Celem niniejszego artykułu była analiza rozmiarów zjawiska szachownicy gruntów pod kątem ustalenia pierwszeństwa w rankingu obszarów przeznaczonych do prac scaleniowych, w gminie Sławno, w województwie łódzkim. Warunkiem koniecznym zakwalifikowania wsi do scalenia gruntów, zgodnie z ustawą z dnia 26 marca 1982 roku o scalaniu i wymianie gruntów (Dz. U. z 2003r. Nr 178 poz. 1749 z późn. zm.), jest zebranie ponad 50% podpisów właścicieli. Z kolei zasadą przy zakwalifikowaniu danej wsi do scalenia, w ramach danego programu, jest najwyższy procent właścicieli przystępujących do tego kroku. Często spotykanym utrudnieniem podczas zbierania podpisów wśród właścicieli gruntów, jest to, że część z nich mieszka poza obszarem analizowanej wsi (grunty różniczan zamiejscowych). Dla wytypowania obszarów do prac scaleniowych we wsiach gminy Sławno, ze względu na rozmiary szachownicy gruntów, określono i obliczono 9 czynników charakteryzujących każdą wieś. Czynnikami tymi były: x1 - % udział gruntów gospodarstw indywidualnych, x2 - % liczba działek w sektorze prywatnym, x3 - liczba mieszkańców, x4 - liczba różniczan zamiejscowych, x5 - liczba działek różniczan zamiejscowych, x6 - powierzchnia gruntów różniczan zamiejscowych, x7 - liczba różniczan miejscowych, x8 - liczba działek różniczan miejscowych, x9 - powierzchnia gruntów różniczan miejscowych. ...
W artykule zostały zaprezentowane rozmiary gruntów będące w szachownicy gruntów we wsiach gminy Sławno, położonej w centralnej Polsce województwo Łódzkie. Analiza dotyczyła powierzchni, liczby działek oraz liczby właścicieli. Badania przeprowadzono metodą tablic szachownicowych umożliwiających określenie rozmiarów występowania różniczan zamiejscowych i miejscowych. Takie ujęcie, pozwala na ustalenie wymian gruntów między nimi oraz ich likwidację w procesie prac scaleniowych. Geneza występowania zjawiska szachownicy gruntów jest ściśle powiązana z faktami historycznymi. Na skutek przejęcia sposobu rejestracji stanu faktycznego i prawnego gruntów, od państw zaborców, u schyłku XIX wieku, w katastrze polskim zauważa się do dnia dzisiejszego wiele nieścisłości. Część z nich wynika z różnic w zakresie definicji obiektów katastralnych w zaborze austriackim, pruskim oraz rosyjskim oraz specyfiki prawa dziedziczenia gruntów. Terytorium Polski jest zróżnicowane co do stopnia nasilenia oraz kształtu i wymiarów szachownicy gruntów. Można wiec powiedzieć że badane zjawisko ma charakter lokalny o którym decyduje wspomniany wcześniej czynnik geograficzno-historyczny. ...
