Zmiany w sposobie eksploatacji składowisk odpadów paleniskowych przy elektrowniach

Składowiska odpadów paleniskowych w początkowym okresie eksploatacji gromadziły duże ilości popiołów i żużli transportowanych rurociągami metodą hydrauliczną. Skutkiem takiego sposobu pracy było powstanie przy elektrowniach cieplnych dużych składowisk odpadów zajmujących tereny rolnicze z obwałowaniami przekraczającymi nawet 20 m wysokości. Przestrzeń do gromadzenia nowych odpadów uzyskiwano przez zajmowanie obszaru pod nowe kwatery składowiska i nadbudowę obwałowań na odłożonych osadach w kolejnych etapach rozbudowy. Rozmiary osadników zbudowanych przy elektrowniach sytuują je pośród najpoważniejszych budowli inżynierskich. Ponieważ obwałowania osadników piętrzą wodę lub substancje płynne traktuje się je, niezależnie od konstrukcji i stosowanych materiałów, jak zapory. W miarę rozwoju technologii utylizacji produktów spalania węgla, znacznie zmalała ilość gromadzonych w osadnikach odpadów paleniskowych. Obecnie część popiołów i żużli jest wywożona bezpośrednio z elektrowni samochodami i tylko częściowo są one składowane w osadnikach. Na niektórych istniejących składowiskach stosuje się system eksploatacji ograniczonej do niewielkiej powierzchni. Polega on na odkładaniu żużli w dwóch lub częściej trzech poletkach wydzielonych na powierzchni składowiska. Eksploatacja jest prowadzona przemiennie w ten sposób, że na jednym poletku odbywa się składowanie, drugie pozostaje wypełnione odpadami do osuszenia, a z trzeciego materiał jest wywożony do dalszego wykorzystania. Ponieważ taka eksploatacja odbywa się na części powierzchni istniejącego składowiska, pozostała jego część jest ...

Roślinność, wybrane właściwości gleby i roztocze (Acari) we wstępnej fazie sukcesji leśnej na rekultywowanym terenie popoligonowym Bydgoszcz-Jachcice

Celem badań było określenie wybranych właściwości fizyczno-chemicz-nych gleb oraz stanu roślinności i akarofauny (Acari) glebowej na zalesionym terenie popoligonowym Bydgoszcz-Jachcice. Do zalesień wykorzystano 2-letnie sadzonki sosny zwyczajnej wyprodukowanej m. in. z udziałem zabiegu zoomelioracji. Badania przeprowadzono w roku 2008. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe. Czynnikiem pierwszego rzędu był sposób przygotowania powierzchni przeznaczonej pod zalesienie – z udziałem (A) lub bez udziału łu-binowania (B). Czynnikiem drugiego rzędu był sposób produkcji sadzonek sosny, jaki zastosowano w szkółce leśnej: 1 – kompost z dodatkiem kory bez ściółkowa-nia, 2 – kompost z dodatkiem kory ze ściółkowaniem, 3 – kompost z dodatkiem trocin bez ściółkowania, 4 – kompost z dodatkiem trocin ze ściółkowaniem. Na badanym obszarze występowały gleby rdzawe wytworzone z piasku luźnego. Na wszystkich poletkach stwierdzono występowanie piasku słabogliniastego średnio-ziarnistego o zawartości frakcji ilastej (< 0,002 mm) w zakresie 4–6%. Zróżnico-wanie w zawartości węgla organicznego mieściło się w granicach od 10,5 do 14,4 g.kg-1. Stosunek C/N mieścił się w zakresie 17,0–23,6. Wszystkie poletka charakteryzowały się odczynem bardzo kwaśnym (kwasowość wymienna pH od 4,07 do 4,55). Na badanym terenie dominowały rośliny trawiaste, głównie Poa nemoralis, Deschampsia caespitosa i Anthoxantum aristatum związane ze śro-dowiskiem suchym i małożyznym. Nie stwierdzono istotnych ...

Wzrost sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) i występowanie roztoczy (Acari) glebowych na rekultywowanym terenie popoligonowym w nadleśnictwie Żołędowo

Celem badań było porównanie wzrostu sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L ) i stanu akarofauny (Acari) glebowej w 2-letnich uprawach na rekultywowanym te-renie popoligonowym oraz na glebie leśnej w Nadleśnictwie Żołędowo. Do zalesień i odnowienia wykorzystano 2-letnie sadzonki sosny wyprodu-kowane w szkółkach polowych z zastosowaniem ściółkowania, nawożenia orga-nicznego oraz metodą tradycyjną. Badania przeprowadzono w roku 2009. Doświadczenie obejmowało nastę-pujące czynniki: sposób przygotowania powierzchni przeznaczonej pod zalesienie - z udziałem (A) lub bez udziału łubinowania (B). Czynnikiem drugim był sposób produkcji sadzonek sosny jaki zastosowano w szkółce leśnej: 1 - kompost z dodat-kiem kory bez ściółkowania, 2 - kompost z dodatkiem kory ze ściółkowaniem, 3 - kompost z dodatkiem trocin bez ściółkowania, 4 - kompost z dodatkiem trocin ze ściółkowaniem. Wszystkie wyniki odnoszono do powierzchni kontrolnej (C), którą usytu-owano na glebie leśnej. Porównując wybrane wskaźniki wzrostu dwuletniej upra-wy sosny na rekultywowanym terenie popoligonowym stwierdzono, że zabieg łu-binowania nie oddziaływał istotnie na te parametry. Przeprowadzony w szkółce zabieg ściółkowania wpływał korzystnie na kształtowanie się wszystkich mierzo-nych wskaźników wzrostu sosny w dwuletniej uprawie leśnej. Zmiany liczebności roztoczy i różnorodności gatunkowej mechowców w kolejnych latach początko-wego stadium sukcesji prognozują zachodzące procesy rewitalizacji tego terenu. Niskie wartości wskaźników dla zgrupowań roztoczy, w porównaniu z odnowioną powierzchnią ...

