W pracy przeprowadzono rozważania na temat możliwości wykorzystania benchmarkingu do doskonalenia wykonawstwa robót konserwacyjnych pod kątem ochrony flory i fauny koryt cieków. Metoda ta, stosowana w technice i w biznesie, w wielu przypadkach przyniosła korzystne efekty. W wykonawstwie robót wod-nych i wodno-melioracyjnych nie była dotychczas wykorzystywana. Istotnym za-daniem w robotach konserwacyjnych na ciekach jest skuteczna ochrona biocenozy koryta cieku. Źródłem trudności w tym zakresie jest niepowtarzalność warunków wykonawstwa robót oraz różnorodność zbiorowisk roślinnych i zwierzęcych w dnie, na skarpach i w strefie przybrzeżnej koryta cieku. Działania proekologicz-ne, polegające na prowadzeniu analiz ryzyka ekologicznego, odpowiednim dobo-rze terminów wykonania robót, stosowaniu przemiennych schematów technolo-gicznych, wykorzystaniu odpowiednich maszyn i osprzętów roboczych są właściwe dla jednych organizmów, a niewystarczające dla innych. W pracy wyka-zano to na przykładzie sześciu bezkręgowców wodnych – rurecznika pospolitego (Tubifex tubifex), błotniarki pospolitej (Galba palustris), kiełża zdrojowego (Gammarus pulex), ośliczki wodnej (Asellus aquaticus), bagiennika żółtorogiego (Limnophilus flavicornis) oraz jętki pospolitej (Ephemera vulgata). W przypadku trzech spośród nich – rurecznika pospolitego, błotniarki pospolitej oraz bagiennika żółtorogiego zastosowane rozwiązania proekologiczne były odpowiednie, nato-miast w przypadku kiełża zdrojowego, ośliczki wodnej i jętki pospolitej nie przy-niosły spodziewanych efektów. Aby ograniczyć liczbę takich niekorzystnych przy-padków, należy w dalszym ciągu poszukiwać rozwiązań technicznych, które mogłyby ...
W pracy opisano proces utrzymywania w stanie zdatności koryt cieków oraz przedstawiono analizę problemów związanych z zarządzaniem jakością tego procesu w aspekcie sprawności cieku. O sprawności cieku decydują jego użytko-wanie oraz prace konserwacyjne. Działania te charakteryzują się dobrą jakością, gdy zapewniony jest właściwy stan techniczny koryta cieku, odpowiednia jego przepustowość, a także dobry stan ekologiczny. Na przepustowość koryta cieku i jego stan ekologiczny w dużym stopniu wpływa ilość występujących w nim roślin wodnych. Dlatego ważnym elementem zarządzania jakością sprawności cieku jest kontrolowanie i ocena zagęszczenia naczyniowych roślin wodnych w jego korycie. W celu rozpoznania problemu zarastania koryt, w latach 2007-2009, badano cieki nizinne Dolnego Śląska. Z badań wynika, że zarastanie koryta rozpoczyna się za-raz po wykonaniu robót konserwacyjnych. Rozwój roślinności wodnej w korycie cieku jest na ogół bardzo intensywny. Z tego powodu prawidłowe utrzymywanie koryta cieku wymaga cyklicznego prowadzenia robót konserwacyjnych. Roboty te składają się z wielu powiązanych z sobą działań technicznych. W pracy wykazano, że każde z tych działań ma wpływ na sprawność cieku. Przeprowadzone badania i analizy świadczą, że zarządzanie jakością utrzymywania cieków wymaga ustalenia kryteriów oceny jakości tego procesu. Kryteria te powinny uwzględniać aspekty techniczne i ekologiczne. ...
