Istotnym skutkiem wzrostu temperatury w procesie globalnego ocieplenia jest możliwość zmniejszania się rolniczej efektywności opadów atmosferycznych, jak również zmiana podstawowych składników bilansu wodnego na skutek wzrostu parowania przy braku wyraźnych tendencji opadów atmosferycznych w umiarkowanych szerokościach Europy. Przedmiotem opracowania jest określenie wartości opadów atmosferycznych, które w okresie suszy przy zakładanym scenariuszu wzrostu temperatury powietrza o 1,0, 1,5 i 2,0°C należy uzupełnić w procesie nawadniania aby nie obniżyło się uwilgotnienie wierzchniej warstwy gleby w stosunku do otychczasowego przeciętnego poziomu. Skonstruowany model regresji krokowej wielokrotnej dla zależności stopnia uwilgotnienia gleby od temperatury powietrza i opadów atmosferycznych dla okolic Poznania i okresu 1981-2000 wykazał, że dla przeciętnej dekady okresu wegetacyjnego (IV-X) są to wartości 2,2, 3,6 i 5,2 mm, natomiast dla całego okresu wegetacyjnego odpowiednio 46, 76 i 109 mm. ...
W pracy przedstawiono ocenę warunków uwilgotnienia gleby w siedliskach trwałych użytków zielonych w Polsce w oparciu o wyniki ogólnopolskiego monitoringu niedoboru i nadmiaru wody prowadzonego przez Instytut Technologiczno-Przyrodniczy od 2013 r. Ocenę dokonano na podstawie wartości wskaźnika uwilgotnienia gleby SMI (Soil Moisture Index), obliczanego na koniec dekady okresu wegetacyjnego kwiecień-wrzesień i przyjętej autorskiej, 5-stopniowej klasyfikacji uwilgotnienia. Wskaźnik umożliwia porównanie warunków uwilgotnienia w glebach o różnych zdolnościach retencyjnych i obiektywną ocenę intensywności suszy glebowej oraz stanów nadmiernego uwilgotnienia. Wyniki monitoringu prowadzonego w latach 2013-2014 dla trwałych użytków zielonych w siedlisku mokrym, wilgotnym, posusznym i suchym wykazały, że w siedliskach mokrych i wilgotnych wilgotność gleby utrzymywała się najczęściej na poziomie optymalnego uwilgotnienia, a warunki meteorologiczne w niewielkim stopniu wpływały na wartości wskaźnika SMI. Siedliska posuszne, a zwłaszcza suche charakteryzowały się większym zróżnicowaniem uwilgotnienia gleb, przeważały okresy z suszą glebową. Spowodowane to było mniejszą retencją gleb w obu siedliskach, większym uzależnieniem wilgotności gleby od opadów i wpływem innych czynników meteorologicznych. ...