Ocena oddziaływania na środowisko projektowanej likwidacji składowiska odpadów paleniskowych EC Czechnica w Siechnicach

W pracy podjęto problematykę wykonania oceny oddziaływania na środo-wisko rekultywacji, polegającej na likwidacji mokrego składowiska odpadów EC Czechnica w Siechnicach. Zwrócono uwagę na cel likwidacji składowiska, zlokali-zowanego w pobliżu terenów wodonośnych Wrocławia, jak również w pobliżu ob-szarów Natura 2000. Na podstawie opracowanej w 2009 roku w Instytucie Geo-techniki i Hydrotechniki Politechniki Wrocławskiej koncepcji likwidacji tego obiektu, omówiono rozwiązania konstrukcyjne i zasady eksploatacji składowiska, warunkujące utrzymanie ciągłości produkcji energii elektrycznej i cieplnej. Podano stan środowiska naturalnego i możliwe jego zagrożenia w trakcie realizacji przed-sięwzięcia. Podkreślono wymóg indywidualnego traktowania tego typu obiektów budowlanych, z uwagi na to, że w trakcie prowadzonej likwidacji możliwe są róż-norodne oddziaływania na otoczenie, w którym obiekt wcześniej funkcjonował.     ...

Znaczenie rekultywacji i zagospodarowania gruntów w Polsce w kontekście ochrony środowiska

Artykuł porusza problematykę rekultywacji i ponownego zagospodarowania zdegradowanych gruntów w Polsce. Prowadzenie działań naprawczych związanych z rekultywacją jest wyrazem dbałości o środowisko i ma wpływ na ograniczenie negatywnego wpływu człowieka na otoczenie. Stosowane w tym celu środki powinny rekompensować utracone wartości. W celu prawidłowego funkcjonowania procesów rekultywacyjnych, planowanie wszelkich działań naprawczych na terenach zdegradowanych powinno odbywać się na jak najwcześniejszym etapie. Na podstawie dostępnych danych o wielkościach powierzchni zdegradowanych szczegółowo przeanalizowano zagadnienia związane z terenami zdegradowanymi i zdewastowanymi, wymagającymi rekultywacji oraz zrekultywowanymi i w dalszej kolejności zagospodarowanymi. Zwrócono uwagę na wielkość występowania omawianego zjawiska w celu określenia skali problemu z uwzględnieniem aspektu przestrzennego. Prowadzona analiza polegała również na określeniu działalności, w wyniku której powstaje największa ilość terenów zdegradowanych, jak również na wyznaczeniu dominujących kierunków prowadzenia rekultywacji. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie jak kształtuje się podejście do prowadzenia działań rekultywacyjnych w ostatnich latach w Polsce. ...

WPŁYW EKSPLOATACJI KRUSZYWA NA ZMIANY W ŚRODOWISKU I STRATEGIĘ ROZWOJU GMINY LIPNICA (POWIAT BYTOWSKI)

W opracowaniu przedstawiono relacje, które występują pomiędzy naturalnymi cechami środowiska. Odnoszą się one do sytuacji, gdy jeden z jego czynników (w tym przypadku litologia, decydująca o jego atrakcyjności jako źródła kruszyw budowlanych) zaczyna decydować o kierunkach zagospodarowania przestrzennego terenu, a także o strategii rozwoju danej jednostki przestrzennej. Jako teren badań wybrano Gminę Lipnica (powiat bytowski), której część leży na sandrze, bogatym w zasoby piasku i żwiru. Prowadzona od ponad trzydziestu lat eksploatacja żwiru i piasku (przynosząca od lat ok. 20% dochodów gminy) powoduje tu znaczne, niekorzystne zmiany w środowisku. Przekształcenia rzeźby terenu, litologii budujących go osadów, warunków wodnych i glebowych wywołują obniżenie atrakcyjności obszaru zarówno dla rolnictwa i leśnictwa, jak i dla potencjalnego wykorzystania turystycznego, w tym dla rozwoju agroturystyki. W tej sytuacji założone w „Strategii rozwoju Gminy Lipnica na lata 2012-2020" promowanie przyrody i pięknego krajobrazu gminy oraz rozwój agroturystyki stają się wielce problematyczne. Część kopalń kruszywa położona jest w pobliżu jezior i zabytkowych wiejskich kościołów, a transport żwiru powoduje hałas i emitowanie olbrzymich ilości kurzu. Nie rekompensuje tego 20% wzrost dochodów samej gminy i części jej mieszkańców. Być może dlatego, jak dotąd, żaden z rolników na tym obszarze nie zdecydował się na przekształcenie swego gospodarstwa w agroturystyczne.Eksploatacja kruszywa ...