Zgodnie z kierunkiem zintegrowanego podejścia terytorialnego (integrated territorial approach) miejskie obszary funkcjonalne ośrodków wojewódzkich wymagają prowadzenia spójniej, całościowej i skoordynowanej polityki rozwoju. Obecnie w Polsce brakuje uregulowań prawno- organizacyjnych rozwiązujących kwestię zarządzania wielopoziomowego. W takiej sytuacji rolę koordynacyjną przypisać można planowaniu przestrzennemu w skali regionalnej i subregionalnej. Jednym z jego elementów jest ocena realnej chłonności terenów przeznaczonych pod zabudowę. W artykule przedstawiono metodę analiz będących podstawą do szacowania chłonności terenów w miejskim obszarze funkcjonalnym Wrocławia. Analizami objęto 25 gmin wiejskich i miejsko - wiejskich oraz jako obszary odniesienia gminy miejskie Oława, Oleśnica i rdzeń obszaru, jakim jest Wrocław. Przyjęto założenie, że w analizach wykorzystane zostaną ogólnodostępne dane statystyczne i na tej podstawie zaproponowano zestaw wskaźników, w podziale na przestrzenne, demograficzne i środowiskowe. Zakres analiz obejmuje lata 1995, 2005 i 2015.Celem pracy jest charakterystyka obszaru funkcjonalnego Wrocławia pod kątem jego potencjalnej chłonności oraz porównanie uzyskanych wyników w czasie i przestrzeni. Zaproponowana metoda bilansowania może być przydatna do wyznaczania racjonalnych kierunków planowania i zagospodarowania przestrzennego na szczeblu lokalnym i subregionalnym. ...
W 2015 r. w kolejnej zmianie Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadzono zapis o konieczności dokonania bilansu terenów przeznaczonych pod zabudowę. Jednym z elementów bilansowania jest oszacowanie chłonności dwóch rodzajów obszarów: pierwsze o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno -przestrzennej, drugie to obszary przeznaczone w planach miejscowych pod zabudowę. Chłonność rozumiana jest, jako możliwość lokalizowania na tych obszarach nowej zabudowy. Podejście takie sprowadza omawiany aspekt do skali lokalnej. W artykule zaproponowano nowatorskie ujęcie problematyki chłonności terenów w skali subregionalnej - obszarów funkcjonalnych miejskich ośrodków wojewódzkich. Przyjęto tezę, że efektywne zarządzanie rozwojem tych obszarów wymusza ujęcie problematyki chłonności w skali ponad lokalnej. Celem pracy jest przedstawienie metody (opartej o zestaw wskaźników) służącej do skonstruowania wstępnych charakterystyk gmin wchodzących w skład obszaru funkcjonalnego, jako podstawa do oszacowania chłonności poszczególnych terenów. Podejście takie pozwala na zbilansowanie zasobów przestrzennych terenów o różnych funkcjach w skali całego obszaru funkcjonalnego, ochronę obszarów cennych pod względem przyrodniczym przed nadmierną antropopresją, ochronę i zachowanie terenów otwartych, ograniczenie kosztów rozbudowy infrastruktury technicznej, intensyfikację zabudowy zamiast jej rozpraszania na dużym obszarze.Oszacowanie potencjalnej chłonności obszaru funkcjonalnego z wykorzystaniem zasobów statystyki publicznej ułatwia zadanie oraz daje możliwość porównania uzyskanych wyników w czasie i przestrzeni. Zaproponowana metoda wskaźnikowania może być przydatna przy ...
Rozwój obszarów wiejskich zmierza od lat w kierunku wielofunkcyjności, która traktowana jest jako remedium na niski poziom rozwoju oraz słabość polskiego rolnictwa. Realizacja założeń programowych zależy jednak od wielu czynników, podobnie jak tempo i kierunki zmian, które różnicują poszczególne obszary Polski. Intensyfikacja zmian następuje w strefie oddziaływania dużych miast, gdzie w znacznej mierze, wkraczają pozarolnicze funkcje gospodarcze oraz zabudowa mieszkaniowa o charakterze wybitnie miejskim. Celem pracy jest porównanie i ocena zmian dokonujących się w gminach podmiejskich Wrocławia, pod kątem ich wielofunkcyjności. Zastosowano metodę wskaźnikową, umożliwiającą porównanie wartości wskaźników w czasie i przestrzeni dziewięciu gmin podwrocławskich. Źródło danych stanowią zasoby GUS, analizy obejmują lata 1995 - 2015. Badania podzielono na aspekty: demograficzny, przestrzenny i gospodarczy. Wszystkie analizowane gminy charakteryzują sie znaczną dynamiką przeobrażeń. Zauważono, że występują podobne tendencje zmian, jednak ich zakres i tempo są zróżnicowane. Sektor przemysłowy jest silnie rozwinięty w badanych gminach, a dynamiczny przyrost wszystkich analizowanych wielkości znamionuje zachodzące procesy rozwoju społeczno -gospodarczego. Gminy zlokalizowane wokół Wrocławia posiadają silny potencjał rozwojowy w kierunku wielofunkcyjności. Koncentracją impulsów do rozwoju wielofunkcyjnego wyróżniają się spośród analizowanych zwłaszcza gminy: Kobierzyce, Siechnice, Czernica i Długołęka. ...
