Niekorzystne oddziaływanie dróg na środowisko zachodzi zarówno w czasie ich budowy, jak i eksploatacji. Coraz większy obszar terenów rolniczych i leśnych ulega niekorzystnym dla zwierząt przekształceniom. Jest to związane z utratą naturalnych siedlisk, zmianą stosunków wodnych i fragmentacją kompleksów leśnych. Możliwość swobodnego przemieszczania się osobników danego gatunku jest podstawą trwałego funkcjonowania populacji. W celu zapewnienia łączności ekologicznej obszaru przedzielonego trasą drogową lub kolejową coraz częściej buduje się nad lub pod szlakiem komunikacyjnym przejścia dla zwierząt. Celem prowadzonych badań było określenie stopnia akceptacji przez migrującą zwierzynę leśną dwóch przejść górnych wybudowanych nad szlakami komunikacyjnymi: drogowym i kolejowym. Badania prowadzono na przejściu dla zwierząt nad drogą krajową nr 5 w Wielkopolskim Parku Narodowymi oraz na dwóch nowo powstałych przejściach, nad modernizowaną linią kolejową E 20 na odcinku Rzepin-Kunowice. Skuteczność przejść nad linią kolejową oceniano metodą tropienia. Przejście nad drogą monitorowano specjalnie zaprojektowanym zestawem filmującym. Przeprowadzone badania oddanych do użytku przejść dla zwierząt nad linią kolejową E 20 i drogą krajową nr 5 wykazały, że migrująca zwierzyna zaakceptowała analizowane obiekty. Sprzyjało temu: bardzo poprawny wybór lokalizacji przejść, zastosowane parametry konstrukcyjne, sąsiedztwo mateczników. Monitorowanymi przejściami migrowały między innymi: sarny, dziki i jelenie. Migrująca zwierzyna gruba korzystała z przejść górnych zarówno kolejowych, jak i drogowych ...
Ruch samochodowy generuje zanieczyszczenia chemiczne, które mogą mieć wpływ na stan zdrowotny drzewostanów. Jako czuły indykator stanu środo-wiska przyrodniczego uznaje się aparat asymilacyjny sosny zwyczajnej (Pinus sy-lvestris L.), którego jakość jest ściśle skorelowana ze stanem zdrowotnym drzewo-stanu. Kumulacja i biosorpcja metali ciężkich np. chromu może prowadzić do redukcji długości i powierzchni oraz deformacji igieł. Jako miarę reakcji na negatywne oddziaływanie drogi przyjęto podstawowe cechy fizyczne igieł sosnowych (długość i masę). Badaniami objęto młodnik sosnowy rosnący w sąsiedztwie drogi krajowej nr 5 na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Igły (jednoroczne i dwuletnie) pobierano z drzewek rosnących w transektach oddalonych od drogi o 20 m, 40 m i 60 m. Badania morfometryczne wykonano na zeskanowanych igłach przy użyciu programu „DigiShape”. Do anali-zy rezultatów badań zastosowano analizę wariancji dla modelu klasyfikacji dwu-czynnikowej, w której uwzględniono rocznik igieł (czynnik A) oraz odległość tran-sektu od drogi (czynnik B). Badania wykazały, że igły pobrane z drzew rosnących w obrębie transektu oddalonego o 60 m od drogi charakteryzowały się istotnie większymi wartościami mas i długości od igieł pobranych z drzew rosnących w ramach transektów odda-lonych o 40 m i o 20 m od drogi. Igły zebrane z drzewek rosnących na transektach oddalonych o 20 m ...
Wzrastający ruch samochodowy na drogach może zdestabilizować funkcjo-nowanie populacji zwierząt wymagających dużych przestrzeni. Aby umożliwić bezkolizyjną migrację zwierzyny konieczna jest budowa przejść nad lub pod tra-sami komunikacyjnymi. Dotychczas nie opracowano odpowiednich wytycznych optymalizujących parametry techniczne przejść górnych oraz właściwych sposo-bów zagospodarowania ekoduktów.Szczegółowy zakres monitoringu przejścia kamerą obejmował:- analizę struktury gatunkowej i wiekowej dzików korzystających z przej-ścia,- analizę sezonowości rocznej i dobowej migracji,- ocenę wpływu czynników fizycznych (hałasu i światła) generowanych przez ruch samochodowy na behawior zwierzyny na przejściu,Analizy zarejestrowanych sekwencji filmowych dowiodły, że prawidłowo zaprojektowane, zagospodarowane i zarządzane przejście górne jest akceptowane przez zwierzynę i zapewnia ciągłość korytarza migracyjnego przeciętego szlakiem komunikacyjnym z dużym natężeniu ruchu. Z przejścia korzystała zarówno zwie-rzyna gruba, jak i małe drapieżniki. W ciągu analizowanego roku odnotowano mi-grację z udziałem ponad 6 tys. dzików. O funkcjonalności modelowego przejścia zadecydowały parametry techniczne obiektu i sposób jego zagospodarowania.
...
