Weryfikacja 10- i 20-dniowej prognozy wskaźnika standaryzowanego opadu SPI

W pracy przedstawiono weryfikację prognoz warunków opadowych opracowywanych w systemie monitoringu niedoboru i nadmiaru wody prowadzonego przez Instytut Technologiczno-Przyrodniczy. Analizy prowadzono dla siedmiu stacji meteorologicznych leżących na obszarze Kujaw, południowo-wschodniej części Pomorza i zachodniej Wielkopolski w miesiącach okresu wegetacyjnego (kwiecień-wrzesień) w latach 2013-2014. Rzeczywisty deficyt i nadmiar opadów oraz ich 10- i 20-dniowe prognozy były określane na podstawie wartości wskaźnika standaryzowanego opadu SPI w kolejnych dekadach dla okresów trzy-dekadowych. Niezbędne do wyznaczenia prognozowanych wartości SPI prognozy sum opadów były dostarczane przez serwis pogodowy MeteoGroup Polska. Jako kryteria weryfikacji prognoz przyjęto następujące warunki: różnica między wartościami SPI rzeczywistymi i prognozowanymi nie może być większa od 0,5 oraz występuje zgodność rzeczywistych i prognozowanych klas intensywności deficytu i nadmiaru opadów. Sprawdzalność obliczono jako względną częstotliwość prognoz spełniających te kryteria.Średnia sprawdzalność prognoz 10-dniowych na badanym obszarze była duża i wynosiła średnio 80% dla obydwu kryteriów i wszystkich stacji. Dla prognoz 20-dniowych średnia sprawdzalność wynosiła 52%. ...

IDENTYFIKACJA MIESIĘCY SUCHYCH I WI LGOTNYCH W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM NA PODSTAWIE WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW KLIMATYCZNYCH (1981–2010)

Celem pracy było określenie częstości występowania miesięcy suchych i wilgotnych w województwie opolskim w miesiącach od maja do września w latach 1981-2010 tj. w okresie wyraźnego wzrostu temperatury w procesie globalnego ocieplenia. Miesiące suche i wilgotne identyfikowano na podstawie czterech wybranych wskaźników, do których należał: wskaźnik termiczno-opadowy A, wskaźnik standaryzowanego opadu SPI, wskaźnik hydrotermiczny K oraz wielkości niedoborów i nadmiarów opadu dla przykładowej rośliny uprawnej tj. ziemniaka późnego. Podjęto również próbę odpowiedzi na pytanie, który ze wskaźników najwierniej charakteryzuje warunki wilgotnościowe okresu wegetacyjnego.Wykazano, że średnia częstość występowania miesięcy, w których obserwowano różne natężenie suszy wynosiła: na podstawie wskaźnika termiczno-opadowego A - 25%, według wskaźnika standaryzowanego opadu SPI - 35%, określona metodą wskaźnika hydrotermicznego Sielianinowa - 36%, a na podstawie wielkości niedoborów opadu - 34%. Średnia częstość występowania miesięcy wilgotnych kształtowała się następująco: na podstawie wskaźnika termiczno-opadowego A - 23%, według wskaźnika standaryzowanego opadu SPI - 23%, określona metodą wskaźnika hydrotermicznego Sielianinowa - 16%, a na podstawie wielkości niedoborów opadu - 29%. Stwierdzono również, że pomiędzy czterema badanymi wskaźnikami a plonami ziemniaka występuje współzależność. Najsilniejsza, istotna statystycznie okazała się korelacja wielkości plonu ze wskaźnikiem termiczno-opadowym A. Przy obserwowanym stałym wzroście temperatury i dużej zmienności opadów charakterystycznej dla klimatu Polski, do identyfikacji ...