Dr hab Kazimierz Chmura

Mgr inż. Halina Dzieżyc

Dr inż. Maciej Piotrowski

Reakcja ziemniaków średnio wczesnych oraz średnio późnych i późnych na czynnik wodny w warunkach gleb kompleksów pszennych i żytnich

W pracy wykorzystano dane dotyczące plonów ziemniaków uprawianych na glebach kompleksu pszennego bardzo dobrego i dobrego oraz żytniego bardzo dobrego i dobrego, w 11 stacjach doświadczalnych oceny odmian z lat 1996-2005. Dla gleb kompleksów pszennych i żytnich zbudowano modele plonu ziemniaków średnio wczesnych oraz średnio późnych i późnych w postaci funkcji regresji (wielomian 2-go stopnia z interakcjami), w której zmiennymi objaśniającymi były sumy opadów atmosferycznych w miesiącach maj-czerwiec i lipiec-sierpień. Modele badano w przedziale 75-175 mm opadu dla okresu maj-czerwiec i 90-220 mm opadu okresu lipiec-sierpień, co odpowiadało w przybliżeniu średniej ± odchylenie standardowe tych parametrów. We wszystkich przypadkach znacznie silniej oddziałującym na wysokość plonu czynnikiem okazał się opad okresu lipiec-sierpień. Dla ziemniaków średnio wczesnych uprawianych na glebach pszennych, optymalnym dla uzyskania naj-wyższych plonów był układ czynników, w których niskim opadom okresu maj-czerwiec (88 mm) towarzyszyły wysokie opady okresu lipiec-sierpień (217 mm). Plony osiągane w tych warunkach wynosiły 594 dt•ha-1. Uprawiane na tych samych glebach ziemniaki średnio późne i późne reagowały podobnie na wodę pochodzącą z opadów. Optymalnym układem czynników był: opad okresu maj-czerwiec - 76 mm i lipiec-sierpień - 220 mm, dający plon 643 dt•ha-1.Ziemniaki średnio wczesne uprawiane na glebach kompleksów żytnich plonowały najwyżej (481 dt•ha-1), gdy opad okresu ...

Dr hab Kazimierz Chmura

Dr Elżbieta Chylińska

Prof. dr hab. Zenobiusz Dmowski

Rola czynnika wodnego w kształtowaniu plonu wybranych roślin polowych

Na podstawie przeprowadzonych w katedrze badań oraz danych literaturowychprzedstawiono wskaźniki opadów optymalnych i potrzeb wodnych wybranychroślin uprawnych (zbożowych, okopowych i motylkowych). Stwierdzono, żezarówno niedobory, jak i nadmiary opadów miały niekorzystny wpływ na plon.Powodowały obniżki plonów odpowiednio: dla zbóż o 2-27 i 3-21%, ziemniakówo 4-45 i 3-30%, buraków cukrowych o 2-43 i 14-19%, buraków pastewnycho 16-73 i 8-28%, roślin strączkowych o 5-42 i 21-40% i roślin motylkowycho 3-34%.Produktywność 1 mm wody pochodzącej z opadów była wyższa w porównaniuz produktywnością wody pochodzącej z deszczowania. Obliczony wskaźnikproduktywności wody z deszczowania do wody z opadów kształtował się w przedziale40-90%.Deszczowanie podnosiło plony pszenicy ozimej i jęczmienia jarego o 20%,pszenicy jarej o 25%, ziemniaków o 47 i 55%, zaś buraków cukrowych o 10-40%. ...

Prof. dr hab. inż. Stanisław Rolbiecki

Dr hab Kazimierz Chmura

Optimal precipitation for field-cultivated vegetables

Based on available literature, we collected and presented in tables the values of optimal precipitation (for some field-cultivated vegetables) which are still sometimes used in Poland. We also included a short summary of how they are defined and how the necessary corrections are introduced. Included optimal precipitation values have been developed by: Dzieżycet al., Grabarczyk, Klatt and Press. Therefore, it is possible to define (estimate) precipitation deficits for specific species of vegetables depending on the temperature or soil weight classification (light, medium, heavy) in various regions of Poland. By recognising optimal precipitation, we can plan, design or introduce irrigation and manage it. The formulas developed by Grabarczyk offer an additional possibility of calculating expected average increase (growth) of vegetable crops as a result of irrigation within various precipitation zones in Poland. ...

