Dolina Słupi usłana jest licznymi starorzeczami, które ulegają powolnemu zarastaniu. Aby zapobiec temu procesowi, a równocześnie wykorzystać zasoby zoocenotyczne jezior rzecznych, pojawiła się myśl ponownego włączenia ich do systemu rzecznego poprzez renaturyzację rzeki. Początkowo planowano włączać jedynie stare, częściowo zarośnięte jeziora rzeczne. W 2003 roku jedno ze starorzeczy Słupi Koński Staw poddano procesom bagrowania, co spowodowało stworzenie nowych warunków życia dla hydrobiontów. Przeprowadzone badania zoocenotyczne w tym jeziorze rzecznym potwierdziły korzystne zmiany w zagęszczeniu makrofauny dennej oraz zooperifitonu zasiedlającego sztuczne podłoże. Zagęszczenie zooperifitonu zasiedlającego trzcinę oraz zooplanktonu ulegało znacznym wahaniom, przy czym dominowały w nich Rotatoria, Protozoa i Cladocera filtrujące wodę. Usunięcie zakumulowanych w zbiornikach osadów dennych i wraz z nimi siarkowodoru oraz poprawa warunków tlenowych spowodowały odbudowę badanych zoocenoz. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że wybagrowane starorzecza mogą odegrać znaczącą rolę w procesach renaturyzacji rzek, znacznie ten proces przyspieszając. W takich zbiornikach mogą egzystować ryby, znajdując bogatą bazę pokarmową oraz mogą być prowadzone procesy oczyszczania wód rzecznych dzięki obecności bogatej w filtratory i sedymentatory formacji poroślowej. ...
W pracy zaprezentowano projekt rozwiązań technicznych, zastosowanych w renaturyzacji trzech starorzeczy w dolinie rzeki Słupi. Celem tych zabiegów jest próba przywrócenia rzece bardziej naturalnego charakteru poprzez ochronę różno-rodnych elementów dolinowych. Projekt koncentruje się na odbudowie stałego po-łączenia starorzeczy ze Słupią, co umożliwia ciągłe ich przepłukiwanie, poprawia warunki fizyczno-chemiczne wód i stwarza dogodne warunki bytowania różnych grup hydrobiontów. Przed wykonaniem zabiegów hydrotechnicznych opracowano model monitoringu, obejmującego weryfikację zachodzących zmian ekologicznych oraz rozpoznanie warunków referencyjnych. Dzięki wielowątkowym badaniom środowiskowym możliwe będzie uchwycenie zachodzących zmian i wypracowanie odpowiednich metod zabezpieczenia i ochrony dawnych koryt rzecznych przed lą-dowaceniem i zanikiem. Końcowym efektem prowadzonych badań ma być stwo-rzenie matematycznego modelu renaturyzacji starorzeczy, uwzględniającego wiele podmodeli obejmujących zarówno warunki środowiskowe (hydrologię i hydro-chemię), jak i strukturę analizowanych formacji ekologicznych roślinnych i zwie-rzęcych (bezkręgowce, makrofity, bakterie itp.).
...
Celem badań była waloryzacja przyrodnicza trzech wybranych starorzeczy Wisły znajdujących się na terenie Warszawy. Jako organizmy wskaźnikowe przyjęto makrobezkręgowce bentosowe strefy brzegowej, łowione za pomocą zestawów kolonizacyjnych [PN-EN ISO 9391:2001]. Analizowane obszary to: Jezioro Go-cławskie oraz kompleks starorzeczy Jezioro Powsinkowskie i Jezioro Wilanowskie. Badania wykazały wysokie bogactwo i różnorodność makrobezkręgowców zasiedlających badane starorzecza. Stwierdzono dużą zmienność zespołu w obrębie zbiorników jak i w trakcie prowadzonych badań. Duża liczba taksonów złowionych w poszczególnych zbiornikach spowodowała, że przy zastosowaniu metody BMWP-PL, jakość wody tych akwenów oceniono jako wysoką i najwyższą (Gocławskie: klasa I, Powsinkowskie i Wilanowskie: klasa II). Średnia liczba punktów przypadająca na rodzinę (wskaźnik ASPT) jest jednak nie wysoka. Zasto-sowanie formuły Jaccarda pozwoliło na stwierdzenie, iż najbardziej podobne pod względem makrobezkręgowców są jeziora Gocławskie i Wilanowskie, następnie Gocławskie i Powsinkowskie. Najniższą wartość podobieństwa otrzymano dla kompleksu jezior Powsinkowskiego i Wilanowskiego. Przeprowadzone badania wskazują, iż wybrane starorzecza Wisły charakteryzują się bogatym i różnorodnym zespołem makrobezkręgowców bentosowych, co może świadczyć o ich dużej war-tości przyrodniczej.
...