W niniejszym artykule przedstawiono opis wyników analiz statystycznych dotyczących różnych form użytkowania gruntów na Wrocławskim Obszarze Funkcjonalnym (WrOF). Celem było porównanie struktury użytkowania gruntów w gminach WrOF, rozpoznanie jej zmian oraz wpływu na tę zmianę odległości od granic Wrocławia. Analizom poddano użytkowanie gruntów w gminach wiejskich i miejsko - wiejskich w latach 2012 - 2014. Wrocławski Obszar Funkcjonalny charakteryzuje się znacznym zróżnicowaniem zachodzących zmian. Największe przekształcenia dotyczą gmin zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie Wrocławia. Wyjątek stanowią gminy Wisznia Mała oraz Oborniki Śląskie. Znaczny spadek powierzchni użytków rolnych zanotowano w gminie Długołęka oraz Kobierzyce. W planowaniu rozwoju WrOF należy dążyć do zwiększenia efektywności wykorzystania terenów już zurbanizowanych, co pozwoli na skuteczniejszą ochronę gruntów rolnych i leśnych oraz ograniczenie nadmiernego rozlewania się strefy podmiejskiej Wrocławia ...
Dynamiczny rozwój niektórych obszarów wiejskich wywołuje konieczność poszukiwania narzędzi jego „regulacji". Istniejące narzędzia planistyczne i strate-giczne należałoby uzupełnić o wskaźniki pojemności przestrzennej. Celem wyzna-czenia tych wskaźników ma być zapewnienie niepogarszania stanu środowiska terenów wiejskich, a na obszarach przyrodniczo cennych szczególnie stanu środo-wiska przyrodniczego. Mają być one pomocne w realizacji idei zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Możliwość prawidłowego wyznaczenia wskaźników jest uwarunkowana wieloletnim, systematycznym i kompleksowym gromadzeniem danych w celu śledzenia zmian, badania zależności pomiędzy wskaźnikami i wyszukiwania występujących prawidłowości. Określenie wskaźników na podstawie analizy jedynie ogólnodostępnych danych statystycznych nie jest w pełni możliwe. Obszar badań stanowi gmina Milicz, której 79,3% powierzchni zajmuje Park Krajobrazowy „Dolina Baryczy". ...
Rozwój obszarów wiejskich zmierza w kierunku wielofunkcyjności. Szcze-gólne predyspozycje mają obszary zlokalizowane w strefie oddziaływania wielkich i dużych miast. Stają się one już od kilkunastu lat areną dynamicznych przemian. Transformacja ta wywołuje skutki zarówno pozytywne, jak i negatywne. Do istot-nych skutków pozytywnych można zaliczyć: poprawę struktury demograficznej ludności obszarów wiejskich, zróżnicowanie zawodowości, wzrost budżetu gmin, rozwój infrastruktury społecznej i technicznej. Do najbardziej rażących skutków negatywnych zaliczamy szczególnie przekształcenia w sferze: społecznej, prze-strzennej i środowiskowej (zwłaszcza zubożenie zasobów środowiska przyrodni-czego). Skutki negatywne objawiają się wzrostem konfliktów społecznych i przestrzennych, w wyniku zaburzenia dotychczasowego porządku społecznego i przestrzennego, harmonii egzystencji człowieka ze środowiskiem przyrodniczym. ...
The primary function of rural areas is their use in agricultural production. Currently, according to the balanced development of rural areas, one needs to tend to make those areas more attractive, create new jobs, create new sources of income for the rural population and to improve rural spatial planning. The agricultural production is extremely important in the areas of outstanding natural beauty. The management on protected areas can contribute to the protection of valuable qualities from excessive investment process. It must be conducted in accordance with legal requirements for environmental protection. The purpose of the research was to analyze the changes in agriculture in the context of rural area development. The communities within the Barycz Valley Landscape Park boundaries were selected for analysis. The study was based on the statistical data, including the data from the agricultural censuses of 1996, 2002, 2010, data concerning planning works and planning documents to lay down the development directions of the analyzed communities. ...