Prof. dr hab. inż. Stanisław Rolbiecki

Dr hab Kazimierz Chmura

Comparison of water needs of true millet in the region of Bydgoszcz and Wrocław

The objective of the study was the comparison of optimal precipitation and deficits of atmospheric precipitation in relation to millet cultivated in the region of Bydgoszcz and Wrocław in the period 1975-2014. In the region of Wrocław water needs in millet cultivation were larger than in the region of Bydgoszcz. In the growing season (from May to August) they amounted to 253 mm and 242 mm respectively. July was the month when the largest water needs were observed - 74 and 72 mm respectively. It was also discovered that in the region of Wrocław the optimal amount of precipitation in the millet growing season (from May to August) systematically increased in subsequent decades, from 234 mm in the period 1975-1984 to 266 mm in the period 2005-2014. The correlation and regression analysis showed that the increasing trend of changes of that index in time was significant. Monthly deficits of precipitation in the millet growing season - both maximum and average - were in each case larger in the region of Bydgoszcz. The largest maximum and average insufficiencies of precipitation occurred in July. The frequency of occurrence of years with insufficient precipitation was also larger in each month in the region ...

Prof. dr hab. Zenobiusz Dmowski

Mgr inż. Halina Dzieżyc

Dr hab Kazimierz Chmura

Porównanie potrzeb wodnych buraka cukrowego określonych przez sumę opadów oraz liczbę dni z opadem

Dane dotyczące plonu buraków cukrowych pochodziły ze Stacji Oceny Odmian położonych w południowo-zachodniej Polsce. Stosując metodę regresji wielorakiej z interakcjami zbudowano modele plonu korzeni i liści buraka cukro-wego a także procentowej zawartości cukru w korzeniach, w których zmiennymi objaśniającymi była suma opadów w okresie kwiecień-czerwiec i lipiec-wrzesień lub liczba dni z opadem w ww. okresach. Optymalnym dla uzyskania najwyższych plonów korzeni buraka okazał się układ czynników: opad kwiecień-czerwiec 222 mm (najwyższy badany) i opad lipiec-wrzesień - 260 mm (nieco wyższy od śred-niej). W przypadku liczby dni z opadem optymalne wartości to - 35 dni w okresie IV-VI (wartość niższa od średniej) i 50 dni w okresie VII-IX (wartość bliska mak-symalnej badanej). Plon korzeni był najniższy przy najniższych badanych warto-ściach sum opadów w obydwu okresach (122 i 152 mm) a także w przypadku, gdy najwyższej liczbie dni z opadem okresu wiosennego (46) towarzyszyła niska liczba dni z opadem okresu letniego (33). Dla plonu liści najkorzystniejszym układem czynników okazały się mak-symalne badane sumy opadów zarówno okresu wiosennego jak i letniego (odpo-wiednio 222 mm i 322 mm) oraz maksymalna liczba dni z opadem w obu tych okresach (46 i 55). Najmniej korzystnymi układami zarówno dla modelu z sumami opadów jak i modelu ...

Dr hab. Roman Rolbiecki

Dr inż. Wiesław Ptach

Dr hab Kazimierz Chmura

Effects of drip irrigation of summer squash cultivated on the light soil

In the climatic conditions of Poland the temporary lack of rainfall during the vegetation season, influenced on the water deficits in the top soil level. This situation can effect on the height and quality of yields in particular years. There is estimated that in the - so called - Large Valleys Region the water deficiency ranged 200-300 mm. Production of cucurbit's vegetables in open field is strictly connected with thermal-rainfall conditions during the vegetation season. The optimal soil moisture is the very important factor for high and good quality yield. So, the production of the cucurbit plants should be connected with the irrigation installations. The aim of the study was to determine the influence of drip irrigation in cultivation of summer squash ‘Danka' under light soil conditions. The trials were conducted in the years 2004 - 2006 at the experimental field in Kruszyn Krajeński near Bydgoszcz - on a soil of rye weak complex. The plot area for harvest was 9,1 m2. The irrigation rates were done on the base of soil water potential according to tensiometer indications. The irrigation was started when the soil water tension was - 0,04 MPa. The fruits of the summer ...

