W artykule przedstawiono wpływ zrzutu ścieków opadowych na hydrologię i chemizm wód małych rzek. Do badań wytypowano zlewnie niewielkich cieków – Jamny, Mlecznej oraz Rowu Murckowskiego zlokalizowanych na terenie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Wykazano, że odprowadzanie ścieków opadowych do rzek wywołuje dynamiczne zmiany chemizmu ich wód. Są one zarówno następstwem samej jakości ścieków, jak i procesów resuspencji wprowadzającej zanieczyszczone osady w toń wodną. W okresie wiosennych roztopów zaobserwowano gwałtowny wzrost przewodności elektrycznej. Jest to następstwo zmywu soli użytej zimą do usuwania lodu z dróg. Intensyfikacji ulegają również procesy erozyjne, prowadząc do transformacji przekrojów poprzecznych koryt. W przypadku rzeki Jamny nastąpił kilkakrotny wzrost powierzchni przekroju poprzecznego koryta w stosunku do okresu sprzed intensywnej urbanizacji zlewni. W przypadku niewielkiego cieku – Rowu Murckowskiego (Katowice) obniżenie dna koryta poniżej wyprowadzenia głównego kolektora ścieków opadowych sięgnęło 1,5 m. ...
Superabsorbenty (SAP-y), są to luźno usieciowane polimery hydrofilowe, które mogą absorbować duże ilości wody. W glebie działają jako bufor wilgotności, ograniczając tzw. stres wodny u roślin. Stwierdzono jednak, iż proste wymieszanie gleby z superabosrbentem zmniejsza parametry wytrzymałościowe gleb. Aby zapobiec temu zjawisku opracowano geokompozyt sorbujący wodę. Ma on postać taśmy z geowłokniny wypełnionej superabsorbentem. Jego zastosowanie pozwala ograniczyć problem dostępności wody dla roślin, co zwiększa odporność erozyjną skarp. ...
Jezioro Dąbie położone jest w obrębie ujściowego odcinka Dolnej Odry. Akwen ten ma ważne znaczenie dla żeglugi, gdyż przez jego czaszę przechodzi główny tor wodny pomiędzy portem Schwedt a Zatoką Pomorską. Zbiornik ten jest intensywnie zanoszony rumowiskiem polifrakcyjnym ze znaczną zawartością cząstek pylastych i ilastych oraz materii organicznej. Wysoka zawartość cząstek pyłów i iłów nadaje rumowisku cechy materiału częściowo spoistego względnie spoistego. Osadzające się rumowisko powoduje utrudnienia w eksploatacji zbiornika oraz istotne zmniejszenie jego pojemności. W ciągu 34 lat jego pojemność zmniejszyła się o 12,1 mln m3, a średni roczny przyrost objętości osadów oceniany jest na 356 000 m3. Autorzy przeprowadzili wstępną ocenę parametrów erozji osadów z jeziora Dąbie na podstawie jego cech fizycznych i reologicznych. ...
Rumowisko unoszone stanowi ok. 90% całkowitego transportu rumowiska rzecznego. Znajomość warunków transportu rumowiska rzecznego, jego rodzaju, wielkości natężenia jest niezbędna przy projektowaniu, wykonywaniu i eksploatacji obiektów realizowanych dla potrzeb gospodarki wodnej. Ma ona szczególne znacznie w prognozie zamulania zbiorników wodnych. Natężenie transportu rumowiska unoszonego może zostać określenie różnymi metodami, tj. bezpośrednimi czyli pomiarowymi i pośrednimi - obliczeniowymi. Spośród metod bezpośrednich wyróżniamy metody: batometryczne, fotometryczne, elektrooporowe, ultradźwiękowe i radioizotopowe. Metody pośrednie umożliwiają obliczenie transportu rumowiska na podstawie równań empirycznych, półempirycznych i teoretycznych. Opisanie warunków transportu rumowiska uno-szonego na podstawie badań empirycznych wiąże się z koniecznością wprowadzenia parametrów hydraulicznych, opisujących przepływ wody i parametrów charak-teryzujących rumowisko unoszone. Ujęcie tych parametrów w opisie ruchu wody i rumowiska wymaga uwzględnienia ich wzajemnego dynamicznego oddziaływania. Istotne jest tu także określenie rozkładu prędkości przepływu wody w przekroju koryta, sił i naprężeń działających na dno, charakteryzujących początek ruchu. Rozkład koncentracji rumowiska unoszonego z uwzględnieniem jego składu gra-nulometrycznego i prędkości opadania poszczególnych ziaren oraz parametry hy-drauliczne umożliwiają opisanie transportu mieszaniny wody i rumowiska oraz określenie zdolności transportowej fazy stałej.Celem niniejszej pracy jest przedstawienie wybranych metod służących ob-liczaniu transportu rumowiska unoszonego. Do najczęściej stosowanych w Polsce metod pośrednich określenia transportu rumowiska unoszonego można wyróżnić bazujące na określonej masie ...
do opracowań geomorfologicznych. Badania przeprowadzono w Tatrzańskim Parku Narodowym (zielony szlak z Myślenickich Turni na Kasprowy Wierch). Jest to obszar, na którym procesy morfogenetyczne zachodzą z duża intensywnością. Efektem są liczne formy erozyjne. Do pomiarów został użyty wielowirnikowiec wyposażony w niemetryczną kamerę światła widzialnego. Pozyskane dane wykorzystano do wygenerowania wysokorozdzielczej ortofotomapy oraz numerycznego modelu pokrycia terenu (NMPT). W ramach prac terenowych przeprowadzono również kartowanie geomorfologiczne badanego obszaru. Na tej podstawie możliwa była ocena przydatności wygenerowanych NMPT do badań geomorfologicznych oraz ich korelacja z naziemnym kartowaniem geomorfologicznym. Opierając się na pozyskanych materiałach, podjęto próbę oceny skutków i intensywności erozji szlaków turystycznych w tej części Tatr. Do analiz wykorzystano wygenerowaną ortofotomapę i NMPT (dane aktualne) oraz dane archiwalne pochodzące z lotniczego skanowania laserowego przeprowadzonego w 2012 r. Interpretacja ww. materiałów pozwoliła stwierdzić, że produkty utworzone na podstawie danych pozyskanych z BSL są bardzo pomocne w opracowaniach geomorfologicznych. Korzystając z nich, można z dużą dokładnością określić stopień erozji na szlakach oraz ich zmiany przestrzenne, a także ocenić wizualnie i ilościowo stopień przekształceń terenu (m.in. określić objętości usuniętych pokryw zwietrzelinowych i materiału glebowego). Możliwe jest również wyciągnięcie wniosków o dalszym przebiegu procesów erozyjnych i wyznaczenie obszarów, które erozją mogą być objęte w niedalekiej przyszłości. ...
