Warunki uwilgotnienia danego obszaru uzależnione są głównie od tego w jakim stopniu opady atmosferyczne, stanowiące naturalny przychód wody, po-krywają jej rozchód. W Polsce obserwuje się występowanie serii niedoborów opa-dowych wywołujących często dotkliwe w skutkach susze. Mogą one stanowić ba-rierę w intensyfikacji produkcji roślinnej. W pracy przedstawiono charakterystykę niedoborów wodnych w RSD Zawady. Wykorzystano dane z lat 2002–2008 z au-tomatycznej stacji meteorologicznej. Sklasyfikowano poszczególne miesiące, okresy wegetacyjne i lata według kategorii opadowej, stosując podział Kaczorow-skiej. W celu określenia niedoborów i nadmiarów wilgoci wyliczono klimatyczny bilans wodny (P-E). Korzystając z tabeli optymalnych opadów Klatta określono nadmiary i niedobory opadów dla wybranych roślin uprawnych. Uzyskane wyniki wskazują, że wrzesień był miesiącem bardzo suchym. Jedynie w dwóch ostatnich latach badań określono go jako wilgotny. Najwyższe niedobory wodne dla wybra-nych zbóż notowano w czerwcu. Analiza deficytów dla poszczególnych miesięcy wykazała, że najmniejsza różnica między opadami a parowaniem terenowym wy-stępowała w październiku, a najwyższa w kwietniu i czerwcu. ...
Dane dotyczące plonu buraków cukrowych pochodziły ze Stacji Oceny Odmian położonych w południowo-zachodniej Polsce. Stosując metodę regresji wielorakiej z interakcjami zbudowano modele plonu korzeni i liści buraka cukro-wego a także procentowej zawartości cukru w korzeniach, w których zmiennymi objaśniającymi była suma opadów w okresie kwiecień-czerwiec i lipiec-wrzesień lub liczba dni z opadem w ww. okresach. Optymalnym dla uzyskania najwyższych plonów korzeni buraka okazał się układ czynników: opad kwiecień-czerwiec 222 mm (najwyższy badany) i opad lipiec-wrzesień - 260 mm (nieco wyższy od śred-niej). W przypadku liczby dni z opadem optymalne wartości to - 35 dni w okresie IV-VI (wartość niższa od średniej) i 50 dni w okresie VII-IX (wartość bliska mak-symalnej badanej). Plon korzeni był najniższy przy najniższych badanych warto-ściach sum opadów w obydwu okresach (122 i 152 mm) a także w przypadku, gdy najwyższej liczbie dni z opadem okresu wiosennego (46) towarzyszyła niska liczba dni z opadem okresu letniego (33). Dla plonu liści najkorzystniejszym układem czynników okazały się mak-symalne badane sumy opadów zarówno okresu wiosennego jak i letniego (odpo-wiednio 222 mm i 322 mm) oraz maksymalna liczba dni z opadem w obu tych okresach (46 i 55). Najmniej korzystnymi układami zarówno dla modelu z sumami opadów jak i modelu ...
W pracy wykorzystano dane dotyczące plonów ziemniaków uprawianych na glebach kompleksu pszennego bardzo dobrego i dobrego oraz żytniego bardzo dobrego i dobrego, w 11 stacjach doświadczalnych oceny odmian z lat 1996-2005. Dla gleb kompleksów pszennych i żytnich zbudowano modele plonu ziemniaków średnio wczesnych oraz średnio późnych i późnych w postaci funkcji regresji (wielomian 2-go stopnia z interakcjami), w której zmiennymi objaśniającymi były sumy opadów atmosferycznych w miesiącach maj-czerwiec i lipiec-sierpień. Modele badano w przedziale 75-175 mm opadu dla okresu maj-czerwiec i 90-220 mm opadu okresu lipiec-sierpień, co odpowiadało w przybliżeniu średniej ± odchylenie standardowe tych parametrów. We wszystkich przypadkach znacznie silniej oddziałującym na wysokość plonu czynnikiem okazał się opad okresu lipiec-sierpień. Dla ziemniaków średnio wczesnych uprawianych na glebach pszennych, optymalnym dla uzyskania naj-wyższych plonów był układ czynników, w których niskim opadom okresu maj-czerwiec (88 mm) towarzyszyły wysokie opady okresu lipiec-sierpień (217 mm). Plony osiągane w tych warunkach wynosiły 594 dt•ha-1. Uprawiane na tych samych glebach ziemniaki średnio późne i późne reagowały podobnie na wodę pochodzącą z opadów. Optymalnym układem czynników był: opad okresu maj-czerwiec - 76 mm i lipiec-sierpień - 220 mm, dający plon 643 dt•ha-1.Ziemniaki średnio wczesne uprawiane na glebach kompleksów żytnich plonowały najwyżej (481 dt•ha-1), gdy opad okresu ...