Prof. dr hab. inż. Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Piotr Piszczek

Dr hab Kazimierz Chmura

ATTEMPT AT A COMPARISON OF THE GRAPEVINE WATER REQUIREMENTS IN THE REGIONS OF BYDGOSZCZ AND WROCŁAW

The aim of the present research was to compare the water requirements of grapevine in the regions of Bydgoszcz and Wrocław in the forty-year period between 1976 and 2015. In the research the authors used the mean monthly temperature values (°C) and monthly precipitation (mm) for the May-September period in the years 1976-2015. The meteorological data for the Bydgoszcz region was derived from standard meteorological measurements performed at the Experiment Station at Mochełek, and analysed at the Department of Land Reclamation and Agrometeorology of the UTP University of Science and Technology in Bydgoszcz. The meteorological data for the Wrocław region were provided by the Swojec experiment station of the Wrocław University of Environmental and Life Sciences. The grapevine water requirements were determined as optimal precipitation assumed by Kemmer and Schulz. It has been found that the grapevine water requirements in 1976-2015, expressed as the optimal annual precipitation according to Kemmer and Schulz, were higher in the Wrocław region than in the Bydgoszcz region and they amounted to 469.3 mm and 435.8 mm, respectively. The grapevine water requirements in both regions in the forty-year period under study showed a growing tendency. A larger increase in grapevine water requirements (27.5-28.0 mm per ...

Prof. dr hab. inż. Stanisław Rolbiecki

Dr inż. Piotr Piszczek

Dr hab Kazimierz Chmura

PORÓWNANIE POTRZEB WODNYCH WIŚNI W REJONIE BYDGOSZCZY I WROCŁAWIA

Celem pracy było porównanie potrzeb wodnych wiśni w rejonie Bydgoszczy i Wrocławia w czterdziestoleciu 1976-2015. Potrzeby wodne plantacji wiśni - dla gleb średnich, lekkich i ciężkich - wyznaczono metodą Pressa dla średnich miesięcznych temperatur powietrza w okresie IV-VIII w każdym roku. Większe potrzeby wodne wiśni w okresie IV-VIII stwierdzono w rejonie Wrocławia niż w rejonie Bydgoszczy. W rejonie Bydgoszczy, średnio w badanym czterdziestoleciu 1976-2015, wynosiły one 253 mm na glebach ciężkich, 316 na glebach średnich i 379 mm na glebach lekkich. W rejonie Wrocławia natomiast kształtowały się one na poziomie odpowiednio: 261 mm, 326 mm i 391 mm. Największe potrzeby wodne wiśni - wśród analizowanych pięciu miesięcy - wystąpiły w lipcu. W rejonie Bydgoszczy, średnio w badanym czterdziestoleciu 1976-2015, wynosiły one: 65 mm na glebach ciężkich, 82 na glebach średnich i 98 mm na glebach lekkich. W rejonie Wrocławia natomiast były one wyższe i kształtowały się na poziomie odpowiednio: 67 mm, 84 mm i 101 mm. Stwierdzono statystycznie istotny trend zmienności czasowej potrzeb wodnych wiśni w okresie wegetacji (IV-VIII) w obu badanych rejonach, przy czym silniejsze zależności wystąpiły dla rejonu Wrocławia. Z przeprowadzonych analiz wynika, że w latach 1976-2015 potrzeby wodne wiśni w każdej dekadzie (dziesięciu latach) wzrastały o 3.9 ...