Obszar Wielkopolski jest częścią Niżu Środkowoeuropejskiego o szczególnie niekorzystnych warunkach ze względu na kształtowanie się zasobów wodnych. Stan ten determinowany jest głównie przez cechy klimatu regionu tj. relatywnie niską sumę opadów rocznych i nieodpowiedni ich rozkład w ciągu roku, a także wysokie wartości parowania. Istotne znaczenie modulujące mają tu także niektóre nieklimatyczne cechy fizjograficzne, występujące w przeważającej części regionu, głównie rodzaj zalegających gruntów. Ponadto, ewapotranspiracja stymulowana jest miejscowo przez pokrycie roślinne. W artykule przedstawiono wstępne wyniki bilansowania hydrologicznego dla typowej dla regionu Wielkopolski nizinnej zlewni o potencjalnie niekorzystnych warunkach retencji tj. wysokim stopniu lesistości, pokryciu miąższą warstwą gruntów piaszczystych, w warunkach relatywnie wysokiej ewapotranspiracji. Bilansowano zlewnię Trojanki położoną w Puszczy Zielonka w centralnej Wielkopolsce. Bilansowania dokonano w przeciętnym roku opadowym (2001/2001), następującym po okresie długim o przeciętnych warunkach opadowych. Okres ujemnych zmian retencji przebiegał od końca kwietnia do połowy września, przy czym maksymalna wartość obniżenia retencji wystąpiła w czerwcu (-27,7 mm), zaś maksymalna wartość przyrostu zmian retencji wystąpiła w lutym (50,2 mm). Przeciętny odpływ jednostkowy ze zlewni wynosił 2,5 dm3∙s-1∙km-2. Miesiące o maksymalnej i minimalnej wartości warstwy odpływu to odpowiednio styczeń (8,8 mm) i wrzesień (3,6 mm). Wartości ekstremalne ewapotranspiracji wystąpiły w grudniu (6,7 mm) i maju (90,1 mm). Bilans ...
Susze atmosferyczne i hydrologiczne są cechą charakterystyczną środowiska naturalnego Polski. Obserwowane w ciągu ostatnich 20-30 lat zmiany warunków meteorologicznych i hydrologicznych mogą wpływać na wzrost częstości i natężenia tego zjawiska. Wszystkie te czynniki oddziałują z kolei negatywnie na ilość wody dostępnej dla roślin. To może być przyczyną bardzo poważnych pro-blemów dla rolnictwa, w szczególności w tych regionach Polski, w których pro-dukcja roślinna odgrywa istotną rolę. Jednym z takich regionów jest Wielkopolska.W artykule przedstawiono zmiany w czasie wartości wskaźników hydrolo-giczno-meteorologicznych, które mogą mieć wpływ na produkcję roślinną w wo-jewództwie Wielkopolskim. Podstawą analizy były dane ze stacji meteorologicznych i hydrologicznych dla okresu wegetacyjnego (kwiecień-wrzesień) dla lat 1966-2005. Wyniki analiz wskazują, że zmiany opadów i w konsekwencji odpływu, były małe i statystycznie nie istotne. Trendy temperatury powietrza, usłonecznienia rzeczywistego oraz ewapotranspiracji były dodatnie i statystycznie istotne. W wyniku tych zmian, obniżyły się wartości klimatycznego bilansu wodnego. Kierunek zmian analizowanych wskaźników na obszarze Wielkopolski wskazuje, że deficyt wody dostępnej dla roślin w okresie wegetacyjnym pogłębia się.
...
The paper describes the first attempts at the sprinkler irrigation of plants in Poland which took place in the Kujawy and Wielkopolska Region more than a hundred years ago - at the early 20th century. The first original sprinkler irrigation machine was designed and the used by Mr Władysław Szczepkowski. The sprinkler irrigation machine he constructed in 1911, after earlier a few year trials (at Łęg, the Śrem county, the Poznań Province) was the first sprinkler irrigation machine built at such a large scale in Europe. The system developed by Szczepkowski found many followers in Germany, France, England and the USA. Szczepkowski's sprinkler irrigation machine became a prototype for many later designs, e.g. the irrigation machines applied today rolled sprinkling pipelines. ...