraz wzrasta stężenie zawiesiny ogólnej o 21,4 mg•dm-3 w ogólnej mieszaninie ścieków poddawanych procesowi oczyszczania. ...
W pracy dokonano analizy zmienności dopływu ścieków do oczyszczalni w Dębicy. W tym celu określono podstawowe statystyki opisowe dotyczące dopływu ścieków do oczyszczalni: wartość średnia (Qdśr), mediana (Mo), wartość minimalna (Qdmin), wartość maksymalna (Qdmax), odchylenie standardowe (), współczynnik zmienności (Vzm), rozstęp (Ro). Określono histogram liczby dopływów ścieków do oczyszczalni dla zadanych przedziałów obserwacji. Zestawiono szczegółowe dobowe dopływy ścieków surowych do oczyszczalni w Dębicy w latach 2019-2015 na tle wartości dopuszczalnej z pozwolenia wodno-prawnego oraz wartości średniej. Zestawiono średnie dobowe wartości przepływów ścieków dla poszczególnych miesięcy roku dla okresu 2009-2015. Dokonano zestawienia średnich dobowych przepływów ścieków w poszczególnych latach badanego okresu. Zestawiono średnie dobowe wartości przepływów ścieków w poszczególnych dniach tygodnia dla okresu 2009-2015. Ponadto pozyskano dane opadowe ze stacji w Tarnowie (najbliższa stacja opadowa od badanego obiektu) i na tej podstawie określono średnie wartości dobowego opadu atmosferycznego dla poszczególnych miesięcy w latach 2009-2015. Następnie dokonano podziału dób okresu badawczego ze względu na wielkość opadów atmosferycznych na 7 zasadniczych grup. Określono wpływ opadów atmosferycznych na ilość ścieków dopływających do badanego obiektu. Stwierdzono znaczący wpływ opadów atmosferycznych na dopływ ścieków do oczyszczalni w Dębicy. ...
Celem pracy była ocena wpływu opadów atmosferycznych, które były obserwowane w Nowym Sączu, na zmienność ilościową ścieków dopływających w latach 2008-2014 do oczyszczalni Wielopole. Dokonano analizy danych z wielolecia w postaci szeregu czasowego, a następnie wykorzystano metodę widmową Fouriera do operacji wygładzania z użyciem okna Hamminga. Określony po dekompozycji związek pomiędzy wysokością opadu a natężeniem ścieków surowych wykazał 56%-owy stopień ich powiązania. Oznacza to, że w okresie analizowanego wielolecia zmienność dopływu do oczyszczalni Wielopole można wytłumaczyć wysokością opadu przez 204 dni w roku. ...
