Polityka przestrzenna jako zagrożenie dla krajobrazu obszarów podmiejskich

Przedstawiono problematykę przekształceń zagospodarowania przestrzen-nego obszarów podmiejskich na przykładzie gminy Sobótka w aspekcie zmienności krajobrazu, wynikającej z dotychczasowych przemian społeczno - gospodarczych oraz polityki przestrzennej władz gminy. Dyskusja na temat kształtowania przestrzeni jest szczególnie istotna w odniesieniu do obszarów o dużych walorach krajobrazowych (część gminy znajduje się w granicach Ślężańskiego Parku Krajo-brazowego), gdzie zachodzą silne procesy urbanizacyjne. Przeprowadzone badania pozwoliły określić poziom synantropizacji krajobrazu - wskaźnik, który z punktu widzenia zachowania zasady zrównoważonego rozwoju, jest niezwykle istotny. Porównanie wyników badań z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zago-spodarowania przestrzennego gminy pozwoliło natomiast wskazać obszary, gdzie zagrożenie degradacji walorów krajobrazowych jest największe. Jest to rezultatem błędnych decyzji planistycznych, wynikających ze zbyt małej świadomości lokalnej społeczności oraz władz samorządowych dotyczącej skutków, jakie powoduje przekształcanie struktury przestrzennej w historycznie ukształtowanym krajobrazie. ...

Ocena pojemności krajobazu jako narzędzie wspomagające proces planowania przestrzennego

Artykuł omawia problematykę oceny pojemności krajobrazu - stopnia, w jakim dany krajobraz jest w stanie przyjmować kolejne zmiany w strukturze przestrzennej, bez utraty swoich dotychczasowych walorów wizualnych. Badania przedstawiono na przykładzie miejscowości Sulistrowice, znajdującej się w gminie Sobótka, położonej w granicach Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego, ok. 40 km od Wrocławia. Dyskusja dotycząca narzędzi i metod oceny krajobrazu jest szczególnie istotna w odniesieniu do obszarów o dużych walorach krajobrazowych (analizowany obszar znajduje się w granicach Ślężańskiego Parku Krajobrazowego), które należy uznać za priorytetowe w aspekcie określenia zasad zrównoważonego gospodarowania zasobami krajobrazu. Zaproponowano metodę oceny bazującą na analizach materiałów kartograficznych oraz na inwentaryzacji zasobów krajobrazu mających wpływ na możliwość ukrycia zmian w strukturze przestrzennej. Przeprowadzone badania pozwoliły wskazać obszary, gdzie zmiany w strukturze przestrzennej, związane z lokalizacją nowej zabudowy, spo-wodują znaczną utratę walorów widokowych oraz obszary, gdzie utrata tych walorów nastąpi dopiero po znacznym wyróżnieniu formy, gabary-tów czy koloru nowych obiektów. Decyzje planistyczne dotyczące wyznaczenia nowych terenów zabudowa-nych, których powierzchnia jest często nieadekwatna do aktualnego zapotrzebowania społecznego, są podejmowane bez analizy skutków tych decyzji i zmian, jakie spowodują w krajobrazie. Ocena pojemności krajobrazu może być doskonałym narzędziem zrównoważonej gospodarki krajobrazem, wykorzystywanym jeszcze przed przystąpieniem do sporządzenia planu miejscowego lub wyborem ...