W artykule scharakteryzowano pokrótce wybrane, europejskie metody (hydro)morfologicznej waloryzacji rzek z punktu widzenia zakresu ich stosowalności. Przytoczono wyniki wstępnej waloryzacji rzeki Stradomki, dokonanej z wykorzystaniem metodyki opartej analizy oddziaływań (presji) i ich skutków, której celem jest wskazanie części wód zagrożonych nieosiągnięciem celów środowiskowych, zdefiniowanych w Ramowej Dyrektywie Wodnej. Przedstawiono także problemy, jakie wyniknęły w trakcie próby zastosowania metody River Habitat Survay w celu określenia klasy hydromorfologicznej tej rzeki. Na koniec podano wnioski z przeprowadzonego eksperymentu. Postawiono również zasadnicze pytania, na które należy odpowiedzieć, przystosowując metodę RHS do warunków rzek i potoków w zlewniach górskich. ...
Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60 wymaga od krajów członkowskich dokonania oceny stanu ekologicznego cieków naturalnych oraz potencjału ekolo-gicznego cieków silnie zmienionych i sztucznych. Ocena obejmuje elementy bio-logiczne, właściwości fizykochemiczne wody oraz elementy hydromorfologiczne (reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki, morfologia koryta i dolina). W roku 2009 Główny Inspektorat Ochrony Środowiska zaakceptował przygotowaną przez auto-rów nową metodę MHR (Monitoringu Hydromorfologicznego Rzek). Jej opraco-wanie wymagało dokonania przeglądu badań wykonanych w Polsce i w innych krajach Europy w latach 1980-2008. Metoda MHR zakłada badanie warunków hydromorfologicznych głównych cieków wszystkich wydzielonych w kraju 4508 jednolitych części wód powierzchniowych o łącznej długości około 75 000 km. Należało przy tym uwzględnić liczne istniejące przepisy unijne i krajowe, dostępność materiałów kartograficznych oraz innych baz danych o ciekach wodnych. Przeanalizowano możliwość sporządzenia odrębnych metodyk dla rzek o różnej powierzchni zlewni, w różnych krajobrazach, kategoriach i typach abiotycznych. Stwierdzono, iż metodyki stosowane przy badaniach elementów biologicznych nie dostarczają informacji potrzebnych dla oceny hydromorfologii rzek. Wynikiem przeprowadzonych prac jest nowa metodyka, która uwzględnia ocenę czterech podstawowych elementów opartych na licznych wskaźnikach i atrybutach. Jej wynik podaje się w formie współczynnika jakości ekologicznej, którego wartość waha się w granicach 0-1,0. Powyższe liczne i różnorodne uwarunkowania stworzyły podstawę dla koncepcji nowej metodyki o małej ...