Zmienność czasowa potrzeb nawadniania wybranych roślin w regionie Bydgoszczy

W pracy za wskaźnik potrzeb wodnych przyjęto takie ilości opadów atmos-ferycznych w okresach wzmożonego zapotrzebowania roślin na wodę, przy któ-rych nie obserwuje się już przyrostu plonów pod wpływem nawadniania. Tak ro-zumiane opady optymalne wyznaczono na podstawie rezultatów wieloletnich, ścisłych doświadczeń polowych z nawadnianiem roślin, prowadzonych na dwóch rodzajach gleb w rejonie Bydgoszczy. Potrzeby nawadniania, czyli niedobory opa-dów w okresie wzmożonego zapotrzebowania wybranych upraw na wodę, obli-czono jako różnicę między opadem optymalnym oraz opadem rzeczywistym. Wy-korzystano jednorodny 35-letni ciąg pomiaru opadów atmosferycznych w Mochełku koło Bydgoszczy w latach 1971–2005. Obliczeń potrzeb nawadniania dokonano w okresach wzmożonego zapotrzebowania wybranych roślin (zboża ja-re, ziemniak średniowczesny, kukurydza na ziarno) na wodę. Odniesiono je do dwóch rodzajów gleb: gleba bardzo lekka na podłożu przepuszczalnym oraz gleba lekka na podłożu zwięzłym. Na podstawie wyników obliczeń, dokonano klasyfi-kacji oszacowanych potrzeb nawadniania, według kryterium uwzględniającego liczbę niezbędnych do zastosowania jednorazowych dawek wody i wielkość pro-gnozowanych efektów produkcyjnych nawadniania. Stwierdzono, że potrzeba za-stosowania nawadniania jako podstawowego czynnika plonotwórczego na glebie bardzo lekkiej o przepuszczalnym podłożu, występuje w regionie Bydgoszczy w 85,7–97,1% lat, w zależności od badanej uprawy. W 40,0–62,8% lat są to duże potrzeby, których pokrycie prowadzi do znaczącego wzrostu produkcji rolniczej. Potrzeba zastosowania nawadniania jako uzupełniającego (interwencyjnego) ...

Próba porównania potrzeb nawadniania szkółek leśnych w latach 2000–2009 w okolicach Bydgoszczy, Chojnic i Torunia

W pracy porównano potrzeby nawadniania szkółek leśnych na glebie piasz-czystej w latach 2000-2009 w rejonie Bydgoszczy, Chojnic i Torunia. Stwierdzono, że zużycie wody z warstwy gleby o kontrolowanym uwilgotnieniu było w okresie wegetacji (IV-IX) najwyższe w okolicy Torunia (524 mm), niższe w okolicy Bydgoszczy (504 mm), a najniższe w rejonie Chojnic (498 mm). Najwyższe miesięczne zużycie wody na transpirację roślin i parowanie terenowe stwierdzono w lipcu. Wskaźnik ten był najwyższy w Toruniu (126 mm), niższy w Bydgoszczy (121 mm), a najniższy w Chojnicach (116 mm). Sezonowe potrzeby nawadniania szkółki były najniższe w rejonie Chojnic (116 mm), wyższe w rejonie Torunia (170 mm), a najwyższe - w rejonie Bydgoszczy (183 mm). Największe miesięczne potrzeby nawadniania, średnio w badanym dziesięcioleciu, wystąpiły w czerwcu, a najmniejsze we wrześniu. Wykazywały one jednak bardzo dużą zmienność w konkretnych latach. Zakładając równomierny rozkład czasowy opadów w danym miesiącu, potrzeby nawadniania nie wystąpiłyby w 18 miesiącach (na 60 rozpatrywanych) - w rejonie Chojnic oraz - odpowiednio - w 13 miesiącach w rejonie Bydgoszczy i 10 miesiącach w rejonie Torunia.     ...

Potrzeby i efekty nawadniania kukurydzy uprawianej na ziarno w regionie kujawsko-pomorskim

Celem pracy było określenie częstotliwości występowania susz w okresie wzmożonych potrzeb wodnych kukurydzy uprawianej na ziarno w regionie kujawsko-pomorskim na podstawie wielkości wskaźnika standaryzowanego opadu SPI. Wykorzystując istotną zależność między zwyżkami plonów ziarna a wysokością opadów atmosferycznych dokonano także oceny potrzeb i przewidywanych efektów produkcyjnych nawadniania tej uprawy. W badaniach wykorzystano wyniki pomiarów opadów atmosferycznych w okresie od 1 lipca do 31 sierpnia w wieloleciu 1981-2010, pochodzące z placówek COBORU w Chrząstowie, Głębokim i Głodowie oraz ze Stacji Badawczej UTP w Mochełku. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że częstotliwość wystąpienia suszy atmosferycznej w okresie wzmożonego zapotrzebowania na wodę kukurydzy na ziarno wynosiła w regionie 26,7-40,0%, w zależności od miejscowości. Silne susze wystąpiły w latach 1983, 1989, 1992 i 1994, umiarkowana w 2005, a słabe w latach 1982, 1984 i 1999. Duże potrzeby deszczowania kukurydzy na ziarno, odpowiadające okresom suszy silnej i umiarkowanej (SPI ≤ -1,0) stwierdzono w 5 latach na 30 analizowanych. Prognozowana zwyżka plonu ziarna kukurydzy uprawianej na glebach lekkich pod wpływem nawadniania kształtuje się w tych latach na poziomie wyższym od 3,22 t.ha-1. W kolejnych 9 latach stwierdzono średnie potrzeby deszczowania, odpowiadające wielkościom SPI w okresie lipiec-sierpień od 0 do -1,0. ...